Lexpera’da Geçen Hafta (22-28 Ocak 2022)
Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin on dördüncüsünü siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.
Literatür
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen eserler aşağıda yer almaktadır:
Cüneyt Pekmez, Borcun İfa Edilmediği Defi (Ödemezlik Defi)
Çalışmada, ödemezlik defi kavramının, Türk, İsviçre ve Alman yargılama hukuku ve icra hukukundaki teorik tartışmalarına değinilmiş, kavramın uygulamadaki pratik sonuç farklılıkları ele alınarak ortaya çıkan sorunlara çözümler sunulmuştur.
Neslihan Ateş, Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanma Suçu (TCK m. 191)
Eserde, uyuşturucu maddelerle mücadele konusunda cezaların artırılması yerine denetimli serbestlik kurumunun kontrollü bir şekilde işletilmesi ve etkili tedavi yöntemlerinin uygulanması üzerinde durulmuş, ayrıca uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanımına ilişkin davranışların, neden uyuşturucu madde ticareti suçu kapsamında değerlendirilmemesi gerektiğine ilişkin açıklamalara yer verilerek uygulamadaki sorunlara değinilmiştir.
Özlem Ata, Sermaye Piyasası Hukukunda Alım Satıma Aracılık Faaliyetlerinde Yatırımcının Korunması
Çalışmada, alım satıma aracılık faaliyetinde yatırımcının korunmasına yönelik birincil ve ikincil mevzuattaki düzenlemeler, yatırım kuruluşlarının alım satıma aracılık faaliyetini yerine getirirken yatırımcıya karşı borçları ve uymaları gereken kurallar, yatırımcı zararlarının tazmini ve bu konulardaki çözüm önerileri incelenmiştir.
Hande Bilgi, The Application of EU Competition Law in the European Natural Gas Market
Kitapta, doğal gaz teşebbüslerinin hâkim durumunun kötüye kullanımı ve rekabete aykırı doğal gaz anlaşmaları gibi piyasada rekabet kaygısı yaratan durumlar, doğal gaz arzının reddedilmesi, gaz boru hatlarına ve depolama tesislerine erişim izni verilmemesi hususları, Avrupa Birliği’nin İşleyişi Hakkında Antlaşma’nın 101. ve 102. maddeleri ışığında incelenmiş, ilgili AB içtihatları ve AB Komisyonu kararlarına atıfta bulunulmuştur.
İçtihat
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:
| MAHKEME | KARAR SAYISI |
| Anayasa Mahkemesi | 32 |
| Yargıtay (Hukuk) | 6 |
| Danıştay | 1 |
| Bölge Adliye Mahkemesi | 1602 |
| Bölge İdare Mahkemesi | 437 |
| TOPLAM | 2078 |
Yüklenen kararlar arasında aşağıda özetine yer verdiğimiz Ankara Bölge İdare Mahkemesi’ne ait karar özellikle dikkati çekmektedir:
Ankara BİM, 10. İDD, E. 2020/2501 K. 2020/3088 T. 25.12.2020
Dava, … ili, … kaymakamı olarak görev yapmakta iken 15.07.2016 tarihindeki darbe teşebbüsü sırasında meydana gelen olaylarda F1 Uydu Haberleşme Kablo TV ve İşletme AŞ’ye girişi sırasında F16 uçaklar tarafından atılan bombaların ve sonik patlamanın etkisiyle duyu kaybına uğradığından bahisle tazminat ve aylık ödenmesi talebiyle davacının yaptığı başvurunun reddine dair İçişleri Bakanlığı Nakdi Tazminat Komisyonu’nun kararının iptali ile 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun kapsamına alınarak nakdi tazminat ödenmesi ve aylık bağlanmasına karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
Ankara BİM, Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun hükümleri uyarınca nakdi tazminat istemli başvurunun davalı İçişleri Bakanlığı husumetiyle, aylık bağlanması istemli uyuşmazlığın ise, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı husumetiyle çözümlenmesi gerekirken, her iki uyuşmazlığın da davalı İçişleri Bakanlığı husumetiyle karara bağlanmasında hukuki isabet bulunmadığına ve davacının istinaf isteminin kabulüne hükmetmiştir.
Mevzuat
Vergi kanunları uyarınca iadesi talep edilen vergilere ilişkin olarak açılan davalarda, dava konusu tutarın %50’si oranında teminat alınmadan yürütmenin durdurulması kararı verilemeyecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Kurumların tam mükellefiyete tabi diğer yatırım fonu katılma paylarından elde ettikleri kâr payları (portföyünde yabancı para birimi cinsinden varlık ve altın ile diğer kıymetli madenler ve bunlara dayalı sermaye piyasası araçları bulunan yatırım fonlarından elde edilen kazançlar hariç), kurumlar vergisinden istisna tutulacak.
İhracat yapan kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançları ile sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumların münhasıran üretim faaliyetinden elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranı 1 puan indirimli uygulanacak. İndirimli oranlar, ilgili diğer indirimler uygulandıktan sonraki kurumlar vergisi oranı üzerine uygulanacak.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanunu
Banka nezdinde bulunan yabancı ülke merkez bankalarına ait para, alacak, mal, hak ve varlıklar haczedilemeyecek, üzerlerine ihtiyati tedbir veya ihtiyati haciz konulamayacak.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu
45 yaşını doldurmuş çalışanlar, talep etmeleri halinde bir emeklilik planına dâhil edilebilecek. İşveren tarafından ödenenler hariç Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı katılımcılar ile Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun ilgili maddesi kapsamındaki katılımcılar adına bireysel emeklilik hesabına ödenen katkı paylarının %30’una karşılık gelen tutar, şirketler tarafından emeklilik gözetim merkezine iletilen bilgiler esas alınarak Devlet katkısı olarak emeklilik gözetim merkezince hesaplanacak. Anılan sınırı aşan katkı payları için ilgili katkı payının ödendiği yılı takip eden takvim yıllarında da Devlet katkısı hesaplaması ve ödemesi yapılabilecek.
Emeklilik şirketlerince yapılan ödemelerden, ilgili mevzuatında belirlenen usul ve esaslar dâhilinde fazla veya yersiz ödendiği tespit edilenler, emeklilik gözetim merkezine ödenecek. Fazladan ödenen tutarlar için ayrıca faiz ödenmeyecek.
Yabancı para cinsinden yapılan katkı payı ödemeleri hariç olmak üzere, Devlet katkısına konu katkı paylarının; değişikliğin yürürlük tarihinden önce şirket hesaplarına intikal edenler için %25’ine ve yürürlük tarihinden sonra şirket hesaplarına intikal edenler için ise %30’una karşılık gelen tutar, bireysel emeklilik sözleşmelerinde herhangi bir tadil işlemine gerek kalmaksızın Devlet katkısı olarak hesaplanmaya devam edecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun
Finansal istikrara katkı sağlamak ve gerçek kişilerin mevduat ve katılma hesaplarının getirilerini kur artışlarına karşı desteklemek amacıyla bankalar nezdinde 21.12.2021 ve 31.12.2022 tarihleri arasında açılan Türk lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarına aktarılmak üzere Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’na nakit kaynak aktarmaya ve nakit kaynak aktarımı için Hazine ve Maliye Bakanlığı bütçesinde mevcut ya da yeni açılacak tertiplere ödenek eklemeye Hazine ve Maliye Bakanı yetkili olacak.
Ödenecek destek tutarını ve hesaplama yöntemini, destekten yararlanacak gerçek kişi kapsamını, hesap türlerini, vadeleri, limitleri, hesapların vadeden önce kapatılması durumunda yapılabilecek kesintiler ile bu kesintilerin Bakanlığa aktarılmasını, bu madde kapsamında destek olarak aktarılacak kaynağın kullandırılması ile uygulamaya ve denetime ilişkin usul ve esasları belirlemeye ve nihai hesap açma tarihini öne çekme veya 31.12.2023 tarihine kadar uzatmaya Cumhurbaşkanı yetkili olacak.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, uygulama kapsamında Merkez Bankası ve bankalardan gerekli veri ve bilgiyi talep edebilecek. Merkez Bankası veya bankalar talep edilen veri ve bilgiyi Bakanlığın belirleyeceği şekil ve süreler içerisinde vermekle yükümlü olacak. Merkez Bankası tarafından aktarılacak desteğin hak sahipliğinin tespiti ile desteğin doğru ve tam hesaplanmasından, Türk lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarının açıldığı banka sorumlu olacak.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu
Ek fiyat farkı ve/veya sözleşmelerin devri kenar başlıklı geçici madde yürürlüğe girdi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı’nın görüşü alınmak kaydı ile bölgesel ve iklimsel koşullar dikkate alınarak BOTAŞ tarafından il veya bölge bazında kademeli doğal gaz satış fiyatı uygulanabilecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Mal, Hak veya Alacağın Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi Üzerinden Sorgulanması Hakkında Yönetmelik
Ödeme emrindeki müddetin geçmesi ve borçlu itiraz etmiş ise itirazın kaldırılmasından sonra alacaklı tarafından UYAP üzerinden, bu sisteme entegre bilişim sistemleri vasıtasıyla borçlunun mal, hak veya alacağının sorgulanmasına ilişkin usul ve esasları düzenleyen yönetmelik yürürlüğe girdi.
Isı Sayaçları Muayene Yönetmeliği
Şikâyet muayenesi ile Yönetmeliğe uygun olarak piyasaya arz edilen sayaçların periyodik ve stok muayenelerine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
22.12.2021 tarihli ve 7349 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile Gelir Vergisi Kanunu’nda yapılan değişikliklere ilişkin usul ve esasları düzenleyen tebliğ yürürlüğe girdi. Tebliğde, asgari ücretin vergi dışı tutulmasına ilişkin düzenlemeler ile 01.01.2022 tarihinden itibaren yürürlüğe giren asgari ücret istisnası ve asgari ücretin üzerinde ücret geliri elde edenlerde gelir vergisi istisnası uygulamasına yönelik örneklere yer verildi.
Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği
E-fatura uygulamasına geçiş zorunluluğu ile e-fatura uygulamasına geçiş süresi, aracı hizmet sağlayıcıları, internet ortamında ilan yayınlayanlar, internet reklamcılığı hizmet aracıları ile kendilerine veya aracı hizmet sağlayıcılarına ait internet sitelerinde veya diğer her türlü elektronik ortamlarda mal veya hizmet satışını gerçekleştirenlerin e-arşiv fatura uygulamasına geçiş zorunluluğuna ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Muhatap bankanın, ibraz eden düzenleyici dışındaki hamile, süresinde ibraz edilen her çek yaprağı için ve daha önce yayımlanan tebliğlere göre bastırılan çeklerden ötürü ödemekle yükümlü olduğu miktarlarda değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Sermaye Piyasası Araçlarının Teminatlı İhracına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ
Sermaye piyasası araçlarının teminatlı ihracında verilecek teminatlara, teminat yönetim sözleşmelerine ve teminat yöneticisine ilişkin uygulanacak usul ve esasları düzenleyen tebliğ yürürlüğe girdi.