Lexpera’da Geçen Hafta (5-11 Mart 2022)

Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin yirmincisini siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.

Literatür

Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen eserler aşağıda yer almaktadır:

Burçak Tatlı, The Liberalisation Of European Energy Markets: The Use Of Competition Law As A Regulatory Tool

Çalışmada, Avrupa Birliği bünyesinde elektrik ve doğalgaz pazarları incelenmiş ve rekabet hukukuna ilişkin olarak alınan kararların temel stratejisine eleştirel bir bakış açısı ile yaklaşılmıştır.

Meltem Karatepe Kaya, Minority Shareholder Protection: A Comparative Analysis Between the UK and Turkey

Kitapta, belirli davalara odaklanılarak Birleşik Krallık ve Türkiye’deki azınlık pay sahiplerine ilişkin mevzuat incelenmiş ve Birleşik Krallık deneyimine dayanılarak Türk şirketler hukukunda azınlık pay sahiplerinin korunmasına ilişkin öneriler getirilmiştir.

Mustafa Erkan, Arabuluculuk ve Singapur Sözleşmesi

Çalışmada, milletlerarası niteliğe sahip arabuluculuk anlaşma belgelerinin bir başka akit devlette icrasını ve kesin delil etkisi konusunu düzenleyen Singapur Sözleşmesi detaylı incelenerek Türk hukukuna katkıda bulunmak istenmiştir.

Merih Kemal Omağ, Özel Sigorta Hukukuna Hakim İlke ve Kurumlar (1975-2016) Makaleler-Tebliğler

Eserde yer alan makale ve tebliğler, özel sigorta hukukunun seçilmiş bazı ilke ve kurumlarını ve bunlara bağlı sorunları açıklayan ve değerlendiren çalışmalar olup 1975-2016 yılları arasında kaleme alınmıştır.

Evren Kılıçoğlu, Medenî Yargılama Hukukunda Hukuka Aykırı Yoldan Elde Edilmiş Deliller

Çalışmada, medenî yargılama hukukunda hukuka aykırı deliller sorununa ilişkin çözümler, olan ve olması gereken hukuk bakımından kapsamlı biçimde ele alınmış, konuya ilişkin Türk ve yabancı mahkeme kararları ayrıntılı olarak incelenmiştir.

Mehmet Helvacı, Nurgül Yıldız, Ahmet Özsoy, Mahmut Arif Koçak, Anonim Ortaklıkta Mali Hükümler-Derslerden Süzülenler

Kitapta, bir öğretim yılı boyunca doktora derslerini takip eden genç bilim insanı adaylarının, anonim ortaklık ve ilgili diğer hususlara ilişkin hukuki çalışmaları yer almaktadır.

İçtihat

Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:

MAHKEME KARAR SAYISI
Anayasa Mahkemesi 4
Yargıtay (Hukuk) 114
Yargıtay (Ceza) 106
Danıştay 238
Bölge Adliye Mahkemesi 19
Bölge İdare Mahkemesi 130
TOPLAM 611

Yüklenen kararlar arasında aşağıda özetine yer verdiğimiz Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na ait karar özellikle dikkati çekmektedir:

Danıştay İDDK., E. 2020/242 K. 2020/1620 T. 24.09.2020

Dava konusu istem, davacının, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125/B-m maddesi uyarınca kınama cezası ile cezalandırılmasına ilişkin işlemin iptaline ilişkindir.

İlk derece mahkemesi, davacının sendikal faaliyet kapsamında olmayan bir konuda yetkisi olmadığı halde basına demeç vermesi nedeniyle fiilinin karşılığı olan kınama cezası ile cezalandırılmasına ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir. Özel daire, uyuşmazlık konusu fiilin, yetkili olmadığı halde basına, haber ajanslarına veya radyo ve televizyon kurumlarına bilgi veya demeç vermek kapsamında değerlendirilemeyeceği, sendikal faaliyet kapsamında bir fiil olarak kabulü gerektiği, disiplin suçu teşkil etmeyen bu fiil nedeniyle davacıya disiplin cezası verilmesine ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle Mahkemenin kararının bozulmasına karar vermiştir. Mahkeme, davanın reddi yolundaki ilk kararında ısrar etmiştir. Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, özel daire kararının gerekçelerine katılarak Mahkeme kararının bozulmasına hükmetmiştir. Davalı idarece, karar düzeltme talebinde bulunulması üzerine Kurul, davalı idarenin öne sürdüğü hususları ilgili kanun hükümlerine uygun bularak karar düzeltme talebini kabul etmiş ve Mahkemenin ısrar kararının onanmasına karar vermiştir.

Mevzuat

Vergi Usul Kanunu

Anayasa Mahkemesi’nin E. 2019/4, K. 2021/78 sayılı ve 04.11.2021 tarihli kararı uyarınca, Vergi Usul Kanunu’nun “bazı kaçakçılık suçlarının cezalandırılmasında usül” kenar başlıklı 367. maddesinin son fıkrasının iptal edilmesine bağlı olarak, ceza mahkemesi kararlarının, vergi cezalarını uygulayacak makam ve mercilerin işlem ve kararlarına etkili olmadığı gibi, bu makam ve mercilerce verilecek kararların da ceza hâkimini bağlamayacağına ilişkin hüküm yürürlükten kaldırıldı.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Nükleer Düzenleme Kanunu

Barışçıl kullanım ilkesi esas alınarak, nükleer enerji ve iyonlaştırıcı radyasyona ilişkin faaliyetlerin yürütülmesi sırasında çalışanların, halkın, çevrenin ve gelecek nesillerin iyonlaştırıcı radyasyonun olası zararlı etkilerinden korunmasına yönelik uygulanması gereken ilke ve esaslar ile tarafların sorumluluklarını, bu faaliyetler üzerinde düzenleyici kontrol yetkisini haiz Nükleer Düzenleme Kurumu’nun yetki ve sorumluluklarını ve nükleer hadiselerden kaynaklanan nükleer zararlar hakkındaki hukuki sorumluluğu belirleyen yeni bir kanun yürürlüğe girdi. Nükleer enerji ve iyonlaştırıcı radyasyona ilişkin faaliyetler ve bu faaliyetlerle ilgili kişi, tesis, cihaz ve maddeler Kanun kapsamında olacak.

Nükleer Teknik Destek Anonim Şirketi (NÜTED A.Ş.) adıyla yeni bir şirket kuruldu. Nükleer zararlara ilişkin işletenin sorumluluğu, işletenin sigorta yaptırma veya teminat gösterme zorunluluğu, nükleer zararın tazmini, rücu hakkı ve zamanaşımı, cezaî hükümler, idarî yaptırımlar ve geçiş hükümleri de düzenleme altına alındı. Nükleer Düzenleme Kurumu’nun Teşkilat ve Görevleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname yürürlükten kaldırıldı.

Kamu İhale Kanunu

Ceza ve ihalelerden yasaklama hükümleri hariç olmak üzere, Nükleer Düzenleme Kurumu’nun bazı iş ve işlemlerini Kamu İhale Kanunu’na tâbi olmaktan çıkaran istisnaî hükümler yürürlüğe girdi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Elektrik Piyasası Kanunu

Lisanssız yürütülebilecek faaliyetlere ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. Ulusal veya uluslararası piyasalarda elektrik enerjisi üretimine girdi olan emtia fiyatlarının ve/veya kaynak maliyetleri arasındaki farkların makul olmayan artışları nedenleriyle, arz güvenliğinin ve/veya tüketicilerin korunması amacıyla elektrik enerjisinin üretim maliyetleri dikkate alınarak, her seferinde altı ayı geçmemek üzere, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından kaynak bazında tüketiciyi ve/veya maliyeti yüksek üretimi destekleme bedeli belirlenebilecek. Bu bedel, üretim maliyeti düşük üreticiden karşılanarak arz güvenliğinin, maliyeti yüksek üretimin ve/veya tüketicilerin desteklenmesi amacıyla kullanılacak.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Sulama Birlikleri Kanunu

Yenilenebilir enerji kaynaklarından faydalanmak üzere sulama tesisinin mütemmim cüzü olacak şekilde projeler geliştirmek, enerji tesisleri kurmak ve işletmek veya diğer kurum ve kuruluşlar tarafından geliştirilen, kurulan yenilenebilir enerji tesislerini devralarak işletmek, sulama birliğinin feshi hâlinde tesisleri çalışır hâlde DSİ’ye devretmek, görev sahası dâhilinde işlenmeyen ve tarım yapılmayan gerçek ve tüzel kişilere ait tarım arazilerini DSİ’ce düzenlenecek usul ve esaslar dâhilinde kiralayarak tarımsal üretim yapmak veya yaptırmak, sulama birliklerinin görev alanı ve çalışma konularına dâhil edildi. Ayrıca birliklerin, devraldığı tesislerin işletme, bakım, onarım ve yönetimi ile ilgili çalışmalarında kâr gayesi güdemeyeceğine ilişkin hükme istisna getirildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Nükleer Düzenleme Kurumu’nun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi

Nükleer Düzenleme Kurumu’nun kuruluşu, işleyişi, görev, yetki ve sorumlulukları ile teşkilat ve personeline ilişkin usul ve esasları düzenleyen Cumhurbaşkanlığı kararnamesi yürürlüğe girdi.

Tarım Arazilerinin Kullanımının Etkinleştirilmesinin Desteklenmesine İlişkin Cumhurbaşkanı Kararı

Karar kapsamında, ekim programında olmayan ve nadasa ayrılan alanlar ile işlemeli tarıma uygun olmayan alanlar öncelikli olmak üzere, uygun tarımsal üretim yöntemleri kullanmak suretiyle bitkisel üretimin artırılması ve hasat sonrası ürün işlemeye yönelik yatırım projelerinin desteklenmesine ilişkin usul ve esaslar belirlendi. Destekleme konuları, hibe oranları, desteklerden yararlanamayacak olanlar ve cezai hükümler de ayrıca düzenlendi. Hibe programı 2022 yılı için uygulanacak.

İcra ve İflâs Kanunu Yönetmeliği

Kullanılması zorunlu olan basılı kâğıtlarda değişikliğe gidildi. Taşınırın açık artırma şartnamesi ve tutanağı, taşınırın açık artırma ilânı, taşınırın ihale usulü, taşınmazın açık artırma şartnamesi ve tutanağı, taşınmazın açık artırma ilânı ve taşınmazın ihale usulüne ilişkin hükümler yürürlükten kaldırıldı. Yürürlükten kaldırılan hükümler, elektronik satış uygulamasına geçilmeyen il ve ilçelerde elektronik satış uygulamasına geçilinceye kadar uygulanmaya devam edecek.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

İcra ve İflâs Kanunu Uyarınca Elektronik Ortamda Yapılacak Satışların Usulü Hakkında Yönetmelik

İcra ve İflâs Kanunu kapsamında yapılacak açık artırma suretiyle satış işlemlerinin UYAP sistemine entegre Elektronik Satış Portalı üzerinden yürütülmesine ilişkin usul ve esasları belirleyen yönetmelik yürürlüğe girdi.

Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği

Elektrik üretimi, ısıtma ve soğutma işlemlerinin eşzamanlı olarak birlikte yapıldığı enerji üretim tesisleri, trijenerasyon olarak tanımlandı. Muafiyetler, önlisans başvurularının değerlendirilmesi, lisans başvurusu, lisans tadil başvurularının incelenmesi, değerlendirilmesi ve sonuçlandırılması, lisansların sona ermesi, üretim, dağıtım ve tedarik lisansı sahiplerinin hak ve yükümlülükleri, lisans bedelleri, pay devirleri, birleşme ve bölünmeye ilişkin hükümler başta olmak üzere birçok hükümde değişikliğe gidildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Korunan Alanların Tespit, Tescil ve Onayına İlişkin Usul ve Esaslara Dair Yönetmelik

Kesin korunacak hassas alanların, nitelikli doğal koruma alanlarının, sürdürülebilir koruma ve kontrollü kullanım alanlarının, anıt ağaçlarının ayırt edici özelliklerine ilişkin hükümler ile doğal sit alanları ve tabiat varlıklarının tesciline, ilanına ve itirazlara ilişkin usul ve esaslarda değişikliğe gidildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Engelli Bireylere Yönelik Sınav Uygulamalarında ve Engelli Kontenjanında Aranacak Sağlık Şartlarına Dair Yönetmelik

Yükseköğretime geçişte ÖSYM Başkanlığı tarafından yapılan merkezi sınavlar ve yükseköğretim kurumları tarafından yapılan özel yetenek sınavları ile yükseköğretim programlarındaki ders geçmeye yönelik sınavlarda engelli bireylere yönelik sınav uygulamalarından ve engelli kontenjanlarından yararlanacak olan aday ve öğrencilerin sağlık şartlarını belirlemek amacıyla hazırlanan yönetmelik, 2022-2023 eğitim-öğretim yılı başında yürürlüğe girecek.

Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ

Yurt içi yerleşik gerçek kişilere ek olarak yurt içi yerleşik tüzel kişiler için de 3 ay vadeli Türk lirası mevduat veya katılma hesabı açılabilecek.

Uygulama kapsamında açılan Türk lirası mevduat veya katılma hesaplarına Merkez Bankası tarafından vade sonunda yenilenme imkânı tanınabilecek. Yenilenen hesap, ilk açılışta dönüşümü yapılan döviz tutarı ve dönüşüm kuru üzerinden destekten yararlanmaya devam edecek. Hesabın yenilenmesine ilişkin kapsam, usul ve esaslar Merkez Bankasınca belirlenecek.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Altın Hesaplarından Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ

Yurt içi yerleşik gerçek kişilere ek olarak yurt içi yerleşik tüzel kişiler için de 3 ay vadeli Türk lirası mevduat veya katılma hesabı açılabilecek.

Uygulama kapsamında açılan Türk lirası mevduat veya katılma hesaplarına Merkez Bankası tarafından vade sonunda yenilenme imkânı tanınabilecek. Yenilenen hesap, ilk açılışta dönüşümü yapılan altın miktarı ve dönüşüm fiyatı üzerinden destekten yararlanmaya devam edecek. Hesabın yenilenmesine ilişkin kapsam, usul ve esaslar Merkez Bankasınca belirlenecek.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Aracı Kurumlar ve Portföy Yönetim Şirketleri Tarafından Kullanılacak Uzaktan Kimlik Tespiti Yöntemlerine ve Elektronik Ortamda Sözleşme İlişkisinin Kurulmasına İlişkin Tebliğ

Aracı kurumlar ve portföy yönetim şirketleri tarafından yeni müşteri kabulünde kullanılabilecek uzaktan kimlik tespiti yöntemlerine ve mesafeli olsun olmasın bir bilişim veya elektronik haberleşme cihazı üzerinden yazılı şeklin yerine geçecek şekilde ya da mesafeli olarak sözleşme ilişkisinin kurulmasına yönelik usul ve esasları düzenleyen yeni bir tebliğ yürürlüğe girdi.

Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği (Ödeme Belgelerinde Vadesi Geçmiş Vergi Borçları ile Yasal Tevkifat ve Diğer Kesintilerin Mahsubu)

Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun ilgili maddesine dayanılarak hazırlanan ve merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin ödemelerinde, öncelikle vadesi geçmiş vergi borcu ile yasal tevkifat ve diğer kesintilerin mahsubuna ilişkin usul ve esasları belirleyen tebliğ yürürlüğe girdi.

Satış Giderleri Tarifesi

İcra ve İflâs Kanunu’nun ilgili hükümleri gereğince, icra daireleri tarafından yapılacak olan satışa hazırlık ve satış işlemleri için alınacak ücretlere ilişkin usul ve esasları belirleyen tarife yürürlüğe girdi.