Lexpera’da Geçen Hafta (7-13 Aralık 2024)

Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin 159. sayısını siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.

Literatür

Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen eserler aşağıda yer almaktadır:

Örikağasızâde Hasan Sırrı, Hukuk-ı Husûsiyye-i Düvel: Türkiye’de Yazılmış İlk Devletler Özel Hukuku Ders Kitabı

Yaklaşık yirmi yıl boyunca Mekteb-i Hukuk-ı Şahane’de (sonradan İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi) devletler özel hukuku dersi vermiş olan Örikağasızâde Hasan Sırrı Bey’in ders notlarını içeren çalışmada, bugün için vatandaşlık, yabancılar, kanunlar ihtilafı ve milletlerarası usul hukuku kapsamında görülebilecek pek çok konu ele alınmış; yirmi farklı devletin maddi hukukundan çeşitli hukuki ilişkiler hakkında uygulama örneklerine yer verilmiştir.

E. Hazal Gürler, Hukuki Açıdan Sermaye Piyasasında Özel Durum Açıklamaları

Kitabın birinci bölümünde özel durum açıklamalarının temelini oluşturmak için kamuyu aydınlatma ilkesine ve karşılaştırmalı hukuktaki düzenlemelere değinilmiş, ikinci bölümünde özel durumlar çatısı altında değerlendirilen içsel ve sürekli bilgilere odaklanılmış, üçüncü ve son bölümünde ise özel durumların kamuya açıklanma süreci mercek altına alınmıştır.

Gizlem Turan, Anonim Şirketler Hukukunda İbra

Eserin birinci bölümünde ibra kavramı ve hukuki niteliği açıklanmış, ikinci bölümünde ibra kararının alınması ayrıntılı olarak incelenmiş, üçüncü ve son bölümünde ise ibranın hukuki sonuçları ortaya konulmuştur.

Esra Berktaş, Hukuki Bakımdan Anonim Ortaklıkta Çalışanların Yönetime Katılımı

Kitapta, Türk hukukunda çalışanların yönetime katılmasına imkân veren hukuki düzenlemelerin bulunup bulunmadığı, hangi modelin hukuk sistemimize daha uygun olabileceği ve ortaklığın yönetimine katılabilmeleri için çalışanlara tanınabilecek haklar ele alınmıştır.

Elif Bilge İncesu, Anonim Şirketlerde Borsada İşlem Görmeyen Nama Yazılı Paylar Üzerinde Kaçınma Klozunun Kullanılması

Eserde, Türk Ticaret Kanunu’nun 493. maddesinde anonim ortaklıklara tanınan kaçınma klozu (escape clause) imkânının borsada işlem görmeyen paylar üzerinde işletilmesi kurumu mevzuat, öğreti ve yargı kararları ışığında incelenmiştir.

Aziz Çelik, Medenî Usûl Hukuku Açısından Taşınmaz Mülkiyetine Elatmanın Önlenmesi Davası

Çalışmanın birinci bölümünde elatmanın önlenmesi davası maddi hukuk açısından ele alınmış, ikinci bölümü salt usul hukuku müesseselerine ayrılmış ancak usul hukukunun tüm müesseseleri elatmanın önlenmesi davası bağlamında ele alınmayarak bu dava bakımından özellik gösteren konular incelenmiş, üçüncü ve son bölümde elatmanın önlenmesi davasında geçici hukuki korumalara, kesin hüküm müessesesine ve hükmün icrasına yer verilmiştir.

Nuray Sümer, İdare Hukuku Açısından Ormanlardan Yararlanma Rejimi

Eserin birinci bölümünde orman, yararlanmanın hukuki rejiminin bir öznesi olarak ele alınmış, ikinci bölümünde ise ormanlardan yararlanma usulleri ayrıntılı olarak irdelenmiştir.

İçtihat

Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:

MAHKEME	KARAR SAYISI
Anayasa Mahkemesi	72
Yargıtay (Hukuk)	510
Yargıtay (Ceza)	364
Danıştay	1759
Bölge Adliye Mahkemesi	726
TOPLAM	3431

Yüklenen kararlar arasında aşağıda özetine yer verdiğimiz Anayasa Mahkemesi’ne ait karar özellikle dikkati çekmektedir:

Anayasa Mahkemesi GK, E. 2024/174 K. 2024/169, T. 17.10.2024

İtiraz konusu; Türk Medenî Kanunu’nun 734. maddesinin 2. fıkrasında yer alan “…satış bedeli ile alıcıya düşen tapu giderlerini,…” ibaresinin, kanunî ön alım hakkına dayanılarak açılan tapu iptal ve tescil davaları bakımından Anayasa’nın 13., 17. ve 35. maddelerine aykırılık teşkil ettiği kanısına varan (...) Asliye Hukuk Mahkemesi’nin, ilgili fıkra hükmündeki ibarenin iptaline karar verilmesi talebine ilişkindir.

Yaptığı hukuki inceleme ve değerlendirme sonucunda Anayasa Mahkemesi; itiraz yoluna başvuran mahkemenin gönderdiği belgeler arasında başvuru kararına ilişkin düzenlenen tutanağın onaylı örneğinin bulunmadığı, bu nedenle başvurunun yöntemine uygun olmadığı, ayrıca Anayasa Mahkemesi’nin daha önceki bir kararıyla itiraz konusu kuralda yer alan “…satış bedeli…” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olmadığına karar verildiği, Anayasa’nın 152. maddesinin 4. fıkrası uyarınca Anayasa Mahkemesi tarafından reddedilen ibare hakkında yeni bir başvurunun yapılabilmesi için önceki kararın Resmî Gazete’de yayımlanmasından başlayarak geçmesi gereken 10 yıllık sürenin de henüz dolmadığı gerekçeleriyle itiraz başvurusunun reddine oybirliği ile hükmetmiştir.

Mevzuat

İmar Kanunu

Kanunda yer alan tanımlar, imar planlarında umumi hizmetlere ve kamu hizmetlerine ayrılan yerler, parselasyon planlarının hazırlanması, elektronik haberleşme altyapılarında yapı ruhsatı alınmasına ilişkin hükümler ile geçiş hükümlerinde kapsamlı değişikliğe gidildi. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın görev ve yetkilerine ilişkin yeni hükümler düzenlendi.