Lexpera’da Geçen Hafta (24-30 Mayıs 2025)

Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin 182. sayısını siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.

Literatür

Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen eserler aşağıda yer almaktadır:

BATİDER, Cilt 7, Sayı 1, 1973

Dergide, Satış İçin Bırakma Sözleşmesi, İmkânsızlık Kavramları ve Türleri, Anonim Ortaklıklarda Kâr Payı Hakkı, Yabancı Ülkelerde Çalışan Türk İşçilerinin Gelir Vergisi Yükümlülüğü, Banka İkramiyeleri ve Marka ve Haksız Rekabet Hukukuyla İlgili Bir Dava Münasebetiyle İlginç Bazı Hukuki Meseleler başlıklı makalelere yer verilmiştir.

BATİDER, Cilt 7, Sayı 3, 1974

Derginin bu sayısında, Tatbikatta Banka Teminat Mektuplarının Ortaya Çıkardığı Çeşitli Sorunlar, Kambiyo Senetlerine Dayanan Haciz Yolu ile Takip, Limited Şirkette Ortaklık Payının Devri, Direkt Sigortanın Koordinasyonuna Mütedair Direktiflerin Ana Esasları ve Bu Konudaki Anlayış, Anonim Şirket Hisse Senetleri Üzerinde İntifa Hakkı Bulunması veya Bunların Rehnedilmiş Olması Halinde Yeni Hisse Senetleri Alma Hakkına İlişkin Sorunlar başlıklı makaleler ve ilgili mahkeme kararları yer almaktadır.

BATİDER, Cilt 11, Sayı 2, 1981

Dergide yer alan makaleler, Karşılıksız Çek, Sonraki Tarihli Çekler ve Uygulamada Ortaya Çıkardıkları Sorunlar, Çek Hukukuna İlişkin Bazı Meseleler Hakkında Yargıtay Kararlarının Tahlili, Fransız Çek Hukukunda Son Gelişmeler ve Özel Hukukta Karşılıksız Çek Kavramı başlıklarını taşımaktadır.

Ömrüncegül İçöz Koyuncuoğlu, Melis Ulusel, Tuğçe Bozkurt, İdil Demirel (Ed.), Kişisel Verileri Koruma Kurulu Kararları-31 Aralık 2021 Tarihi İtibariyle Yayınlanmış Tüm Karar Özetleri ve Anahtar Kelimeler

Çalışmada, Kişisel Verileri Koruma Kurulu’nun 31.12.2021 tarihine kadar yayımladığı tüm kararlar özetlenmiş ve kararların alındığı tarihlere göre kronolojik olarak numaralandırma yapılmış; birinci baskıda olduğu gibi bu ikinci baskıda da kararlar, kitap içindeki numaraları dikkate alınarak anahtar kelimeler tablosuna eklenmiştir.

Gülsen Güneş, Esra Ekmekci Çalıcıoğlu, Ateş Oktar, A. Bumin Doğrusöz, Gamze Gümüşkaya (Ed.), VEHAK Vergide Güncel Gelişmeler Serisi 1-2

Vergi Hakları Kürsüsü’nün (VEHAK) Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi ve Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Hukuk Fakültesi işbirliğinde gerçekleştirdiği Vergide Güncel Gelişmeler Serisi’nin ilk iki sayısını içeren kitapta, Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun ve Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile getirilen değişiklikler etraflıca ele alınmış; anılan düzenlemelerin uygulamada ortaya çıkardığı sorunlar ve çözüm önerileri sunulmuştur.

Didem Yılmaz, Uğur Orhan, Ece Göztepe (Ed.), Kamu Hukukçuları Platformu IX. Toplantısı: Türkiye’de ve Dünyada Hukuk Devletinde Aşınma Hukukun Araçsallaştırılması-Belirsizleştirilmesi

Eserde, Kamu Hukukçuları Platformu tarafından 12-13.11.2021 tarihlerinde çevrim içi olarak gerçekleştirilen “Türkiye’de ve Dünyada Hukuk Devletinde Aşınma Hukukun Araçsallaştırılması Belirsizleştirilmesi” konulu IX. toplantıda sunulan bildirilerin tam metinleri ve katılımcıların katkıları yer almaktadır.

Müge Nazilli Bilge, Elektronik Ticarette Aldatıcı Reklamlara Karşı Tüketicinin Korunması Yolları ve Aldatıcı Reklamların Denetimi

Çalışmada, elektronik ticarette reklamların hangi yasal çerçevede yapılması gerektiği, aldatıcı reklamlara maruz kalan tüketicinin başvurabileceği yasal yolların neler olduğu ve elektronik reklamların denetiminin nasıl gerçekleştirildiği hususlarına değinilmiştir.

Neslihan Ateş Benek, İnternet Süjelerinin Ceza Sorumluluğu ve Tedbirler Bağlamında Sosyal Ağların Denetimi

Siyasi, hukuki, sosyal ve ekonomik açıdan önem taşıyan internet ve sosyal ağlar konusundaki disiplinler arası kitapta, ifade özgürlüğü perspektifinden mevcut mevzuat ve uygulamadaki sorunlar, öğreti ve karşılaştırmalı hukuk esas alınarak incelenmiştir.

Abdurrahman Sancaklı, Türk Vergi Hukukunda İhbarname

Eserin birinci bölümünde vergi ve ceza ihbarnamelerinin kavramsal ve hukuki niteliği, ikinci bölümünde ihbarnamenin unsurları, çeşitleri ve uygulamadaki işleyişi ele alınmış ve yargı kararları doğrultusunda vergi dairesince tespit olunan vergi ve ceza miktarlarının mükellefe bildirilmesi amacıyla düzenlenen ödeme ihbarnameleri değerlendirilmiş; üçüncü ve son bölümünde ise uygulamada ve yargı kararlarında ihtilaf doğuran “ihbarname eklerinin ihbarnameyle beraber tebliğ edilmesi” hususu tartışılmıştır.

Tarık Kurban, Tebligat Kanunu’nun 25/A Hükmü Uyarınca Siyasi Temsilcilik Aracılığıyla Yurtdışında Bulunan Türk Vatandaşlarına Yapılacak Tebligat

Kitapta, tebligata ilişkin temel ilkeler, yurtiçi ve yurtdışında gerçekleştirilecek tebligata ilişkin başlıca usuller incelenmiş; Tebligat Kanunu’nun 25/A hükmü uyarınca yapılacak tebligatın uygulama alanı, şartları, usulü, yapılacak işlemler, bu konuda yaşanan sorunlar, öğreti ve uygulamadan örneklerle irdelenmiş ve bu konuda yaşanan sorunlara ilişkin çözüm önerileri ortaya konulmuştur.

Afra Teren Gürlüler, Rights Of Future Generation: Right To Environment And Access To Natural Resources

Çalışmanın birinci bölümünde gelecek nesillerin hakları kavramı ve kavramın temelleri üzerinde durulmuş; ikinci bölümünde gelecek nesillerin haklarının korunmasına ilişkin ilke, sorun ve kurumlara yer verilmiştir.

Erkin Akbay, Hayasızca Hareketler Suçu

Eserde, yakın tarihteki olaylar üzerinden ahlak kavramından ne anlaşılması gerektiği tartışılmış, “hukuki ahlakçılık” kavramı çerçevesinde ahlak kurallarının Türk hukukundaki izdüşümüne yer verilmiş ve çeşitli kanun maddeleri ile olaylar üzerinden aktarımlarda bulunulmuştur.

Yağız Yavuz, Suçun Nitelikli Unsurları

Kitapta, ceza normu, kurucu unsur ve nitelikli unsur kavramları, nitelikli unsurların yapısı, özellikleri ile bunların benzer kurumlardan ayırt edilmesi konuları irdelenmiş; nitelikli unsurlara alternatif kurumlara ilişkin teorik açıklamalara yer verilmiş; nitelikli unsurların ortaya çıkış biçimleri, nitelikli unsurlarda hata konusu ve bunların kusur üzerindeki etkileri incelenmiş; nitelikli unsurların suçun özel görünüş şekillerinde (teşebbüs, iştirak ve içtima) arz ettiği özellikler ortaya konulmuştur.

İçtihat

Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:

MAHKEME	KARAR SAYISI
Anayasa Mahkemesi	67
Yargıtay (Hukuk)	9158
Yargıtay (Ceza)	8538
Danıştay	81
Bölge Adliye Mahkemesi	1917
Bölge İdare Mahkemesi	1146
TOPLAM	20907

Yüklenen kararlar arasında aşağıda özetine yer verdiğimiz Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’na ait karar özellikle dikkati çekmektedir:

Yargıtay HGK., E. 2024/112 K. 2025/83 T. 26.02.2025

Davacı vekili; davalı tarafından sigortalanan müvekkiline ait fabrikada yangın çıktığını, yangın sonrasında davalı ile müvekkili arasında yapılan görüşmelerde gerekli tamiratın müvekkilince yaptırılması ve sonrasında davalının müvekkiline ödeme yapacağının kararlaştırıldığını, bu kapsamda müvekkilince gerçekleştirilen tamiratlara karşılık müvekkiline ödenmeyen bedel yönünden poliçede KDV klozuna işaret edilerek hasar tutarına KDV ilavesinin mümkün olmadığının, sigorta bedelinin KDV dahil bedel olarak belirlenmediğinin ve buna göre ödenen avans tutarının tenzili ile bakiye bedel dışında ödenecek tazminat bulunmadığının belirtildiğini, ancak sigorta sözleşmesinin kuruluş aşamasında hazırlanan risk değerlendirme raporu sonucunda belirlenen bina bedelinin sigorta poliçesinde belirlenen bedelle aynı olduğunu ve bu bedele KDV’nin dahil olduğunu, zararın telafisi için piyasadan yapılan alımlara da KDV’nin dahil olduğunu ileri sürerek ilgili toplam meblağın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

Davalı vekili; sigorta poliçesindeki sigorta bedelinin KDV hariç olarak uygun bulunduğunu, poliçede KDV klozu yer aldığından şayet KDV talep edilecekse bedellerin KDV dahil olarak belirtilmesinin gerektiğini, dava dilekçesinde belirtilen risk analizinin de KDV hariç tutularak yapılan bir değerlendirme olduğunu, bu sebeple eksik sigortanın söz konusu olduğunu, bu durumda müvekkilince kabul edilen bedel dışında ödenmesi gereken bir tazminatın bulunmadığını, kabul edilen bedel yönünden ödemeye hazır olduklarını belirterek bakiye miktar yönünden davanın reddini savunmuştur.

(...) Asliye Ticaret Mahkemesi; bilirkişi raporunda şirket zararı olarak belirlenen bedelin %10 eskime payının tenzili sonucunda zararın belirlendiği, belirlenen zarara %18 KDV karşılığı eklenmesi sonucu oluşan zarar üzerinden davalı tarafından yapılan ödeme gözetilerek bakiye alacağın belirlenmesi gerektiği, ayrıca yangın sigortaları genel şartları gözetilerek olay tarihi artı 30 gün ilavesi sonucu temerrüt tarihinin belirlenmesi gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar vermiştir.

Davalı vekilinin temyiz isteminde bulunması üzerine ilgili Yargıtay Dairesi, kararın bozulmasına karar vermiş; davacı vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.

Özel Daire; hasar bedeli belirlenmek suretiyle davalının ödemesi gereken bakiye bir bedelin olup olmadığının tespiti ile sonuca göre bir karar verilmesi için kararın bozulması gerekirken davacı vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairenin bozma kararının tamamen kaldırılarak hükmün değişik gerekçe ile bozulmasına karar verildiği gerekçesiyle kararın bozulmasına hükmetmiştir.

(...) Asliye Ticaret Mahkemesi; bilirkişi raporu gözetilip KDV hususunda poliçe genel şartları, özel şartlar ve KDV klozu değerlendirilerek karar verildiği, bilirkişi raporunda Katma Değer Vergisi Kanunu’nun (KDVK) değerlendirildiği, sigortacı sigortalının gerçek zararını gidermekle yükümlü olduğundan onun KDV mükellefi olup olmadığına veya KDV mükellefi ise hasara konu değerleri işletme tarafından satın alındığına ve işletme kayıtlarına geçtiğine bakılmaksızın zararını KDV ile ödemekle yükümlü olduğu, yapılan inceleme ve değerlendirmede tüm malzeme, işçilik ve bununla ilgili yapılan masraflardan KDV alındığı, gerek fiili durum gerekse KDVK’nın 1. maddesi gereği KDV alınmasının yerinde görüldüğü, ayrıca bozma ilâmında KDV uygulanmasında yanılgı gösterilerek KDV klozu başlığında geçen tüm açıklamaların soyut bir ifadeyle geçiştirildiği gerekçesiyle direnme kararı vermiştir.

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu; ilk derece mahkemesi tarafından, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 55. maddesinde gösterilen şekilde müteveffa davacının mirasçılarını tebligat yoluyla davadan haberdar ederek mirasçıların tamamının davaya katılımının sağlanması, bunun mümkün olmaması halinde tüm mirasçılardan izin alınması veya terekeye temsilci atanması yoluyla taraf teşkilinin sağlanması sonrasında yargılamaya devam edilerek hüküm kurulmadığı gerekçesiyle direnme kararını usulden bozmuştur.

(...) Asliye Ticaret Mahkemesi; Hukuk Genel Kurulu kararında belirtilen taraf teşkiline ilişkin usuli eksikliklerin giderilmesi sonrasında ilk direnme kararında açıklanan gerekçeyle direnme kararı vermiştir.

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu; ilk derece mahkemesi tarafından, davalının savunması üzerinde durulup dava konusu tazminat miktarı belirlenerek bu miktara dava konusu poliçede yer alan KDV klozundaki koşullar çerçevesinde KDV bedelinin dahil edilip edilemeyeceğine ilişkin bir inceleme ve değerlendirme neticesinde davalının ödemesi gereken bakiye bir bedelin olup olmadığının tespiti ile hâsıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı bozulmasına oybirliği ile hükmetmiştir.

Mevzuat

Türk Ceza Kanunu

Anayasa Mahkemesi’nin E. 2024/197, K. 2025/86 sayılı ve 27.03.2025 tarihli kararı uyarınca, dava ve cezanın düşürülmesi hükümleri kapsamında kalan ön ödemeye ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. Değişiklikler, 28.02.2026 tarihinde yürürlüğe girecek.