Lexpera’da Geçen Hafta (26 Nisan-2 Mayıs 2025)
Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin 178. sayısını siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.
Literatür
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen eserler aşağıda yer almaktadır:
BATİDER, Cilt 13, Sayı 1, 1985
Derginin bu sayısında yer alan makalelerden bazıları, Eser Sözleşmelerinde İşin Başkasına Yaptırılması ve İhale Farkı Tazminatları, İmalatçının Sorumluluğu Üzerine Düşünceler, Ticaret Şirketlerinde Rekabet Memnuniyeti, Leasing ve Kredi Teminatı başlıklarını taşımaktadır.
Hande Gül Küçükkaya, Bireysel İş Hukukunda Arabuluculuk
Eserin birinci bölümünde alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemleri incelenmiş; ikinci bölümünde arabuluculuk kurumu, amacı, prensipleri, türleri, arabulucunun hak ve yükümlülükleri, arabulucu ve arabuluculuk sözleşmelerinin hukuki mahiyeti ve arabuluculuk etiği gibi konular üzerinde durulmuş; üçüncü bölümünde farklı hukuk sistemlerinde arabuluculuğun nasıl düzenlendiğine değinilmiş; dördüncü ve son bölümünde ise Türk hukukunda dava şartı arabuluculuk kavramına ilişkin konular irdelenmiştir.
Halil Mert Özel, Toplu İş Sözleşmesinin Taraflarca Değiştirilmesi
Çalışmanın birinci bölümünde toplu iş sözleşmesinde değişiklik kavramı ve taraflarca yapılacak değişikliğin özellikleri ele alınmış, ikinci bölümünde özellik arz eden durumlarla birlikte toplu iş sözleşmesinde değişiklik yapma yetkisi değerlendirilmiş, üçüncü ve son bölümünde ise toplu iş sözleşmesinde taraflarca yapılacak değişikliğin içeriği ve sonuçları üzerinde durulmuştur.
Emre Köprücü, Sosyal Güvenlik Hukukunda Yersiz Ödemelerin Geri Alınması
Kitapta, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 96. maddesi başta olmak üzere yersiz ödemelerin geri alınmasına ilişkin düzenlemelere değinilmiş, öğretide yer alan görüşlerden ve mahkeme kararlarından istifade edilerek yersiz ödemelerin nasıl geri alınması gerektiği sorununa bir çözüm getirilmeye çalışılmıştır.
Şefika Memiş, Konkordato Sürecinde Borçlunun Doğrudan Doğruya İflasına Karar Verilmesi
Çalışmanın birinci bölümünde konkordatonun amacına ve doğrudan doğruya iflas sebeplerine yer verilmiş, ikinci bölümünde konkordato sürecinde borçlunun doğrudan doğruya iflasına karar verilebilecek haller incelenmiş, üçüncü ve son bölümde ise konkordato sürecinde iflas kararı verilmesinde usul, iflasın hukuki sonuçları ve iflas tasfiyesinde özellik arz eden hususlar ele alınmıştır.
Muzaffer Dülger, Hakkaniyet Kavramı: Hukuki Esneklik Problemi Bağlamında Bir İnceleme
Eserde, hakkaniyet kavramı, içinde beliren kavram bulutu ve tarihsel olarak onun hukuk sistemlerinde beliriş biçimleri (bir takım simgesel kodlara teknik bir terim olarak girişi ya da yargı pratikleri halinde işleyişi) çerçevesinde incelenecek hukuk kuramı açısından yeri ve işlevi değerlendirilmiştir.
Ezgi Sevinçhan Kurun, Doğrudan Yabancı Yatırımların Vergilendirilmesi: Türkiye Örneği
Çok uluslu şirketlerin, devletlerin vergi uygulamalarını dolanabilme yeteneklerine sahip olup ekonomik büyüklükleri sebebiyle vergi egemenliğini de etkileme potansiyeli olduğuna değinilen kitapta, hukuken doğrudan yabancı yatırım statüsü sayesinde elde edilen kazançların Türk vergi sistemi içerisindeki konumu tartışılmıştır.
Nisanur Önay, John Rawls ve Norman Barry’de Sosyal Adalet Düşüncesi
Çalışmada, tartışmalı bir hale gelen sosyal adalet kavramı, kavrama yönelik eleştirilerin hangi noktalarda ortaya çıktığı ve kavramın hangi entelektüel zeminde savunulduğu ele alınmış; liberal düşüncenin iki farklı ucunda bulunan John Rawls ve Norman Barry’nin, siyasi iktidarın bireyle kendi arasına hukuk eliyle çizdiği sınır ve sosyal adalete yönelik ileri sürdükleri argümanlar incelenmiştir.
İlkin Demirtaş, Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşma, Uyumlu Eylem ve Kararlardan Doğan Sorumluluk
Eserde, ortaya çıkan farklı satış kanalları, piyasada faaliyet gösteren kişi ve teşebbüslere sunulan bilgilerin çeşitliliği ve bu bilgilerin sunuluş biçimi, rekabeti sınırlandıran teşebbüsler ile bu sınırlamadan etkilenen taraflar arasındaki ilişkiler irdelenmiş; rekabet ihlallerinden doğan sorumluluğun hukuki sebebine yeni bir açıdan bakılarak sorumluluğun tabi olduğu hükümler mercek altına alınmıştır.
Eren Özdemir, Cezalandırıcı Tazminat
Kitapta, cezalandırıcı tazminat yaptırımının kökenleri ve özellikleri üzerinde durulmuş, Kıta Avrupası hukuk sisteminde tazminatın işlevlerine değinilmiş, cezalandırıcı tazminat yaptırımının Kıta Avrupası’nda genel bir yaptırım türü olarak kabul edilmesinin mümkün olup olmadığı sorunu incelenmiş ve Türk hukukunda yer alan ve cezalandırıcı tazminat niteliğinde olduğu düşünülen çeşitli yaptırımlar açıklanmıştır.
Meltem Yokuş, Kira İlişkisinin Devri
Çalışmada, Türk Borçlar Kanunu m. 323 hükmünün amacı, uygulama alanı, uygulama şartları, kira ilişkisinin devrinin meydana getirdiği hukuki sonuçlar, diğer hukuki kurumlar ile benzerlik ve farklılıkları incelenmiştir.
Merve Ardıç Tüken, Mevduat Rehni
Eserde, mevduat rehni; temelde alacak rehni, alacak rehnine ilişkin hüküm bulunmayan hallerde ise taşınır ve taşınmaz rehni hükümleri çerçevesinde incelenmiş ve bankacılık uygulaması ile banka hukuku alanında yer alan düzenlemeler de dikkate alınmıştır.
Hüseyin Ateş, Terrorism and The International Criminal Court
Kitapta, uluslararası terörizm suçunun Roma Statüsü’ne eklenmesinin önündeki engellere değinilmiş; terörizmin tanımlanması sorunu ve bir suçun uluslararası suç olmasını sağlayan hususlar ele alınmış; devlet dışı aktörler tarafından işlenen uluslararası terörizm suçunun Statü’de listelenen temel suçlar kapsamında ele alınıp alınamayacağı tartışılmış ve birtakım önerilere yer verilmiştir.
İçtihat
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:
| MAHKEME | KARAR SAYISI |
| Anayasa Mahkemesi | 23 |
| Yargıtay (Hukuk) | 1844 |
| Yargıtay (Ceza) | 386 |
| Danıştay | 1 |
| Bölge Adliye Mahkemesi | 4 |
| Bölge İdare Mahkemesi | 848 |
| TOPLAM | 3106 |
Mevzuat
Anayasa Mahkemesi’nin E. 2024/135, K. 2025/20 sayılı ve 16.01.2025 tarihli kararı uyarınca, uygulama imar planlarında umumi hizmetlere ve resmî kurumlara ayrılmak suretiyle mülkiyet hakkının özüne dokunacak şekilde tasarrufu hukuken kısıtlanan taşınmazlar hakkında kanuni süre zarfında belirli işlemlerin yapılmaması halinde, taşınmaz malikleri tarafından mülkiyet hakkından kaynaklı bedele ilişkin açılacak davaların adli yargıda görüleceğine ilişkin hükümler iptal edildi. Değişiklikler, 30.01.2026 tarihinde yürürlüğe girecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Anayasa Mahkemesi’nin E. 2024/177, K. 2025/40 sayılı ve 11.02.2025 tarihli kararı uyarınca, Haysiyet Divanı’nın verdiği inzibati cezalara ilişkin madde hükümleri iptal edildi. Değişiklikler, 29.01.2026 tarihinde yürürlüğe girecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Uluslararası Sağlık Turizmi ve Turistin Sağlığı Hakkında Yönetmelik
Uluslararası sağlık turizmi ve turistin sağlığı kapsamında sunulan sağlık hizmetleri ve aracılık hizmetlerinin asgari hizmet sunum standartlarının belirlenmesi, uluslararası sağlık turizmi hizmetlerinde faaliyet yürütecek sağlık kuruluşları ile aracı kuruluşların yetkilendirilmesi ve bu faaliyetlerin denetlenmesine ilişkin usul ve esaslar yeniden düzenlendi. 13.07.2017 tarihli ve 30123 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Uluslararası Sağlık Turizmi ve Turistin Sağlığı Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırıldı.
Seferberlik ve Savaş Hâli Yönetmeliği
Seferberlik tatbikatlarına ve ferdî seferberlik eğitimlerine katılan yedek personelin özlük haklarına ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Merkezi Kayıt Kuruluşunun Kuruluş, Faaliyet, Çalışma ve Denetim Esasları Hakkında Yönetmelik
Kuruluşun görev ve yetkilerine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Elektrik, Su ve Gaz Sayaçları Muayene Yönetmeliği
Yönetmeliğin dayanağı, Ölçüler ve Ayar Kanunu’nun 9. maddesi olarak değiştirildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Yurt İçinde Canlı Hayvan ve Hayvansal Ürünlerin Nakilleri Hakkında Yönetmelik
Yönetmelikte yer alan tanımlar, veteriner sağlık raporu ve hayvan nakil araçlarına ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Sivil hava aracı siciline kayıtlı veya kaydedilecek ya da sadece tasarım verisi onaylanacak hava aracı veya ilgili ürün, parça ve cihazın uçuşa elverişlilik ve çevresel sertifikasyonlarına ve bu sertifikasyon faaliyetlerini gerçekleştirecek olan kişilerin, tasarım ve üretim organizasyonlarının yetkilendirilmesine ilişkin usul ve esaslar yeniden belirlendi. 20.08.2013 tarihli ve 28741 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hava Aracı ve İlgili Ürün, Parça ve Cihazın Uçuşa Elverişlilik ve Çevresel Sertifikasyonu Yönetmeliği yürürlükten kaldırıldı.
Merkezi Kayıt Kuruluşu nezdinde tutulacak hesaplara ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Araştırma ve Geliştirme Destek Programına İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2025/10)
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın ve tarım sektörünün ihtiyaç duyduğu öncelikli konularda bilgi ve teknolojilerin geliştirilmesi, bu bilgi ve teknolojilerin çiftçiler ile tarımsal sanayicilere aktarılmasına yönelik, Bakanlıkça uygun görülen araştırma ve geliştirme projelerinin desteklenmesine ilişkin hükümlerin düzenlendiği yeni bir tebliğ yürürlüğe girdi. Araştırma ve Geliştirme Destek Programına İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2023/6) yürürlükten kaldırıldı.
2025 Yılı Kurban Hizmetlerinin Uygulanmasına Dair Tebliğ
Kurban kesmek ve kestirmek isteyen kişilerin kurbanlarını uygun koşullarda kesmelerine ve kestirmelerine yardımcı olunması, kurban satış ve kesim yerlerinin belirlenmesi, kesim yapacak kişilerin eğitilmesi, alınacak tedbirler ve bu konulara ilişkin diğer hususlar düzenlendi. 2024 Yılı Kurban Hizmetlerinin Uygulanmasına Dair Tebliğ yürürlükten kaldırıldı.
Konut yapımı için hak sahibine verilecek yardım miktarları yeniden düzenlendi. Mevcut hibe, kredi ve tahliye desteğine ilişkin geçiş hükmü getirildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Cumhurbaşkanı Kararı
Bağımsız denetime tabi bazı şirketler için belirlenmiş olan eşik değerlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Motorlu araç sigortaları kapsamında tam hasara ya da ağır hasara uğramış araçların ilgili mevzuata göre tespiti ile ilgili taraflarca yapılması gereken iş ve işlemlerin belirlenmesine ilişkin usul ve esasların düzenlendiği genelge, 01.07.2025 tarihinde yürürlüğe girecek. Aynı tarihte, Motorlu Araç Sigortaları Kapsamında Tam Hasara ya da Ağır Hasara Uğramış Araçlarla İlgili Mevzuata Aykırı Uygulamaların Önlenmesi Hakkında Genelge yürürlükten kalkacak.
İç denetim birimi ve faaliyetlerine ilişkin hükümler ile raporlama faaliyetlerine ilişkin açıklamalarda değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
