Lexpera’da Geçen Hafta (22-28 Haziran 2024)

Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin 135. sayısını siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.

Literatür

Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen eserler aşağıda yer almaktadır:

Sultan Tahmazoğlu Üzeltürk, Fatmagül Yazıcı (Ed.), Cumhuriyet’in 100. Yılında Anayasa Hukuku Tartışmaları

Kitap, Altınbaş Üniversitesi, Bahçeşehir Üniversitesi ve Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakülteleri tarafından 6-7 Ekim 2023 tarihlerinde düzenlenen sempozyumda sunulan bildirilerden oluşmakta olup Cumhuriyet düşüncesi temelinde anayasa hukukunun farklı perspektif ve boyutlarını yansıtmaktadır.

Önder Perçin (Ed.), Sorularla Fintek

Çalışmanın ikinci baskısında, önceki baskıdan bu yana geçen sürede mevzuatta ve uygulamada meydana gelen değişikliklere yer verilmiş; açık bankacılık konusuna ek olarak servis modeli bankacılık ve dijital bankacılık konuları eklenmiş; ayrıca blok zinciri, akıllı sözleşme, metaverse ve diğer fintek kavramları açıklanarak kapsam genişletilmiştir.

Mısra Tan, Küresel Bilgi Akışının Korunmasında İnternet Özgürlüğü ve Devletin Müdahalesi

Eserin birinci bölümünde kitle iletişimi, internet ve kitle iletişimine müdahale yöntemleri üzerinde durulmuş; ikinci bölümünde müzakereci demokrasi uygulamaları bakımından internet özgürlüğünün önemi ve işlevine değinilmiş; üçüncü ve son bölümünde ise küresel bilgi akışına etkileri bakımından internet özgürlüğüne müdahalelere yer verilmiştir.

Zeynep Ayata, Avrupa Birliği Rekabet Hukukunda İnovasyon

Çalışmada, Avrupa Birliği rekabet hukukunda inovasyonun ne şekilde teşvik edildiği ve ne kadar korunduğu incelenmiş; kurucu antlaşmalarda yer alan rekabet kurallarının genel uygulamasının yanı sıra inovasyonu doğrudan ilgilendiren fikrî mülkiyet hakları ve son zamanlarda sıkça tartışılan dijital piyasalar özelindeki yaklaşım ve kararlar irdelenmiş; Avrupa Birliği rekabet hukukunda özel sektöre uygulanan kurallar ve devlet desteklerinin denetlenmesi alanlarında inovasyona zararın gerçek bir kriter olarak yerleşmediği ve uygulama ve içtihatta inovasyonun değerlendirilmesine yönelik tutarlı ve sistematik bir anlayış gelişmediği üzerinde durulmuştur.

Işık Önay, Medeni Hukukta İkame ve Kaim Değer Kavramları

İkame ve kaim değer kavramlarının, medeni hukukun her alanında karşılaşılan kavramlar olmasına rağmen mevzuatta tanımlanmadığı ve öğretide de bu kavramların, genellikle incelenen konunun bağlamıyla sınırlı olarak ele alındığının vurgulandığı eserde, ikame kavramı sınıflandırılarak açıklanmış; tüm ikame halleri bakımından ortak bir kavram olan kaim değer kavramı incelenmiş ve ikamenin medeni hukuktaki uygulama alanları gösterilmiştir.

Gözde Engin Günay, Anonim Ortaklıklar Hukuku’nda Genel Kurulda Nisaplar

Kitapta, genel kurul kararlarının hukuki niteliği, medeni hukuk ve borçlar hukukunun temel kavramları çerçevesinde ele alınmış; nisaplara ilişkin gündeme gelen özellikli durumlar ve nisap türleri gerek öğretideki tartışmalar gerek uygulamadaki sorunlar doğrultusunda, mehaz İsviçre Hukuku ile karşılaştırmalı bir şekilde incelenerek çözüm önerilerinde bulunulmuştur.

Utku Ilgaz Satılmış, Ceza ve Tutukevlerinde Tutulan Kişilerin Özel Hayatının Gizliliği

Çalışmanın birinci bölümünde özel hayat ve özel hayatın gizliliği kavramları açıklanmış; ikinci bölümünde ceza infaz kurumundaki kişilerin özel hayatının gizliliği ile ilgili güncel sorunlara ilişkin normatif çerçeve ve içtihadî standartlar ortaya konulmuştur.

İçtihat

Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:

MAHKEME	KARAR SAYISI
Anayasa Mahkemesi	13
Yargıtay (Hukuk)	9039
Yargıtay (Ceza)	3424
Danıştay	991
Bölge Adliye Mahkemesi	3262
Bölge İdare Mahkemesi	491
TOPLAM	17220

Yüklenen kararlar arasında aşağıda özetine yer verdiğimiz Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu’na ait karar özellikle dikkati çekmektedir:

Danıştay VDDK., E. 2022/1415 K. 2024/62 T. 14.02.2024

Dava konusu; davacı tarafından, doğrudan ortağı olduğu veya ortağı olmayıp ilişkili olduğu şirketlere verilen borcun örtülü sermaye olarak kabul edilmesi nedeniyle borç üzerinden hesaplanan faizin bu şirketler tarafından kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınmasına rağmen zarar edilmiş olması nedeniyle kurumlar vergisi ödenmediğinden, örtülü sermayeye ilişkin faiz gelirinin iştirak kazancı istisnası kapsamında kâr payı olarak kabul edilmesi gerektiği ihtirazi kaydıyla verilen 2012 yılına ilişkin kurumlar vergisi beyannamesi üzerine ihtirazi kaydın kabul edilmemesi suretiyle tahakkuk ettirilen verginin kaldırılması ve kurumlar vergisi beyannamesinde mahsup edilecek önceki yıl zararının düzeltilmesi istemine ilişkindir.

(...) Vergi Mahkemesi; dava konusu kurumlar vergisinin belirli bir meblağa bağlı olarak faiz gelirinden kaynaklanan kısmını kaldırmış, diğer kısımlar yönünden davayı reddetmiştir.

Davalının temyiz istemini inceleyen ilgili Danıştay Dairesi; olayda örtülü sermaye kullanan şirketlerin uyuşmazlık konusu dönemde zarar beyan etmiş olması nedeniyle söz konusu şirketler adına kesinleşen ve ödenen herhangi bir vergi tutarı bulunmadığından, bu dönemde kurumlar vergisi beyannamesinde düzeltme yapılmasının yasal olarak mümkün olmadığı, tüm bu hususlar dikkate alındığında, davacı tarafından ihtirazi kayıtla verilen kurumlar vergisi beyannamesi üzerine tahakkuk eden vergide hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle kararı bozmuş ve davacının karar düzeltme istemini reddetmiştir.

(...) Vergi Mahkemesi, aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle ilk kararında ısrar etmiştir.

Bunun üzerine Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu; başta Kurumlar Vergisi Kanunu olmak üzere ilgili mevzuat çerçevesinde yaptığı hukuki değerlendirme sonucunda, davacının davanın kısmen reddine ilişkin hüküm fıkrasına yönelttiği temyiz iddialarının incelenmeksizin reddine oybirliği ile; (...) Vergi Mahkemesi’nin ısrar kararının davanın kabulüne ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen davalının temyiz isteminin reddine oyçokluğu ile hükmetmiştir.

Mevzuat

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu

Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu’na ilişkin geçiş hükümlerinde değişikliğe gidildi. Çeşitli hususlara ilişkin geçici madde hükümleri düzenlendi.