Lexpera’da Geçen Hafta (1-7 Temmuz 2023)

Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin seksen altıncısını siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.

Literatür

Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen eserler aşağıda yer almaktadır:

Birden Güngören Bulgan, Georg Jellinek’in Hak ve Devlet Kuramı

Weber, Kelsen, Heller gibi düşünürleri de etkilemiş olan Jellinek’in hak ve devlete ilişkin teorileri, statü teorisi, insan haklarının temelini Protestan reformuna ve inanç özgürlüğüne dayandıran tezi, çift yön kuramı, devleti tanımlarken yararlanılan üç unsur teorisi, çalışmada ayrıntılı olarak ele alınmıştır.

Abdullah Harun Ataşlar, İlkim Ülgen, Türk Hukukunda Dijital Oyunların Korunması

Kitapta, Türkiye’deki dijital oyun sektörünün yüksek potansiyeli göz önüne alınarak orta ve büyük ölçekli oyun şirketlerinin olası fikri hak ihlalleri karşısında nasıl bir yol izlemeleri gerektiği, dijital oyunun eser niteliği ve hangi yollarla korunabileceği gibi hususlar üzerinde durularak hem sektör temsilcileri hem de uygulayıcılar açısından bir başvuru kaynağı oluşturulmaya çalışılmıştır.

Esra Yiğit, İş İlişkisinde Kişisel Verilerin Korunması

Eserde, iş ilişkisinde Big Data uygulamaları, Assessment Center süreçleri, asıl işveren-alt işveren ilişkisi ile geçici iş ilişkisi bakımından değerlendirmeler, işyerinin ve iş sözleşmesinin devrinin kişisel verilerin korunması hakkına etkisi, özel nitelikli kişisel verilerin işlenmesi ve verilerin saklanma süresine yer verilmiş; ayrıca örneklerle birlikte konunun Alman hukukundaki yansımasına da değinilmiştir.

Mustafa Balcı, Vergi Hataları ile Düzeltme-Şikâyet Konusunda Uygulamada Yaşanan Hukuki Sorunlar ve Çözüm Önerileri

Çalışmada, düzeltme-şikâyet yolu ve kapsamı, düzeltme başvurusu yapabilecek kişiler, vergi hatası kavramı ve kapsamı, düzeltme ve şikâyet başvurusu ile dava sürecine değinilmiş; güncel içtihatlar ışığında konuya ilişkin pek çok hukuki soruna çözüm önerileri getirilmiştir.

Havva Begüm Tokgöz, Uluslararası Hukuk Bağlamında Terörizmin Finansmanının Önlenmesi

Kitabın güncellenmiş ikinci baskısında, terörizmin finansmanının önlenmesine yönelik yapılan düzenlemeler, bu fiillerin suç olarak ihdas edilmesi ve malvarlığının dondurulması tedbiri ele alınmış; bu kapsamda terörizmin finansmanı suçu, unsurlarına ayrılarak incelenmiş ve malvarlığının dondurulması tedbirinin hukuki niteliği tartışılmıştır. Ayrıca söz konusu düzenlemelerde öngörülen hükümler, uygulamada doğurduğu sonuçlar ve sakıncalar bakımından da irdelenmiştir.

Oğuzhan Demir, Suç Örgütüne Yardım Etme Suçu

Eserin ikinci baskısında, ele alınan başlıklara ilişkin yeni kaynaklar eklenmiş, bazı başlıklar derinleştirilmiş ve mahkeme kararları zenginleştirilmiş; söz konusu güncellemeler yapılarak hem teorik hem de pratik sorunlar açısından çözüm önerileri sunulmaya devam edilmiştir.

Ziya Koç, Ceza Muhakemesinde Katılan

Kitabın birinci bölümünde kavramın hukuki niteliği, tarihi gelişimi, katılanın bireysel yararları incelenmiş; ikinci bölümünde katılan olmanın şartları, katılma zamanı, usulü ve katılma kararı tartışılmış; üçüncü bölümünde ise katılanın ödevleri ve hakları ile katılan sıfatının sona ermesi hususları mercek altına alınmıştır.

Vildan Peksöz, Medeni Usul Hukuku Açısından Adi Ortaklık İlişkileri

Çalışmada, adi ortaklık ilişkilerinin maddi hukuk temeli üzerinde durulmuş; adi ortaklıkla ilgili hem dış hem de iç ilişkideki taraf sorunu tartışılmış; dava takip yetkisi, dava ehliyeti, sıfat ve taraf değişikliği konularına değinilmiş; çekişmesiz yargı, geçici hukuki korumalar ve arabuluculuk bakımından adi ortaklığın durumu açıklanmıştır.

Zeynep Gültepe, Immanuel Kant’ın Kozmopolit Hukuk İdealine Karşı Carl Schmitt’in Realizmi

Eserde, ağır insan hakları ihlallerinin sonuçlarından ziyade sebeplerine odaklanılmış; insan hakları ihlallerinin meşruiyet ya da aleniyet kazandığı son iki yüzyılda uluslararası hukukun giderek yok olmaya yüz tuttuğu savından yola çıkılarak iki önemli düşünür olan Immanuel Kant ve Carl Schmitt’in görüşleri karşılaştırılmıştır.

Mustafa A. Yavuz, Elektrik Tedarik Sözleşmeleri

Kitapta, konuyla ilgili temel ve teknik kavramlar ile elektrik piyasası kanununun öngördüğü hukuki rejim, elektrik enerjisi tedarik sözleşmeleri, özellikle ikili anlaşmalar, ikili anlaşmaların hüküm ve sonuçları ile sona ermesi hususları ayrıntılı olarak değerlendirilmiştir.

Yahya Berkol Gülgeç, Normlar Hiyerarşisi

Çalışmanın hedefi bir hukuk sistemi hakkında en temel bilgileri içeren kural işlemler ve yargı organlarının kararlarının hiyerarşik ilişkisini ortaya koymak olup bu hedefe giden yolda Hans Kelsen’in normlar hiyerarşisi teorisi ele alınmış; bu teori Türk, Alman ve İngiliz hukuk sistemlerindeki kural işlem ve mahkeme kararları açısından uygulanarak hiyerarşik bir harita çizilmiştir.

Geçen hafta Blog’a yüklenen makaleye aşağıda yer verilmiştir:

Taner Emre Yardımcı, Şeklî Mecburi Dava Arkadaşlığına İlişkin Usuli Sorunlar

İçtihat

Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:

MAHKEME	KARAR SAYISI
Anayasa Mahkemesi	94
Yargıtay (Hukuk)	472
Yargıtay (Ceza)	1137
Danıştay	922
Bölge Adliye Mahkemesi	1579
Bölge İdare Mahkemesi	177
TOPLAM	4381

Yüklenen kararlar arasında aşağıda özetine yer verdiğimiz Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na ait karar özellikle dikkati çekmektedir:

Danıştay İDDK., E. 2019/2020 K. 2020/1509 T. 17.09.2020

Dava konusu istem, X1 Termik Santrali Görev Bölgesi’nde görevlendirilen davacı tarafından, X1 Termik Santralinin İşletilmesi ve Rehabilitasyonu İçin Görev Verilmesine İlişkin İmtiyaz Sözleşmesi (İmtiyaz Sözleşmesi) ve Elektrik Satış Anlaşması hükümleri uyarınca, meydana gelen göçüğün mücbir sebep oluşturması neticesinde doğduğu iddia olunan zararın tazmini için yapılan başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali ve zararın ödenmesine karar verilmesine ilişkindir.

İlgili Danıştay Dairesi; delil tespiti isteminin kamu kurumu olarak sadece Elektrik Üretim Anonim Şirketi’ne (EÜAŞ) ve keşif gününde keşif saatinden sonra tebliğ edildiği, keşfin gıyapta yapıldığının sabit olduğu, sonrasında bilirkişi raporuna ciddi iddialarla itiraz edildiği, söz konusu bilirkişi raporunun davalı idare aleyhine delil olarak kullanılmasının da mümkün olmadığı ve davacı şirketin, mücbir sebep nedeniyle uğradığını iddia ettiği zararın ödenmesi istemiyle yaptığı başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçeleriyle davanın reddine karar vermiştir.

Davacı tarafından; temyiz dilekçesinde, İmtiyaz Sözleşmesi’nde belirlenen 15 günlük sürenin hak düşürücü mahiyette olmadığı, tüm işlemlerin zamanında yapıldığı ve bildirimlerde bulunulduğu, bilirkişi raporuna itiraz edilmiş olmasının raporu geçersiz kılmayacağı, meydana gelen göçüğün davalı idare tarafından mücbir sebep olarak değerlendirilemeyeceği açıkça belirtilmişken temyize konu kararda yer alan mücbir sebeple ilgili sürecin işletilmediği, sürecin idare ile birlikte yürütülmediği ve idareden onay alınmadığı, harcama ve rehabilitasyon programlarının idareyle birlikte yapılması gerektiğine ilişkin gerekçelerin anlaşılamadığı, ilgili bütün kurumların mücbir sebeple ilgili haberdar edildiği, bilirkişi raporunda söz konusu göçüğün sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerin yerine getirilmesini engelleyecek boyutta olduğunun açıkça belirtildiği ileri sürülmüştür.

Dosyayı ele alan Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddiaları kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte bulmamış ve ilgili Danıştay Dairesinin kararının oyçokluğu ile onanmasına hükmetmiştir.

Mevzuat

Türk Medenî Kanunu

Anayasa Mahkemesi’nin E. 2020/30, K. 2023/12 sayılı ve 25.01.2023 tarihli kararı uyarınca, akıl hastalığı veya akıl zayıflığı sebebiyle kısıtlamaya yönelik resmî sağlık kurulu raporunun tanzimi için gerektiğinde, koruma amacıyla özgürlüğün kısıtlanmasında usule ilişkin Kanunun 436. maddesinin uygulanacağına dair hüküm ile resmî sağlık kurulu raporunun alınabilmesini temin amacıyla gerektiğinde, kişinin, hekim ön raporu üzerine en fazla 20 gün süreyle sağlık kuruluşuna yerleştirilebileceğine ilişkin hüküm iptal edildi. Değişiklikler, 27.03.2024 tarihinde yürürlüğe girecek.