Lexpera’da Geçen Hafta (23-29 Ağustos 2025)
Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin 195. sayısını siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.
Literatür
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen eserler aşağıda yer almaktadır:
Gülsevil Alpagut, Özge Yıldız Hakkakul (Ed.), 10. Yılında 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun Değerlendirilmesi
Kitapta, sendikal örgütlenme hakkı ve örgütlenme modeli, işçilerin temsili ve yönetime katılma, Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu çerçevesinde toplu iş uyuşmazlıklarında barışçıl çözüm yolları, bireysel sendika özgürlüğünün güvencesi, grev yasakları ve grev ertelemesi gibi konulara ilişkin makalelere yer verilmiştir.
Adem Sözüer (Ed.), 10. Uluslararası Suç ve Ceza Film Festivali: Ben Masumum
20-26.11.2020 tarihleri arasında “Ben Masumum” teması altında gerçekleştirilen festivalde sunulan tebliğlerden oluşan çalışmada, söz konusu tema çerçevesinde hukuk devleti olmanın temelini oluşturan haklardan biri olan adil yargılanma hakkı hem kamu hukuku hem özel hukuk açısından ele alınmış; bu hakka bağlı hak ve özgürlükler farklı perspektiflerden tartışmaya açılmıştır.
Haşim Kırık, İşçinin Ulaşılabilir Olmama Hakkı
Eserin birinci bölümünde işçinin ulaşılabilir olmama hakkına neden ihtiyaç duyulduğu, hakkın dinlenme ve özel yaşam hakları ile bağlantısı da gözetilerek ele alınmış, ikinci bölümünde işverenin yönetim yetkisini kullanarak işçinin ulaşılabilir olmama hakkına müdahale edip edemeyeceği tartışılmış, üçüncü ve son bölümünde ise işçinin ulaşılabilir olmama hakkının korunmaması durumu incelenerek ihlal durumunda işçinin ne gibi hakları olabileceğine değinilmiştir.
Didem Yardımcıoğlu, Türk Sosyal Güvenlik Hukukunda İşsizlik Sigortası
Çalışmada, güncel mevzuat, öğreti görüşleri, yargı kararları ve yabancı ülke hukuk sistemlerindeki düzenlemeler doğrultusunda Türk işsizlik sigortası sistemi irdelenmiş, sistemin eksik noktaları karşılaştırmalı hukuktan da faydalanılarak belirlenmiş ve çözüm önerileri sunulmuştur.
G. Bahar Yıldız Oğuz, Dijital Çağda Çocuğun Mahremiyet Hakkının Korunması: Paylaşan Anne-Babalar Özelinde Sosyal Medya ve Çocuk İstismarı
Dünya çapında bir araştırma konusu haline gelen sharenting (paylaşan ebeveynlik) kavramının ele alındığı kitapta, sharenting eylemleri neticesinde ihlal olunan çocuk hakları üzerinde durulmuş, oluşabilecek dijital tehditlere (dijital ayak izi oluşturulması, dijital kimlik hırsızlığı, çevrimiçi çocuk istismarı, siber zorbalık) ve güncel hukuki korumalara yer verilmiştir.
Ekin Deniz İlhan, Yatırım Uyuşmazlıklarında Temel Sorunların Çözümü: Uluslararası Yatırım Mahkemesi ve Diğer Seçenekler
Eserde, yatırım uyuşmazlıklarının çözümü bakımından yatırım mahkemesi sisteminin kurulması önerisi ve diğer öneriler kapsamında ıslah çalışmaları, uluslararası örgütlerce yürütülen yatırım tahkiminin iyileştirilmesine yönelik çalışmalar ile yatırım tahkimi sisteminde yaşanan mevcut sorunlar üzerinde durulmuştur.
Melda Şener, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Yönünden NFT’lerin Konumu ve NFT Satışı
Çalışmada, NFT’lerin sanat ile olduğu düşünülen bağlantısı hukuki bir bağlamda ve özellikle Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu yönünden incelenmiş; bu kapsamda blokzincir, akıllı sözleşme ve NFT teknolojileri açıklanarak NFT’lerin eser olarak değerlendirilmesine ve NFT’lerce işaret edilen sanat eserlerinin bu teknoloji bağlamındaki durumuna ilişkin farklı görüşlere yer verilmiştir.
Ülkü Olcay Uykun Altıntaş, Anayasa Hukuku Bağlamında Türkiye’de ve ABD’de Devlet Başkanının Atama Yetkisi
Kitapta, hükümet sistemi, devlet şekli ve kuvvetler ayrılığı ile denge denetim mekanizmaları, atama yetkisini etkileyen değişkenler olarak oluşturdukları etki bağlamında incelenmiş; ABD’de başkanın atama yetkisinin kapsamı, tarihsel süreç içindeki gelişimi ve günümüzdeki uygulaması ortaya konulmuş; Türkiye’de Osmanlı-Türk anayasal gelişmelerini de içine alacak biçimde cumhurbaşkanının atama yetkileri farklı anayasalar çerçevesinde mercek altına alınmıştır.
Geçen hafta Blog’a yüklenen makaleye aşağıda yer verilmiştir:
Harun Eryiğit, Menfaatler Dengesi Kavramı Üzerinden Yeni Cebrî İcra Kanunu Taslağına Bakış
İçtihat
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:
| MAHKEME | KARAR SAYISI |
| Anayasa Mahkemesi | 25 |
| Yargıtay (Hukuk) | 305 |
| Yargıtay (Ceza) | 983 |
| Danıştay | 5352 |
| Bölge Adliye Mahkemesi | 101 |
| Bölge İdare Mahkemesi | 772 |
| TOPLAM | 7538 |
Yüklenen kararlar arasında aşağıda özetine yer verdiğimiz Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’na ait karar özellikle dikkati çekmektedir:
Yargıtay HGK., E. 2023/1003 K. 2025/34 T. 12.02.2025
Davacı vekili; dava konusu taşınmazın bir kısmının nizasız, fasılasız ve malik sıfatıyla müvekkili tarafından 60 yıl süreyle kullanıldığını, ancak uygulama kadastrosu sırasında hatalı işlem ve ölçüm sonucunda müvekkili tarafından kullanılan ve üzerinde bir kısım muhtesat bulunan kısmın bir başka taşınmaz içerisine dahil edilerek davalıların miras bırakanı adına tescil edildiğini, yapılan işlemin usul ve yasaya aykırı olduğunu ileri sürerek müvekkiline ait kısmın tapusunun iptali ile müvekkili adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalıların vekilleri; taşınmaz üzerindeki ev ve müştemilatın tamamının miras bırakana ait olduğunu, taşınmazın bir kısmının davacı tarafından kullanıldığı iddia edilmiş ise de bu kullanımın malik sıfatıyla olmadığını, yapılan kadastro çalışmalarında herhangi bir sorun bulunmadığını belirterek davanın reddini savunmuşlardır.
İlk derece mahkemesi; iddianın bilirkişi rapor ve krokisinde (B) harfi ile gösterilen kısım bakımından ispat edildiği gerekçesiyle davanın kabulüne, (B) numaralı alanın tamamının ifraz edilerek bu alan içerisinde bulunan samanlık, tek katlı konut, garaj olan taşınmazların davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar vermiştir.
Bir kısım davalılar vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine (...) Bölge Adliye Mahkemesi; davanın uygulama kadastrosuna itiraz niteliğinde olduğu, bu tür davaların, aleyhine uygulama yapılan malik ya da malikler tarafından lehine uygulama yapılan malik ya da maliklere karşı açılması gerektiği, zilyedin uygulama kadastrosuna itiraz davası açma hakkı bulunmadığı, Türk Medenî Kanunu’nun (TMK) 713/1. maddesine göre tescil harici yerlerde kazanımı sağlayan zilyetlik koşullarının oluşması durumunda zilyedin dava hakkı ve hukuki yararının bulunduğu kabul edilse bile davacı ve davalıların dava konusu yerdeki kullanımlarının 1999 yılında Hazine’den satın alındıktan sonra başladığı, davacının zilyetliğinin dava tarihine kadar 20 yılı doldurmadığı, dolayısıyla davacının zilyetlikle edinme koşulları oluşmadığından aktif husumet ehliyetinin bulunmadığı gerekçesiyle davalılar vekilinin istinaf isteminin kabulü ile davanın reddine karar vermiştir.
(...) Bölge Adliye Mahkemesi’nin kararına karşı davacı vekili tarafından temyiz isteminde bulunulması üzerine ilgili Yargıtay Dairesi; davanın, tapusuz taşınmazın tescili niteliğinde olup davacının taraf sıfatı bulunmadığı, ilk derece mahkemesi tarafından Kadastro Kanunu’nun 14, 17 ve TMK’nın 713/1-3. maddeleri nazara alınarak öncelikle davacıya, davasını Hazine ve ilgili kamu tüzel kişilerine yöneltmesi için süre ve imkân tanınmadığı, bu yolla taraf teşkilinin sağlanması halinde, taraflara savunma ve delillerinin sorulmadığı, bildirdikleri takdirde delillerin toplanmadığı ve bundan sonra tarafların iddia ve savunmalarına ilişkin tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmediği gerekçesiyle kararı bozmuştur.
(...) Bölge Adliye Mahkemesi, önceki karar gerekçesini genişletmek suretiyle direnme kararı vermiştir.
Direnme kararının da temyiz edilmesi üzerine Yargıtay Hukuk Genel Kurulu; uyuşmazlığın, dava konusunun tapusuz taşınmazın kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tescil talebi olup olmadığı ve bu kapsamda davacının taraf sıfatının bulunup bulunmadığı noktasında toplandığını belirlemiş ve yaptığı hukuki değerlendirme neticesinde, dava konusu taşınmazın baştan beri tescil harici bırakılan kısımda kaldığı belirlendiği takdirde, davacı yararına zilyetlik şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediği ve taşınmazın zilyetlikle kazanılabilecek yerlerden olup olmadığının araştırılması için yasal hasım konumundaki Hazine ve ilgili kamu tüzel kişiliğine de davanın yöneltilmesi gerektiği, davanın bu niteliği karşısında hasımdaki eksikliğin “haklı bir yanılma” olarak kabul edilmesi, davanın yasal hasımlara da yöneltilmesi için davacı tarafa süre ve imkân tanınması, taraf teşkili bu şekilde sağlandığı takdirde davanın esası hakkında inceleme yapılarak bir karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle direnme kararının bozulmasına hükmetmiştir.
Mevzuat
Yönetmelikte geçen tanımlar, şirket kuruluşu, şirketlerin yurt içinde ve yurt dışında şube açmaları, ortaklık kurmaları veya kurulmuş ortaklıklara katılmaları, pay edinim ve devirlerine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. Ortaklıklara ilişkin geçiş hükümleri düzenlendi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Kuruluş ve faaliyet izni, şube açma, bilgi sistemlerinin tesisi ve bağımsız denetimi, muhasebe ve finansal raporlama sistemi, faaliyet alanı, devir öncesi süreç, kaynak kuruluşun devirle ilgili yükümlülüklerine ilişkin hükümler ile finansal tüketicilere ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Deniz ve İçsular Seyir Duyuruları Yönetmeliği
Denizler ve içsularda seyir, can, mal ve çevre emniyeti ile deniz güvenliğinin teminine yönelik yapılacak seyir duyurularına ilişkin usul ve esasların belirlendiği yeni bir yönetmelik yürürlüğe girdi. Seyir Duyuruları Hazırlama ve Yayımlama Hizmetleri Yönetmeliği yürürlükten kaldırıldı.
Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2025/28 Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi Hakkında Tebliğ
Ürün güvenliği mevzuatı ve teknik düzenlemeler uyarınca yapılan denetim, uygunluk ve izin işlemlerinin dış ticarette risk esaslı kontrol sistemi aracılığıyla yerine getirilmesi halinde, bu işlemlere konu olacak firmaların ve firmalar adına işlem yapacak kullanıcıların elektronik ortamda tanımlanmasına ve yetkilendirilmesine ilişkin usul ve esaslar yeniden belirlendi. Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2011/53 Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi Tebliği yürürlükten kaldırıldı.
Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2025/30 Uluslararası Gözetim Kuruluşu Statüsüne İlişkin Tebliğ
Dış ticarete konu mallarla ilgili olarak çeşitli şekillerde gözetim faaliyetinde bulunacak şirket ve kuruluşlara uluslararası gözetim kuruluşu statüsü verilmesi, bu kuruluşların tâbi olacağı şartların ve yükümlülüklerinin belirlenmesi, faaliyetlerinin izlenmesi ve denetlenmesine ilişkin hususların düzenlendiği yeni bir yönetmelik yürürlüğe girdi. Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2015/24 Uluslararası Gözetim Şirketi Statüsüne İlişkin Tebliğ yürürlükten kaldırıldı.
Yatırım kuruluşları yardımcı personeli ek geçiş süresi durumuna ilişkin geçici madde hükümlerinde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Kredi Garanti Kurumlarına Sağlanan Hazine Desteğine İlişkin Karar
İşletme hesabı, diğer düzenlemeler ve protokole ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. Özel hesaba ilişkin hükümler ihdas edildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
İhracatçılara Hususi Damgalı Pasaport Verilmesine İlişkin Esaslar Hakkında Karar
Pasaportların iadesi, iptali ve bildirime ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
