Lexpera’da Geçen Hafta (11-17 Mart 2023)

Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin yetmiş birincisini siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.

Literatür

Geçen hafta Blog’a yüklenen yazıya aşağıda yer verilmiştir:

Engin Daşlı, İşletmesel Açıdan Aile Şirketi Niteliğinde Olan Anonim Şirketlerin Esas Sözleşmelerinde Aileye Mensup Olmayanlara Pay Devrinin Yasaklanmasına Yönelik Bağlam Hükümlerine (Aile Klozu) Yer Verilmesinin Geçerliliği

İçtihat

Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:

MAHKEME KARAR SAYISI
Anayasa Mahkemesi 45
Yargıtay (Hukuk) 4
Danıştay 2
Bölge Adliye Mahkemesi 73
Bölge İdare Mahkemesi 270
TOPLAM 394

Yüklenen kararlar arasında aşağıda özetine yer verdiğimiz Yargıtay 12. Hukuk Dairesi’ne ait karar özellikle dikkati çekmektedir:

Yargıtay 12. HD., E. 2021/10973 K. 2021/11534 T. 16.12.2021

Borçlular, ilamlı icra takibinin iptalini talep etmiştir. İlk derece mahkemesince şikâyetin kabulü ile takibin iptaline karar verilmiştir. Bunun üzerine alacaklı tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur. Takibe dayanak ilamda tazminat alacağı yönünden hüküm kurulduğu taşınmazın aynına ilişkin herhangi bir hükmün yer almadığı gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi tarafından ilk derece mahkemesi kararı kaldırılmıştır. Yargıtay 12. Hukuk Dairesi ise, ilk derece mahkemesinin şikâyetin kabulü ile takibin iptaline ilişkin kararını yerinde bularak Bölge Adliye Mahkemesi kararının oybirliği ile bozulmasına hükmetmiştir.

Mevzuat

Gelir Vergisi Kanunu

Genç girişimcilerde kazanç istisnasına ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Kurumlar Vergisi Kanunu

Kurumların kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlarına ilişkin giderlerinin veya istisna kapsamındaki faaliyetlerinden doğan zararlarının, istisna dışı kurum kazancından indirilmesi kabul edilmeyecek. İştirak hisseleri alımıyla ilgili finansman giderleri, ilgili kanun maddesi kapsamında yapılan devir işlemleri sonrasına isabet edenler de dahil olmak üzere, kurum kazancından indirilebilecek. Değişiklikler, 01.01.2023 tarihinden itibaren elde edilen gelir ve kazançlara uygulanacak.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Katma Değer Vergisi Kanunu

Boru hatları veya elektrik telleri ile taşınan ve sürekli akış halinde olan malların ithaline ilişkin olarak ithalatın yapıldığı vergilendirme dönemine ait katma değer vergisi beyannamesinin verilme süresi sonuna kadar ödenen katma değer vergisi, ithalatın yapıldığı dönemde indirim konusu yapılabilecek.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Damga Vergisi Kanunu

Toplu Konut İdaresi Başkanlığınca, 31.12.2023 tarihine kadar (bu tarih dahil), daha önce ihale ilanı verilmiş olmakla birlikte son teklif verme tarihi geçmemiş olanlar dahil olmak üzere, konut ve konut ile birlikte ihaleye çıkılan yapım işlerine ilişkin ihalelerde, alınan ihale kararları ve Başkanlık ile işi yüklenenler arasında düzenlenen sözleşmeler damga vergisinden istisna tutulacak.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Sigortacılık Kanunu

Hasarın giderilmesine ve tazminatın ödenmesine yönelik olarak Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından usul ve esasları belirlenen sertifikasyon, takip ve denetim esaslarına uygun şekilde orijinale eşdeğerliği belgelendirilmiş parçalar ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından usul ve esasları belirlenen yeniden kullanılabilir parçaların kullanımına ilişkin usul ve esaslar, Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından belirlenecek.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Tedbirler Alınması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanun

Anayasa Mahkemesi’nin E. 2018/82, K. 2022/126 sayılı ve 26.10.2022 tarihli kararı uyarınca, kamu personeli ile kurum ve kuruluşlara ilişkin tedbirler ve yurtdışında öğrenim görenlere ilişkin bazı hükümler iptal edildi. Kamu personeline ilişkin tedbirler hakkındaki iptal hükmü 17.12.2023 tarihinde yürürlüğe girecek.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Olağanüstü Hal Kapsamında Alınması Gereken Tedbirler Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanun

Anayasa Mahkemesi’nin E. 2018/85, K. 2022/127 sayılı ve 26.10.2022 tarihli kararı uyarınca, kamu personeli ve devir işlemlerine ilişkin tedbirler ile kişisel verilerin paylaşımına ilişkin bazı hükümler iptal edildi. Kamu personeline ilişkin tedbirler hakkındaki iptal hükmü 17.12.2023 tarihinde yürürlüğe girecek.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Karayolları Trafik Kanunu

Değişikliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce kanun kapsamında sürücülere uygulanan trafik idari para cezalarına istinaden verilen ve aktif durumda olan ceza puanları pasif duruma getirilerek ceza puanı hesaplamasında dikkate alınmayacak. Kanunun bazı hükümleri kapsamında geçici olarak geri alınan ve ilgilisine teslim edilmemiş olan sürücü belgelerinin geçici geri almaları pasif duruma getirilecek, gerekli süre ve şartlar aranmaksızın ilgilinin müracaatı üzerine iade edilecek ve daha sonraki geri alma işlemi hesaplamalarında dikkate alınmayacak. Pasif duruma getirilen geçici geri alma süreleri ve ceza puanları, değişiklikten önceki tüm adli ve idari işler bakımından ilgilisine herhangi bir hak veya istisna sağlamayacak ve uygulanmış olan trafik idari para cezalarını ortadan kaldırmayacak.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurt Hizmetleri Kanunu

Geri ödemesi başlamış veya takip için vergi dairesine bildirilmiş olan öğrenim ve katkı kredilerinden vadesi geldiği halde ödenmemiş olanların asıllarına vade tarihleri ile 09.11.2022 tarihi (bu tarih dahil) arasında gecikme zammı, Yİ-ÜFE tutarı, katsayı tutarı gibi alacaklar hesaplanmayacak. Önceden tahsil edilmiş olan tutarlar iade edilmeyecek.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Gençlik ve Spor Hizmetleri Kanunu

Amatör sporun ve altyapı spor eğitim tesislerinin desteklenmesine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi, yeni hükümler ihdas edildi. Değişiklikler, 01.04.2023 tarihinde yürürlüğe girecek.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun

Tüzel kişiliği kaldırılan köylerde, Emlak Vergisi Kanunu’na göre alınması gereken emlak vergisi ile Belediye Gelirleri Kanunu’na göre alınması gereken vergi, harç ve katılım payları 31.12.2025 tarihine kadar (bu tarih dahil) alınmayacak; Gelir Vergisi Kanunu’nun bazı hükümleri 31.12.2025 tarihine kadar (bu tarih dahil) uygulanmaya devam edilecek. Bu yerlerde içme ve kullanma suları için alınacak ücret 6 yıl süreyle en düşük tarifenin %25’ini geçmeyecek şekilde belirlenecek. Tüzel kişiliği kaldırılarak tek mahalleye dönüştürülen beldelerde ise, içme ve kullanma suları için alınacak ücret 31.12.2025 tarihine kadar (bu tarih dahil) en düşük tarifenin %50’sini geçmeyecek şekilde belirlenecek.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Olağanüstü Hal Kapsamında Sanayi İşyerlerine İlişkin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi

Sanayicilerin afet zararlarının giderilmesi için alınan tedbirler ve sanayi siteleri ile sanayi çalışanlarının geçici barınmasına verilecek destekler düzenlendi.

Olağanüstü Hal Kapsamında Bölgesel Kalkınma ile Yatırım Teşviklerine İlişkin Alınan Tedbirlere Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi

Bölgesel kalkınma alanında alınan tedbirler, yatırım teşvik belgeli bazı yatırımların tamamlanmış sayılması ve Cazibe Merkezleri Programı kapsamında alınan tedbirler yürürlüğe girdi.

Olağanüstü Hal Kapsamında Tarım Alanında Alınan Tedbirlere İlişkin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi

Depremden zarar gören yetiştiricilere hayvan ve şeker yardımı yapılmasına ilişkin hükümler düzenlendi.

Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Yönetmelik

İlk başvuru ve yerleştirme, muvazaa değerlendirmesi, tadilat ve inceleme, nöbetçi eczanelerin çalışma düzeni, miadlı ilaçlarda sorumluluk ve eczanenin kapalı tutulmasına ilişkin hükümlerde kapsamlı değişikliğe gidildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Yapı Malzemeleri ve Zemin Laboratuvarları Uygulama Yönetmeliği

Yönetmelikte geçen tanımlar, laboratuvar bölümleri ve asgari özellikleri, laboratuvar ve numune toplama istasyonu izin belgesi verilmesi, taşeron laboratuvar işlemleri ve laboratuvar denetimlerine ilişkin hükümler başta olmak üzere birçok hükümde kapsamlı değişikliğe gidildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Turizm Tesislerinin Niteliklerine İlişkin Yönetmelik

Tahsisli kamu taşınmazı tanımlanarak yönetmelik kapsamına alındı. Turizm yatırımı belgesi, turizm belgesi işlemleri, belge devri, personelin nitelikleri ve personele yönelik düzenlemeler, konaklama tesislerinin asgari nitelikleri, oteller, tatil köyleri, pansiyonlar, apart oteller, gastronomi tesisleri, kırsal turizm tesisleri, kampingler, konaklama amaçlı mesire yerleri ve konaklamalı orman parkları ile turizm belgesinin iptaline ilişkin hükümler başta olmak üzere birçok hükümde kapsamlı değişikliğe gidildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Kamu Taşınmazlarının Turizm Yatırımlarına Tahsisi Hakkında Yönetmelik

Ön izin ve kesin tahsise ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Yeni Binek Otomobillerin Yakıt Ekonomisi ve CO2 Emisyonu Konusunda Tüketicilerin Bilgilendirilmesine İlişkin Yönetmelik

Yönetmeliğin dayandığı hükümler, yönetmelikte geçen tanımlar, ceza hükümleri ve Avrupa Birliği mevzuatına uyum hükümleri ile yönetmelik eklerinde değişikliğe gidildi. Değişiklikler, 01.06.2023 tarihinde yürürlüğe girecek. Yönetmelik, 01.06.2023 tarihine dek ihtiyari, 01.06.2023 tarihi itibarıyla zorunlu olarak uygulanacak. 31.05.2023 tarihine kadar imal edilen araçların, imal tarihinde yürürlükte bulunan Yakıt Ekonomisi ve CO2 Emisyonu Etiketine uygun olarak piyasaya arzı ve piyasada bulundurulması, 01.06.2023 tarihi itibarıyla kısıtlanmayacak ve engellenmeyecek.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Nükleer Tesislere İlişkin Yetkilendirmeler Yönetmeliği

Nükleer tesislere ilişkin faaliyetlerin radyasyondan korunma, güvenlik ve emniyet ilkeleri çerçevesinde yürütüldüğünün tespit ve teyit edilmesi için faaliyetlerin yetkilendirilmesine ilişkin usul ve esasların belirlendiği yeni bir yönetmelik yürürlüğe girdi.

Milletlerarası Tahkim Ücret Tarifesi Hakkında Tebliğ

Milletlerarası Tahkim Kanunu uyarınca, taraflarla hakem veya hakem kurulu arasında ücretin belirlenmesi konusunda anlaşmaya varılamaması, tahkim anlaşmasında ücretin belirlenmesine ilişkin herhangi bir hüküm bulunmaması ya da taraflarca bu konuda yerleşmiş milletlerarası kurallara veya kurumsal tahkim kurallarına yollama yapılmaması halinde hakem veya hakem kurulunun alacağı ücret hususunda uygulanacak olan tebliğ yürürlüğe girdi. 25.02.2022 tarihli ve 31761 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Milletlerarası Tahkim Ücret Tarifesi Hakkında Tebliğ yürürlükten kaldırıldı.

Laboratuvar Kuruluşlarının Faaliyetlerinin Denetlenmesi, İdari Müeyyide Uygulanması ve İdari Para Cezalarının Tahsil Edilmesinin Usûl ve Esaslarına Dair Tebliğ

Yapı Denetimi Hakkında Kanun uyarınca, laboratuvar kuruluşları ile bu kuruluşlarda görevli mühendisler ve diğer teknik personel hakkında tesis edilecek olan idari müeyyidelerin uygulanması, idari para cezalarının tahsili ve izin belgesi iptali işlemleriyle laboratuvar kuruluşlarının işlem ve faaliyetlerinin denetlenmesine ilişkin usul ve esasların belirlendiği tebliğ yürürlüğe girdi.

Yapı Denetim Kuruluşlarının Faaliyetlerinin Denetlenmesi, İdari Müeyyide Uygulanması ve İdari Para Cezalarının Tahsil Edilmesinin Usûl ve Esaslarına Dair Tebliğ

Yapı Denetimi Hakkında Kanun uyarınca, yapı denetim kuruluşları ile bu kuruluşlarda görevli mimar ve mühendisler hakkında tesis edilecek olan idari müeyyidelerin uygulanması, idari para cezalarının tahsili ve izin belgesi iptali işlemleriyle yapı denetimi kuruluşlarının işlem ve faaliyetlerinin denetlenmesine ilişkin usul ve esasların belirlendiği tebliğ yürürlüğe girdi. Yapı Denetim Kuruluşları ile Laboratuvarların Faaliyetlerinin Denetlenmesi, İdari Müeyyide Uygulanması ve İdari Para Cezalarının Tahsil Edilmesinin Usûl ve Esaslarına Dair Tebliğ yürürlükten kaldırıldı.

Laboratuvar İzin Belgesi Almak İçin Yapılan Müracaatların Değerlendirilmesi ve Sıralamaya Alınmasına Dair Tebliğ

Yapı Malzemeleri ve Zemin Laboratuvarları Uygulama Yönetmeliği uyarınca, izin belgesi başvurularının değerlendirilmesi ve sıralamaya alınması, çağrının yapılması ve kuruluş sıralamasından çıkarılmaya ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi; mevcut sıralamadaki kuruluşların kapsam türü ve mevcut sıralamadaki kuruluşların durumuna ilişkin geçiş hükümleri düzenlendi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Beşeri Tıbbi Ürünlerin Fiyatlandırılmasına Dair Karar

Fiyatların belirlenmesi ve kâr oranlarına ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.