Lexpera Blog

Lexpera’da Geçen Hafta (26 Şubat-4 Mart 2022)

Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin on dokuzuncusunu siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.

Literatür

Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen eserler aşağıda yer almaktadır:

Gökçe Çataloluk, Bir Hukuk Paradoksu Olarak Güven

Temel güvenden kurumsallaşmaya toplumsal hayatın çeşitli veçhelerinde çeşitli görünüşlerde ortaya çıkan güven kavramının, hukuk açısından “verili” olmadığının ileri sürüldüğü eserde, kriz döneminin de bir muhasebesi yapılarak hukukun işlevi yeniden sorgulanmıştır.

Eray Aksın Atar, Sözleşmeden Doğan İpotek Hakkında Güvencenin, Güvenceyi Oluşturan Değerler Bakımından Kapsamı ve Taşınmazdaki Değer Düşmesine Karşı Alacaklının Korunması

Kitapta, ipotekli taşınmazın değerinin korunmasına yönelik Türk Medeni Kanunu’nda yer alan düzenlemelerin bugüne kadar öğretide kapsamlı bir incelemeye konu edilmediğinden yola çıkılarak bu eksikliği gidermek amacıyla ipotek hakkının taşınmaz bakımından kapsamına ilişkin detaylı bir incelemeye yer verilmiştir.

Şerife Aygün Koza, Ceyda Şataf, Türkiye’de Büyükşehir Belediyelerinin Mali Yapısı: Antalya Büyükşehir Belediyesi Örneği

Çalışmada, Türkiye’deki belediye yönetimine değinilmiş, büyükşehir kanunu çerçevesinde büyükşehirlerin yapısı ve işleyişi üzerinde durulmuş, büyükşehir yönetimlerinin idari ve finansman yapısı ele alınmış, Antalya Büyükşehir Belediyesi’nin tarihi geçmişi incelenip 2006-2017 yılları arasındaki gelir-giderleri ve tahmin edilen ile gerçekleşen bütçelerine yer verilmiştir.

Cemil Kaya, İdarenin Takdir Yetkisi ve Yargısal Denetimi

Takdir yetkisi ile idareye bir işlem tesis ederken az ya da çok bir serbestlik tanındığı, mevzuatın idareye kimi zaman çerçeve çizmek kimi zaman da seçenek sunmak suretiyle takdir yetkisi tanıdığından hareket edilerek eserde, idarenin takdir yetkisinin yargısal denetiminde Danıştay tarafından geliştirilen yargısal denetim kriterleri ele alınmıştır.

Ekin Korkmaz, Türk Borçlar Hukukunda Halefiyet

Kitapta, dar anlamda halefiyetin tanımı yapılarak temel özellikleri, şartları, hukuki yapısı ve sonuçları ortaya konmuş, halefiyetin bir kanuni rücû aracı olarak Türk borçlar hukukunda geçerli olan rücû sistemi içindeki yerine değinilmiş, Türk Borçlar Kanunu’nda düzenlenen her bir halefiyet halinin münferit özellikleri değerlendirilerek halefiyete ilişkin temel ilkeler tespit edilmiş ve mal ve sorumluluk sigortaları bakımından sigorta hukukundaki halefiyet düzenlemeleri ele alınmıştır.

Çisil Durgun Arslan, Türk Hukuku ile Karşılaştırmalı Olarak İngiliz Hukukunda İfa Menfaati Kavramı Merkezinde Yaptırımlar

Eserde, Türk hukukçularının değişen toplumsal ihtiyaçları karşılayabilecek yenilikçi çözümlere ulaşabilmesi için mevcut hukuk kurallarını yorum faaliyetiyle nasıl geliştirebilecekleri ya da hâlihazırdaki hukuki çarelerin günümüz koşulları açısından tatmin edici sonuçlar ihtiva etmemesi durumunda yargı organlarına tanınan hukuk yaratma yetkisinin en elverişli şekilde nasıl kullanılabileceği sorunları, İngiliz hukukçularının bakış açısından incelenmiştir.

Mert Silahşör, Türk Hukuku ve Mukayeseli Hukukta Şirketler Topluluğunun Vergilendirilmesi

Çalışmada, şirketler topluluğu çatısı altında elde edilen kurum kazançlarının belli başlı ülkelerde nasıl vergilendirildiği incelenmiş ve Türk vergi sistemi için uygulanabilir bir toplu vergilendirme yöntemi önerisinde bulunulmuştur.

Nihan Değirmencioğlu Aydın, Anonim Şirketlerde Rüçhan Hakkı

Çalışmada, anonim şirketlere yönelik mevzuattaki rüçhan hakkı düzenlemelerinin pay sahiplerini koruyup korumadığının ve sermaye artırımı kararı üzerine hangi şekli ve maddi şartların varlığı halinde rüçhan hakkının kısıtlanabileceğinin tespiti hedeflenmiştir.

İçtihat

Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:

MAHKEME KARAR SAYISI
Anayasa Mahkemesi 33
Yargıtay (Hukuk) 1
Yargıtay (Ceza) 736
Danıştay 54
Bölge Adliye Mahkemesi 962
Bölge İdare Mahkemesi 2
TOPLAM 1788

Yüklenen kararlar arasında aşağıda özetine yer verdiğimiz Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu’na ait karar özellikle dikkati çekmektedir:

Danıştay VDDK., E. 2019/1397 K. 2020/987 T. 23.09.2020

Davacı adına, sahte fatura kullandığından bahisle takdir komisyonu kararına dayanılarak 2008 yılının Ocak ve Nisan ilâ Aralık dönemlerine ilişkin olarak re’sen salınan KDV ile verginin üç katı tutarında kesilen vergi ziyaı cezasının kaldırılması istemiyle dava açılmıştır. İlk derece mahkemesince, davacının sahte fatura kullandığından bahisle takdir komisyonuna sevk edilmesi üzerine KDV indirim reddi yetkisi bulunmayan takdir komisyonunca alınan karara istinaden davacı adına yapılan cezalı tarhiyatlarda hukuka uygunluk bulunmadığına hükmedilmiştir. Danıştay 4. Dairesi, takdir komisyonunun KDV indirimlerini kabul etmeyerek matrah belirleme ve sahte faturalardan kaynaklı maliyetin tenzili yetkisi bulunduğu gerekçesiyle Mahkemenin kararını bozmuştur. Mahkeme, aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle ilk kararında ısrar etmiştir. Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu ise, Danıştay 4. Dairesi’nin dayandığı aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle ısrar kararının bozulmasına oyçokluğuyla karar vermiştir.

Mevzuat

Ukrayna’dan Yapılacak Tarım Ürünleri İthalatında Uygulanacak Esaslar Hakkında Cumhurbaşkanı Kararı

Ukrayna’da yaşanan gelişmeler nedeniyle gıda arz güvenliğinin sağlanması ve gıda ürünlerine erişimde sorun yaşanmaması amacıyla, Ukrayna’dan yüklenen tarımsal ürünlerin ithalatında veya transit ticaretinde istisna getirildi. Buna göre, Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu kapsamında Tarım ve Orman Bakanlığı’na sunulması zorunlu olan resmi sertifika ve belgeler, Ukrayna yetkili otoriteleri tarafından yeniden düzenlenmeye başlayıncaya kadar resmi kontrollerde aranmayacak. Resmi kontroller, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından risk esaslı analiz sıklığına göre yürütülecek. Kararın uygulanması sırasında ortaya çıkabilecek özel ve zorunlu hallerde karar vermeye Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü yetkili olacak.

Maden Yönetmeliği

Ülkenin elektrik ihtiyacını karşılamak üzere yürütülen madencilik faaliyetlerinin tapuda zeytinlik olarak kayıtlı olan alanlara denk gelmesi ve faaliyetlerin başka alanlarda yürütülmesinin mümkün olmaması durumunda madencilik faaliyeti yürütecek kişinin faaliyetlerin bitiminde sahayı rehabilite ederek eski hale getireceğini taahhüt etmesi şartıyla Maden İşleri Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen çalışma takvimi içerisinde zeytin sahasının madencilik faaliyeti yürütülecek kısmının taşınmasına, sahada madencilik faaliyetleri yürütülmesine ve bu faaliyetlere ilişkin geçici tesisler inşa edilmesine kamu yararı dikkate alınarak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nca izin verilebilecek. Zeytin sahasının taşınmasının mümkün olmadığı durumlarda sahada madencilik faaliyetleri yürütülmesine ve bu faaliyetlere ilişkin geçici tesisler inşa edilmesine kamu yararı dikkate alınarak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nca izin verilebilmesi için madencilik faaliyeti yürütecek kişinin madencilik faaliyetleri bitiminde sahayı rehabilite ederek eski hale getireceğini ve Tarım ve Orman Bakanlığı’nca uygun görülecek alanda dikim normlarına uygun, faaliyet yürütülecek saha ile eşdeğer büyüklükte zeytin bahçesi tesis edeceğini taahhüt etmesi zorunlu olacak. Bu kapsamda zeytin sahasının taşınmasına ilişkin tüm masraflardan ve zeytin sahasının taşınmasından kaynaklanan tüm taleplerden madencilik faaliyeti yürütmesi yönünde lehine karar verilen kişi sorumlu olacak. Zeytin sahasının taşınmasına ilişkin usul ve esaslar Tarım ve Orman Bakanlığı’nın uygun görüşü alınarak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nca, zeytin bahçesi tesis edilmesine ilişkin usul ve esaslar Tarım ve Orman Bakanlığı’nca belirlenecek.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Elektronik Haberleşme Sektöründe Başvuru Sahibinin Kimliğinin Doğrulanma Süreci Hakkında Yönetmelik

Elektronik İmza Kanunu, Elektronik Haberleşme Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili hükümlerine dayanılarak hazırlanan Yönetmelik, elektronik haberleşme sektöründe abonelik sözleşmesi, numara taşıma başvurusu, işletmeci değişikliği başvurusu, nitelikli elektronik sertifika başvurusu, kayıtlı elektronik posta başvurusu ve SIM değişikliği başvurusu işlemlerine ilişkin belgelerin elektronik ortamda düzenlenmesi halinde başvuru sahibinin kimliğinin doğrulanması amacıyla uygulanacak sürece ilişkin usul ve esasları kapsayacak.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Devlet Yükseköğretim Kurumlarında Öğretim Elemanı Norm Kadrolarının Belirlenmesine ve Kullanılmasına İlişkin Yönetmelik

Norm kadroların belirlenmesi ve kullanılmasına ilişkin hükümler ile Yönetmelik hükümlerinin uygulanmayacağı hususlarda değişikliklere gidildi. Rektörün yetkili olduğu işlemler arttırıldı.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Öğretim Üyesi Dışındaki Öğretim Elemanı Kadrolarına Yapılacak Atamalarda Uygulanacak Merkezi Sınav ile Giriş Sınavlarına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik

Araştırma görevlisi kadrosuna başvurabilmek için giriş sınavının yapıldığı yılın ocak ayının birinci günü itibarıyla 35 yaşını doldurmamış olmak gerekecek.

Araştırma üniversitelerine Yükseköğretim Kurulu tarafından her yıl belirlenen öncelikli alanlara atanmak üzere Yükseköğretim Kurulu’nun tahsis edeceği araştırma görevlisi kadroları için yapılacak ön değerlendirme sonucunda ilan edilen kadro sayısının üç katı aday giriş sınavına katılmaya hak kazanacak. Oluşturulacak giriş sınavı jürisince Yönetmelik esasları çerçevesinde yazılı giriş sınavı yapılacak. Adayların nihai değerlendirilmesinde ALES puanının %40’ı, lisans mezuniyet notunun %15’i, yabancı dil puanının %30’u ve giriş sınavı notunun %15’i dikkate alınacak. Nihai değerlendirme puanı 70 puanın altında olanlar başarısız sayılacak. Başarılı olarak ilan edilen adayların ataması yürürlükteki mevzuat uyarınca yapılacak.

Meslek yüksekokullarının, Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen uzmanlık alanıyla doğrudan ilgili lisans mezuniyeti bulunmayan alanlardaki programların öğretim görevlisi kadrolarına başvuracak adaylarda, en az lisans mezunu olup belgelendirmek kaydıyla alanında en az 2 yıl tecrübe sahibi olmak şartı aranacak. Meslek yüksekokullarının Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen uzmanlık alanlarındaki uygulamalı dersleri vermek üzere istihdam edilecek öğretim görevlilerinde, her program için Yükseköğretim Kurulu tarafından karar verilen sayıdaki öğretim görevlisi kadrosu için geçerli olmak üzere, lisans mezunu olup belgelendirmek kaydıyla uygulama alanında en az 4 yıl mesleki tecrübe sahibi olmak şartı aranacak. Bu kapsamda, meslek yüksekokullarının öğretim görevlisi kadrolarına atanacak olanlarda merkezi sınav şartı aranmayacak.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Rekabet Kurulundan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar Hakkında Tebliğ

Dijital platformlar, yazılım ve oyun yazılımı, finansal teknolojiler, biyoteknoloji, farmakoloji, tarım kimyasalları ve sağlık teknolojileri alanlarında faaliyet gösteren teşebbüsler veya bunlara ilişkin varlıklar, teknoloji teşebbüsleri olarak tanımlandı. İzne tabi birleşme veya devralmalar, mali kurumlarda cironun hesaplanması, birleşme ve devralmaların bildirilmesi ve değerlendirilmesine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. Değişiklikler, 04.05.2022 tarihinde yürürlüğe girecek.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Bazı Tarım Ürünlerinin İhracatına İlişkin Tebliğ

İhracatında gerektiğinde dönemsel düzenlemeler yapmaya Tarım ve Orman Bakanlığı’nın yetkili olduğu ürünlerde değişikliğe gidildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği (Merkezi Yönetim Kapsamındaki Kamu İdarelerinin Kesin Hesaplarının Hazırlanması)

Merkezi Yönetim Kapsamındaki Kamu İdarelerinin Kesin Hesaplarının Düzenlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik ekinde yer alan kamu idareleri tarafından düzenlenecek kesin hesap cetvelleri ve cetvellerin düzenlenmesine ilişkin usul ve esaslar belirlendi.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 10814 Sayılı Kararı

Elektrik Piyasası Kanunu’nun ilgili hükümleri uyarınca, görevli tedarik şirketlerinin, son kaynak tedariki kapsamındaki tüketiciler için 4. tarife uygulama döneminin kalan süresi boyunca temin edeceği elektrik enerjisinin, takvim yılı bazında %50’sinden az olmamak kaydıyla % 90’ına kadar olan miktarını Elektrik Üretim Anonim Şirketi’nden temin etmelerine karar verildi.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 10818 Sayılı Kararı

10756 sayılı Kurul Kararı ile mesken alçak gerilim tek zamanlı abone grubu için faturaya esas günlük ortalama 7 kWh olarak belirlenen tüketim miktarının, 01.03.2022 tarihinden itibaren düzenlenecek faturalar için günlük ortalama 8 kWh olarak güncellenmesine karar verildi.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 10819 Sayılı Kararı

01.03.2022 tarihinden itibaren ticarethane alçak gerilim tek zamanlı abone grubu için faturaya esas günlük ortalama 30 kWh tüketim miktarına kadar olan tüketimlere düşük kademeli tarife uygulanmasına, faturaya esas günlük ortalama 30 kWh tüketim miktarının üzerinde olan tüketimlerin belirtilen limite kadar olan kısmına düşük kademeli tarife, limiti aşan kısmına yüksek kademeli tarife uygulanmasına karar verildi.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 10820 Sayılı Kararı

Dağıtım şirketleri tarafından dağıtım sistemi kullanıcılarına ve görevli tedarik şirketleri tarafından serbest olmayan tüketiciler ile serbest tüketici olmasına rağmen tedarikçisini seçmeyen ve Son Kaynak Tedarik Tarifesinin Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ kapsamında tanımlanan düşük tüketimli tüketicilere 01.03.2022 tarihinden itibaren uygulanacak olan tarife yürürlüğe girdi.

Dağıtım Lisansı Sahibi Tüzel Kişiler ve Görevli Tedarik Şirketlerinin Tarife Uygulamalarına İlişkin Usul ve Esaslar

Mesken olarak kullanılan müstakil binalar, apartmanlar ve apartmanlar içindeki bağımsız bölümler, konut kooperatifleri ve konut siteleri ile bu yerlerin ayrı sayaç ile ölçümleri yapılan kalorifer, asansör, hidrofor, merdiven otomatiği, kapıcı dairesi ve benzeri ortak kullanım yerleri, ibadethanelerin Genel Aydınlatma Yönetmeliği kapsamında yer almayan tüketimleri ile müştemilatı niteliğindeki lojman ve benzeri yerleri, T.C. İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) tarafından kurulan geçici barınma merkezleri, iktisadi işletmeleri hariç olmak üzere dernek ve vakıf merkezleri ile bunların şubeleri, cemevleri, köylerde içme suyu temini ve dağıtımı amaçlı kullanılan tesisler mesken abone grubu kapsamında olacak.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Lexpera Blog’da yayımlanan yazılar, yazarlarının görüşlerini ifade eder. Lexpera Blog’da bir yazıya yer verilmesi, o yazıda savunulan görüşlerin On İki Levha Yayıncılık tarafından benimsendiği anlamına gelmez. Yazılar, bilgi amaçlı olup, hukuki mütalaa ya da tavsiye niteliği taşımamaktadır.
5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ve diğer mevzuat hükümlerine aykırı ve bilimsel yazma etik kurallarını aşan iktibaslar konusunda yazarların ve On İki Levha Yayıncılık’ın rızası bulunmamaktadır.
Author image
Hakkında Göktürk Öcal
gokturk.ocal@lexpera.com.tr