Lexpera’da Geçen Hafta (14-20 Mayıs 2022)

Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin yirmi dokuzuncusunu siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.

Literatür

Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen eserler aşağıda yer almaktadır:

Gökçe Gültekin Yılmaz, İşkence ve Kötü Muamele Yasağında Cezasızlık Sorunu

Kitapta, mutlak nitelikteki işkence ve kötü muamele yasağının caydırıcı yönünü ortadan kaldıran cezasızlık durumlarının tespit edilmesi ve bu konuda çözüm önerileri sunulması hedeflenmiş, cezasızlık sonucunu doğuran durumların çoğunlukla uygulamadan kaynaklandığı ortaya konulmaya çalışılmış ve bazı durumlarda kanundan kaynaklanan sorunlara dikkat çekilmiştir.

Yasemin Yılmaz, Özel Hastane İşleticisinin Hastaneye Kabul Sözleşmesi Çerçevesinde Yürütülen Tıbbi Müdahaleden Kaynaklanan Sorumluluğu

Çalışmada, özel hastane işleticisinin hastaneye kabul sözleşmesi kapsamında hangi şartlar altında ve hangi hükümler dahilinde sorumlu olabileceği, sorumluluğun hüküm ve sonuçları ve bu hususta karşılaşılması muhtemel olan problemler ele alınmış ve konu hem teorik açıdan hem de Yargıtay ve Bölge Adliye Mahkemesi içtihatlarına yer verilmek suretiyle incelenmiştir.

Zeynep Altun, Plastik Cerrahın Hukuki Sorumluluğunun Sözleşmesel Bağlamda İncelenmesi

Eserde, ilk olarak hasta ve hekim ilişkisine ilişkin temel kavramlar açıklanmış, daha sonra plastik cerrahın sözleşmesel sorumluluğu ve bu sorumluluğun sonuçları incelenmiştir. Devamında plastik cerrahın sözleşme dışındaki sorumluluk kaynakları ve bunların sonuçları açıklanmıştır. Son olarak plastik cerrahın estetik müdahaleden kaynaklanan hukuki sorumluluğu konusunda mevcut olan tartışmalar ve sorunlar üzerinde durulup sorumluluğa ilişkin çözüm önerileri sunulmuştur.

Kaptan Merter Adınır, İşverenin Yönetim Hakkı

Çalışmada, işverenin yönetim hakkı ve sınırları, iş ilişkisinde sık karşılaşılan örnekler ve yargı kararlarına konu uyuşmazlıklar göz önünde bulundurularak incelenmiş; işverenin yönetim hakkının, işçinin çalışma ve dinlenme süreleri üzerindeki etkileri, çalışma koşullarında esaslı değişiklik ile ilişkisi, işyeri nakline ilişkin değişiklik kayıtları ve bunların geçerliliği, işverenin yönetim hakkına istinaden işçilerin telefon görüşmelerini, e-posta yazışmalarını, internet trafiğini, işyerindeki görüntülerini, işyerine giriş çıkışlarını, işyeri dışındaki hareketlerini denetleyip denetleyemeyeceği hususları irdelenmiştir.

Duygu Tahan Orhan, Roma Hukukunda Sportif Faaliyetlerden Kaynaklanan Hukuki Sorumluluk ve Türk Hukukuna Yansımaları

Kitapta, volenti non fit iniuria ve compensatio culparum başta olmak üzere, Roma spectacula’sı ve diğer sportif unsurlar içeren faaliyetlerle ilişkili ilke ve kurumlar incelenmiş, devamında Türk Hukuku kapsamında ilgili ilke ve kurumlar -özellikle kabul edilen risk ve birlikte kusur çerçevesinde- değerlendirilmiştir.

Halil Yolal, Danıştay Kararları Işığında İptal Davalarında Dava Açma Ehliyeti

Eserde, iptal davalarında dava açma ehliyeti kavramı, Danıştay kararları çerçevesinde incelenmiş, genel ehliyet şartının yanında menfaat ihlali kavramının anlam ve nitelikleri üzerinde durulmuş, konulara ışık tutacak güncel yargı kararlarına ve öğretideki görüşlere de yer verilmeye çalışılmıştır.

Mesut Öcal, Yoksulluk Nafakasının Süresi

Çalışmanın ilk bölümünde nafaka kavramı, nafaka alacağının özellikleri ve nafaka türleri hakkında genel bilgiler verilmiş, ikinci bölümünde yoksulluk nafakası isteminin doğduğu andan, yoksulluk nafakasının sona erdiği ana kadarki hukuki aşamalar incelenmiş, üçüncü ve son bölümünde ise, süre ile ilgili yasal düzenlemelerin tarihçesi ve karşılaştırmalı hukukta yoksulluk nafakasının ve süre düzenlemelerinin görünümleri incelenerek İsviçre hukuku, Alman hukuku, CEFL prensipleri ile Türk hukukunun farklılıklarına değinilmiştir.

Yavuz Çakır, Kamulaştırmasız El Atmanın Mülkiyet Hakkı Bakımından Anayasal İncelenmesi

Kitabın birinci bölümünde mülkiyet kavramından bahsedilmiş ve idarenin mülkiyet hakkına hukuk çerçevesinde müdahalesine izin veren kamulaştırma işleminin kapsamı belirlenmiş, ikinci bölümünde ise kamulaştırmasız el atma kavramı, kamulaştırmasız el atmanın amacı ve hukuki niteliği, kamulaştırmasız el atmanın benzer kurumlardan farkı, kamulaştırmasız el atmanın unsurları ve kamulaştırmasız el atma sebebiyle açılabilecek davalar incelenmiş ve mülkiyet hakkını tam olarak güvence altına alacak olan çözüm önerilerinde bulunulmuştur.

İçtihat

Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:

MAHKEME	KARAR SAYISI
Anayasa Mahkemesi	3
Yargıtay (Hukuk)	186
Yargıtay (Ceza)	196
Bölge Adliye Mahkemesi	1
Bölge İdare Mahkemesi	1
TOPLAM	387

Yüklenen kararlar arasında aşağıda özetine yer verdiğimiz Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’na ait karar özellikle dikkati çekmektedir:

Yargıtay HGK., E. 2021/960 K. 2022/282 T. 10.03.2022

Dava, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 46. maddesine dayalı tazminat istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesi sıfatıyla Yargıtay Özel Dairesince, davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmiş, davacı vekilinin temyiz istemi üzerine Yargıtay Hukuk Genel Kurulunca davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile Özel Dairece verilen kararın bozulmasına hükmedilmiştir. Bu karara karşı davalı vekili tarafından karar düzeltme talebinde bulunulmuştur.

Hukuk Genel Kurulu tarafından, HMK’nın istinaf ve temyiz hükümlerinin Bölge Adliye Mahkemelerinin faaliyete geçtiği tarihten itibaren uygulanmaya başlandığı ve HMK’da Yargıtay’ın temyiz incelemesi sonucu verdiği kararlara karşı karar düzeltme kanun yolu düzenlenmediği belirtilmiş, davalı vekilinin karar düzeltme dilekçesinin incelenip incelenemeyeceği hususu ön sorun olarak değerlendirilmiştir. Buna bağlı olarak, Hukuk Genel Kurulunca, somut olayda Özel Daire temyiz kararı, Bölge Adliye Mahkemelerinin göreve başladığı tarihten sonra verildiği için karar aleyhine karar düzeltme yoluna gidilmesi mümkün görülmemiş ve davalı vekilinin karar düzeltme dilekçesinin reddine oybirliği ile karar verilmiştir.

Mevzuat

Hazine ve Maliye Bakanlığı Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü Tarafından Kamu İhale Kanunu’nun 3. Maddesinin (b) Bendi Kapsamında Yapılacak İhalelere İlişkin Usul ve Esaslar

Bu Cumhurbaşkanı kararında, Hazine ve Maliye Bakanlığı Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü’nün usul ve esaslar kapsamındaki ihtiyaçlarını, ilan yapılmaksızın fiyat üzerinde görüşme yaparak doğrudan temin edebileceğine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. Buna göre, idarece öngörülmeyen durumların ortaya çıkması halinde yazılı gerekçe düzenlemek ve söz konusu durumun ispatına yönelik kanıtlayıcı belgelerin saklanması kaydıyla mal ve hizmet alımları ile yapım işinin zorunlu olması veya pazarlık usulünün uygulanmasına yeterli süre bulunmayan acil ihtiyaçlara yönelik mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinde ilan yapılmaksızın fiyat üzerinde görüşme yaparak doğrudan temin gerçekleştirilebilecek.

Teklif mektupları ve eki cetveller, katma değer vergisi hariç olmak üzere Türk Lirası cinsinden ya da yabancı ülke para birimi olarak hazırlanacak ve o para birimi üzerinden ödemesi yapılacak. Usul ve esasların uygulanmasında, tedavüldeki Türk parasına ek olarak, bankalar tarafından verilen teminat mektupları, Devlet İç Borçlanma Senetleri ve bu senetler yerine düzenlenen belgeler ile Türkiye’de yerleşik sigorta şirketleri tarafından kefalet sigortası kapsamında düzenlenen kefalet senetleri teminat olarak kabul edilecek. Usul ve esaslar kapsamındaki alımlarda geçici ve kesin teminat mektupları süresiz olarak düzenlenebilecek. Türk Lirası esas alınarak yapılan madeni para pulu alımı ihalelerinde ise fiyat farkı, işe ait idari şartname ile sözleşmede belirtilen esaslara göre ödenebilecek.

Usul ve Esaslar kapsamında ihalesi veya alımı yapılan mal ve hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin Türk Lirası üzerinden yapılan sözleşmelerde (doğrudan temin usulü ile yapılan alımlar dahil), Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun Geçici 5. Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar doğrultusunda ek fiyat farkı hesaplanması mümkün olabilecek ve/veya bu sözleşmeler devredilebilecek.