Lexpera’da Geçen Hafta (25 Haziran-1 Temmuz 2022)
Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin otuz beşincisini siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.
Literatür
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen eserler aşağıda yer almaktadır:
Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi (Batider), Cilt: 38 Sayı: 2
Dergide; pay sahiplerinin manevi tazminat hakkı ve yönetim kurulu üyelerinin sorumluluğu, anonim şirketlerde asgari sermaye zorunluluğu ve Türk Ticaret Kanunu m. 332/1 hükmünün değerlendirilmesi, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun tazmin edilebilir zarara yaklaşımı, bağlı kredi sözleşmesi ve kredi verenin sorumluluğu hususlarına değinilmiş olup Yargıtay kararları derlemesine de yer verilmiştir.
Çalışmada, Google’ın iki farklı platformda (Android ve iOS) kullandığı kişisel veri toplama yöntemleri incelenmiş, mobil ekosistemin iç işleyişine değinilmiş, veri minimizasyonu ve hesap verebilirlik ilkelerine yönelik bir tartışma yürütülerek Google’ın Gizlilik Politikası ve veri sahiplerinin hakları analiz edilmiştir.
Ayşe Ziyan, Velayet İlişkisi Bağlamında Çocuğun Ebeveyni Tarafından Temsili
Çalışmanın ilk bölümünde ebeveyn ve çocuk arasındaki velayet ilişkisinin, tarihsel gelişim ve değişim süreci detaylı şekilde incelenmiş; velayetin niteliğine ilişkin doktrindeki görüşlerin yanı sıra Hohfeld Analizi kapsamında bir değerlendirmeye yer verilmiştir. İkinci bölümde ise, velayet ilişkisinin temel taşlarından biri olan çocuğun temsiline ilişkin temsilin kapsamı, sınırları ve sınırların aşılması ile ebeveyn ve çocuk arasındaki menfaat çatışması ele alınmıştır.
Setenay Yağmur, Anonim Şirketlerde Eşit işlem İlkesi
Kitapta, farklı hukuk sistemleri de dikkate alınarak eşit işlem ilkesinin hukuki temelleri incelenmiş, farklı uygulama alanları detaylandırılmış ve anonim şirketlerde eşit işlem ilkesine aykırılık hallerinin sonuçları belirtilmiştir.
Engin Fırat, Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuruda İdari İnceleme
Eserde, ulusal insan hakları hukuku literatüründe daha detaylı çalışmalara bir başlangıç teşkil etmek, başvurucular ve uygulayıcılar tarafından hazırlanan başvuruların kalitesini artırmak ve Anayasa Mahkemesi’nin artan iş yüküyle mücadele edebilmesi için tesis edeceği adil ve başarılı bir filtreleme sistemine katkı sunmak hedeflenmiştir.
İçtihat
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:
| MAHKEME | KARAR SAYISI |
| Anayasa Mahkemesi | 66 |
| Yargıtay (Hukuk) | 39 |
| Yargıtay (Ceza) | 3 |
| Danıştay | 1302 |
| Bölge Adliye Mahkemesi | 2 |
| Bölge İdare Mahkemesi | 2 |
| TOPLAM | 1414 |
Yüklenen kararlar arasında aşağıda özetine yer verdiğimiz Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na ait karar özellikle dikkati çekmektedir:
Danıştay İDDK., E. 2021/967 K. 2021/2183 T. 03.11.2021
Dava konusu, 4. sınıf emniyet müdürü rütbesinde görev yapan davacı tarafından, 25-29.06.2015 tarihleri arasında 4. sınıf emniyet müdürlerine yönelik yapılan rütbe terfi sözlü sınavlarının ve sözlü sınav sonucunda başarısız sayılmasına ilişkin işlem ile bu işlemlerin dayanağı olan mevzuatın ilgili hükmünün iptali istemine ilişkindir. Danıştay dairesi, dava konusu yönetmeliğin bazı hükümleri ile 25-29.06.2015 tarihleri arasında 4. sınıf emniyet müdürlerine yönelik yapılan rütbe terfi sözlü sınavlarının ve davacının katıldığı sözlü sınav sonucunda başarısız sayılmasına ilişkin işlemin iptaline, dava konusu edilen diğer kısımlar yönünden ise davanın reddine karar vermiştir. Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu ise, kararın iptale ilişkin kısmının usul ve hukuka uygun olup temyiz dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların kararın bu kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmediğinden bahisle, kısmen davanın reddine, kısmen iptale yönelik Danıştay dairesinin kararının temyize konu iptale ilişkin kısmının onanmasına hükmetmiştir.
Mevzuat
Fiyatları etkileme suçu ve bu suçun nitelikli halleri ile mal veya hizmet satımından kaçınma suçunun ceza miktarında değişikliğe gidildi. Değişiklikler, 01.01.2023 tarihinde yürürlüğe girecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
01.01.2023 tarihinde yürürlüğe girmek üzere, mahkeme başkanı, hâkim ve savcı yardımcıları ile mahkemesinde staj yapmakta olan avukat adaylarının müzakere sırasında hazır bulunmalarına izin verebilecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Anayasa Mahkemesi’nin E. 2022/7, K. 2022/79 sayılı ve 21.06.2022 tarihli kararı uyarınca, “her hâlde iade talebine konu olan hükmün kesinleşmesinden itibaren on yıldır.” ibaresi 377. maddenin (e) bendi yönünden iptal edildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
01.01.2023 tarihinde yürürlüğe girmek üzere, hâkim ve savcı yardımcılığı dönemi ile hâkim ve savcı yardımcısının görev ve yetkilerine ilişkin hükümler getirildi. Ayrıca geçiş hükümleri düzenlendi.
Buna göre, hâkim ve savcı yardımcılığı süresi 3 yıl olacak. Hâkim ve savcı yardımcılığı; temel eğitim dönemi, görev dönemi ve son eğitim döneminden oluşacak. Her dönemin sonunda yazılı sınav, son eğitim döneminde ek olarak sözlü sınav yapılacak. Sözlü sınava girebilmek için son yazılı sınav puanı ile yazılı sınavlar nihai puanının ayrı ayrı en az 70 olması gerekecek.
Münhasıran hâkim veya savcı tarafından yapılması gereken iş ve işlemler, hâkim ve savcı yardımcısı tarafından yapılamayacak. Hâkim ve savcı yardımcısının yetiştirilmesi ve mesleki deneyim ve beceri kazanması amacıyla gerekli görülen uygulamalar, hâkim ve savcının nezaretinde yaptırılabilecek.
Her hâkim ve savcı yardımcısı hakkında eğitim dönemlerinde Türkiye Adalet Akademisi’nin ilgili daire başkanı; görev döneminde ise eğitici hâkim ve savcı, Yargıtay ve Danıştay’da ilgisine göre daire başkanı veya savcı tarafından 100 puan üzerinden değerlendirme formu düzenlenecek. Bu form düzenlenirken hâkim ve savcı yardımcısının vazifesini yapmakta gösterdiği kabiliyet ve başarı, görevine bağlılığı ve ahlaki gidişi ile iletişim becerisi ve stres yönetimi kabiliyetine dair hususlar dikkate alınacak.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Atanma veya nakil talebinde bulunan başvuru sahiplerinin vazgeçme talepleri, ilan tarihinden itibaren bir ay içinde Adalet Bakanlığı’na fiziki olarak teslim edilmesi veya elektronik ortamda iletilmesi kaydıyla, atama işleminde değerlendirilecek; aksi halde vazgeçme talebi dikkate alınmayacak.
Noter sıfatı, noterliğe fiilen başlama tarihinde kazanılacak. Kendi sınıfında veya yukarı sınıfta başka bir noterliğe atanan veya nakledilen noterin, o yer noterlik sıfatı, Cumhuriyet savcısının huzurunda yapılacak devir ve teslim işleminin bitmesiyle sona erecek; yeni yer noterlik sıfatı ise bu yere fiilen başlama tarihinde kazanılacak. Arada geçen sürede noter sıfatı devam edecek. Atama veya nakle ilişkin karar, Adalet Bakanlığı’nın resmî internet sitesinde ilan edilecek. Noter, ilan tarihinden itibaren bir ay içinde yeni görevine başlamak zorunda olacak. Haklı bir sebep olmaksızın süresi içinde görevine başlamayan noter, noterlik mesleğinden istifa etmiş sayılacak.
Taşınmaz satış vaadi sözleşmesi yapmaya ek olarak bu sözleşmeyi taraflardan birinin talep etmesi, harç ve giderleri ödemesi halinde tapu bilişim sistemi vasıtasıyla tapu siciline şerh vermek ve taşınmaz satış sözleşmesi yapmak da noterlerin görevi olarak belirlendi. Noterlerin yapacağı taşınmaz satış sözleşmesine ilişkin ayrıntılı hükümler getirildi.
Taşınmaz satış sözleşmesinin düzenlenmesinden dolayı oluşan zarardan noterler de sorumlu olacak. Bu zararın devlet tarafından ödenmesi halinde devlet, sözleşmeyi düzenleyen notere rücu edecek. Notere karşı açılacak davalar, tapu sicilinin bulunduğu yer mahkemesinde görülecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
İstanbul Finans Merkezi Kanunu
Türkiye Cumhuriyeti’nin finansal rekabet gücünü uluslararası alanda artırmak, finansal piyasalar ile ürün ve hizmetlerin gelişmesine ve derinleşmesine katkıda bulunmak, uluslararası finans ve sermaye piyasalarına entegrasyonu güçlendirmek ve bu sayede İstanbul Finans Merkezi’nin önde gelen küresel finans merkezlerinden biri olmasını sağlamak amacıyla yeni bir kanun yürürlüğe girdi. Kanun, İstanbul Finans Merkezi alanını, İstanbul Finans Merkezi’nin yönetilmesine ve işletilmesine dair hükümleri, İstanbul Finans Merkezi’nde gerçekleştirilen faaliyetleri ve bu faaliyetlere dair teşvik, indirim, istisna ve muafiyetleri düzenleyecek.
Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu
Tabip veya diş tabibi kadro ve pozisyonları esas alınarak emekli, adi malullük veya vazife malullüğü aylığı bağlanmış olup, aylıklarıyla birlikte makam tazminatı ödenmesine hak kazanamamış olan tabip ve diş tabiplerinden ilgili mevzuatına göre esas alınan gösterge rakamında değişikliğe gidildi. Ayrıca Kanunun bazı hükümleri, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 4-c maddesi kapsamındaki sigortalılar ile hak sahipleri hakkında ilgisine göre uygulanacak.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun
Anayasa Mahkemesi’nin E. 2021/42, K. 2022/45 sayılı ve 21.04.2022 tarihli kararı uyarınca, özel güvenlik görevlilerinde aranacak şartlardan biri olan güvenlik soruşturmasının olumlu sonuçlanmasına ilişkin hüküm iptal edildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun
01.01.2023 tarihinde yürürlüğe girmek üzere, hâkim ve savcı yardımcıları ile avukat stajyerleri, Anayasa Mahkemesi’nde staj yapabilecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
01.01.2023 tarihinde yürürlüğe girmek üzere, Birinci Başkanlık Kurulu’nun üye dağılımı ile üyelerin nitelik ve seçimlerine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
01.01.2023 tarihinde yürürlüğe girmek üzere, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun oluşumu ve çalışma usulü hakkında uygulanacak hükümlere ilişkin süre sınırı, 31.12.2022 tarihinden 31.12.2026 tarihine çekildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Vergi İncelemelerinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik
İşe başlama ve incelemeye hazırlık, incelemeye başlama, kimlik ibrazı, incelemeye başlama bildiriminin muhteviyatı, defter ve belgelerin alınması, incelemenin yapılacağı yer, inceleme tutanakları ile defter ve belgelerin iadesine ilişkin hükümlerde kapsamlı değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından belirlenen ücretler, Komisyon kararında başka bir yürürlük tarihi belirtilmediği takdirde yayımlandığı tarihten itibaren yürürlüğe girecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Binaların Yıkılması Hakkında Yönetmelik
Binaların yıkım faaliyetlerinin çevre ve insan sağlığı ile güvenliğine zarar vermeyecek şekilde gerçekleştirilmesine ilişkin usul ve esasları düzenleyen yönetmelik yürürlüğe girdi.
Kayıtların bilgisayar ortamında tutulmasına ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. Askı sürelerinin uzatılmasına ilişkin geçici madde hükümleri yürürlüğe girdi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik
Tıp merkezi binasının bulunduğu alanın taşıması gereken şartlar ile askı sürelerinin uzatılmasına ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Kamu Bilişim Hizmet Alımı Kapsamında Katılımcıların Yetkilendirilmesi Hakkında Yönetmelik
Kamu idareleri tarafından yapılacak bilişim hizmet alımları kapsamında katılımcıların taşımaları gereken kriterlerin belirlenmesi, bu kriterler doğrultusunda yetkilendirilmesi, bu kriterlere uyulmadığının tespiti halinde yetkilendirmelerin askıya alınması veya iptal edilmesine ilişkin usul ve esasları belirleyen yönetmelik 29.09.2022 tarihinde yürürlüğe girecek.
Maden Bölgelerine ve Ruhsatların Taşınmasına İlişkin Yönetmelik
Maden bölgesi ilan edilmeden önceki ruhsat sahibi gerçek/tüzel kişi veya kişilerin, ruhsat birleştirme taahhütnamesinde belirtilen yükümlülükleri yerine getirmediğinin ve bu nedenle ilgili bölgede madencilik faaliyetlerinin proje ve plana göre yürütülemediğinin maden bölgesi komisyonu tarafından yapılan bildirim üzerine Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü tarafından tespit edilmesi halinde, proje ve plana göre üretim yapılması planlanan alanlara ilişkin ilgili mevzuat uyarınca alınması gerekli tüm izinlere yönelik başvuruların ve üretim yapılması planlanan alan ile sınırlı olarak irtifak, intifa hakkı tesis edilmesine veya kamulaştırma yapılmasına ilişkin başvuruların yapılarak Genel Müdürlüğe bilgi verilmesi için yeni ruhsat sahibi şirkete Genel Müdürlükçe 3 aylık süre verilecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Uygulama, uçuş ekibi üyesi olarak yetkilendirme, lisans, yetki, onay ve sertifikaların kabulü, devlet hava araçlarında görev yapan pilotların kredilendirilmesi, lisansların ve yetkilerin geçerliliği, lisansı düzenleyen ülke, uçuş süresinin kaydedilmesi, öğrenci pilot lisansı imtiyazları, yalnız uçuş şartları, onaylı eğitim organizasyonları, teorik bilgi gereksinimleri ve sınavlar, sorumluluklar ve idari yaptırımlara ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Engelli spor federasyonları tanımlandı. Antrenör eğitim programına katılacak adaylarda aranılacak şartlar, temel ve uygulamalı eğitim, üniversitelerin spor bilimleri alanı lisans eğitimi mezunları, başarılı sporcu ve antrenörleri ile öğretim elemanlarının hak ve muafiyetleri ile antrenörlük belgesinin askıya alınması ve iptaline ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Yabancı Para Yükümlülükler İçin Türk Lirası Cinsinden Menkul Kıymet Tesisi Hakkında Tebliğ
Menkul kıymetlerin tesiste dikkate alınacak değeri Merkez Bankası tarafından belirlenecek usul ve esaslara göre hesaplanacak.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu Kararı
Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından, işçinin bir günlük normal çalışma karşılığı asgari ücreti, 01.07.2022-31.12.2022 tarihleri arasında (215,70) ikiyüzonbeş lira yetmiş kuruş olarak belirlendi.
