Lexpera’da Geçen Hafta (12-18 Ekim 2024)
Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin 151. sayısını siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.
İçtihat
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:
| MAHKEME | KARAR SAYISI |
| Anayasa Mahkemesi | 1 |
| Yargıtay (Hukuk) | 4164 |
| Yargıtay (Ceza) | 3235 |
| Danıştay | 1353 |
| Bölge Adliye Mahkemesi | 1524 |
| Bölge İdare Mahkemesi | 27 |
| TOPLAM | 10304 |
Yüklenen kararlar arasında aşağıda özetine yer verdiğimiz Yargıtay Ceza Genel Kurulu’na ait karar özellikle dikkati çekmektedir:
Yargıtay CGK., E. 2021/264 K. 2023/704 T. 26.12.2023
Kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçundan açılan kamu davasında yapılan yargılama sonucunda, eylemin çocuğun kaçırılması ve alıkonulması suçunu oluşturduğu kabul edilerek sanığın Türk Ceza Kanunu’nun 234/3, 62 ve 50/1-a maddeleri uyarınca cezalandırılmasına hükmedilmiştir.
Hükmün temyiz edilmesi üzerine dosyayı inceleyen Yargıtay Dairesi, Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi’nde (UYAP) yapılan incelemede sanıklar hakkında aynı olayla ilgili olarak kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiği, ancak dosyada bu kararın kesinleşip kesinleşmediğine dair bilgi bulunmadığı, bu hususa ilişkin araştırma yapılmadığı gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar vermiştir.
Bozmaya uyan yerel mahkeme tarafından, çocuğun kaçırılması ve alıkonulması suçundan sanığın, TCK’nın 234/3, 43/2, 62, 50/1-a, 50/2 ve 52/4. maddeleri uyarınca cezalandırılmasına karar verilmiştir.
Bu hükmün de sanık tarafından temyiz edilmesi üzerine dosyayı inceleyen Yargıtay Dairesi, eylem tarihinde mağdurenin on beş yaşından küçük olması ve rızasının hukuken geçersiz olması, ayrıca mağdurenin cebir, tehdit veya hile olmaksızın alıkonması nedeniyle, sanığın iki kez TCK’nın 109/1, 3-b maddeleri uyarınca mahkûmiyetine karar verilmesi gerekirken, TCK’nın 234/3. maddesinde düzenlenen çocuğun kaçırılması ve alıkonulması suçundan mahkûmiyet hükmü kurulması nedeniyle hükmün bozulmasına karar vermiştir.
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı itiraz yoluna başvurmuş, ilgili Yargıtay Dairesi oyçokluğu ile itiraz nedenini yerinde bulmamıştır.
Bunun üzerine Yargıtay Ceza Genel Kurulu; kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçunun temel şeklinin oluşumu için saik (özel kast) aranmaması ve suç tarihi itibariyle henüz on beş yaşını tamamlamayan mağdurların kendi özgür iradeleri ile serbestçe hareket etme hakkı, niteliği itibariyle üzerinde mutlak surette tasarrufta bulunabilecekleri bir hak olmadığından, bu haklarının ihlaline yönelik gerçekleştirilen eylemle ilgili gösterdikleri rızanın, kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçu bakımından bir hukuka uygunluk nedeni olarak kabul edilemeyecek nitelikte bulunması nedeniyle somut olayda kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçunun oluştuğuna, sanığın kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçunu olay tarihi itibariyle henüz on beş yaşını tamamlamayan mağdurlara yönelik işlemesi nedeniyle hakkında TCK’nın 109/3-f maddesinin uygulanması gerektiğine ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı itirazının reddine oybirliği ile hükmetmiştir.
Mevzuat
Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı resmî eğitim kurumları ve özel öğretim kurumlarında görev yapan belirli yönetici ve öğretmenlere karşı görevleri sırasında veya görevleri sebebiyle işlenen kasten yaralama suçu hususunda somut delillere dayanan kuvvetli şüphe sebeplerinin varlığı halinde, tutuklama nedeni var sayılabilecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Eğitim öğretim hizmetlerini yürüten öğretmenlerin seçilmelerini, yetiştirilmelerini, atanmalarını, haklarını, ödev ve sorumluluklarını, ödül ve cezalarını, kariyer basamaklarında ilerlemelerini ve öğretmenlik mesleğine ilişkin diğer hususlar ile Millî Eğitim Akademisi’nin kurulması, görevleri, teşkilât yapısı ve personeline ilişkin konuları düzenleyen yeni bir kanun ihdas edildi. Öğretmenlik Meslek Kanunu yürürlükten kaldırıldı.
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu
Genel sağlık sigortalısı sayılanlara ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Askerlik yükümlülüğünün ertelenmesine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Özel Barınma Hizmeti Veren Kurumlar ve Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararname
Mahallinden sözleşmeli statüde öğretmen istihdamı, atama ve öncelikli yörelerde boş öğretmen norm kadrosu bulunan örgün ve yaygın eğitim kurumlarındaki sözleşmeli öğretmen istihdamına ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Türkiye Barolar Birliği Adli Yardım Yönetmeliği
Yönetmeliğin amaç, kapsam ve hukuki dayanağı ile adli yardım istemi ve görevlendirme, adli yardımın yapılışı, ödenecek ücret, adli yardım bürosunun gelirleri ve giderlerine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. Taahhütnamede yer alacak unsurlara ilişkin yeni hükümler ihdas edildi. Bazı değişiklikler, 01.01.2025 tarihine dek uygulanmayacak.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Uluslararası İşgücü Kanunu Uygulama Yönetmeliği
Çalışma izninden muaf tutulacak yabancılar ve çalışma izni muafiyeti başvurusuna ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Plansız Alanlar İmar Yönetmeliği
Köy ve mezraların yerleşik alanı ve civarı ile kırsal yerleşik alanlar ve civarının tespitine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. 06.02.2023 tarihinde meydana gelen depremler nedeniyle ilan edilen olağanüstü hal kapsamında yer alan illerdeki yapılaşmaya ilişkin geçiş hükümleri düzenlendi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmelik
Küçük seriler halinde üretilen traktörlerin ulusal tip onayına ilişkin uygulama hükümlerinde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Spor Kulüpleri, Spor Anonim Şirketleri ve Üst Kuruluşların Denetimi Hakkında Yönetmelik
Spor kulüpleri, spor anonim şirketleri ve üst kuruluşların Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından denetimi ile spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri tarafından beyanname düzenlenmesine ilişkin usul ve esaslar düzenlendi.
Savunma Sanayii Uzmanlığı Yönetmeliği
Savunma sanayii uzman yardımcılığı ve uzmanlığına atanacaklarda aranacak niteliklerin, giriş ve yeterlik sınavlarının şekli ve uygulamasının, uzman yardımcıları ve uzmanların çalışma usul ve esasları ile görev, yetki, hak ve sorumluluklarının belirlendiği yeni bir yönetmelik yürürlüğe girdi. 17.04.2012 tarihli ve 28267 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Savunma Sanayii Uzmanlığı Yönetmeliği yürürlükten kaldırıldı.
Resmî İlan ve Reklam Yönetmeliği
Gazete veya internet haber siteleri hakkında yönetmelik uyarınca mevzuat ihlaline yönelik alınan kararlara ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Millî Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları ve Eğitim Araçları Yönetmeliği
Ders kitapları ve eğitim araçlarının nitelikleri, ders kitaplarının ve eğitim araçlarının hazırlanması, ders kitaplarının uygunluk süresi, yayımlanan ders kitapları ve eğitim araçlarının kontrolü ve güncellenmesi, kitapların duyurusu, hazırlama hükümlerine uyma zorunluluğu ve öğrencilere okutulamayacak kitaplara ilişkin hükümler başta olmak üzere birçok hükümde değişikliğe gidildi. Yardımcı kitaplar, milletlerarası özel öğretim kurumlarına ait ders kitapları ve uygulanacak mevzuata ilişkin ek ve geçici madde hükümleri ihdas edildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Millî Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Kurumları Yönetmeliği
Kurum binaları, ders ücreti karşılığı görevlendirme, kurslara kayıt-kabul esasları, kurs açma-kapatma, kursların düzenleneceği yerler, iş birliği kapsamında kurslar düzenlenmesi, kurumlarda çalışma süreleri, ders saatleri, kurumlarda disiplin ve e-yaygın/e-olgunlaşma sistemine ilişkin hükümler başta olmak üzere birçok hükümde ve yönetmelik eklerinde değişikliğe gidildi. Geçiş hükümleri düzenlendi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Florlu Sera Gazlarına İlişkin Yönetmelik
Türkiye’nin taraf olduğu Ozon Tabakasını İncelten Maddelere Dair Montreal Protokolü kapsamında yer alan florlu sera gazlarının salımını kontrol altına almak üzere florlu sera gazları ve diğer florlu maddelerin yönetimine ilişkin usul ve esasların düzenlendiği yeni bir yönetmelik düzenlendi. 29.06.2022 tarihli ve 31881 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Florlu Sera Gazlarına İlişkin Yönetmelik yürürlükten kaldırıldı. Bazı hükümler, 01.01.2025 tarihinde yürürlüğe girecek.
Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 328)
Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri ile mükellef olmayanların gerçekleştirdikleri iş yeri ve konut kiralama işlemlerine ilişkin yapılacak tahsilat ve ödemelerin, Bankacılık Kanunu’nda tanımlanan bankalar ve Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi tarafından düzenlenen belgelerle tevsiki ile tevsik yükümlülüğüne uyulmaması durumunda uygulanacak olan cezai yaptırımlara ilişkin usul ve esaslar belirlendi. Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 268) yürürlükten kaldırıldı.
Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 459)
Yetki, tebliğde yer alan tanımlar, tevsik zorunluluğunun kapsamı ve tevsik zorunluluğu kapsamında olmayan tahsilat ve ödemelere ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Uygulama talimatında yer alan tanım ve kısaltmalar, yurt dışı kaynaklı dövizlerin Merkez Bankasına satılmasında firmalara döviz dönüşüm desteği sağlanması, döviz alımı yapmama taahhüdüne ilişkin hükümler ve diğer bazı hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
2025 yılında kamu işletmelerinin ülke kaynaklarını etkin ve verimli kullanmak suretiyle işletmecilik faaliyetlerini yerine getirmelerini ve kendi değerlerini azami düzeye çıkarmalarını sağlayacak strateji ve yöntemler belirlendi. Kararın bazı hükümleri 01.01.2025 tarihinde yürürlüğe girecek.