Lexpera’da Geçen Hafta (17-23 Mayıs 2025)

Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin 181. sayısını siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.

Literatür

Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen eserler aşağıda yer almaktadır:

BATİDER, Cilt 8, Sayı 1, 1975

Dergide yer alan makalelerden bazıları, Teminat Mektuplarında Zamanaşımı, Anonim Şirketlerde Hukukun Birleştirilmesi ve Sınırları, Hizmet Markaları ve Anonim Şirketlerde Beyaza Yetki Sorunu başlıklarını taşımaktadır.

BATİDER, Cilt 41, Sayı 1, 2025

Derginin bu sayısında, Organize Sanayi Bölgelerinde Katılımcılara Ait Arsaların Kiralanması, Hava Yük Senedinden Kaynaklanan Sorumluluk Halleri, Paylaşım Ekonomisi Platformları Tarafından Gerçekleştirilen Faaliyetin Hukuki Niteliğinin Belirlenmesi ve Türk Eximbank Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası Sözleşmesinde Teminatın Kapsamına ve Sigorta Ettirenin Yükümlülüklerine Dair Bir Değerlendirme başlıklı makaleler yer almaktadır.

Murat Atalı, Mert Namlı (Ed.), İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Usul ve İcra-İflas Hukuku Günleri Sempozyumu-I

Çalışmada, Yargıtay Başkanlığı ile de görüşülerek, medeni usul hukuku ile icra ve iflas hukuku alanlarında seçilmiş konular özelinde öğreti ve uygulamayı bir araya getirmeyi hedefleyen makalelere yer verilmiştir.

Melda Sur, Esra Katıman (Ed.), İzmir Ekonomi Üniversitesi Hukuk Fakültesi III. Uluslararası Deniz Hukuku Konferansı

20.05.2021 günü çevrimiçi olarak gerçekleştirilen III. Uluslararası Deniz Hukuku Konferansı’nda sunulan tebliğlerden oluşan eserde, Uluslararası Deniz Hukuku Mahkemesi ve yargısal süreçler, deniz alanlarının sınırlandırılması, yakın coğrafyamızdaki bazı boğazların ve devletlerin durumları, iklim değişikliği sonucu deniz seviyesinin yükselmesi ve su altı kablolar gibi güncel konular ele alınmıştır.

Mehmet Helvacı, H. Murat Develioğlu, Aslı Makaracı Başak, Ozan Ali Yıldız, Tolga Bayrak, Zeynep Rana Demir (Ed.), Galatasaray Liseli Hukukçuların Cumhuriyetin 100. Yılına Armağanı

Kitapta yer alan makalelerden bazıları, Anonim Ortaklıklarda Toplantı ve Karar Yetersayılarının Esas Sözleşme ile Düzenlenmesi, Kişiliğin Korunması ve Vesayet Hukuku, Tahkim Anlaşmasının Üçüncü Kişilere Teşmili, Türkiye’nin Davalı Olarak Yatırım Tahkimi Karnesi ve Acentenin Denkleştirme İstemi başlıklarını haizdir.

Musa Soysal, İvedi Yargılama Usulüne Tabi İhale İşlemleri ve Bu İşlemlere İlişkin Uyuşmazlıkların Giderilmesi

Çalışmada, ivedi yargılama usulünü düzenleyen İdari Yargılama Usulü Kanunu m. 20/A’da ihale işleminin ne olduğunun açıklanmadığı, bu konuya ilişkin kesinlik sağlanmadığı, bu nedenle uygulamada bazen ihale sürecini ilgilendiren işlemlere ilişkin uyuşmazlıklarla ilgili ivedi yargılama usulü yerine genel yargılama usulü, bazen de ihale işlemi olarak değerlendirilmeyecek bir işleme ilişkin uyuşmazlığın giderilmesinde ivedi yargılama usulü uygulandığına değinilmiştir.

Adil Selim Sayın, Türk ve Alman Vergi Hukukunda KDV’nin Oran Yapısı

Eserde, farklı oran sınıflandırmalarının hangi ölçütlere göre belirlendiği, ideal bir KDV sisteminde oranların nasıl olması gerektiği, uygulamada oran farklılıklarından dolayı ne gibi hukuki sorunlarla karşılaşıldığı sorularına yanıt aranmış; oran yapılarına ve bu kurumun uygulamalarına ilişkin değerlendirmeler ve tespitler irdelenerek oran yapısı bakımından olması gereken hukuka (de lege ferenda) ilişkin öneriler sunulmuştur.

Esra Yılmaz Eren, BM Özel Prosedürlerinin İnsan Haklarının Korunmasındaki Yeri ve Önemi

Kitapta, BM özel prosedürlerinin kurumsallaşmasına değinilerek bu prosedürlerin özellikleri açıklanmış; BM özel prosedürlerinin faaliyetleri ve özel prosedürlerin sorumluluğu mercek altına alınmış; söz konusu prosedürlerin insan haklarının korunmasındaki yeri ve önemi üzerinde durulmuştur.

Onur Kaplan, İdare Hukuku Perspektifinden Avcılık Faaliyetleri ile Av ve Yaban Hayatı Yönetimi

Eserin birinci bölümünde avcılık faaliyetinin unsurları, kapsamı ve tabi olduğu hukuki rejim hakkında bilgi verilmiş; ikinci bölümünde avlanma hakkının pozitif temelleri, kapsamı, kullanımı ve sınırlandırılması irdelenmiş; üçüncü ve son bölümünde ise idari makamların av ve yaban hayatının yönetimine dair koruma amaçlı faaliyetleri ile hukuki tasarruflarının yargısal denetimi incelenmiştir.

Murathan Yardımcıoğlu, Yükseköğretim Kurumlarında Çalışan Akademik ve İdari Personelin Görev Suçu Nedeniyle Ceza Soruşturması Usulü

Çalışmada, Yükseköğretim Kanunu’nun m. 53/c hükmünün uygulama alanına giren eylemler nelerdir, kimler için uygulanmalıdır, soruşturma yapılırken nelere dikkat edilmelidir, soruşturmacının hangi soruşturma işlemlerini yapmaya yetkisi bulunmaktadır, soruşturma işlemleri nasıl yapılmalıdır, alınabilecek karar çeşitleri nelerdir, kararların hukuki niteliği nedir gibi sorulara yanıt aranmaya çalışılmıştır.

İçtihat

Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:

MAHKEME KARAR SAYISI
Yargıtay (Hukuk) 3
Danıştay 1
Bölge Adliye Mahkemesi 1
TOPLAM 5

Yüklenen kararlar arasında aşağıda özetine yer verdiğimiz Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na ait karar özellikle dikkati çekmektedir:

Danıştay İDDK., E. 2024/2809 K. 2025/539 T. 06.03.2025

Dava konusu; Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile değiştirilen 97. maddesinin 7. fıkrasının (a) bendi ve bu düzenlemeye dayanılarak Sosyal Güvenlik Kurumu Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan 02.12.2022 tarih ve 2022/22 sayılı “yemek bedeli” konulu genelgenin 2.1.2. ve 2.1.4. maddelerinin iptali istemine ilişkindir.

İlgili Danıştay Dairesi; davalı idarenin usule ilişkin itirazlarını yerinde görmemiş, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na (Kanun) aykırı ayrımlara gidilmek suretiyle kurallar getirildiği ve dava konusu düzenlemelerde normlar hiyerarşisine ve hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle ilgili düzenlemelerin iptaline karar vermiştir.

Taraflar farklı gerekçelerle temyiz isteminde bulunmuştur.

Kararı veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu; ilgili mevzuat ışığında yaptığı hukuki değerlendirme sonucunda, Kanun’un 80. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan kanuni düzenleme uyarınca yardım tutarının prime esas kazanca tabi tutulmaması ya da sınırlı tabi tutulmaması yönünden “ayni ya da nakdi yapılmasına” göre farklılık arz eden yemek yardımına, Kanun’a aykırı ayrımlara gidilmek suretiyle kurallar getiren düzenlemelerin normlar hiyerarşisine ve hukuka uygun olmadığı gerekçesiyle Danıştay Dairesinin kararını oyçokluğu ile onamıştır.

Mevzuat

Avukatlık Kanunu

Anayasa Mahkemesi’nin E. 2025/50, K. 2025/47 sayılı ve 06.03.2025 tarihli kararı uyarınca, “disiplin cezalarının uygulanacağı haller” ve “disiplin cezaları” başlıklı madde hükümleri iptal edildi. Değişiklikler, 22.02.2026 tarihinde yürürlüğe girecek.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Özel Öğretim Kurumları Kanunu

Anayasa Mahkemesi’nin E. 2024/163, K. 2025/41 sayılı ve 11.02.2025 tarihli kararı uyarınca, “kurum açma izninin iptali, kurumun kapatılması, devri ve nakli” başlıklı madde hükmünde yer alan “(...) üçüncü kez tekrarlanması hâlinde ise kurum açma izni ile iş yeri açma ve çalışma ruhsatı iptal edilir.” ibaresi, kanuna dayanılarak yürürlüğe konulan yönetmelik yönünden iptal edildi. Değişiklik, 21.02.2026 tarihinde yürürlüğe girecek.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

İhracata Yönelik Devlet Yardımları Kapsamında Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonundan Yapılan Ödemelere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik

Yönetmelikte geçen tanımlar, başvuru, inceleme, harcama yetkilisi ve gerçekleştirme görevlisi, tahakkuk listesi ve harcama talimatı, ödeme, muhasebeleştirme, raporlama ve malî sorumluluğa ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Devlet Yükseköğretim Kurumlarında Öğretim Elemanı Norm Kadrolarının Belirlenmesine ve Kullanılmasına İlişkin Yönetmelik

Norm kadroların kullanılmasına ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Evrensel Posta Hizmetleri Yönetmeliği

Yönetmeliğin dayanağı, yönetmelikte geçen tanımlar, evrensel posta hizmetinin sunumu, evrensel posta hizmeti gelirleri, tahsil esasları, net maliyetin bildirimi ile avans ve net maliyetin ödenmesine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Sigortacılık Kanunu’nun 30. Maddesinin 12. ve 15. Fıkralarında Yer Alan Parasal Sınırların Artırılmasına İlişkin Tebliğ

“Parasal sınırlar” başlıklı madde hükmünde değişikliğe gidildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Tebliği

Tebliğin 1 numaralı eki olan işyeri tehlike sınıfları listesi yeniden belirlendi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Büyük ve Orta Boy İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı (BOBİ FRS 2021 Sürümü)

Büyük işletme standardı yeniden belirlendi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.