Lexpera’da Geçen Hafta (25 Şubat-3 Mart 2023)
Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin altmış dokuzuncusunu siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.
Literatür
Geçen hafta Blog’a yüklenen yazıya aşağıda yer verilmiştir:
Tolga Şirin, Anayasa Mahkemesinin “Bağlamsal İptal Kararları” (Sınırlandırma Sorunu veya Kısmi Hükümsüzlük Meselesi)
İçtihat
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:
| MAHKEME | KARAR SAYISI |
| Anayasa Mahkemesi | 39 |
| Yargıtay (Hukuk) | 322 |
| Yargıtay (Ceza) | 10 |
| Danıştay | 3792 |
| Bölge Adliye Mahkemesi | 1867 |
| Bölge İdare Mahkemesi | 142 |
| TOPLAM | 6172 |
Yüklenen kararlar arasında aşağıda özetine yer verdiğimiz Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na ait karar özellikle dikkati çekmektedir:
Danıştay İDDK., E. 2021/632 K. 2022/1084 T. 30.03.2022
Dava konusu, İstanbul Bakırköy’de bulunan (...) Camii avlusundaki tente çatı iskeletinin çökmesi üzerine yaralanan davacının, olay nedeniyle uğradığı iddia edilen zarara ilişkin maddi ve manevi tazminatın, olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesi, maddi tazminat isteminin kabulü ve manevi tazminat isteminin kısmen kabulüne karar vermiştir. Bölge İdare Mahkemesi, ilk derece mahkemesinin kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediğini belirterek istinaf başvurusunu reddetmiştir. İlgili Danıştay Dairesi, kararın maddi tazminat yönünden onanmasına, manevi tazminat yönünden ise bozulmasına karar vermiştir. Bölge İdare Mahkemesi, manevi tazminatın hukuka ve hakkaniyete uygun olduğu gerekçesi eklenmek suretiyle, bozulan kısım yönünden ilk kararında ısrar etmiştir. Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu ise, yaptığı hukuki değerlendirme sonucunda davalı idarenin temyiz isteminin reddine ve ısrar kararının onanmasına oybirliği ile hükmetmiştir.
Mevzuat
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu
Aylık bağlanması için talepte bulunanlardan yaşlılık veya emekli aylığı bağlanacak olanlar, söz konusu hükümlerde yaş dışındaki diğer şartları taşımaları halinde yaşlılık veya emekli aylığından yararlanacak. Bu kapsamda yaşlılık veya emekli aylığı talebinde bulunarak ilk defa yaşlılık veya emekli aylığı bağlananlardan, yaşlılık veya emekli aylığı talebi nedeniyle işten ayrılış bildirgesi verilenlerin işten ayrılış tarihini takip eden 30 gün içerisinde en son çalışılan özel sektör işyerinde sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmaya başlamaları halinde, sosyal güvenlik destek primine tabi çalışılmaya başlandığı tarihten itibaren sosyal güvenlik destek primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmına isabet eden tutar Hazinece karşılanacak. Sosyal güvenlik destek primi işveren hissesi indiriminden yararlanılan sigortalının işten ayrılması halinde, söz konusu sigortalıdan dolayı bu indirimden tekrar yararlanılamayacak.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Anayasa Mahkemesi’nin E. 2022/125, K. 2022/162 sayılı ve 13.12.2022 tarihli kararı uyarınca, kanuna ekli (1) sayılı tablonun “kararlar ve mazbatalar” başlıklı bölümünde yer alan parantez içi bir hüküm oyçokluğu ile iptal edildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Anayasa Mahkemesi’nin E. 2018/76, K. 2022/125 sayılı ve 26.10.2022 tarihli kararı uyarınca, yurtdışında öğrenim görenler, kamu iştiraklerindeki işçiler ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Alanında Bazı Mali Hükümler Hakkında Kanun’un ilgili hükümleri kapsamında yetkilendirilen kişilere ilişkin bazı hükümler iptal edildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Anayasa Mahkemesi’nin E. 2018/78, K. 2022/114 sayılı ve 13.10.2022 tarihli kararı uyarınca, kamu personeline ilişkin tedbirler, kapatılan ve kapsamdan çıkarılan kurum ve kuruluşlar, tazminat taleplerine ilişkin kısıtlama, iptal edilecek ihalelere ilişkin bazı hükümler iptal edildi. Değişikliklerden biri 02.12.2023 tarihinde yürürlüğe girecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Olağanüstü Hal Kapsamında Yargı Alanında Alınan Tedbirlere İlişkin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi
Olağanüstü hal ilan edilen illerde yargı alanındaki süreler ile gözaltı süresi ile tutukluluğun ve tahliye taleplerinin incelenmesine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Tedbirlerin Alınması Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi
Olağanüstü hal kapsamında mahalli idareler, sivil toplum kuruluşları, göç ve idari yaptırımlar hakkında bazı tedbirleri içeren kararname yürürlüğe girdi.
Olağanüstü hal kapsamında yükseköğretim alanında katkı payı ve öğrenim ücretine ilişkin düzenleme yürürlüğe girdi.
Olağanüstü hal kapsamında sosyal hizmetler alanında bazı tedbirler, geçici süreli görevlendirme ve sosyal destek ödemelerine ilişkin düzenlemeler yürürlüğe girdi.
Olağanüstü Hal Kapsamında Eğitim Alanında Alınan Tedbirlere İlişkin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi
Olağanüstü hal kapsamında öğretmenevi ve akşam sanat okullarına kaynak aktarımı, parasız yatılı ve burslu okuma, eğitim desteği ile barınma ve iaşe giderlerinin karşılanmasına ilişkin düzenlemeler yürürlüğe girdi.
Kamu İhale Kanunu kapsamında yapılan ihaleler ile bunların sözleşme süreçlerine, vergi dairelerince tatbik edilmiş hacizlere, kamu sosyal tesislerine kaynak aktarımına ve bazı kamu alacaklarının tahsilinin ertelenmesine ilişkin olarak olağanüstü hal kapsamında bazı tedbirler yürürlüğe girdi.
Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi
Anayasa Mahkemesi’nin E. 2019/96, K. 2022/17 sayılı ve 24.02.2022 tarihli kararı uyarınca, hazine ve maliye başmüfettişleri, müfettişleri ve müfettiş yardımcılarının görev, yetki ve sorumluluklarının Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılan yönetmelikle belirleneceğine ilişkin hüküm ile Malî Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı’nın kamu kurum ve kuruluşları, gerçek ve tüzel kişiler ile tüzel kişiliği olmayan kuruluşlardan her türlü bilgi ve belgeyi isteme yetkisine ilişkin hüküm iptal edildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği
Bağlantı esasları, bağlantı anlaşması başvurusu, üretim tesislerinin işletmeye girmesi ve sistem kullanımı, tüketim ihtiyacına yönelik uygulamalar ile birden fazla dağıtım ve/veya görevli tedarik bölgesi içerisinde yapılacak başvurulara ait mahsuplaşma işlemlerine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. Ayrıca kurulu güç düşürme işlemlerine ilişkin geçici madde hükmü ihdas edildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Emniyet Hizmetleri Sınıfı Mensupları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği
Bölge tespitine ait esaslar, bölgelerde hizmet zorunluluğu, personelin atanamayacağı yerler, öncelik sırası, bölgeler arası yer değiştirme, bölgeler ve hizmet süreleri, hizmet sürelerinin hesaplanması, çocuk öğrenimi ve eş görevi sebebiyle ertelemeye ilişkin hükümler başta olmak üzere birçok hükümde kapsamlı değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Tahıl Tohumu Sertifikasyonu ve Pazarlaması Yönetmeliği
2023 yılı için arpa, buğday, yulaf, çavdar ve tritikale türlerinde beyanname vermek üzere yapılacak başvurular, 06.02.2023 tarihinde meydana gelen depremler nedeniyle zarar gören ve afet bölgesi ilan edilen Akdeniz Bölgesi’nde bulunan iller için 01.05.2023 tarihine kadar, Güney Doğu Anadolu Bölgesi’nde bulunan iller için 15.05.2023 tarihine kadar, Doğu Anadolu Bölgesi’nde bulunan iller için 01.06.2023 tarihine kadar; diğer bitki türlerinde ise ekim tarihinden itibaren 60 gün sonuna kadar kabul edilecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para İhracı ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcıları Hakkında Yönetmelik
Faaliyette bulunan kuruluşların, önceden değiştirilmiş olan bazı hükümlere uyumlu hale gelme yükümlülüğüne ilişkin süre, 30.04.2023 tarihine kadar uzatıldı.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği
Ödemeler ve tahsilat ile vadeli elektrik piyasasına ilişkin ödemeler ve tahsilata ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. Olağanüstü hal ve/veya afet durumlarında Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu tarafından uygulamaya ilişkin karar alınabilecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Resmî İlan ve Reklam Yönetmeliği
06.02.2023 tarihinde meydana gelen depremlere bağlı olarak geçiş hükümleri düzenlendi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Yönetim kurulu toplantıları elektronik ortamda da yapılabilecek. Yönetim kurulu kararları, başkan ve üyeler tarafından güvenli elektronik imza ile imzalandıktan sonra, kurumun Elektronik Belge Yönetim Sistemi (EBYS) üzerinde saklanacak. Ayrıca bazı hükümler yürürlükten kaldırıldı.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Kooperatif Bilgi Sistemi Yönetmeliği
Genel müdürlükler ve il müdürlüklerinin görev ve yetkileri, Kooperatif Bilgi Sistemi (KOOPBİS) yetkilisinin görev ve sorumlulukları, idari para cezasını gerektiren haller, kooperatifçilik verileri ile KOOPBİS yetkililerinin veri girişi ve bildirim yükümlülüğüne ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmelik
Mevcut sözleşmelere ilişkin geçici madde hükmünde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Genel kurul üyelerinin genel kurulu olağanüstü olarak toplantıya çağırabilmesi için gerekli olan nisapta değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Tahsilat Genel Tebliği (Seri: B Sıra No: 17)
31.07.2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) yapılacak borcun bulunmadığını gösterir belge talepleri için “tecil edilen borç tutarının %10’u ödenmedikçe ilgili tahsil dairesine borcu bulunmadığını gösteren yazının verilmemesi” şartı aranmayacak.
Bankacılık Kanunu kapsamında faaliyet gösteren varlık yönetim şirketlerini kapsayan Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un geçici 3. maddesinin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar belirlendi.
06.02.2023 tarihinde meydana gelen depremler nedeniyle vergi, resim, harç istisna belgeleri/belgesiz ihracat kredilerine ek süre uygulanmasına ilişkin geçici madde yürürlüğe girdi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Parasal sınırlara ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. İlgili parasal sınırların, tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten sonra Sigorta Tahkim Komisyonu’na yapılan uyuşmazlık başvuruları için yeniden belirleneceğine ilişkin hüküm yürürlükten kaldırıldı.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Faaliyette bulunan kuruluşların, önceden değiştirilmiş olan bazı hükümlere uyumlu hale gelme yükümlülüğüne ilişkin süre, 30.04.2023 tarihine kadar uzatıldı.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Çiğ Süt Desteği ve Süt Piyasasının Düzenlenmesi Uygulama Tebliği
Çiğ süt üretimi ve kalitesi ile uygulanan hayvancılık politikalarının etkinliğini artırmak suretiyle çiğ süt üretiminde sürdürülebilirliği sağlamak üzere yetiştiricilerin desteklenmesi ile destekleme ödemelerine ilişkin usul ve esasları kapsayan tebliğ, 01.01.2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yürürlüğe girdi. Çiğ Süt Desteği ve Süt Piyasasının Düzenlenmesi Uygulama Tebliği (Tebliğ No: 2021/22) yürürlükten kaldırıldı.
Türkiye Halk Bankası Anonim Şirketince Esnaf ve Sanatkârlara Kredi Kullandırılmasına Dair Karar
Ertelenmiş, taksitlendirilmiş veya yeniden yapılandırılmış kredi borcu olup geri ödeme süreci devam eden esnaf ve sanatkârlara yönelik yeni düzenlemeler getirildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Kararın kapsamı, 06.02.2023 tarihinde meydana gelen depremler nedeniyle afet bölgesi ilan edilen yerler olarak yeniden belirlendi. Kredi borçlarının ertelenmesine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Kredi Garanti Kurumlarına Sağlanan Hazine Desteğine İlişkin Karar
Depremlerden etkilenen Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Elazığ, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa illeri ile Sivas İli Gürün İlçesinde faaliyet gösteren yararlanıcılara verilmiş ve verilecek olan kefaletlere ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.