Lexpera’da Geçen Hafta (8-14 Nisan 2023)
Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin yetmiş beşincisini siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.
Literatür
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen eserler aşağıda yer almaktadır:
Köksal Bayraktar, Vesile Sonay Evik, Gülşah Kurt, Özel Ceza Hukuku Cilt I: Uluslararası Suçlar
Eserde, Türk Ceza Kanunu’nun özel hükümleri arasında yer alan soykırım suçu, insanlığa karşı suç, soykırım ve insanlığa karşı suçları işlemek maksadıyla örgütlenme suçu, göçmen kaçakçılığı ve insan ticareti suçları kapsamlı olarak işlenmiştir.
Şölen Külahçı, KKTC Özel Hukuku Cilt 3: Sözleşmeler Hukuku (Türk Hukuku ile Karşılaştırmalı)
Çalışmada, sözleşmeler hukuku konuları KKTC hukukundaki düzenlenme şekillerine göre ele alınmış, Türk hukukunda karşılığı olan konularda özellikle mahkeme kararları ve yasal düzenlemeler çerçevesinde karşılaştırma yapılmıştır.
Ezgi Korkmaz, Anonim Şirketlerde Sınırlı Yetkili Temsilci Tayini ve Sorumluluk
Kitapta, anonim şirketlerde temsil yetkisine konu ve miktar bakımından getirilen sınırlamalar, bu sınırlamayı yaparken atamaya konu edilecek olan sınırlı yetkili ticari vekil ve diğer tacir yardımcıları, iç yönerge düzenleme zorunluluğu ele alınmış olup Türk Ticaret Kanunu’nda emredici bir şekilde düzenlenmiş olan sınırlı yetkili temsilci atamasına ilişkin iç yönergenin hazırlanması, şekli, içeriği, ticaret sicilinde tescil ve ilan edilmesi ile bunların sonuçlarına yer verilmiştir.
Muhammed Sulu, Ticari Sırların Korunması
Eserde, öncelikle ticari sır kavramının tanımı ve unsurları incelenmiş olup eserin ağırlık noktasını oluşturan diğer bölümünde ise ticari sırların korunmasına ilişkin hukuki rejim mukayeseli hukuktan da yararlanılarak irdelenmiştir.
Emrah Kulaklı, Eser Sözleşmesinde İfa İmkansızlığı
Çalışmada, ifa imkansızlığının doğması halinde tarafların karşılıklı hak ve yükümlülüklerini hakkaniyete uygun biçimde sona erdirmeyi amaçlayan hükümlere kanun koyucunun yer vermesinin, eser sözleşmesi ve ifa imkansızlığına ilişkin genel hükümler bakımından sebeplerine değinilmiş; ifa imkansızlığının iş sahibinden, yükleniciden veya taraflara isnat edilemeyen beklenmedik olaylardan kaynaklanması halinde uygulama alanı bulan hükümler ve ortaya çıkan sonuçlar üzerinde durulmuştur.
Kitapta, hukuk devletinin ve demokrasinin değerlerinden uzaklaşarak otoriterleşen devletlere karşı erken uyarı rolü gören 18. maddenin, bir devletin Sözleşme’de öngörülmeyen amaçlarla bir kişiyi özgürlüğünden alıkoyduğu durumlarda nasıl uygulanabileceği ve 18. maddeden verilecek bir ihlal kararının olası etki ve sonuçlarının neler olabileceği tartışılmıştır.
Ali Tolga Erendaç, Kredi Kartı Sözleşmesi
Kredi kartı sözleşmesinin unsurları, tarafları, hukuki niteliği, kurulması, şekli, içeriği, sona ermesi ile tarafların borçları ve bu borçlara aykırılık halinde doğan hukuki sorumluluk çalışmada ele alınan konulardan olup kredi kartı sözleşmesinin uzaktan iletişim aracısı ile kurulması (dijital sözleşme) ve bu şekilde kurulan sözleşmelerde yazılılık şartının yerine getirilmesi konuları da değerlendirilmiştir.
Geçen hafta Blog’a yüklenen yazıya aşağıda yer verilmiştir:
İçtihat
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:
| MAHKEME | KARAR SAYISI |
| Anayasa Mahkemesi | 2 |
| Yargıtay (Hukuk) | 7700 |
| Yargıtay (Ceza) | 3454 |
| Danıştay | 2 |
| Bölge Adliye Mahkemesi | 292 |
| Bölge İdare Mahkemesi | 677 |
| TOPLAM | 12127 |
Yüklenen kararlar arasında aşağıda özetine yer verdiğimiz Yargıtay Ceza Genel Kurulu’na ait karar özellikle dikkati çekmektedir:
Yargıtay CGK., E. 2018/537 K. 2021/706 T. 29.12.2021
(...) Ağır Ceza Mahkemesince, sanığın, kamu görevlisine karşı görevinden dolayı hakaret suçundan TCK’nın 125/1,3-a ve 52/2-4. maddeleri gereğince adli para cezasıyla cezalandırılmasına karar verilmiş; hükmün sanık tarafından temyiz edilmesi üzerine ilgili Yargıtay Ceza Dairesince karar onanmıştır. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi kararları uyarınca incitici veya şok edici beyanların onur, şeref ve saygınlığı açıkça rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnadını veya sövmek fiilini oluşturması halinde ceza verilmesi gerektiği ve ayrıca avukat olan sanığın dilekçesinde yazdığı ağır ve incitici ifadelerin TCK’da düzenlenen savunma dokunulmazlığı kapsamında değerlendirilmesi gerektiği gerekçesiyle itiraz yoluna başvurmuştur. İlgili Yargıtay Ceza Dairesi itiraz nedenlerini yerinde bulmamıştır. Yargıtay Ceza Genel Kurulu ise, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi, Anayasa ve TCK’nın ilgili hükümlerine atıf yaparak somut olayda hakaret suçunun unsurlarının oluşup oluşmadığını tartışmış; suça konu dilekçenin bütünlüğü ve yazılış amacı birlikte gözetildiğinde kullanılan ifadelerin nezaket dışı, kaba, rahatsız edici ve ağır eleştiri niteliğinde olsa da TCK hükümleri uyarınca iddia ve savunma dokunulmazlığı kapsamında değerlendirilmesi gerektiğine, bu ifadelerin onur, şeref ve saygınlığı rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnadı içermemesi ve sövme fiilini de oluşturmaması nedeniyle hakaret suçunun kanuni unsurlarının gerçekleşmediğine hükmetmiş ve (...) Ağır Ceza Mahkemesi kararının bozulmasına oy çokluğu ile karar vermiştir.
Mevzuat
Gümrük vergileri ile bunların ödenmelerine bağlı olarak tahsil edilmiş gecikme faizinin veya gecikme zammının geri verilmesinde kanuni faiz oranı esas alınacak. Geri verme kararının tebliğ edildiği tarihten itibaren 4 ay içerisinde idarece söz konusu kararın uygulanmaması halinde, ilgilinin talebi üzerine, tebliğ tarihinden ödemenin yapıldığı tarihe kadar geçen süre için geri verilecek tutar üzerinden, aynı dönemde kanuni faiz oranında hesaplanan faiz ödenecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Madencilik faaliyetleri kapsamında ihtiyaç duyulan elektrik enerjisini karşılamak üzere kurulan yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı lisanssız enerji üretim tesisleri, altyapı tesisi tanımı kapsamına alındı.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu
Yeşil Organize Sanayi Bölgeleri tanımlanarak kanun kapsamına alındı. Yer seçimi, kuruluş ve planlama, krediler, arsa tahsisleri ile tamamen veya kısmen bedelsiz parsel tahsisine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Üretim faaliyeti, şarj hizmeti ve genel aydınlatmaya ilişkin yeni hükümler düzenlendi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Tarifelere ilişkin hükümler ile ek ve geçici maddelerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Kiralamaya ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Kalkınma Ajanslarının Hizmetlerine İlişkin Kanun
Olağanüstü hal ilan edilen iller ile 15.02.2023 tarihinde genel hayata etkili afet bölgesi ilan edilen Elazığ’da bulunan il özel idareleri, belediyeler ile sanayi ve ticaret odalarının ödeyeceği payları, muaccel borçları ve katkı payı borçlarına ilişkin yeni hükümler düzenlendi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Olağanüstü Hal Kapsamında Yargı Alanında Alınan Tedbirlere İlişkin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi
“Yargı alanında alınan tedbirler” başlıklı madde hükümleri, Adıyaman ili Samsat, Besni, Gölbaşı ve Tut ilçeleri; Gaziantep ili İslahiye ilçesi; Hatay ili Hassa ve Kırıkhan ilçeleri ile Kahramanmaraş ili Göksun ve Türkoğlu ilçelerinde 01.05.2023 (bu tarih dahil) tarihine kadar uygulanacak.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Olağanüstü hal kapsamında afet ve acil durum yönetimi alanında hak sahipliği başvurusu ve işlemleri hakkında tedbirler ve buna ilişkin muafiyet ve istisnalar belirlendi.
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı tarafından düzenlenerek verilecek olan basın kartlarının niteliği, türü ve şekli, medya kuruluşları ile basın kartı alabilecek kişilerde aranacak şartlar, unvan ve kontenjanları, başvuruda istenecek belgeler, basın kartlarının iptal ve/veya iade edileceği haller ile Basın Kartı Komisyonu’nun çalışma ve karar alma sürecine ilişkin usul ve esasların belirlendiği yeni bir yönetmelik yürürlüğe girdi. 13.12.2018 tarihli ve 465 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Basın Kartı Yönetmeliği yürürlükten kaldırıldı. Daha önce usulüne uygun olarak verilmiş olan basın kartları, sahiplerinin yeni yönetmelikte belirtilen tüm şartları taşımaları kaydıyla geçerliliğini korumaya devam edecek. Daha önce verilmiş olup Basın Kanunu ve yeni yönetmelikte belirtilen hükümlere göre artık basın kartı alabilme hakkı olmayanların basın kartları ve buna bağlı diğer kartları Başkanlıkça iptal edilecek.
Yönetmelikte geçen tanımlar, haritalar, liman sahasına gelen gemilerin bildirim yükümlülüğü, gemi yanaşma ve demirleme kuralları, kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetleri, tehlikeli yüklerin ve deniz olaylarının bildirim yükümlülüğü, yasak faaliyetler, liman başkanlığının iznine tabi hususlar, çevrenin korunması ve çevre kirliliğinin önlenmesinde uyulacak kurallar, usulsüz demirleme, yanaşma ve bağlama, tahmil ve tahliye hizmetleri ile idari yaptırımlara ilişkin hükümler başta olmak üzere birçok hükümde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Gemiler İçin Yetkilendirilmiş Kuruluşlar Yönetmeliği
Türk bayraklı gemilerin yetkilendirilmiş kuruluşlar arasında geçişleri, genel bildirim yükümlülüğü, program dışı denetimler, idare tarafından belirlenecek çalışmalara katılım, eğitimler, yorumlar, eşdeğer uygulamalar ve muafiyetler, yetkilendirilmiş kuruluşların denetimi, idari para cezaları, yetkinin iptali, mevcut yetkilendirilmiş ve yetkisi iptal edilmiş kuruluşlara ilişkin hükümler başta olmak üzere birçok hükümde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
İyonlaştırıcı Radyasyon ve Radyonüklit Kullanılarak Sunulan Sağlık Hizmetleri Hakkında Yönetmelik
Sağlık hizmeti sunumu kapsamında iyonlaştırıcı radyasyon ve radyonüklit kullanılarak tetkik, teşhis ve tedavi amaçlı uygulanan radyoloji, nükleer tıp, radyasyon onkolojisi hizmetleri ile ağız, diş ve çene radyolojisi hizmetlerinin sunulduğu binaların vasıfları, iyonlaştırıcı radyasyon kaynağı nedeni ile ışınlanmalara karşı hastalar ve çalışan güvenliğine ilişkin usul ve esaslar ile iyonlaştırıcı radyasyon ve radyonüklit kullanılarak yürütülen faaliyetlerde çalışan personele verilecek sağlık iznini belirleyen yeni bir yönetmelik yürürlüğe girdi. 25.04.2022 tarihli ve 5530 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan İyonlaştırıcı Radyasyon ve Radyonüklit Kullanılarak Sunulan Sağlık Hizmetleri Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırıldı. Faal durumdaki merkezlerin radyasyon alanlarının, 5 yıl içinde yeni yönetmelik hükümlerine uyumlu hale getirilmesi zorunlu olacak.
Su Dışındaki Sıvılar İçin Ölçme Sistemleri ile Bazı Ölçü ve Tartı Aletlerinin Muayene Yönetmeliği
Kullanıcısı tarafından sadece satış amaçlı olarak kullanılan, yakıt dispenserleri ve sıkıştırılmış doğal gaz (CNG) ölçme sistemleri için ayarın doğru olmaması durumu ölçü aleti kullanıcısı aleyhine sonuç doğuruyorsa herhangi bir idari para cezası verilmeyecek, ölçü aletine el konulmayacak ve kullanıcı durum hakkında bilgilendirilecek. Servis tarafından yapılan muayeneye ilişkin hükümlerde de değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Kamu idarelerinin emanet kaynaklı ödemelerinin ve emanet hesaplardan yapılacak diğer işlemlerinin, kontrol düzeyi artırılarak ve birimler arası yazışmalar azaltılarak elektronik ortamda yürütülmesine ilişkin tebliğ yürürlüğe girdi.
Gümrük Muafiyeti Tebliği (Seri No: 2)
Engelli araç ithal sistemi ve hareket ettirici tertibat tanımlandı. Muafiyetin istisnası, serbest dolaşıma giriş işlemleri, hakkın mükerrer kullanımının kontrolü, engelli kişiye ilişkin yapılacak tespitler, araca ilişkin şartlar, eşyaya ilişkin gümrük işlemleri, yetkili gümrük idareleri, beyan ve sorumluluk ile yasaklama, kısıtlama ve yaptırımlara ilişkin hükümler başta olmak üzere birçok hükümde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Bitkisel Üretime Destekleme Ödemesi Yapılmasına Dair Tebliğ
Sertifikalı tohum kullanım desteğine ilişkin hükümler ile tebliğ ekinde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Yapılan değişiklik uyarınca yapım, edinme ve güçlendirme kredilerine faiz desteği verilebilmesi için tahliye veya yıkım tarihinden itibaren 3 yıl içinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile protokol imzalaması kaydıyla kredi sağlayacak mevduat ve katılım bankaları ya da İller Bankası Anonim Şirketi’ne başvurulmuş olması gerekecek. Ayrıca yapım, edinme ve güçlendirme kredilerine sağlanacak faiz desteğine ilişkin tabloda sayısal değişikliklere gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
İdare Mahkemesinin Kurulmasına ve Yargı Çevresinin Belirlenmesine İlişkin Karar
Adalet Bakanlığı’nın kararı uyarınca Osmaniye İdare Mahkemesi kuruldu ve yargı çevresi Osmaniye ili olarak belirlendi.
Hâkimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi’nin 868 Sayılı Kararı
Ağır ceza ve asliye ceza mahkemelerinin hangi dairelerinin anayasal, basın, kaçakçılık, seri muhakeme usulüne tabi ve askeri suçlar gibi davalar dolayısıyla gelecek işlere ilişkin ihtisas mahkemesi sıfatıyla bakacağı gözetilerek, aynı dairelerde iş yoğunluğu oluşmaması bakımından bilişim ile ilgili suçlardan kaynaklı davalara bakacak mahkemelere ilişkin yeni düzenlemeye gidildi. 24.04.2023 tarihinden itibaren gelecek yeni dava ve işlerin ihtisas mahkemelerine tevzi edilmesine ve mahkeme puanına göre genel tevziden de iş verilmeye devam edilmesine karar verildi.
Hâkimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi’nin 869 Sayılı Kararı
Sulh ceza hâkimliklerine gelen işlerin yoğunluğu ve niteliklerine bağlı olarak, işlerin dengeli bir şekilde dağılımı ve makul sürede sonuçlandırılmasını sağlamak amacıyla ihtisas hâkimliklerinin sayısı artırıldı. 24.04.2023 tarihinden itibaren gelecek yeni dava ve işlerin ihtisas mahkemelerine tevzi edilmesine ve mahkeme puanına göre genel tevziden de iş verilmeye devam edilmesine karar verildi.
2021 Yılı Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi
Seri davalarda ücrete ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
2023 Yılı Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi
Seri davalarda ücrete ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Doğal Gaz İhracat Çıkış Noktalarının Kullanımına İlişkin Usul ve Esaslar
Ulusal iletim şebekesi üzerindeki ihracat çıkış noktalarında yapılacak ihracat faaliyetinin şeffaf, eşit taraflar arasında ayrım gözetmeyecek, sistem işleyişini aksatmayacak ve ulusal arz güvenliğine halel getirmeyecek şekilde kapasite rezervasyonlarına konu edilmesine yönelik uygulama esasları belirlendi.