Lexpera’da Geçen Hafta (23-29 Ekim 2021)
Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bülteni siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.
Literatür
Geçen hafta, Abdülkadir Yıldız’ın Din ve Vicdan Özgürlüğü adlı eseri ile Abdullah Batuhan Baytaz’ın Ceza Muhakemesi Hukukunda Sanığın Hukuki Dinlenilme Hakkı adlı eseri Lexpera’ya yüklendi.
İçtihat
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:
| MAHKEME | KARAR SAYISI |
| Anayasa Mahkemesi | 3 |
| Yargıtay (Hukuk) | 2390 |
| Yargıtay (Ceza) | 6375 |
| Danıştay | 47 |
| Bölge Adliye Mahkemesi | 101 |
| Bölge İdare Mahkemesi | 611 |
| TOPLAM | 9527 |
Yüklenen kararlar arasında aşağıda özetine yer verdiğimiz Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu’na ait karar özellikle dikkat çekmektedir:
Danıştay VDDK., E. 2019/700 K. 2020/1074 T. 21.10.2020
Davacı adına, bir şirketin tahsil edilemeyeceği anlaşılan kamu alacaklarından dolayı kanuni temsilci sıfatıyla düzenlenen ödeme emrinin, 2006 yılına ait özel usulsüzlük cezasına ilişkin kısmının iptali istemiyle dava açılmıştır. Kararda, ödeme emri tebliğ edilmek suretiyle davalı idarece tesis edilen dava konusu işlemin hukuki sebep unsurunun açıklığa kavuşturulması ve uyuşmazlığın çözümü için özellikle 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 10. maddesinin lafzi olarak tartışılması ve yorumlanması gerekli görülmüştür.
Mevzuat
Basit usulde vergilendirilen mükelleflerin kazançları, gelir vergisinden istisna tutulacak.
İnternet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içerikler paylaşan sosyal içerik üreticilerinin bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştirenlerin elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları üzerinden elde ettikleri kazançlar gelir vergisinden istisna tutulacak. Bu istisnadan faydalanılabilmesi için Türkiye’de bulunan bankalarda bir hesap açılması ve bu faaliyetlere ilişkin tüm hasılatın münhasıran bu hesap aracılığıyla tahsil edilmesi şart olacak. Bankalar, bu kapsamda açılan hesaplara aktarılan hasılat tutarı üzerinden, aktarım tarihi itibarıyla yüzde 15 oranında gelir vergisi tevkifatı yapmak ve Gelir Vergisi Kanunu'nun muhtasar beyanname ve vergi tevkifatının yatırılması başlıklı maddelerindeki esaslar çerçevesinde beyan edip ödemekle yükümlü olacak.
Kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılan tarımsal destekleme ödemeleri, gelir vergisinden istisna tutulacak ve bu ödemelerden herhangi bir vergi kesintisi yapılmayacak.
Yıllık beyanname ile bildirilen gelir üzerinden tahakkuk ettirilen gelir vergisi, mart ve temmuz aylarında olmak üzere iki eşit taksitte ödenecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Gelir İdaresi Başkanlığı’nın görev alanına ilişkin işlerde hizmet alımı yoluyla çalıştırılanlar ile hizmet alımı yapılanların ortak ve yöneticileri, öğrendikleri sırlar ve gizli kalması gereken diğer hususlar açısından bu maddede yazılı yasaklara, bu görevlerinden ayrılsalar dahi, uymak zorunda olacak.
Mükellef ve vergi sorumlusunun talep etmesi ve iş yerinin müsait olması halinde vergi incelemesi iş yerinde de yapılabilecek.
Gider pusulaları, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenlenecek. Bu süre içerisinde düzenlenmeyen gider pusulası hiç düzenlenmemiş sayılacak.
Fiziki ortamdan bağımsız olarak elektronik ortamda vergi dairesi kurulabilecek. Elektronik ortamda kurulan vergi daireleri, diğer vergi dairelerinin şubesi olarak belirlenecek. Yabancı memleketlerde bulunan Türk vatandaşlarına yapılacak tebligatlar, Gelir İdaresi Başkanlığı’na gönderilmeksizin, vergi dairesi başkanlıkları veya defterdarlıklar tarafından doğrudan yurtdışı temsilciliklerine gönderilecek.
Enflasyon düzeltmesi, yeniden değerleme oranı ve yeniden değerleme hükümleri, 01.01.2022 tarihinde yürürlüğe girmek üzere değiştirildi.
Çifte vergilendirmeyi önlemek için mükelleflerin karşılıklı anlaşma usulü hükümlerine göre Gelir İdaresi Başkanlığı’na başvurması mümkün hale geldi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Gelir Vergisi Kanununa göre vergiden muaf esnaf ve kazançları basit usulde tespit edilen mükellefler tarafından yapılan teslim ve hizmetler ile internet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içerikler paylaşan sosyal içerik üreticilerinin bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştirenlerin elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları üzerinden elde ettikleri kazançlara konu teslim ve hizmetler, katma değer vergisinden istisna tutulacak.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Cumhurbaşkanına, tütün ürünleri ile araba gibi motorlu taşıtların özel tüketim vergisi oranlarını üç katına kadar artırma yetkisi verildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
01.01.2022'de yürürlüğe girmesi öngörülen konaklama vergisinin yürürlük tarihi 01.01.2023 olarak değiştirildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Sigortacılık Kanunu kapsamında sigortacılık faaliyetinde bulunacak kooperatifler için en çok pay taahhüt sınırı uygulanmayacak ve ortaklık payının değeri ilgili kurumun görüşü alınarak belirlenecek.
Genel kurul toplantısı anasözleşmede hüküm bulunması şartıyla elektronik ortamda da yapılabilecek. Genel kurullara elektronik ortamda katılma, öneride bulunma, görüş açıklama ve oy verme, fiilen katılmanın ve oy vermenin bütün hukuki sonuçlarını doğuracak.
Kooperatiflerin yönetim kurulu üyeleri ve yedekleri ile denetleme organı üyeleri ve yedeklerinin, seçilmelerini takiben en geç dokuz ay içinde kooperatifçilik eğitim programını tamamlamaları şart olacak.
Genel kurul tarafından, denetleme organı olarak görev yapmak üzere en fazla dört yıl için en az bir denetçi seçilecek. Genel kurulca asıl üye sayısı kadar yedek üye de seçilebilecek. Yönetim kurulu, gecikmeksizin denetçileri ticaret siciline tescil ettirecek ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi ile internet sitesinde ilan ettirecek.
Denetçi raporu genel kurula sunulmayan kooperatiflerde; finansal tablolar, yönetim kurulu yıllık faaliyet raporu ve ibra hakkında alınan kararlar geçersiz hale gelecek.
Kooperatif ve üst kuruluşları artık dış denetime de tabi olacak. Dış denetim, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu içinde yer alan finansal bilgilerin, denetlenen finansal tablolar ile tutarlı olup olmadığı ve gerçeği yansıtıp yansıtmadığını kapsayacak.
Görevi sona eren yönetim kurulu üyeleri tarafından sorumlulukları altında bulunan para, mal, defter, belge ve diğer kooperatif varlıklarının seçimlerin yapıldığı genel kurul toplantı tarihinden itibaren üç iş günü içinde tutanakla yeni seçilenlere teslimi zorunlu olacak.
Kooperatiflerin, kooperatif birliklerinin, merkez birliklerinin ve Türkiye Milli Kooperatifler Birliğinin, genel kurul toplantılarından en az on beş gün önce ilgili Bakanlıktan temsilci talebinde bulunması zorunlu olacak. Usulüne uygun talepte bulunulduğu halde, temsilci toplantıya katılamaz ise, başkaca bir işleme gerek olmaksızın ilan edilen saatten bir saat sonra toplantıya başlanacak.
Ortaklarının çoğunluğu kadınlardan oluşan ve kadın emeğinin değerlendirilmesi amacıyla kurulan kooperatifler ile ortaklarının çoğunluğu engellilerden oluşan kooperatiflerin, tescil ve ilana tabi işlemlerinden ücret alınmayacak ve ilana tabi olanlar Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ücretsiz olarak yayımlanacak. Bu kooperatiflerden, oda kayıt ücreti, yıllık aidat ve munzam aidat alınmayacak.
Tüm kooperatif ve üst kuruluşlarının, kooperatifçilik hizmetlerine elektronik ortamda eriştiği ve merkezî veri tabanının yönetildiği Kooperatif Bilgi Sistemi (KOOPBİS), bir yıl içinde Ticaret Bakanlığı tarafından kurulacak.
Kooperatifler ve üst kuruluşları, anasözleşmelerini en geç üç yıl içinde Kooperatifler Kanunu hükümlerine intibak ettirmek zorunda olacak. Anasözleşmeler intibak ettirilinceye kadar, mevcut anasözleşmelerin kanuna aykırı olmayan hükümleri uygulanacak. Anasözleşmelerini intibak ettirmeyen kooperatif ve üst kuruluşları dağılmış sayılacak.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Özel Riskler Yönetim Merkezi Çalışma Usul ve Esasları Yönetmeliği
Yurt içinden veya uluslararası piyasalardan sigorta veya reasürans teminatı bulunamayan ya da teminat sağlanmasında güçlük bulunan riskler, nükleer riskler gibi özellik arz eden riskler ile sigorta edilmesinde kamu yararı bulunan riskler için teminat sağlama, sigorta veya reasürans havuzları kurma veya kurulmasını koordine etme, sigorta ve reasürans şirketleri arasında iş birliği yapılmasını sağlama, oluşturulacak havuz, organizasyon veya iş birliği mekanizmalarının yürütülmesi amacıyla kurulan Özel Riskler Yönetim Merkezinin çalışma usul ve esaslarını düzenleyen yönetmelik yürürlüğe girdi.
2022 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı
Merkez Bankası Dijital Türk Lirası Araştırma Geliştirme Projesi kapsamında, blokzincir tabanlı dijital merkez bankası parası 2022 yılında yürürlüğe girecek.
Gıda fiyatlarındaki iniş çıkışın büyük veri ve ileri analitik yöntemler kullanılarak yakından takip edileceği erken uyarı sistemi kurularak Ürün Gözetim Mekanizması oluşturulacak.