Lexpera’da Geçen Hafta (25-31 Ocak 2025)
Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin 166. sayısını siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.
Literatür
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen eserler aşağıda yer almaktadır:
Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyumu, Sayı 35, 2023
Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü’nün yayını olan çalışmada yer alan makalelerden bazıları, Anonim ve Limitet Şirketlerde Emredici Hükümler İlkesi, Yabancı Para Alacağı İçin Türk Lirası Cinsinden Çek Kabul Edilmesinin Hukuki Sonuçları, Yargıtay Kararları Işığında Mevduat Alacaklarında ve Off-Shore Hesaplara Aktarılan Paralarda Zamanaşımına İlişkin Bazı Sorunlar başlıklarını taşımaktadır.
Melis Taşpolat Tuğsavul, İcra ve İflâs Hukuku Yönünden Ticari İşletme Devrinde Alacaklıların Korunması
Kitabın birinci bölümünde ticari işletme devri ile alacaklıların korunmasına ilişkin temel hukuki esaslar ve bazı ülke düzenlemeleri aktarılmış, ikinci bölümünde ticari işletme devrinin alacaklılar bakımından sonuçları, sözleşmenin hukuki niteliği ve devrin dayanağı sözleşme türü bakımından değerlendirilmiş, üçüncü ve son bölümünde ise ticari işletme devrinde alacaklıların korunmasının kapsamı, şartları, korumanın mali durum zayıflığı içerisindeki bir işletmenin devralınmasına etkileri üzerinde durulmuştur.
Fahri Erdem Kaşak, Taşınmaz Satışında Ayıp ve Eksik İfa
Eserin birinci bölümünde taşınmaz satış sözleşmesi ayrıntılı olarak tanımlanmış, ikinci bölümünde satıcının taşınmazdaki ayıplar ve eksik ifa sebebiyle sorumluluğunun şartlarına değinilmiş, üçüncü ve son bölümünde ise satıcının taşınmazdaki ayıplar ve eksik ifa sebebiyle sorumluluğunun sonuçlarına yer verilmiştir.
Mehmet Akif Etgü, Kamu Hukukunda Mülkiyet Hakkı ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Mülkiyet Hakkına Bakışı
Çalışmada, mülkiyet hakkı, devletler tarihini etkileyen siyasal düşünceler bağlamında ve özellikle Türk hukukunun tarihsel gelişimi içinde anayasal boyutta incelenmiş, bunun yanı sıra kamu hukuku açısından özel mülkiyetin sınırlandırılması hususu irdelenmiştir.
Döndü Kuşcu, Milletlerarası Özel Hukuk Kapsamında Kültür Varlıklarının Korunması
Eser iki bölümden oluşmakta olup ilk bölümde, kültür varlıkları konusunda genel bilgiler verilmiş ve kültür varlıklarının korunmasına ilişkin temel düzenlemeler ile kültür varlıklarının mülkiyeti konusu ele alınmış, ikinci bölümde kültür varlıklarına ilişkin yabancılık unsuru içeren uyuşmazlıklar incelenmiştir.
Ayşen Çilenti Konuralp, İpotek Sözleşmesi
Kitapta, ipotek sözleşmesinin teorik yapısı, uygulama biçimiyle sınırlandırılmaksızın ele alınmış, teorik açıdan ortaya çıkabilecek hukuki sorunlara değinilmiş, ipotek sözleşmesinin kanunda düzenleniş biçimi, ipotek sözleşmesinin borçlandırıcı işlem niteliği, tarafların sözleşmeden doğan hak ve yükümlülükleri, borca aykırılık hali, ipotek sözleşmesinin temel borç ilişkisi ve tasarruf işlemi ile bağlantısı ele alınmıştır.
İçtihat
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:
| MAHKEME | KARAR SAYISI |
| Anayasa Mahkemesi | 117 |
| Yargıtay (Hukuk) | 297 |
| Yargıtay (Ceza) | 96 |
| Danıştay | 773 |
| Bölge Adliye Mahkemesi | 517 |
| Bölge İdare Mahkemesi | 1079 |
| TOPLAM | 2879 |
Yüklenen kararlar arasında aşağıda özetine yer verdiğimiz Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu’na ait karar özellikle dikkati çekmektedir:
Danıştay VDDK., E. 2024/62 K. 2024/832 T. 02.10.2024
Dava konusu; (...) Limited Şirketi’nin ortağı olan (...)’nin mirasçısı olan davacı adına, anılan şirketten tahsil edilemeyen 2004 yılının muhtelif vergilendirme dönemlerine ilişkin kamu alacaklarının tahsili amacıyla mirasçı sıfatıyla düzenlenen ödeme emrinin iptali istemine ilişkindir.
(...) Vergi Mahkemesi; Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 35. maddesine Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunda ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile 2008 yılında eklenen fıkraları dikkate alarak, söz konusu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce tüm hisselerini devrederek şirketle ilgisi kalmayan murisin ve buna bağlı olarak mirasçısı olan davacının, ortaklık payının devri öncesi ve sonrasına ilişkin kamu alacağından sorumlu tutulmasının mümkün olmadığı, bu nedenle davacı adına 2004 yılının muhtelif dönemlerine ilişkin vergi borçlarının tahsili için mirasçı sıfatıyla düzenlenen ödeme emrinde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle ödeme emrini iptal etmiştir.
Davalının istinaf istemini inceleyen (...) Bölge İdare Mahkemesi, istinaf istemine konu edilen kararın usul ve hukuka uygun olduğu gerekçesiyle istinaf istemini reddetmiştir.
Davalının temyiz istemini inceleyen ilgili Danıştay Dairesi, murisin hisse devri öncesi dönemlere ait borçlardan sorumlu tutulması mümkün olduğundan, murisin mirasçısı olan davacının ödeme emri içeriği kamu alacaklarından mirasçı sıfatıyla sorumluluğu değerlendirilmek suretiyle ulaşılacak sonuca göre yeniden karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle (...) Bölge İdare Mahkemesi’nin kararını bozmuştur.
(...) Bölge İdare Mahkemesi, ilk kararında yer alan hukuksal nedenler ve gerekçeyle kararında ısrar etmiştir.
Danıştay tetkik hâkimi, kanun ile yapılan 2008 yılındaki değişikliğin ortaklık payını devreden kişinin sorumluluğuna herhangi bir etkisinin bulunmadığı, bu nedenle davacı adına mirasçı sıfatıyla düzenlenen ödeme emrinin hukuka uygun olup olmadığı yönünden yeniden karar verilmek üzere ısrar kararının bozulması gerektiği yönünde görüş bildirmiştir.
Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu ise, davacının, bozma kararından sonra hisse devir sözleşmesi ile şirketten ayrıldığı ve bu tarihten sonra doğan şirket borçlarından şirket ortağı sıfatıyla sorumluluğunun bulunmadığı, sorumlu olduğu dönemlerdeki sermaye payı, davacının miras payı, amme alacağının asıl borçlu şirketten tahsili amacıyla yapılan takibin usulüne uygun olarak tamamlanıp tamamlanmadığı ve amme alacağının zamanaşımına uğrayıp uğramadığı gibi hususlar da değerlendirilerek yeniden karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle (...) Bölge İdare Mahkemesi’nin kararının bozulmasına oyçokluğu ile hükmetmiştir.
Mevzuat
Anayasa Mahkemesi’nin E. 2023/182, K. 2024/203 sayılı ve 04.12.2024 tarihli kararı uyarınca, kanunun, istinaf yoluna başvurulabilen kararlar başlıklı 341. maddesi ile temyiz edilemeyen kararlar başlıklı 362. maddesindeki parasal sınırların uygulanmasında, hükmün verildiği tarihteki miktarın esas alınacağına ilişkin ibare iptal edildi. Değişiklikler, 30.10.2025 tarihinde yürürlüğe girecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği
Mevcut yapı ruhsatı başvurularına ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Etkin, verimli ve kaliteli sağlık hizmeti sunulmasını sağlamak üzere, özel hastanelerin hizmet, tıp teknolojisi, tesis ve personel standartlarının belirlenmesine, teşkilatlandırılmasına, planlamasına ve bunların açılmalarına, faaliyetlerine, kapatılmalarına ve denetimlerine ilişkin usul ve esasların düzenlendiği yeni bir yönetmelik yürürlüğe girdi. 27.03.2002 tarihli ve 24708 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Özel Hastaneler Yönetmeliği yürürlükten kaldırıldı.
Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmelik
Seri tadilat tip onayı, montaj işlemi ve münferit tadilat onayına ilişkin uygulama hakkında geçiş hükümleri düzenlendi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Sağlık Bakanlığı Sertifikalı Eğitim Yönetmeliği
Sertifikalı eğitim programı başvuru işlemleri ve eğitim ücretine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 580)
Borsada rayici olmayan yabancı paraların, Vergi Usul Kanunu gereğince 2024 yılı için yapılacak değerlemelerine esas oluşturacak kurlar tespit edildi.
Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para İhracı ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcıları Hakkında Yönetmelik kapsamında ödeme hizmeti gerçekleştiren ödeme kuruluşları ve elektronik para kuruluşları için uygulanan asgari özkaynak yükümlülüğü tutarları yeniden belirlendi. Tebliğ, 30.06.2025 tarihinde yürürlüğe girecek.
Mimarlık ve mühendislik hizmet bedellerinin hesabında kullanılacak 2025 yılı yapı yaklaşık birim maliyetleri, yapının mimarlık hizmetlerine esas olan sınıfı dikkate alınarak tespit edildi.
Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliği
Birinci basamak sağlık hizmeti sunucuları dışındaki diğer sağlık hizmeti sunucularında yapılan hekim ve diş hekimi muayenesi nedeniyle uygulanacak katılım payı tutarları yeniden belirlendi. Sağlık Bakanlığı tarafından sözleşme imzalanmış, görevlendirilmiş veya yetkilendirilmiş aile hekimlerinden, sağlık hizmeti sunucularına sevk edilerek yapılan hekim ve diş hekimi muayenesi nedeniyle uygulanacak katılım payı %50 oranında azaltılarak tahsil edilecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Yerli Malı Tebliği (SGM-2024/10)
Yerli Malı Belgesi almak için başvurusu yapılan ürünün yerli malı olduğunun belirlenmesi ve belgelendirilmesine ilişkin usul ve esasların düzenlendiği, idarelerin Kamu İhale Kanunu kapsamındaki alımları ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın yerli malına ilişkin diğer düzenlemelerini kapsayan tebliğ, 01.01.2026 tarihinde yürürlüğe girecek. Aynı tarihte, Yerli Malı Tebliği (SGM 2014/35) yürürlükten kalkacak.
2025 Yılı Özel Eğitime İhtiyaç Duyan Bireylere Verilecek Eğitim Desteği Tutarlarına İlişkin Tebliğ
Yetkili sağlık kurum veya kuruluşlarınca verilen raporlarla özel gereksinimi olduğu tespit edilen ve destek eğitimi almaları uygun görülen görme, işitme, zihinsel, bedensel yetersizliği olan bireyler ile dil ve konuşma, özel öğrenme güçlüğü, otizm spektrum bozukluğu olan bireylerin 2025 yılı eğitim gideri tutarları tespit edildi.
Göç Yönetiminde Koordinasyon ile İlgili Cumhurbaşkanlığı Genelgesi
Kamu kurum ve kuruluşlarının, Göç İdaresi Başkanlığı’nın görev alanına yönelik faaliyetlerini koordine etme, programlama, bunların projelendirilmesine yardımcı olma, proje tekliflerini değerlendirme ve onaylama, yürütülen çalışma ve projeleri izleme, bu çalışma ve projelerin uluslararası standartlara uygun şekilde yürütülmesine destek olma görevlerini düzenleyen genelge yürürlüğe girdi.
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün 2022/5 Sayılı Genelgesi
Kooperatiflerin taşınmaz bağışı yapabilmesine ilişkin hükümler ihdas edildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün 2024/5 Sayılı Genelgesi
Arabuluculuk anlaşma belgesi ve mahkemece verilen icra edilebilirlik şerhi kararı ile tescil talebinde bulunulduğunda, söz konusu talep, tescile konu harita yapımını gerektiriyorsa yapılacak işlemlere ilişkin hükümler ihdas edildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün 23294678-010.07.02-E.562264 Sayılı Talimatı
İhtiyati tedbir yazısında belirtilen gerçek veya tüzel kişilerin herhangi bir taşınmazına veya belirtilen parselde herhangi bir hissesine rastlanılmadığı veya talebin kısmen karşılanabildiği durumlarda ihtiyati tedbir şerhini talep eden mahkemeye tedbir konulmayan kişilerin veya hisse/taşınmazların bildirilmesi gerekecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
