Lexpera Blog

Lexpera’da Geçen Hafta (29 Kasım-5 Aralık 2025)

Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin 209. sayısını siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.

Literatür

Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen eserler aşağıda yer almaktadır:

BATİDER, Cilt 2, Sayı 2, 1963

Dergideki makalelerden bazıları, Birleşik Devletlerde Şirket Müdürlerinin ve İdarecilerinin Sorumluluğu, Anonim Şirketlerde Hissedarlara Müteallik Rekabet Yasağı ve Sır Saklama Mükellefiyeti, Anonim Şirketlerde Genel Kurul Tutanaklarının İmzalanması, Satış Akdinde Ayıbın İhbarı ve Muayene Mahalli, Muhammen Kıymetli Sigorta başlıklarını taşımaktadır.

Fulya Erlüle, İpek Sağlam, Başak Görgeç, Işıl Yelkenci, Ekin Şentürk, Dilara Zorlutuna, Egemen Işık, Ege Türel (Ed.), Prof. Dr. Serap Helvacı’nın Anısına Armağan (3 Cilt)

Kitap, Prof. Dr. Serap Helvacı’nın anısına ithaf edilen makaleler ve anı yazılarından oluşmakta olup, Anonim ve Limited Şirketlerin Haklı Nedenle Feshinde Davadan Feragat Sorunu, Özel Hayat Kavramı ve İş Hukukunda Özel Hayata Müdahale, Düşük İvaz Karşılığı Mirastan Feragatin Feragat Edenin Alt Soyuna Etkisi, Türk Ticaret Kanunu Uyarınca Anonim Şirket Yönetim Kurulu Toplantılarında Başkanın Rolü, Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Yerine Geçen Değerlerin Hukuki Durumu başlıklı makalelere yer verilmiştir.

Erkam Yılmaz, Ceza Hukuku Boyutuyla Blokzincir Teknolojisi ve Kripto Varlıklar

Eserin birinci bölümünde genel hatlarıyla blokzincir teknolojisi ve kripto varlıklar hakkında bilgi verilmiş, ikinci bölümünde malvarlığına karşı işlenen suçların konusu olarak kripto varlıklar değerlendirilmiş, üçüncü bölümünde blokzincir alanında ortaya çıkan bazı özel durumlar ceza hukuku bağlamında incelenmiş, dördüncü ve son bölümünde ise Sermaye Piyasası Kanunu’nda düzenlenen suç tiplerinin blokzincir dünyasında tatbiki üzerinde durulmuştur.

Melikşah Yasin, İdari Yargı Kararlarında İstikrar Arayışına Katkı: Emsal Karar Doktrini

Çalışmada, common law hukuk sisteminde kendisine yer bulan emsal karar doktrini açıklanmış, doktrinin odak kavramı olarak “emsal karar” hakkında ayrıntılı bilgi verilmiş, emsal kararların uygulanması ve etkisizleştirilmesi konusuna da değinilmiştir.

Eren Kalanyuva, AİHM Kararlarından Yapılan Hukuki Nakillerin Danıştay’ın İdare Hukuku Yaklaşımına Etkisi

Kitapta, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarının Türk idare hukukuna “neden, nerede, nasıl” nüfuz etmekte olduğu problemi incelenmiş; bu bağlamda Danıştay’ın AİHM kararlarına yaptığı atıflara yer verilmiş; belirlenen konularda Danıştay’ın hâkim paradigması ile AİHM’ye atıf sonrası yaklaşımı mukayese edilerek kavramsal ve dönemsel bir analiz sunulmuştur.

Geçen hafta Blog’a yüklenen makaleye aşağıda yer verilmiştir:

Ejder Yılmaz, Cebrî İcra Kanunu Taslağına İlişkin Görüş ve Önerilerim-I

İçtihat

Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:

MAHKEME KARAR SAYISI
Anayasa Mahkemesi 78
Yargıtay (Hukuk) 3114
Yargıtay (Ceza) 900
Danıştay 3
Bölge Adliye Mahkemesi 542
Bölge İdare Mahkemesi 42
TOPLAM 4679

Yüklenen kararlar arasında aşağıda özetine yer verdiğimiz Anayasa Mahkemesi’ne ait karar özellikle dikkati çekmektedir:

Anayasa Mahkemesi GK, E. 2024/51 K. 2025/138, T. 17.06.2025

(...) İdare Mahkemesi; Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun (Kanun) değiştirilen geçici 4. maddesinin 5. fıkrasının 1. cümlesinde “…yürürlükten kaldırılan hükümleri de dahil 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre işlem yapılır…” şeklinde düzenlenen ve sigortalılığın başlangıç tarihinin borçlanılan süre kadar geriye götürülmesi amacıyla yapılan başvurunun reddine yönelik işlemin iptali talebiyle açılan davada itiraz konusu olan kuralın, Anayasa’nın 2., 5., 10., 49. ve 60. maddelerine aykırı olduğunu ileri sürerek iptaline karar verilmesini talep etmiştir.

Mahkeme, söz konusu kanun hükmünün esasının incelenmesine, esasa ilişkin incelemenin anılan cümlede yer alan “...borçlanmaları,...” ibaresi yönünden yapılmasına oybirliği ile karar vermiştir.

Esasın incelenmesi sonucunda, isteğe bağlı hizmet borçlanması işlemlerinin sigorta başlangıç tarihinin borçlanılan gün sayısı kadar geriye götürülüp götürülmemesi açısından Kanun’un yürürlüğe girdiği 2008 yılı Ekim ayı başından önce Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu kapsamında iştirakçiliği bulunanlar ile bu tarihten sonra Kanun’un 4. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendi kapsamında kamuda memur olarak çalışmaya başlayanların farklı kurallara tabi kılınmasının eşitlik ilkesini zedeleyen bir yönü bulunmadığı tespit edilmiş; buna bağlı olarak söz konusu kuralın, Anayasa’nın 10. ve 60. maddelerine aykırı olmayıp 2., 5. ve 49. maddeleriyle de ilgisi olmadığı anlaşılmış; itirazın reddine oyçokluğu ile karar verilmiştir.

Mevzuat

Ceza Muhakemesi Kanunu

Anayasa Mahkemesi’nin E. 2025/51, K. 2025/184 sayılı ve 10.09.2025 tarihli kararı uyarınca, resmî mercilere beyan edilmiş olup da başka bir nedenle şüpheliye ulaşılamaması durumunda seri muhakeme usulünün uygulanmayacağına ilişkin fıkra hükmü iptal edildi. Değişiklik, 03.09.2026 tarihinde yürürlüğe girecek.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Kanunî Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun

Anayasa Mahkemesi’nin E. 2024/24, K. 2025/164 sayılı ve 22.07.2025 tarihli kararı uyarınca, “kanuni faiz” başlıklı 1. madde hükümleri, sözleşmeden kaynaklanmayan borç ilişkileri yönünden iptal edildi. Değişiklik, 01.09.2026 tarihinde yürürlüğe girecek.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Kimlik Bildirme Kanunu

Marinalar, liman tesisleri, kıyı tesislerinde geçici veya sürekli olarak kalanlar, oturanlar, çalışanlar ve ayrılanlar ile gemi/deniz turizmi aracı kiralayan gerçek ve tüzel kişiler kanun kapsamına alındı. İdari para cezası gerektiren fiillerin, işlendiği takvim yılı içinde tekrarı halinde en son kesilen para cezasının iki katı uygulanacak, ilgili fiillerin işlendiği takvim yılı içinde dördüncü defa işlenmesi halinde işletme ruhsatları iptal edilecek.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Kamulaştırma Kanunu

Anayasa Mahkemesi’nin E. 2025/148, K. 2025/141 sayılı ve 10.07.2025 tarihli kararı uyarınca, kamulaştırma bedelinin mahkemece tespiti ve taşınmaz malın idare adına tesciline ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Karayolları Trafik Kanunu

Anayasa Mahkemesi’nin E. 2025/28, K. 2025/139 sayılı ve 17.06.2025 tarihli kararı uyarınca, aday sürücülerin sürücü belgelerinin iptal edilme şartlarının yönetmelikle düzenleneceğine ilişkin ek madde hükmü iptal edildi. Değişiklik, 02.09.2026 tarihinde yürürlüğe girecek.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Turizmi Teşvik Kanunu

Para cezalarına ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu

Araştırma, sondaj ve kazı iznine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Vakıflar Kanunu

Kiralama, vakıf kültür varlıklarının devri, yönetim ve temsil masrafına ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun

İlgili mevzuatı uyarınca kamu taşınmazları üzerinde kıyı yapıları dahil turizm yatırımı gerçekleştirilmek amacıyla Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından adına kesin tahsis yapılan, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından adına kesin izin verilen veya Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından lehine irtifak hakkı tesis edilen veya kullanma izni verilen yatırımcı ve işletmeciler hakkındaki geçici 23. madde kapsamında olup madde hükümlerinden yararlanamayan yatırımcı ve işletmecilere ilişkin geçiş hükümleri ihdas edildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabul Edilmesine Dair Kanun

Anayasa Mahkemesi’nin E. 2022/91, K. 2025/133 sayılı ve 17.06.2025 tarihli kararı uyarınca, kayyımlık yetkisinin devri ve tasfiye ile Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’nun satış ve tasfiye yetkilerine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketinin Kurulması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun

Anayasa Mahkemesi’nin E. 2022/91, K. 2025/133 sayılı ve 17.06.2025 tarihli kararı uyarınca, muafiyet ve istisnalara ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanunu

06.02.2023 tarihinde yaşanan deprem afetinden etkilenen ve genel hayata etkili afet bölgesi kabul edilen Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş ve Malatya illerinde faaliyet gösteren seyahat acentalarına ilişkin geçici madde hükümleri düzenlendi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi

Anayasa Mahkemesi’nin E. 2024/148, K. 2025/148 sayılı ve 10.07.2025 tarihli kararı uyarınca, defterdarın, bulunduğu ilde Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın en büyük memuru ve il ve bağlı ilçeler teşkilatının amiri sıfatını haiz olduğuna ilişkin fıkra hükmü iptal edildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi

Anayasa Mahkemesi’nin E. 2024/148, K. 2025/148 sayılı ve 10.07.2025 tarihli kararı uyarınca, defterdarın, bulunduğu ilde Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın taşra teşkilatındaki işlemlerin mevzuat hükümlerine göre yürütülmesi, denetlenmesi, merkez ve taşradan sorulan soruların cevaplandırılması, kanuna aykırı hareketi görülenler hakkında takibatta bulunulmasından görevli ve sorumlu olduğuna ilişkin fıkra hükümleri iptal edildi. Değişiklik, 01.06.2026 tarihinde yürürlüğe girecek.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Ulaştırma ve Altyapı Alanına İlişkin Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararname

Anayasa Mahkemesi’nin E. 2022/91, K. 2025/133 sayılı ve 17.06.2025 tarihli kararı uyarınca, altyapı yatırımlarına ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. Değişiklikler, 05.09.2026 tarihinde yürürlüğe girecek.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Kişisel Sağlık Verileri Hakkında Yönetmelik

Yönetmeliğin amacı ve dayanağı, yönetmelikte geçen tanımlar, genel ilke ve esaslar, sağlık personelinin verilere erişimi, Sağlık Bakanlığı birimlerinin verilere erişimi, çocukların sağlık verilerine erişim, hasta yakınları ile sağlık hizmeti alan kişi yakınlarının sağlık verilerine erişimi, ölünün sağlık verilerine erişim, kişisel sağlık verilerinin düzeltilmesi ve yaptırıma ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. Avukatların sağlık verilerine erişimine ilişkin hükümler yürürlükten kaldırıldı.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Elektrikli Skuter Yönetmeliği

Coğrafi çitleme tanımlandı. Yetki belgesi almanın veya yenilemenin özel şartları, paylaşımlı e-skuter izni verilmesi, e-skuter izin süresi ve sürenin yenilenmesi, yetki belgesi verilenlerin yükümlülükleri, idari yaptırımlar ve bazı zorunluluklarda süre verilmesine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Binalar ile Yerleşmeler İçin Yeşil Sertifika Yönetmeliği

Yeşil sertifika uzmanına ilişkin hükümler ile yönetmelik eklerinde değişikliğe gidildi. Daha önce yeşil sertifika uzmanlık yetkisi alanlar bakımından bu yetkinin geçerlilik süresine ilişkin geçiş hükümleri ihdas edildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim Kurumları Yönetmeliği

Biyometrik kimlik doğrulama sistemine bağlı ödemelere ilişkin geçici madde hükümleri düzenlendi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğ

Zorunlu karşılığa tabi kalemler ve kredi büyümesine dayalı geçici uygulamaya ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. 02.01.2026 tarihinde yürürlüğe girmek üzere, yabancı para yükümlülükler için zorunlu karşılık oranları yeniden tespit edildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Yapı İşleri İnşaat, Makine ve Elektrik Tesisatı Genel Teknik Şartnamelerine Dair Tebliğ

Isı yalıtım işleri genel teknik şartnamesi yeniden düzenlendi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Türkiye Halk Bankası Anonim Şirketince Esnaf ve Sanatkârlara Hazine Faiz Destekli Yatırım ve İşletme Kredisi Kullandırılmasına İlişkin Cumhurbaşkanı Kararı

Hazine faiz desteği tutarlarının hesaplanması, karşılanması ve tespiti, faiz indirim oranı, esnaf ve sanatkârlara kredi tahsisinde aranacak şartlar, yetki ve sorumluluklara ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. Bazı hükümler, 01.01.2026 tarihinde yürürlüğe girecek.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Gümrük Kanunu’nun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Karar

Taşıtlara ilişkin özel şartlar, dolaylı temsil yetkisi verilmesine ilişkin şartlar ve bir ticari fuarda veya benzeri bir faaliyette kullanılan veya tüketilen ürünlere ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Lexpera Blog’da yayımlanan yazılar, yazarlarının görüşlerini ifade eder. Lexpera Blog’da bir yazıya yer verilmesi, o yazıda savunulan görüşlerin On İki Levha Yayıncılık tarafından benimsendiği anlamına gelmez. Yazılar, bilgi amaçlı olup, hukuki mütalaa ya da tavsiye niteliği taşımamaktadır.
5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ve diğer mevzuat hükümlerine aykırı ve bilimsel yazma etik kurallarını aşan iktibaslar konusunda yazarların ve On İki Levha Yayıncılık’ın rızası bulunmamaktadır.
Author image
Hakkında Göktürk Öcal
gokturk.ocal@lexpera.com.tr