Lexpera’da Geçen Hafta (28 Ocak-3 Şubat 2023)
Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin altmış beşincisini siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.
Literatür
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen eserler aşağıda yer almaktadır:
Serhat Kartal, Türk Hukukunda İş Sözleşmesinin Sağlık Sebepleriyle Sona Ermesi
Eserin birinci bölümünde hastalık ve engellilik kavramlarının iş hukukundaki karşılığının ne olduğu kavramsal açıdan ele alınmış, ikinci bölümünde iş sözleşmesinin kurulması sırasında sağlık sebeplerinin etkisi ve tarafların sözleşme görüşmeleri sırasında culpa in contrahendo sorumluluğu kapsamında sağlık koşulları hakkında karşı tarafı doğru bilgilendirme yükümlülüğü üzerinde durulmuş, üçüncü bölümünde sağlık sebeplerinin sözleşmenin devamına (askı haline) ve ücret, kıdem ve yıllık izin gibi sözleşmeden doğan haklara etkisi vurgulanmış, dördüncü bölümünde ise çalışmanın asıl konusu olan iş sözleşmesinin sağlık sebebiyle sona ermesi konusu, İş Kanunu temelinde, geçerli ve haklı nedenle fesih konusu olarak hem işçi hem işveren açısından, yargı içtihatları da göz önünde bulundurularak irdelenmiştir.
Didem Yardımcıoğlu, Türk İş ve Sosyal Güvenlik Hukukunda Mevsimlik İş Sözleşmesi
Çalışmada, değişen kanunlar ve Yargıtay içtihatları nezdinde mevsimlik iş sözleşmesi kavramı, bireysel ve toplu iş hukuku ile sosyal güvenlik hukuku bakımından ayrıntılı ve sistematik biçimde incelenmiş, ayrıca mevsimlik iş sözleşmeleri ile gerek turizm sektöründe gerekse mevsimlik tarım ve hayvancılık işlerinde çalışan yabancı işçilerin sayısının yüksekliği ve bu işçilere getirilen çalışma izni muafiyetleri nedeniyle yabancı mevsimlik işçilerin hukuki durumları ve uygulamada karşılaşılabilecek sorunlara da değinilmiştir.
Mevlüt Uzunöner, Vergi Hukukunda İzaha Davet Kurumu
İzaha davet kurumunun Türk vergi hukuku mevzuatı çerçevesinde değerlendirildiği kitapta, izaha davet kurumu irdelenmiş, vergi hukukunun temel konularına ilişkin eserlerden faydalanılmış, izaha daveti inceleyen çalışmalara ve bu çalışmalarda öne sürülen görüş farklılıklarına değinilmiş, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları da dahil olmak üzere yargı kararları göz önünde bulundurulmuştur.
Pınar Aksakal Aydın, İnsan Hakları Açısından Enerjiye Erişim Kavramı
Eserin birinci bölümünde enerjiye erişim kavramının tarihsel çerçevesi çizilmiş, ikinci bölümünde enerjiye erişim kavramının önemi üzerinde durulmuş, üçüncü ve son bölümünde ise enerjiye erişim kavramının hukuksal çerçevesi ve su hakkı ile ilişkisi açıklanmıştır.
Esra Aslan, İdari Yargılama Hukukunda Bir Müessese Olarak Islah
Çalışmada, 2013 yılında Türk idari yargılama hukukuna giren ıslahın anlamı ve idari yargıdaki kapsamı belirlenmeye çalışılmış olup bu bağlamda ıslahın idari yargılama hukukuna giriş süreci, var olan problemler kapsamında yargı yerlerinin konuya bakışı ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin ihlal kararları etkisiyle kanuni düzenleme olarak getiriliş süreci incelenmiştir.
Özge Tosun, Türk Eximbank Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası Sözleşmesi
Kitapta, Türk Eximbank’ın kısa vadeli ihracat kredi sigortası sözleşmesi ele alınmış olup sözleşmenin hukuken incelenmesinin yanı sıra ihracat kredi sigortası uygulamasına da yer verilmiştir.
İçtihat
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:
| MAHKEME | KARAR SAYISI |
| Anayasa Mahkemesi | 51 |
| Yargıtay (Hukuk) | 764 |
| Yargıtay (Ceza) | 592 |
| Danıştay | 472 |
| Bölge Adliye Mahkemesi | 617 |
| Bölge İdare Mahkemesi | 783 |
| TOPLAM | 3279 |
Yüklenen kararlar arasında aşağıda özetine yer verdiğimiz Yargıtay Ceza Genel Kurulu’na ait karar özellikle dikkati çekmektedir:
Yargıtay CGK., E. 2019/570, K. 2022/735, T. 29.11.2022
Sanık hakkında kaçak eşyayı ticari amaçla bulundurma suçundan açılan kamu davasında ilk derece mahkemesince sanık cezalandırılmıştır. Hükmün sanık ve müdafii tarafından temyiz edilmesi üzerine dosyayı inceleyen ilgili Yargıtay Ceza Dairesince, kaçakçılık suçlarında yasal olmayan yollardan yurda getirilen veya yurt içinde alım satıma konu edilen eşyanın, ithalinde öngörülen gümrük vergileri ile diğer eş etkili vergiler ve mali yüklerin ödenmemesi nedeniyle yoksun kalınan miktarın kamu zararı olduğu ve sanığın kamunun uğradığı zararı tazmin mükellefiyeti bulunduğu gözetilmeden karar verilmesi nedeniyle hükmün bozulmasına oyçokluğu ile karar verilmiştir. Bunun üzerine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı itiraz kanun yoluna başvurmuş, ilgili Yargıtay Ceza Dairesi oyçokluğu ile itirazı yerinde bulmamıştır. Yargıtay Ceza Genel Kurulu ise, hükmün bozulmasına yer olmadığına karar vermiş olup çoğunluk görüşüne katılmayan üç kurul üyesi karşı oy kullanmıştır.
Mevzuat
Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun
Yeni Konut Finansman Programına ilişkin geçici madde hükmü ihdas edildi, programın şartları kapsamlı olarak belirlendi. Bu kapsamdaki konut finansmanları 31.12.2023 tarihine kadar kullandırılabilecek. Cumhurbaşkanı bu süreyi 31.12.2024 tarihine kadar uzatmaya yetkili olacak.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun
Tedarik zincirinde haksız ticari uygulamalar, ödeme süresi, ortak kullanım alanları ve ceza hükümlerinde kapsamlı değişikliğe gidildi. Bazı değişiklikler, 01.01.2024 tarihinde yürürlüğe girecek. Ayrıca bu değişikliklerin yürürlüğe girmesinden önceki sözleşmeler için geçiş hükümleri de düzenlendi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Anayasa Mahkemesi’nin E. 2022/87, K. 2022/121 sayılı ve 13.10.2022 tarihli kararı uyarınca, disiplin soruşturması ve savunma hakkı başlıklı madde hükmü kapsamında savunma hakkından vazgeçmiş sayılma ve tekrar savunma istenmesi ile ilgili olarak değişikliğe gidildi. Değişiklikler, 02.11.2023 tarihinde yürürlüğe girecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Kooperatif ve üst kuruluşları yönetim kurulu üyeleri, kooperatifin; ticaret sicili kayıtlarını, finansal tablolarını, yönetim kurulu yıllık faaliyet raporlarını, genel kurul toplantı evrakını, ortaklarının kimlik, iletişim, pay ve ödemelerine ilişkin bilgilerini Kooperatif Bilgi Sistemi’nin (KOOPBİS) kurulmasını müteakip 1 yıl içinde KOOPBİS’e aktarmakla yükümlü olacak. Bu süre Ticaret Bakanlığınca 6 aya kadar uzatılabilecek. Ayrıca bakanlık temsilcilerine ücret ödenmesine ilişkin hükümlerde de değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu
Odalarla ilgili değişikliklerin bildirilmesi, borsaya kayıt zorunluluğu ve genel kurulun görevlerine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. Ayrıca Birliğin yıllık gelirinin %2’sinin Türkiye Odalar ve Borsalar Eğitim ve Kültür Vakfı ile TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi’nin ihtiyaçları için kullanılmak üzere bu kuruluşlara tahsis edilmesine devam edilecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu
Olağanüstü genel kurul toplantılarının gerçekleştirilebilmesi için gerekli olan genel kurul üyelerinin nisabında değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Kambiyo ve hizmetlere ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. Değişikliklerin yürürlüğe girdiği tarihten önce bölge içi doğal gaz şebekesi yatırımı doğal gaz dağıtım şirketlerince yapılmış olan serbest bölgelerde, işleticilerin bölge içi doğal gaz dağıtım ve satış yetkisi doğal gaz dağıtım şirketlerine devredilmiş sayılacak.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca uygun görülen kütüphanelerde, kütüphane kullanıcılarına yiyecek ve içecek gibi ikramlarda bulunmak, Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü’nün görev ve yetkileri arasına eklendi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Ceza İnfaz Kurumlarında Bulundurulabilecek Eşya ve Maddeler Hakkında Yönetmelik
Ceza infaz kurumunda, annesiyle birlikte kalan çocuklar ve süt emziren annelerin ihtiyacı için, kurumun güvenliğini tehlikeye düşürmemek koşuluyla cins ve miktarı idare ve gözlem kurulu tarafından belirlenen veya hekim tarafından lüzumlu görülen gıda maddeleri ile biberon, süt pompası, mama ısıtıcısı, mama sandalyesi gibi yeme ve içmede kullanılan araç ve gereçler ile giyim eşyası, çocuk bezi, beşik gibi temel ihtiyaç malzemeleri, metal olmayan ve tehlike arz etmeyen oyuncaklar ile çocuğun gelişimini destekleyen eğitim-öğretim ve kırtasiye malzemelerinin bulundurulmasına izin verilebilecek ve bu kapsamda izin verilen eşyalar ile gıda maddeleri kurum tarafından sağlanacak.
Ayrıca mutfak teşkilatı olan ve olmayan ceza infaz kurumlarında bulundurulabilecek gıda maddeleri, süreli veya süresiz yayınlar ile kitaplar, giyim eşyaları, elektrikli eşyalar, bulundurulabilecek hayvanlar ve diğer eşyalar ile eşyaların nakline ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Bazı Zararlı Kimyasalların İhracatı ve İthalatı Hakkında Yönetmelik
Bazı Zararlı Kimyasalların ve Pestisitlerin Uluslararası Ticaretinde Ön Bildirimli Kabul Usulüne Dair Rotterdam Sözleşmesi’nin uygulanmasına, zararlı kimyasalların uluslararası dolaşımı sırasında insan sağlığının ve çevrenin potansiyel zararlardan korunması amacıyla ortak sorumluluk ve iş birliğine dayalı çabaların teşvik edilmesine, zararlı kimyasalların çevreyle uyumlu bir biçimde kullanılmasına, zararlı kimyasalların nitelikleri hakkında bilgi paylaşımının kolaylaştırılmasına ve Sözleşme’ye taraf olanlar ile diğer ülkelerin, ithalat ve ihracata dair ulusal karar verme süreçlerini tamamlamalarına yardımcı olmak maksadıyla zararlı kimyasallarla ilgili alınan ulusal tedbir kararları ile nihai düzenleyici eylemlerin uygun görülen şekilde bu ülkelere dağıtılmasına ilişkin usul ve esasların düzenlendiği yönetmelik, 28.07.2023 tarihinde yürürlüğe girecek.
Yurt Dışından İlaç Temini Yönetmeliği
Hastalar için sağlığın yüksek seviyede korunmasını esas alarak, ülkemizde henüz ruhsatlı olmayan veya ruhsatlı olup da çeşitli sebeplerle piyasada bulunmayan beşeri tıbbi ürünlerin, yurt dışından şahsi kullanım amacıyla reçeteli olarak temin edilmesi ve hastanelerin yurt dışından toplu olarak ilaç teminine ilişkin usul ve esasların belirlendiği yeni bir yönetmelik, bazı hükümleri ileri tarihlerde olmak üzere yürürlüğe girdi.
Özel Tıbbi Amaçlı Gıdalar Ruhsatlandırma Yönetmeliği
Özel tıbbi amaçlı gıdaların istenen etkililik, güvenlilik ve gereken kaliteye sahip olmalarını sağlamak üzere ruhsatlandırma işlemlerinde ve ruhsatlandırılmış ürünlere ilişkin iş ve işlemlerde uygulanacak usul ve esasların belirlendiği yönetmelik, 01.07.2023 tarihinde yürürlüğe girecek.
Geleneksel Bitkisel Tıbbi Ürünler Ruhsatlandırma Yönetmeliği
Geleneksel bitkisel tıbbi ürünlerin istenen etkililik ve güvenliliğe ve gereken kaliteye sahip olmalarını sağlamak üzere, ruhsatlandırma işlemlerinde uygulanacak usul ve esaslar ile ruhsatlandırılmış geleneksel bitkisel tıbbi ürünlere ilişkin uygulamaların belirlendiği yönetmelik yürürlüğe girdi. Geleneksel Bitkisel Tıbbi Ürünler Yönetmeliği yürürlükten kaldırıldı.
Resmî İlan ve Reklam Yönetmeliği
Resmî ilan ve reklamların yayımlanacağı süreli yayınların vasıf ve ödevlerinin belirlenmesi ile fikir ve içtihat farkı gözetilmeksizin dağıtımının sağlanmasına yönelik yeni bir yönetmelik düzenlendi. Resmî İlan ve Reklamlar ile Bunları Yayınlayacak Süreli Yayınlar Yönetmeliği yürürlükten kaldırıldı. Yeni yönetmeliğin bazı hükümleri 01.04.2023, 01.07.2023 ve 01.01.2024 tarihlerinde yürürlüğe girecek.
Süreli yayınların denetlenmesi ve ilânların dağıtımına ilişkin hükümlerin düzenlendiği yönetmeliğin ikinci bölümünün tamamı, 01.04.2023 tarihinde yürürlükten kalkacak.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Resmî İlân ve Reklâmların Elektronik Ortamda Alınıp Dağıtılmasına Dair Yönetmelik
Yönetmelikte geçen İLANBİS, süreli yayın ve yayın talimatı yeniden tanımlandı. Yayın talimatı, resmî ilânların tahmini bedelinin hesaplanması ve fatura tanzimi, resmî ilân ve reklâmların süreli yayınlara dağıtımı, özel ilân ve reklâmların dağıtımı ile geri bildirime ilişkin hükümlerde ve yönetmelik eklerinde değişikliğe gidildi. Değişiklikler, 01.04.2023 tarihinde yürürlüğe girecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Basın İlân Kurumu İlân Portalı Yönetmeliği
Yönetmelik, Basın İlân Kurumu aracılığıyla internet haber sitelerinde yayınlatılan resmî ilan ve reklamları da kapsayacak. Gazete, internet haber siteleri ve elektronik ortamda yayını zorunlu resmî ilanlar ile telif haklarına ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. İlan portalında ücretsiz yayımlanacak resmi ilanlara ilişkin hükümler düzenlendi. Değişiklikler, 01.04.2023 tarihinde yürürlüğe girecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Petrol Piyasası Lisans Yönetmeliği
Akaryakıt tanımı kapsamına sürdürülebilir havacılık yakıtı da eklendi. Lisans başvurusu ve tadili, süre uzatımı, lisansların sona ermesi ve iptali, lisans sahiplerinin temel hak ve yükümlülükleri, işleme ve dağıtıcı lisansı kapsamında yürütülebilecek faaliyetler, dağıtıcı ve bayilik lisansı sahiplerinin yükümlülükleri, temin ve satışa ilişkin kısıtlamalar ile miktar kısıtlamalarına ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Petrol Piyasasında Uygulanacak Teknik Kriterler Hakkında Yönetmelik
Sürdürülebilir havacılık yakıtı tanımlandı. Standartlar ve teknik düzenlemeler, akaryakıt ile harmanlanan ürünler ve katkı maddeleri, akaryakıt üretimi, analiz doğrulama ve muayene raporlarına ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Tehlikeli Maddelerin Demiryolu ile Taşınması Hakkında Yönetmelik
Demiryolu ile tehlikeli maddelerin taşınmasına ilişkin özel kurallarda değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Alkol ve Alkollü İçkilerin İç ve Dış Ticaretine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik
Dağıtım yetki belgesinin düzenlenmesi, piyasaya arz ve yaptırım hükümlerinde değişikliğe gidildi; geçiş hükümleri düzenlendi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Devir izni ve tasfiye ile yaptırım hükümlerinde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Hasılat Esaslı Vergilendirme Usulü Uygulanacak Sektör ve Vergi Oranı Hakkında Cumhurbaşkanı Kararı
Sektör ve vergi oranına ilişkin hükümler kapsamında mükelleflerin hasılat esaslı vergilendirme usulüne göre vergilendirilebilmeleri hususu yeniden düzenlendi. Şehir içi yolcu taşımacılığı faaliyetinde bulunan ve bu faaliyetlerinden kaynaklanan hasılatlarının tamamını elektronik ücret toplama sistemleri aracılığıyla elde eden dolmuş işletmelerinin (belediyeler ile doğrudan veya dolaylı olarak sermayesinin %51 veya daha fazlası belediyelere ait şirketler hariç), münhasıran il sınırları içinde yapmış oldukları toplu taşıma faaliyetlerine ilişkin hasılat esaslı vergilendirme usulüne göre hasılatlarına uygulayacakları vergi oranı %1,5 olarak belirlendi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Tarım Arazilerinin Kullanımının Etkinleştirilmesinin Desteklenmesine İlişkin Cumhurbaşkanı Kararı
Tarım arazilerinin kullanımının etkinleştirilmesi için boş bırakılan, nadasa ayrılan ve işlemeli tarıma uygun olmayan alanlar öncelikli olmak üzere, uygun tarımsal üretim yöntemleri kullanmak suretiyle bitkisel üretimin arttırılması ve hasat sonrası ürün işlemeye yönelik yatırım projelerinin desteklenmesi ile 01.01.2023-31.12.2023 tarihleri arasındaki yatırım projelerine ilişkin hibe desteklerini kapsayan karar yürürlüğe girdi.
Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği
1 yıl içinde ödenecek prim tutarı toplamı 10.000 TL veya tek primli olup prim tutarı 25.000 TL’nin altında olan hayat sigortası sözleşmelerine ilişkin işlemlerde yükümlüler, teyit belgelerine gerek olmaksızın bazı bilgileri almak suretiyle işlem yapabilecek. Ayrıca yükümlülerin, Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun kapsamında elektronik paranın teminine yönelik işlemlerde kimlik tespiti yapmayabileceği parasal tutarlar yeniden belirlendi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para İhracı ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcıları Hakkında Yönetmelik’in ilgili hükümleri uyarınca, ödeme hizmetini gerçekleştirenler ile ödeme hizmetini sunanlar hariç olmak üzere diğer ödeme kuruluşları için asgari özkaynak yükümlülüğü tutarları yeniden belirlendi. Tebliğ, 30.06.2023 tarihinde yürürlüğe girecek.
Bankanın sorumlu olduğu miktarlar yeniden belirlendi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Engelli Hakları Ulusal Eylem Planı (2023-2025) ile İlgili Cumhurbaşkanlığı Genelgesi
Engelli bireylerin temel hak ve özgürlüklerden faydalanmasını teşvik ve temin ederek toplumsal hayata diğer bireylerle eşit koşullarda katılımları için alınan tedbirleri daha da ileriye taşıyacak olan 2030 Engelsiz Vizyon Belgesi çerçevesinde ve Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı koordinasyonunda; kamu, sivil toplum kuruluşları ve üniversiteler ile iş birliği içinde hazırlanan Engelli Hakları Ulusal Eylem Planı (2023-2025) yayımlandı.
2053 Ulaştırma ve Lojistik Ana Planı ile İlgili Cumhurbaşkanlığı Genelgesi
2053 Ulaştırma ve Lojistik Ana Planı ile karayolu, demiryolu, havayolu ve denizyolu yatırımlarına ilişkin politika tedbirleri belirlendi.
Kesinti oranları, 2023 yılı şubat, mart, nisan ve mayıs aylarında genel bütçe vergi gelirlerinden ödenecek paylar için %0 olarak uygulanacak.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.