Lexpera’da Geçen Hafta (14-20 Haziran 2025)
Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin 185. sayısını siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.
İçtihat
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:
| MAHKEME | KARAR SAYISI |
| Yargıtay (Hukuk) | 1781 |
| Yargıtay (Ceza) | 601 |
| Danıştay | 84 |
| Bölge Adliye Mahkemesi | 448 |
| Bölge İdare Mahkemesi | 937 |
| TOPLAM | 3851 |
Yüklenen kararlar arasında aşağıda özetine yer verdiğimiz Yargıtay Hukuk Genel Kurulu ve Ceza Genel Kurulu’na ait kararlar özellikle dikkati çekmektedir:
Yargıtay HGK., E. 2012/1 K. 2019/1060 T. 15.10.2019
Davacı vekili; müvekkilinin babasının Münih (Almanya) Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından vesayet altına alınıp kendisinin babasına vasi tayin edildiğini ve babasının menfaatine olan işleri Türkiye’de yapabilmesi için vasi tayini kararının mahkemece tanınmasına ve tenfizine karar verilmesini talep etmiştir.
(...) Sulh Hukuk Mahkemesi; konunun Türk mahkemelerinin münhasır yetkisi kapsamına girdiği, Türk mahkemelerinin münhasır yetkisine dahil bir konuda, yabancı mahkeme kararlarının tanınması ve tenfizine karar verilemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir.
Kararın davacı vekili tarafından temyizi üzerine, ilgili Yargıtay Dairesi; Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’un (Kanun) 9. ve 10. maddesi hükümlerinin, millî hukukta mevcut olması şartıyla yabancı mahkemeler tarafından da verilebileceği şeklinde yorumlanması gerektiği, Alman mahkemesi tarafından verilen vesayet kararının, vesayet altına alınanın, Almanya’daki hukuki menfaatlerini koruyacağı gibi bu kararın Türk mahkemeleri tarafından tanınması ile Türkiye’deki menfaatlerini de koruyacağı, Alman mahkemesi tarafından Türk milli hukuku ile çatışmayacak ve hatta aynı paralelde verilen kararın ne millî hukuk ne de münhasır yetki ya da kamu düzeni ile bir ilgisi olmadığı gerekçesiyle kararı bozmuştur.
İlk derece mahkemesi önceki kararında direnmiştir.
Bunun üzerine Yargıtay Hukuk Genel Kurulu; işin esasının incelenmesinden önce, yabancı mahkeme tarafından verilen kararın tanınması ve tenfizi isteğine konu davada, direnme kararı veren sulh hukuk mahkemesinin görevli olup olmadığı hususunun öncelikle tartışılması gerektiği, eldeki davada görevli mahkemenin asliye hukuk mahkemesi olduğu, davanın konusunu teşkil eden ihtilafın niteliğinin göz önünde bulundurulmadığı, ihtilafsız yargı alanında verilen mahkeme kararlarının tanınmasının da aynı hükümlere tabi tutulduğu, Hukuk Muhakemeleri Kanunu uyarınca görev hususunun dava şartlarından olup yargılamanın her aşamasında kendiliğinden nazara alınması gerektiği gerekçesiyle davanın asliye mahkemesinde görülmesi gerekirken sulh hukuk mahkemesince davaya bakılmış olması nedeniyle direnme kararının bozulmasına oybirliği ile hükmetmiştir.
Yargıtay CGK., E. 2016/609 K. 2016/468 T. 06.12.2016
Uyuşturucu veya uyarıcı madde ticareti yapma suçundan sanıkların Türk Ceza Kanunu’nun 188/3-son, 188/5, 62, 52/2, 53, 54 ve 63. maddeleri uyarınca cezalandırılmalarına, hak yoksunluklarına, mahsuba, müsadereye ve sanıklardan biri hakkındaki cezanın TCK’nın 58/6. maddesi uyarınca mükerrirlere özgü infaz rejimine göre çektirilmesine ilişkin (...) Ağır Ceza Mahkemesi tarafından verilen hükümler temyiz edilmiş; bunun üzerine ilgili Yargıtay Dairesi tarafından hükümlerin onanmasına karar verilmiştir.
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı; yerel mahkeme tarafından sanıklar hakkında belirlenen temel hapis cezasının süresi itibarıyla TCK’nın 61. maddesinde yazılı kriterlere ve yerleşik Yargıtay uygulamalarına uygun düşmeyecek biçimde fazla tayin edildiği, benzer olaylarda temel cezanın asgari hadden veya dosya kapsamına uygun biçimde asgari hadden makul bir şekilde ayrılarak hüküm kurulmasının yaygın olduğu gerekçesiyle yerel mahkeme hükmünün bozulması yönünde itiraz kanun yoluna başvurmuştur.
İnceleme yapan Yargıtay Dairesi tarafından itiraz yerinde görülmemiş; itirazın yerinde görülmemesi sonrasında Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından itirazdan vazgeçilmiştir.
Bunun üzerine Yargıtay Ceza Genel Kurulu; uyuşmazlığın, uyuşturucu veya uyarıcı madde ticareti yapma suçundan sanıklar hakkındaki temel hürriyeti bağlayıcı cezanın 15 yıl olarak tayin edilmesinin isabetli olup olmadığı noktasında toplandığını, ancak Yargıtay İç Yönetmeliği’nin 27. maddesi uyarınca öncelikle, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın itirazını geri almasının mümkün olup olmadığı hususunun ön sorun olarak değerlendirilmesi gerektiğini tespit etmiş; öğreti görüşleri ışığında yaptığı tartışma sonucunda Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı tarafından itirazdan vazgeçilmiş olması nedeniyle itirazın incelenmeksizin iadesine, esasa ilişkin değerlendirme yapılmamasına oyçokluğu ile hükmetmiştir.
Mevzuat
Taşıma İşleri Organizatörlüğü Yönetmeliği
Yönetmelikte geçen tanımlar, hizmetin sürekliliği ve engellenemeyeceği, yetki belgesi almanın şartları, yetki belgesi almak veya yenilemek için ilave başvuru şartları ve gerekli belgeler, yetki belgelerinin süresi, gerçek kişinin ölümü halinde yetki belgesinin durumu, yetki belgesi iptali ile faaliyet durdurma, eğitim ve mesleki yeterlilik, genel sorumluluk ve yükümlülükler ile idari para cezalarına ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. Sermaye zorunluluğu ve kazanılmış yeterlilik haklarına ilişkin geçiş hükümleri düzenlendi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmelik
Tahmin edilen bedel tespiti, kira sözleşmesinin sona ermesi ve feshi, irtifak hakkı kurulması, kullanma izni verilmesi, inşaat süresi, hasılattan pay alınması, irtifak hakkı ve kullanma izni sözleşmesinin sona ermesi ve feshi ile kıyı ve sahil şeritlerinde yapılacak düzenlemelere ilişkin hükümlerde ve yönetmelik eklerinde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Sinema Sektörünün Desteklenmesi Hakkında Yönetmelik
Yönetmelikte geçen tanımlar, destek türleri, desteğin ödenmesi, proje geliştirme desteği, ilk uzun metrajlı kurgu film yapım desteği, belgesel film yapım desteği, çekim sonrası desteği, dağıtım ve tanıtım desteği, sinema sanatçısı ve sinema donanım desteği ile destek alanın yükümlülüklerinin devrine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
