Lexpera’da Geçen Hafta (26 Temmuz-1 Ağustos 2025)

Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin 191. sayısını siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.

Literatür

Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen eserler aşağıda yer almaktadır:

BATİDER, Cilt 5, Sayı 1, 1969

Dergi, Banka Teminat Mektupları, Türk Hukukunda Olağanüstü Hallerin Grev ve Lokavt Hakları Üzerine Etkisi, Mahkeme Kararlarında Gizli Yedek Akçeler, İstirdat Davasında İsbat Yükü-Çekin İktisadi Niteliği başlıklı makaleler başta olmak üzere farklı alanlardaki makaleler ve ilgili yargı kararlarından oluşmaktadır.

Fethi Gedikli, Emrehan İnal, Ali Adem Yörük, Abdullah Furkan Korkmaz, Göktuğ İdiz, Emine Esra Canbolat, Emrah Gökmen (Ed.), Cumhuriyetin Yüzüncü Yılına Armağan (2 Cilt)

Cumhuriyetin 100. yılı münasebetiyle hazırlanan ve birçok farklı hukukçunun katkıda bulunduğu kitabın birinci cildinde kamu hukukunun, ikinci cildinde ise özel hukukun farklı dallarına ilişkin birçok farklı makaleye yer verilmiştir.

Sezer Ilgın, Samim Ünan, Ceyda Süral Efeçınar, Nil İrem Saray Çelikkol, Ümran Akcan (Ed.), Prof. H.C. Dr. Bülent Sözer Anısına: Deniz ve Sigorta Hukukunda Güncel Gelişmeler Uluslararası Sempozyumu Tam Metin Bildiri Kitabı

Eserde, yerli ve yabancı birçok akademisyenin deniz ve sigorta hukuku alanlarına ilişkin bildirilerine yer verilmiş; böylece söz konusu alana ilişkin güncel tartışmalara ışık tutulmaya çalışılmıştır.

Ozan Ali Yıldız (Ed.), Fikri Mülkiyet Hukuku Fasikülleri I: Fikri ve Sınai Hakların Korunması

Çalışmanın birinci bölümünde akademik makalelere yer verilmiş; ikinci bölümünde Yargıtay’ın fikri ve sınai hakların korunması ile ilgili kararlarından bir seçki sunulmuş ve bu kararların her biri hakkında değerlendirmeler yapılmış; üçüncü ve son bölümünde ise Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 155. maddesinin iptali için somut norm denetimi yoluyla Anayasa Mahkemesi’ne yapılan başvuru üzerine mahkemenin vermiş olduğu kararın tam metni incelenmiştir.

Taha Rıza Özmen, Taşınmazın Gayrimenkul Yatırım Ortaklığına Sermaye Olarak Konulması

Çalışmada, gayrimenkul yatırım ortaklığının (GYO) esas yatırım kalemini teşkil eden taşınmaz kavramına, Türk Medenî Kanunu ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarına İlişkin Esaslar Tebliği’nin amacına göre nelerin dahil olabileceği, taşınmazın GYO’ya sermaye olarak konulması bakımından pozitif metinlerdeki yaklaşım farklılığı, söz konusu düzenlemelerin ne ölçüde ve hangi öncelikle GYO’ya uygulanacağı hususları üzerinde durulmuştur.

H. Doğukan Kılıç, Anonim Şirketin Ortağına Borçlanması ve Borcun Sermayeye Dönüştürülmesi

Kitabın birinci bölümünde şirketin ortağına borçlanma nedenleri ortaya konularak Türk Ticaret Kanunu hükümlerinin şirketin ortağına borçlanmasını ne ölçüde düzenlediği incelenmiş; ikinci bölümünde şirketten olan alacak hakkının sermaye olarak taahhüdü ile şarta bağlı sermaye artırımı incelenmiş ve sermaye koyma borcunun takas yoluyla sona erdirilmesi ile sermaye avansı tartışılmış; üçüncü ve son bölümünde ise şirketin ortağına borçlanması ve borcun sermayeye dönüştürülmesi hususu değerlendirilmiştir.

Yakup Çokkaş, Türk İdare Hukukunda Kamu Görevlilerinin İfade Özgürlüğü

Eserin birinci bölümünde kamu görevlilerine ilişkin temel kavramlar ile ifade özgürlüğünün kapsamı ve unsurları mercek altına alınmış; ikinci bölümünde kamu görevlilerinin ifade özgürlüğü bağlamında yükümlülükleri̇ irdelenmiş; üçüncü ve son bölümünde ise kamu görevlilerinin ifade özgürlüğünün kapsamı ve sınırları tartışılmıştır.

Doğukan Algan, Medeni Usul Hukukunda Sürpriz Karar Verme Yasağı

Çalışmanın birinci bölümünde sürpriz karar verme yasağının amacı, kapsamı, gelişimi ve temelleri üzerinde durulmuş; ikinci bölümünde sürpriz kararın ortaya çıkışı ayrıntılı olarak ele alınmış; üçüncü ve son bölümünde ise sürpriz karar verme yasağı ihlalinin engellenmesi, giderilmesi ve sürpriz kararla ilgili özel durumlar hakkında bilgi verilmiştir.

Özge Özmen Korkut, Mutual Agreement Procedure in International Taxation The Netherlands and Germany Cases

Kitapta, uluslararası vergi hukuku alanından avukat, akademisyen, vergi uzmanı, uluslararası işletme ve politika yapıcılara yönelik bilgi verilmiş; karşılıklı anlaşma prosedürünün etkinliğini artırmak için öneriler sunularak daha adil ve daha verimli bir uluslararası vergilendirme sistemine katkıda bulunmak hedeflenmiştir.

İçtihat

Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:

MAHKEME	KARAR SAYISI
Yargıtay (Hukuk)	571
Yargıtay (Ceza)	413
Danıştay	806
Bölge Adliye Mahkemesi	47
Bölge İdare Mahkemesi	1944
TOPLAM	3781

Yüklenen kararlar arasında aşağıda özetine yer verdiğimiz Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulu’na ait karar özellikle dikkati çekmektedir:

Yargıtay İBBGK., E. 2024/1 K. 2025/2 T. 16.05.2025

Yargıtay 6. Hukuk Dairesi; arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geçersizliğinin tespiti veya geriye etkili olarak feshi üzerine üçüncü kişilere devredilen taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile arsa sahibi adına tescilinin talep edilmesi halinde, üçüncü kişilerin iyiniyet savunmalarının dinlenebileceği ve ancak somut olaya göre iyiniyetli olmadıklarının arsa sahibince ispat edilmesi halinde taşınmazların arsa sahibine dönebileceği düşüncesi ile Dairenin yerleşik içtihadından dönülmesi gerektiğinin kabul edildiği, Yargıtay Kanunu’nun 15/2-e maddesi gereğince, Yargıtay Dairelerinden birisinin yerleşik içtihadından dönmek istemesi durumunda bu hususun içtihatların birleştirilmesi yoluyla kesin olarak karara bağlanmasının Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun görevleri arasında sayıldığını belirterek içtihatların birleştirilmesi talebinde bulunmuştur.

Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu; içtihadı birleştirme konusunun, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine konu taşınmazın, tapuda yükleniciye devredilmesinden sonra, yüklenicinin arsa payı veya bağımsız bölümleri üçüncü kişilere satması veya ipotek tesis etmesinden sonra, sözleşmenin geçersizliğinin tespiti veya geriye etkili olarak feshedilmesi halinde, üçüncü kişilerin tapuya güvenerek ve iyiniyetli olarak ayni hak edindikleri iddialarının dinlenip dinlenmeyeceği, dolayısıyla iktisap edilen mülkiyet veya ipotek hakkının korunup konulmayacağı şeklinde belirlenmesine karar vermiştir.

İçtihatların birleştirilmesi talebinin ön değerlendirmesi aşamasında görüşüne başvurulan Yargıtay Hukuk Genel Kurulu; inşaatın başlangıcında arsa sahiplerince yükleniciye tapuda devredilen, yüklenici tarafından da üçüncü kişilere devredilen taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile arsa sahibi adına tescilinin talep edilmesi halinde üçüncü kişilerin iyiniyet savunmalarının dinlenebileceği ve ancak somut olaya göre iyiniyetli olmadıklarının ortaya çıkması halinde taşınmazların arsa sahibine geri verilebileceği düşüncesi ile Yargıtay 6. Dairesi’nin yerleşik içtihadından dönme talebinin içtihatların birleştirilmesi yoluyla karara bağlanması gerektiğini belirtmiştir.

İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulu ise; arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi ya da geçersizliğinin tespiti halinde üçüncü kişilerin hukuki durumu ve öğreti görüşleri çerçevesinde yaptığı kapsamlı hukuki değerlendirme sonucunda, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine konu taşınmazın, tapuda yükleniciye devredilmesinden sonra yüklenicinin arsa payı veya bağımsız bölümleri üçüncü kişilere satması veya ipotek tesis etmesi üzerine, sözleşmenin geçersizliğinin tespiti veya geriye etkili olarak feshedilmesi halinde, üçüncü kişilerin tapuya güvenerek ve iyiniyetli olarak ayni hak edindikleri iddialarının dinlenmesi, dolayısıyla iktisap edilen mülkiyet veya ipotek hakkının korunması gerektiğine, ancak somut olaya göre üçüncü kişilerin iyiniyetli olmadıklarının anlaşılması halinde taşınmazların arsa sahibine dönebileceğine hükmetmiştir.