Lexpera’da Geçen Hafta (18-24 Ocak 2025)
Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin 165. sayısını siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.
Literatür
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen eserler aşağıda yer almaktadır:
BATİDER, Cilt 18, Sayı 4, 1996
Derginin bu sayısında, Anonim Ortaklıkta Sermaye Artırımının Tescili ve Tescilin İşlevi, Menkul Kıymetlerin Merkezi Saklanmasında Kullanılan Yöntemin Sözleşmenin Hukuki Niteliğine Etkisi, Denizaşırı Satış Olarak FOB Satış ve Milletlerarası Ticari Uyuşmazlıkların Alternatif Çözüm Yolları başlıklı makaleler başta olmak üzere birçok makaleye ve ilgili Yargıtay kararlarına yer verilmiştir.
Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyumu, Sayı 36, 2024
Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü’nün bir yayını olan çalışmada yer alan makalelerden bazıları, Sermaye Şirketinin Kredi Borcuna Ortakların Kefaleti ve Kefaletten Kurtulma, Yargıtay Kararları Işığında Taşıma İşleri Komisyoncusunun Sorumluluğu ve Anonim Ortaklıklarda Sermaye Artırımının Geçersizliğinin Etkileri’dir.
Doğa Şanlıoğlu, Dijital İmece: Blokzinciri Tabanlı Kitle Fonlaması (ICO)
Eserde, blokziniciri teknolojisini kullanan girişimlerin fon toplama mekanizması olarak başvurduğu ve bir nevi kitle fonlaması olarak değerlendirilen ICO mekanizmasına hukuk çerçevesinden kapsamlı bir bakış açısı getirilmiş ve bütün bu yanlarıyla kitle fonlaması ve kripto paranın hukuki boyutu ortaya konulmuştur.
Mustafa Erkan, Candan Yasan Tepetaş, Can Yöney, Ayşenur Öztürk, Seçil Etlioğlu Erçetingöz (Ed.), Tahkim Yargılaması İkinci Bölüm: Tahkim Okulu Paneller Serisi Cilt-3
Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Milletlerarası Özel Hukuk Anabilim Dalı ve İstanbul Tahkim Merkezi işbirliğinde devam eden Tahkim Okulu paneller serisinin, Ekim 2020-Haziran 2021 arasında gerçekleşen panellerinde sunulmuş tebliğlerden oluşan kitabın 3. cildinde yer alan konular arasında üçüncü kişi finansmanı, hakemlerin tarafsızlık ve bağımsızlığı, hakemlerin sorumluluğu, çok taraflı tahkim yargılaması, tahkimde paralel yargılamalar, görev belgesi ve usuli zaman çizelgesinin hazırlanması, tahkim usulüne uygulanacak hukuk, tahkimde deliller, bilirkişi incelemesi ve keşif yer almaktadır.
Servet Kantarcıoğlu, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 115. Maddesi Çerçevesinde Medeni Usul Hukukunda Dava Şartlarının İncelenmesi
Çalışmanın birinci bölümünde dava şartı kavramı, dava şartlarının neler olduğu ve özellikleri hakkında bilgi verilmiş; ikinci bölümünde dava şartlarının medeni usul hukukuna hâkim olan ilkelerle ilişkisi ve dava şartları bağlamında doktrinin üzerinde fikir birliğine varamadığı, aynı zamanda uygulamada da yeknesak kararların bulunmadığı özellik arz eden durumlar incelenmiş; üçüncü ve son bölümünde ise dava şartlarının incelenme zamanının devamında dava şartlarında meydana gelen eksiklikler ve bunların sonuçları ele alınmıştır.
Göksal Kayapınar, Taşıyanın Gemiyi Sefere Elverişli Halde Bulundurma Yükümlülüğü
Kitapta, taşıyanın gemiyi yolculuğun başlangıcında denize, yola ve yüke elverişli halde bulundurma yükümlülüğü, bu yükümlülüğün ihlalinin sonuçları, navlun sözleşmesinin her türü bakımından incelenmiş; deniz ticaretinde önemli bir potansiyele sahip olan konteyner taşımacılığına da ayrıca yer verilmiştir.
İçtihat
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:
MAHKEME | KARAR SAYISI |
Anayasa Mahkemesi | 83 |
Yargıtay (Hukuk) | 5353 |
Yargıtay (Ceza) | 13250 |
Danıştay | 5786 |
Bölge Adliye Mahkemesi | 1670 |
Bölge İdare Mahkemesi | 1523 |
TOPLAM | 27665 |
Yüklenen kararlar arasında aşağıda özetine yer verdiğimiz Yargıtay Ceza Genel Kurulu’na ait karar özellikle dikkati çekmektedir:
Yargıtay CGK., E. 2024/280 K. 2024/279 T. 02.10.2024
Sahte fatura düzenleme ve kullanma suçlarından sanığın, Vergi Usul Kanunu’nun (VUK) 359/b, Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 43/1, 62. ve 53. maddeleri uyarınca cezalandırılmasına ve hak yoksunluğuna ilişkin (...) Asliye Ceza Mahkemesi tarafından verilen hükümler, sanık müdafii tarafından temyiz edilmiş ve dosyayı inceleyen ilgili Yargıtay Dairesi, hükümden sonra yürürlüğe giren düzenlemeler nedeniyle lehe kanunun tespit edilip uygulama yapılması ve ilgili uygulamanın gerekçeleriyle birlikte denetime olanak verecek şekilde ayrıntılı olarak kararda gösterilmesi suretiyle sanığın hukuki durumunun yeniden değerlendirilmesi zorunluluğu nedeniyle kararı bozmuştur.
Bozmaya uyularak yapılan yargılamada sanığın cezalandırılmasına ve hak yoksunluğuna, kazanılmış hak nedeniyle hapis cezalarının infaz edilmesine ilişkin (...) Asliye Ceza Mahkemesi tarafından verilen hükümlerin, sanık müdafii tarafından temyiz edilmesi üzerine dosyayı inceleyen ilgili Yargıtay Dairesi, kararı oyçokluğu ile onamıştır.
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, VUK’un 359. maddesi uyarınca sahte belge düzenleme ve sahte belge kullanma fiillerinin aynı fıkrada düzenlendiği, bu eylemlerin seçimlik hareket olduğu, sanığın sahte fatura kullanma ve düzenleme suçundan TCK’nın 61. maddesine göre kullanılan ve düzenlenen belge sayısı dikkate alınarak temel cezanın alt sınırdan uzaklaşılarak tayin edilip TCK’nın 43. maddesi uyarınca sonuç cezanın belirlenmesi gerekirken hem düzenleme hem de kullanma suçundan verilen mahkûmiyet kararlarının yerinde olmadığı görüşüyle itiraz yoluna başvurmuştur.
Başvuruyu inceleyen ilgili Yargıtay Dairesi, oyçokluğu ile itiraz nedenlerini yerinde bulmamıştır. Bunun üzerine yaptığı kapsamlı hukuki değerlendirme sonucunda Yargıtay Ceza Genel Kurulu, VUK’un 359. maddesinin b fıkrasında yer alan sahte belge düzenlemek veya sahte belgeyi kullanmak suretiyle işlenen vergi kaçakçılığı suçunun seçimlik hareketli bir suç olması nedeniyle, sanığın anılan fıkra gereğince sahte belgeyi kullanmak suçundan bir kez cezalandırılması ile yetinilmesi, seçimlik hareketlerden ikisinin de birlikte icra edilmiş olmasının TCK’nın 61. maddesi gereğince temel cezanın belirlenmesinde göz önünde tutulabileceği, zincirleme suç hükümlerinin uygulanma şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediği değerlendirilerek hüküm kurulması gerektiği gerekçesiyle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı itirazının kabulüne oyçokluğu ile hükmetmiştir.
Mevzuat
Sigorta Acenteleri Yönetmeliği
Asgari ödenmiş sermaye ve malvarlığı, uygunluk belgesi ve levhaya kayıt, mesleki sorumluluk sigortası, acentelik sözleşmesi, sigorta poliçelerinin düzenlenmesi ve primlerin tahsili, ilan, reklâm, afiş ve pano, yenileme eğitimi, acentelik faaliyetinin sona erdirilmesi ve acentelik yetkilerinin kaldırılmasına ilişkin hükümler başta olmak üzere birçok hükümde değişikliğe gidildi. Maktu ve nispi tutarlar ile asgari ödenmiş sermayeye ilişkin geçiş hükümleri düzenlendi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Kombine Taşımacılık Yönetmeliği
Yönetmeliğin amacı ve kapsamı, yönetmelikte geçen tanımlar, kombine yük taşımacılığı ve demiryolu ile intermodal taşımacılık, yeşil lojistik faaliyetler, yeşil lojistik belgesi için aranan şartlar ve talep edilen belgeler, yeşil lojistik belgesinin alınması ve geçerliliği, yeşil lojistik ödülleri, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından sağlanacak destekler ve belge iptaline ilişkin hükümler ile yönetmelik eklerinde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği
Lisans başvurusu, lisans tadil başvurularının incelenmesi, değerlendirilmesi ve sonuçlandırılması, yaptırımlar, lisans iptali, iletim lisansı sahibinin hak ve yükümlülükleri ile dağıtım lisansı sahibinin hak ve yükümlülüklerine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. Müstakil elektrik depolama tesisi için teminat ve sermaye şartı yükümlülüğü ve elektrik depolama ünite veya ünitelerinin SCADA üzerinden izlenerek piyasa işletmecisine bildirilmesi yükümlülüğüne ilişkin geçici madde hükümleri ihdas edildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belgelendirilmesi ve Desteklenmesine İlişkin Yönetmelik
Yenilenebilir enerji kaynakları destekleme mekanizmasından yararlanabilecekler ile ödeme yükümlülüğü oranının hesaplanmasına ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Elektrik Piyasasında Depolama Faaliyetleri Yönetmeliği
Elektrik depolama ünitesi ve tesisleri ile kurulum ve bağlantı esaslarında değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
İcra ve İflâs Kanunu’nun 114. maddesinin 4. fıkrasının (5) numaralı bendi ve İcra ve İflâs Kanunu Uyarınca Elektronik Ortamda Yapılacak Satışların Usulü Hakkında Yönetmelik’in 12. maddesinin 3. fıkrasında yer alan parasal limitler, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanan 2024 yılı aralık ayına ilişkin yıllık Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) oranları esas alınarak güncellendi. Tebliğ, 01.02.2025 tarihinde yürürlüğe girecek.
Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ
Döviz cinsinden ve dövize endeksli sözleşmeler ile kredilere ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Muhatap bankanın her çek yaprağı için ödemekle yükümlü olduğu miktarlarda değişikliğe gidildi. Değişiklikler, 31.01.2025 tarihinde yürürlüğe girecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Yatırım Fonlarının Finansal Raporlama Esaslarına İlişkin Tebliğ
Finansal raporların kamuya açıklanması ve muafiyetlere ilişkin hükümler ile gayrimenkul yatırım fonları ve girişim sermayesi yatırım fonlarına ilişkin özel hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Zorunlu Karşılıklar Uygulama Talimatı
Deprem bölgesine kullandırılan istisnai krediler ve yabancı para cinsinden nakdi kredi büyümesine dayalı zorunlu karşılık tesisine ilişkin hükümler ile talimat eklerinde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Döviz tevdiat hesapları ve katılım fonlarının vadeli Türk lirası mevduat veya katılma hesaplarına dönüşümü ile vade sonu işlemlerine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Altın hesaplarının vadeli Türk lirası mevduat veya katılma hesaplarına dönüşümü ile vade sonu işlemlerine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karar
Cetvellerin kontrol, onay ve dağıtım usulü ve bölgelere göre verilecek ek özel hizmet tazminatına ilişkin hükümler ile karara ekli cetvellerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
İdare ve Vergi Mahkemelerinin Kurulmasına ve Yargı Çevrelerinin Belirlenmesine İlişkin Karar
Bitlis, Hakkâri, Kırşehir, Nevşehir ve Sinop illerinde idare ve/veya vergi mahkemesi kurulmasına karar verildi.
Danıştay Başkanlık Kurulu’nun 2020/62 Sayılı Kararı
Danıştay Dördüncü ve Onuncu Dava Dairelerinin inceleme alanına giren hususlarda değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.