Lexpera’da Geçen Hafta (18-24 Şubat 2023)
Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin altmış sekizincisini siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.
Literatür
Geçen hafta Blog’a yüklenen yazıya aşağıda yer verilmiştir:
Korkut Kanadoğlu, Battal Niyazi Şahin, Seçimlerin Ertelenmesi ve Deprem Bölgelerindeki Seçimlerin Yürütülmesi
İçtihat
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:
| MAHKEME | KARAR SAYISI |
| Anayasa Mahkemesi | 49 |
| Yargıtay (Hukuk) | 398 |
| Yargıtay (Ceza) | 359 |
| Danıştay | 1774 |
| Bölge Adliye Mahkemesi | 1951 |
| Bölge İdare Mahkemesi | 342 |
| TOPLAM | 4873 |
Yüklenen kararlar arasında aşağıda özetine yer verdiğimiz Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu’na ait karar özellikle dikkati çekmektedir:
Danıştay VDDK., E. 2020/1378 K. 2022/372 T. 23.03.2022
Dava konusu, davacı adına, 2009 takvim yılında gerçekleştirdiği kat mülkiyetine tabi bağımsız bölüm satışından elde ettiği değer artışı kazancını beyan etmediğinden bahisle, sevk edildiği takdir komisyonunca takdir edilen matrah üzerinden anılan yıl için re’sen tarh edilen gelir vergisi ile verginin bir katı tutarında kesilen ve tekerrür hükmü uygulanmak suretiyle artırılan vergi ziyaı cezasının kaldırılması istemine ilişkindir. Vergi Mahkemesi, dava konusu vergi ve verginin bir katı tutarındaki vergi ziyaı cezasını kaldırmış; vergi ziyaı cezasının tekerrür hükmü uygulanmak suretiyle artırılan kısmı yönünden karar verilmesine yer olmadığına hükmetmiştir. Davalının temyiz istemini inceleyen Danıştay 3. Dairesi, edinilen bağımsız bölümlerin kat irtifakı kurularak iktisap edildiği tarihten itibaren 5 yıl içinde elden çıkarılmış olması nedeniyle sağlanan gelirin değer artışı kazancı olarak vergilendirilmesine ilişkin koşullar gerçekleştiğinden, vergilendirmeye esas alınan matrahın hukuka uygun olup olmadığı araştırılarak yapılacak inceleme sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, aksi yöndeki gerekçeyle verilen Vergi Mahkemesi kararını hukuka uygun bulmamıştır. Vergi Mahkemesi, önceki kararının vergi ziyaı cezasının tekerrür hükmü uygulanmak suretiyle artırılan kısmı hakkındaki hüküm fıkrasının temyiz edilmeyerek kesinleştiğini belirttikten sonra bozulan hüküm fıkrası yönünden aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle ilk kararında ısrar etmiştir. Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu ise, uyuşmazlıkta, davacı tarafından satılan bağımsız bölümden değer artışı kazancı elde edildiği ve bu kazancın beyan dışı bırakıldığından bahisle, dava konusu vergi ziyaı cezalı tarhiyat yapılmış ise de Vergi Usul Kanunu’na göre, vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu yolundaki kural gereğince davacı tarafından satışı yapılan taşınmazın, kat karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca müteahhide ait olduğu kararlaştırılan bağımsız bölümlerden olduğunu dikkate alarak davacı tarafından elde edilen ve beyan dışı bırakılan bir gelirin olmadığı sonucuna varmış; bu nedenle Vergi Mahkemesinin ısrar kararına yönelik temyiz istemini oyçokluğu ile reddetmiştir.
Mevzuat
Olağanüstü hal ilan edilen illerde olağanüstü hal süresince kısa çalışma uygulanmasına, istihdamın korunmasına, nakdi ücret desteği sağlanmasına, sosyal güvenlik alanına ve buna bağlı sürelere ilişkin tedbirler yürürlüğe girdi.
Olağanüstü Hal Kapsamında Yerleşme ve Yapılaşmaya İlişkin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi
Olağanüstü hal kapsamında yer alan illerde yerleşme ve yapılaşma hususunda alınan tedbirler ve görevlendirilecek personele ilişkin hükümler düzenlendi.
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik
İş yerlerindeki müzik yayınları, Çevresel Gürültü Kontrol Yönetmeliği hükümleri kapsamında verilmiş müzik yayın izni ile yapılacak. Müzik yayın izni ruhsata işlenmeyecek. Ancak görevlilerce sorulduğu zaman gösterilebilecek şekilde iş yerinde bulundurulacak. Müzik yayın izni iptal edilen iş yerlerinde, müzik yayını harici faaliyetlere devam edilecek. Müzik yayın izni iptal edildiği halde müzik yayını yaptığı tespit edilen iş yerlerine faaliyetten geçici süreyle men ve idarî para cezası verilebilecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Perakende Ticarette Uygulanacak İlke ve Kurallar Hakkında Yönetmelik
Ticaret Bakanlığı, perakende işletmelerin tüketicilere yönelik taksitli satışlarına ilişkin sınırlamaları, afet dönemleri ile diğer olağanüstü durumlarda ilçe, il, bölge veya ülke düzeyinde geçici süre ile değiştirmeye veya bu konuda ilave sınırlamalar getirmeye yetkili olacak.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Bileşik tesisler ve konaklama tesisleri, bakanlıktan belgeli yeme-içme ve eğlence tesisleri, deniz turizmi tesisleri ve seyahat acentelerine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. Bazı değişiklikler, 01.01.2024 tarihinde yürürlüğe girecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Tüzel kişi ortakla ilişkili kişiler tanımlandı. Kıymetli madenler aracı kurumlarının kuruluş şartları, kıymetli madenler aracı kurumu kurucularının, yöneticilerinin ve iç kontrol ve tedarik zinciri uyum görevlilerinin nitelikleri, kıymetli madenler aracı kurumu kuruluş ve faaliyet izni, kıymetli madenler aracı kurumlarının esas sözleşme ve genel müdür değişikliği, pay devirleri, iştirak edinmesi ve şube açmasına ilişkin hükümler başta olmak birçok hükümde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Orman Köylülerinin Kalkındırılmalarının Desteklenmesi Faaliyetlerine İlişkin Yönetmelik
Depremler dolayısıyla genel hayata etkili afete maruz kalan illerde yönetmelik hükümleri kapsamında kredi kullandırılan orman köylüleri ve kooperatiflerinin, 06.02.2023 tarihi ile 31.07.2023 tarihi arasındaki dönemde tahsil edilmesi gereken kredi taksitleri, başvuru şartı aranmaksızın 31.12.2023 tarihine kadar ertelenecek. Bu alacaklar için erteleme süresince herhangi bir faiz tahakkuk ettirilmeyecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun Kapsamında Alınacak Ücretlere İlişkin Yönetmelik
Rafineriler de yönetmelik kapsamına alındı, rafinerilere ilişkin ücretler belirlendi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Yat limanlarında, konaklama tesisi veya yatçı konaklama ünitesinin yatak kapasitesi, bağlama kapasitesinin %20’sini ve altmış yatağı aşamayacak.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Portföy Yönetim Şirketleri ve Bu Şirketlerin Faaliyetlerine İlişkin Esaslar Tebliği
Tebliğde geçen tanımlar, portföy yönetim şirketinin kuruluş şartları, faaliyet şartları ve faaliyet izni, faaliyetleri sınırlı portföy yönetim şirketlerine ilişkin esaslar, portföy yönetim şirketinin merkez dışı örgütleri, dışarıdan hizmet alımına ilişkin esaslar, şirketin yöneticilerine ve personeline ilişkin şartlar, esas sözleşme ve ortaklık yapısı değişiklikleri ile pay devirleri, bildirim yükümlülüğü, tescil ve ilan yükümlülüğü, sermaye yeterliliğine ilişkin yükümlülükler ve tutarların yeniden belirlenmesine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. Mevcut başvuruların sonuçlandırılması ve diğer bazı hususlarda geçiş hükümleri de düzenlendi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Kıymetli Maden Standartları ve Rafinerileri Hakkında Tebliğ
Kıymetli madenlerin standartları ve kıymetli maden rafinerilerinin kuruluş, faaliyet, gözetim ve denetim esasları ile Borsa İstanbul A.Ş.’de işlem gören kıymetli madenlerin standartlarına ve ürünleri Borsa İstanbul A.Ş.’de işlem gören kıymetli maden rafinerilerine ilişkin esasların düzenlendiği yeni bir tebliğ yürürlüğe girdi. Kıymetli Maden Standartları ve Rafinerileri Hakkında Tebliğ (Tebliğ No: 2006/1) yürürlükten kaldırıldı.
Kırsal alanda/kırsal mahallede yaşayan/yaşamayı taahhüt eden, tarım, hayvancılık, ormancılık, gıda ve su ürünleri alanlarında eğitim veren üniversitelerin fakülte ve meslek yüksekokulları ile Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı tarım, hayvan yetiştiriciliği ve sağlığı, laboratuvar hizmetleri ve gıda teknolojisi alanlarında eğitim veren lise ve dengi okullardan mezun genç nüfusun istihdamına katkı sağlamak; bitkisel üretim, hayvancılık, gıda ve su ürünleri sektörlerinde girişimciliği destekleyerek bu faaliyetlerin eğitimli kişiler tarafından yapılmasını teşvik etmek; tarımsal üretimin miktarını, kalitesini ve verimliliğini arttırmak; kırsal alanda tarımsal üretim yapan işletmelere örnek ve önderlik oluşturacak sürdürülebilir yatırımlara hibe desteği verilmesine ilişkin usul ve esasların belirlendiği tebliğ yürürlüğe girdi. Kırsal Kalkınma Destekleri Kapsamında Kırsal Kalkınmada Uzman Eller Projelerinin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Tebliğ No: 2021/61) yürürlükten kaldırıldı.
Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ
Kıymetli maden ve taşlara ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Yeni Konut Finansman Programına İlişkin Cumhurbaşkanı Kararı
Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun çerçevesinde, Bankacılık Kanunu’nun 3. maddesinde tanımlanan mevduat ve katılım bankaları tarafından sağlanacak konut finansmanlarına ve bunlara sağlanacak katkılara ilişkin usul ve esasların düzenlendiği karar yürürlüğe girdi.
Olağanüstü hal süresince, deprem afeti nedeniyle yurt dışından yapılacak gıda yardımlarına ilişkin olarak Tarım ve Orman Bakanlığı döner sermaye işletmeleri tarafından düzenlenecek belgeler ile meydana gelen depremler nedeniyle zarar gören ve afet bölgesi ilan edilen illerdeki Tarım ve Orman Bakanlığı döner sermaye işletmeleri tarafından üretilen mal ve hizmetlerden yararlananların muaf olacağı durumlar düzenlendi. Karar, 06.02.2023 tarihinden itibaren geçerli olacak.
Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Elazığ, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa illeri ve bağlı ilçelerinde tarımsal ürünleri/varlıkları zarar gören Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) ve/veya Tarım ve Orman Bakanlığı’nın diğer kayıt sistemlerine kayıtlı olup üretim faaliyetlerine devam eden gerçek veya tüzel kişi üreticilerin, üretim birliklerinin ve kooperatiflerin, T.C. Ziraat Bankası A.Ş. ve Tarım Kredi Kooperatiflerine olan düşük faizli kredi kullandırılmasına ilişkin kararlar kapsamındaki kredi borçlarının ertelenmesine ilişkin usul ve esaslar belirlendi. Karar, 06.02.2023 tarihinden itibaren geçerli olacak.
Meydana gelen depremler nedeniyle, deprem bölgesinde ikamet etmekte iken 06.02.2023 tarihinden itibaren kamu kurum ve kuruluşlarına ait misafirhane ve sosyal tesislere geçici olarak yerleştirilen afetzedeler, söz konusu tesislerde verilen konaklama ve yemek hizmetlerinden yararlanmada, Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Ürettikleri Mal ve Hizmet Tarifeleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 1. maddesinin 1. fıkrası hükmünden muaf olacak. Karar, 06.02.2023 tarihinden itibaren geçerli olacak.
Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’un elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının yükümlülükleri, elektronik ticaret hizmet sağlayıcının yükümlülükleri ve elektronik ticaret lisansına ilişkin madde hükümlerinde yer alan parasal eşikler yarı oranında artırıldı.
Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar
Amaç, konu, yetki, kararda geçen tanımlar, kıymetli madenler, taşlar ve eşyalara ilişkin hükümlerde kapsamlı değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Mal ve Hizmetlere Uygulanacak Katma Değer Vergisi Oranlarının Tespitine İlişkin Karar
Prefabrik yapı ile konteynerlerin 31.12.2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) tesliminde (kurulum ve montaj işleri dahil), %1 vergi oranı uygulanacak.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Sözleşme süresi, görev yeri ve geçici görevlendirme, sözleşmeli personelin pozisyon unvanı, sayısı ve ücretine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. Ayrıca sözleşmeli personelin istihdamına yönelik geçici madde düzenlendi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 11650 Sayılı Kararı
06.02.2023 tarihinde meydana gelen depremlerin, Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği’nin 35. maddesi uyarınca önlisans veya üretim lisansı sahibi tüzel kişilerin süreli yükümlülükleri açısından mücbir sebep olarak kabul edilmesine karar verildi ve bu kapsamda uygulanacak hususlar belirlendi.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 11659 Sayılı Kararı
06.02.2023 tarihinde meydana gelen depremler nedeniyle olağanüstü hal kararı alınan ve/veya afet bölgesi ilan edilen illerde depremden etkilendiğini belgeleyen tüketicilerden, tüm elektrik dağıtım bölgelerinde yapacakları perakende satış sözleşmesi başvurularında, olağanüstü hal süresince güvence bedeli ile kesme-bağlama bedeli alınmamasına karar verildi.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 11661-2 Sayılı Kararı
06.02.2023 tarihinde meydana gelen depremler nedeniyle olağanüstü hal kararı alınan ve/veya afet bölgesi ilan edilen illerde depremden etkilendiğini belgelendiren konut tüketicileri ile sistem kullanım bedeli uygulamasına esas birinci kademe tüketicilerin tüm dağıtım bölgelerinde yapacakları doğal gaz abonelik başvurularında olağanüstü hal süresince doğal gaz dağıtım şirketleri tarafından güvence bedeli alınmamasına karar verildi.