Lexpera’da Geçen Hafta (11-17 Ocak 2025)
Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin 164. sayısını siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.
Literatür
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen eserler aşağıda yer almaktadır:
BATİDER, Cilt 19, Sayı 2, 1997
Derginin bu sayısında, Bankacılık İşlemlerinde İspat Usulü ve Delil Sözleşmeleri, Çek Hukukunda Ödeme İçin İbraz Süreleri, Sigorta Poliçesi Genel Koşulları, Denetçilerin Zaruri ve Müstacel Sebeplerle Anonim Ortaklık Genel Kurulunu Olağanüstü Toplantıya Çağırması başlıklı makalelere yer verilmiş olup ilgili Yargıtay kararlarına da değinilmiştir.
BATİDER, Cilt 19, Sayı 4, 1998
Derginin bu sayısında yer verilen makalelerden bazıları, İcra ve İflâs Hukuku Açısından Eski Hale Getirme, Türk Hukukunda “İçerden Öğrenen” Kavramı, Bilanço Açığını Gidermek Amacıyla Yapılan Esas Sermaye İndirimi, Gabin Halinde Edimler Arasındaki Aşırı Oransızlığın Giderilerek Sözleşmenin Ayakta Tutulması başlıklı makaleler olup ilgili Yargıtay kararlarına da değinilmiştir.
BATİDER, Cilt 20, Sayı 3, 2000
Derginin bu sayısında, Banka Havalesinde Ciro Sözleşmesi Çerçevesinde Verilen Ödeme Talimatının Hukukî Niteliği, Sınaî Mülkiyet Hakları Konusunda Açılacak Hukuk Davalarında Mahkeme Yetkisinin Niteliği ve Tenfiz, Halka Açık Anonim Şirketlerde Kâr Dağıtımı, Franchising İlişkisine Hâkim Olan Etik Kurallar ve Cari Hesapta Faiz başlıklı makalelere yer verilmiş olup ilgili Yargıtay kararlarına da değinilmiştir.
Adem Sözüer, Sertaç Işıka, Sümeyra Karınçu Karaağaç (Ed.), 11. Uluslararası Suç ve Ceza Film Festivali: Herkes İçin Çevre Adaleti-Tebliğler
Kitapta, 26 Kasım-2 Aralık 2021 tarihleri arasında 11. kez düzenlenen festivalde çevre sorunlarıyla mücadeleyi pek çok açıdan ele alan sunumlara yer verilmiş olup, Gelecek Nesillere Yönelik Çevre Düzenlemeleri ve Uluslararası Çevre Hukuku, Ekolojik Kıyım “Ecocide”, İklim Değişikliğine İlişkin Uluslararası Sözleşmelerin Gelişimi ve Ceza Hukuku Açısından Elektromanyetik Kirlilik başlıklı makaleler göze çarpmaktadır.
Billur Yaltı (Ed.), Verginin Geleceğinde Yeniler ve Vergide Hep Yeni Kalanlar
Çalışma, Koç Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nin Uluslararası Vergi Araştırmaları Derneği (IFA Türkiye) ile işbirliği halinde, 3 Haziran 2022 tarihinde gerçekleştirdiği “Verginin Geleceğinde Yeniler” başlıklı panelde sunulan tebliğlerin ve 23 Haziran 2023 tarihinde gerçekleştirdiği “Vergide Hep Yeni Kalanlar: Faizler, Enflasyon Farkları, Kambiyo Yasakları” başlıklı panelde sunulan tebliğlerin derlenmesinden müteşekkildir.
Mehmet Egehan Coşkun, Hukuki Açıdan Kripto Varlıklar ve İlk Kriptopara Arzı (Initial Coin Offering)
Eserin birinci bölümünde dağıtık defter teknolojisinin felsefesi, kavramlar, kapsam ve teknik özellikler açıklanmış; ikinci bölümünde kripto varlıkların tanımı, hukuki niteliği ve Türk hukukunda sermaye piyasası aracı, para ve eşya olarak değerlendirilmesi konularına yer verilmiş; üçüncü ve son bölümünde ise ilk kriptopara arzı, ihraç türleri ve düzenleme önerileri mercek altına alınmıştır.
Müge Çetin, Sermaye Piyasası Hukuku Bakımından Kripto Varlıklar
Çalışmada, karşılaştırmalı hukuktaki düzenlemeler incelenerek Türk sermaye piyasası hukuku bakımından kripto varlıkların sermaye piyasası araçları ile kıyaslanması, kripto varlıkların arz edilerek fon toplanması yöntemi, kripto varlık hizmet sağlayıcıları ve sağladıkları kripto varlık hizmetleri ile kripto varlık piyasasındaki riskler ve katılımcıların korunması konuları ele alınmıştır.
Kenan Dülger, Uluslararası Hukukta Siber Savaşa İlişkin Temel Esaslar
Askeri mücadelelerin kara, deniz, hava ve uzay ortamına ek olarak siber uzay adı verilen ortamda ve siber savaş adı verilen bir mücadele türü şeklinde sürdüğüne değinilen eserde, siber savaş mücadelesinin yöntem ve araçları ile uluslararası hukukun kuvvet kullanma ve insancıl hukuka ilişkin uygulama alanı bulan kurallarının siber savaşta uygulanabilirliği tartışılmıştır.
Emek Toraman Çolgar, Cem Veziroğlu, Abdurrahman Kayıklık (Ed.), Prof. Dr. Tuğrul Ansay Anısına: Anonim Şirketler Hukukunun Gelecek On Yılı
Ticaret hukuku alanındaki hukukçular tarafından hazırlanan ve kitapta yer verilen tebliğlerden bazıları, Bir Azlık Hakkı Olarak Halka Açılma, Sürdürülebilirlik ve Şirketlerin Kamuyu Aydınlatma Yükümlülüğü, Anonim Şirketlerde Yönetim Kurulu Krizleri ve Çözüm Yolları, Anonim Şirketin Ticaret Sicilinden Silinmesinin Şirketin Tüzel Kişiliğine ve Taraf Ehliyetine Etkisi başlıklarını taşımaktadır.
Melikşah Yasin, Memduh Cemil Şirin (Ed.), İdare Hukuku Perspektifinden Rekabetin Korunması
Çalışmada, çeşitli idare hukuku müesseselerinden hareketle idare hukuku-rekabet hukuku ilişkisi incelenmiş olup Özelleştirme Sürecinde Rekabete Uygunluğun Sağlanması, Rekabet Kurulunun Yerinde İnceleme Yetkisi ve Süreçte İlgililerin Hakları, Temel Haklar ve Güvenceler Işığında Rekabet Kurulu Tarafından Uygulanan İdari Para Cezaları, Rekabet Kurulu Kararlarına Karşı Açılan İptal Davalarına İlişkin Usul Meseleleri, yer verilen makalelerden bazılarını oluşturmaktadır.
Serpil Işık, İcra ve İflâs Hukukunda İvazsız Tasarrufların İptali Davası
Eserin birinci bölümünde ivazsız tasarrufların iptali hakkında genel açıklamalarda bulunulmuş, ikinci bölümünde tasarrufun iptali davasının kanuni maddi unsuru olarak bağışlama ve ivazsız tasarruflar ile bağışlama gibi kabul edilip iptale tabi tutulan tasarruflar üzerinde durulmuş, üçüncü ve son bölümünde ise ivazsız tasarrufların iptali davasının yargılama usulü konu edilmiştir.
Mehmet Hamza Arslan, Patent Hakkına İlişkin İstisnalar ve Sınırlamalar
Kitapta, istisna ve sınırlamalardan yola çıkılarak patent hakkının kapsamına farklı bir bakış açısı sunulması, istisna ve sınırlamaların varlık sebeplerinin altında yatan ortak ve farklı yönler ile sonuçlar arasındaki benzerliklerin ve farklılıkların tespit edilmesi ile bunlar arasındaki ilişkilerin bir bütün olarak ortaya konulması hedeflenmiştir.
İlhami Öztürk, Mahkeme Harçları
Çalışmada, toplumun büyük bir kısmını ilgilendiren, adil yargılanma hakkı ve mahkemeye erişim hakkı ile doğrudan bağlantısı bulunan, hukuk uygulaması ve akademik araştırmalara katkı sağlamak amacını güden mahkeme harçları konusu ayrıntılı bir şekilde incelenmiştir.
Baha Yiğit Sayın, Roma Klasik Hukukundan Modern Hukuklara Obligatio Naturalis (Tabii Borç)
Kitabın birinci bölümünde obligatio ve naturalis kavramları incelenmiş, ikinci bölümünde obligatio naturalis üzerine modern hukuk doktrinindeki görüşlere yer verilmiş, üçüncü bölümünde Roma klasik hukukunda obligatio naturalis durumları ve özellikleri üzerinde durulmuş, dördüncü ve son bölümünde ise Roma klasik hukukundan modern hukuka obligatio naturalis kavramı tartışılmıştır.
Gülnihal Ahter Yakacak, Çok Partili Başkanlık Sistemlerinde Seçim Döngüsü
Seçim döngüsünün (electrol cycle/ciclo electoral), esas itibariyle başkanlık ve yasama organı seçimlerinin gerçekleştirilme zamanları bakımından ortaya çıkan farklı olasılıkları işaret ettiğine ve teknik olarak, bir ülkedeki başkanlık ile yasama organı seçimleri arasındaki seçim sürecini ve bunların birbiri üzerindeki etkilerini ifade etmek için kullanıldığına değinilen eserde, söz konusu döngüler, sonuçları bağlamında Latin Amerika ve Afrika örnekleri ile birlikte incelenmiştir.
Şeyda Saribay, Anayasal Zeminde Doğal Yargıç İlkesi
Kitapta, evrensel bir hukuk ilkesi olması sebebiyle uluslararası belgelerde ve devlet anayasalarında yer alan doğal yargıç ilkesine kavramsal bir çerçeve oluşturmak ve ülkemiz özelindeki bazı yargılama ve uygulama örneklerine doğal yargıç ilkesi perspektifinden yaklaşabilmek amaçlanmıştır.
Bedia Güleş, Sözleşmeye Müdahaleden Doğan Haksız Fiil Sorumluluğu
Eserin birinci bölümünde sözleşmeye müdahale kavramı, sözleşmeye müdahaleden doğan sorumluluğun tarihi gelişimi ve karşılaştırmalı hukuktaki yeri hakkında bilgi verilmiş, ikinci bölümünde haksız fiil açısından sözleşmeye müdahale hususu değerlendirilmiş, üçüncü ve son bölümünde ise sözleşmeye müdahale örneklerine yer verilmiştir.
Beyza Yiğitbaşı Aktaş, Tek Satıcının Rekabet Yasağı
Çalışmada, doğrudan kanuni düzenlemeye tabi olmayan tek satıcılık sözleşmesinde, tek satıcının sözleşme süresince ve sözleşme sona erdikten sonra yükümlü olduğu rekabet yasağının kapsam ve sınırlarının tespiti amaçlanmıştır.
Gülçin Demircan, Yapım Süreci ve İçeriği ile Anayasacılık Açısından Farklı Bir Deneyim Üzerine İnceleme: 2009 Bolivya Anayasası
Salt halkın taleplerinin yansıtıldığı ve iktidarın ekonomik ve siyasal menfaatlerinden yalıtılmış bir anayasa yapım süreci ve anayasanın mümkün olup olmadığının tartışıldığı kitabın odağında bir Latin Amerika ülkesi olan Bolivya’nın 2009 Anayasası yapım süreci yer almaktadır.
Geçen hafta Blog’a yüklenen makaleye aşağıda yer verilmiştir:
İçtihat
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:
| MAHKEME | KARAR SAYISI |
| Anayasa Mahkemesi | 78 |
| Yargıtay (Hukuk) | 1 |
| Danıştay | 2 |
| Bölge İdare Mahkemesi | 13 |
| TOPLAM | 94 |
Mevzuat
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu
Kanunda yer alan tanımlar, iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri, işyeri hekimleri ve iş güvenliği uzmanları, sağlık gözetimi, belgelendirme, ihtar, askı ve iptallere ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu
Genel sağlık sigortalısı sayılanlar, finansmanı sağlanan sağlık hizmetleri ve süresi, sağlık hizmetlerinden yararlanma şartları, katılım payı alınması, prim oranları ve primlerin ödenmesine ilişkin hükümler ile geçiş hükümlerinde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Sosyal Güvenlik Kurumu’na İlişkin Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun
Sosyal Güvenlik Kurumu, Sosyal Sigortalar Kanunu’nun geçici 20. maddesi kapsamındaki bankalar, sigorta ve reasürans şirketleri, ticaret odaları, sanayi odaları, borsalar veya bunların teşkil ettikleri birliklerin personeli için kurulmuş bulunan sandıklarla, ihtiyaç duydukları sağlık verisi dışındaki kişisel veriler ile ticari sır niteliğindeki verileri paylaşılabilecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu
Bilgi toplama, işleme ve paylaşma yetkisine ilişkin ek madde hükümleri ihdas edildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Hizmet esaslarına ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
İstisnalara ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı Yönetmeliği
Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı soru sayısı ile alanlara göre soru dağılımında değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Millî Eğitim Bakanlığı Sözleşmeli Öğretmen İstihdamına İlişkin Yönetmelik
Millî Eğitim Akademisi’nde hazırlık eğitimine alınacak öğretmen adaylarının belirlenmesine ve Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı resmî eğitim kurumlarında Devlet Memurları Kanunu’nun 4. maddesinin (B) fıkrası kapsamında sözleşmeli öğretmen istihdamına ilişkin usul ve esaslar düzenlendi. Sözleşmeli Öğretmen İstihdamına İlişkin Yönetmelik yürürlükten kaldırıldı.
Millî Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliği
Kayıt zamanı ve kayıt yaşı, nakil, devamsızlığın izlenmesi, ölçme ve değerlendirmenin genel esasları, puanla değerlendirme, beceri edinim raporu, gelişim raporu ve öğrenci karnesi, öğrenci başarısının değerlendirilmesi, öğretmenlerin mesleki çalışmaları, okul müdürünün görev, yetki ve sorumluluğu,öğrenci sağlığı ve okul güvenliğine ilişkin hükümler başta olmak üzere birçok hükümde ve yönetmelik eklerinde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği
Cayma hakkı, haklı fesih sebepleri, perakende satış sözleşmesi, güvence bedeli ve iadesi, sayaç okuma, faturalama esası ve dönemi, zamanında ödenmeyen borçlar, faturalarda hata tespiti, sayacın doğru tüketim kaydetmemesi halinde tüketim miktarının tespiti, kaçak elektrik enerjisi tüketimi ve tespit süreci, kaçak elektrik tüketim miktarının hesaplanması, kaçak elektrik enerjisi tüketiminin faturalandırılması, elektriğin kesilmesi ve bağlanmasına ilişkin hükümler başta olmak üzere birçok hükümde ve yönetmelik eklerinde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Endüstriyel Emisyonların Yönetimi Yönetmeliği
Çevrenin ve insan sağlığının bütüncül olarak korunması için sıfır kirlilik hedefleri doğrultusunda entegre kirlilik önleme ve kontrol yaklaşımıyla hava, su, toprak, gürültü ve koku kirliliğine neden olan sanayi kaynaklı emisyonları ve atık oluşumunu kaynağında önlemek ve azaltmak ile kaynakları verimli kullanmak için sanayide yeşil dönüşüme, döngüsel ekonomiye ve karbonsuzlaşmaya yönelik idari ve teknik usul ve esasların düzenlendiği yönetmelik, 01.12.2025 tarihinde yürürlüğe girecek.
Sürdürülebilirlik Denetimi Yönetmeliği
Türk Ticaret Kanunu ve Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu’nun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname çerçevesinde yapılacak sürdürülebilirlik denetimine, sürdürülebilirlik alanında faaliyette bulunacak bağımsız denetim kuruluşları ve bağımsız denetçilere ilişkin usul ve esasların düzenlendiği yeni bir yönetmelik ihdas edildi.
Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik
Millî Eğitim Bakanlığı’nda istihdam edilen öğretmenler yönetmelikten müstesna tutulacak. Millî Eğitim Bakanlığı’nda 01.09.2025 tarihine kadar yapılacak olan öğretmen istihdamında önceki hükümlerin uygulanmasına devam edilecek. Ayrıca, öğretmen adayları için KPSS’de elde edilecek puanın geçerlilik süresi ile beden eğitimi branşında öğretmenlik kadrolarına atamalara ilişkin fıkra hükümlerinde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Özel Tüketim Vergisi (II) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliği
Malul veya engellilerin taşıt alımlarında istisna, taşıtta tadilat aranan ve aranmayan istisna, engellilik derecesi %90’ın altında olanların taşıt alımlarında istisna, istisna kapsamında ilk iktisabı yapılan taşıtların hurdaya çıkarılması halinde istisna, Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun 7. maddesinin 1. fıkrasının (6) numaralı bendi uygulaması, malul veya engelliler tarafından ilk iktisabı yapılan taşıtın ilk iktisap tarihinden itibaren 5 yıl geçmeden satışı veya devri, malul veya engelliler ile hayatını kaybetmiş harp veya vazife malullerinin yakınları tarafından ilk iktisabı yapılan taşıtın 5 yıl geçtikten sonra satışı veya devri ile ilk iktisabı istisna olan taşıtların veraset yoluyla intikaline ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
