Lexpera’da Geçen Hafta (13-19 Nisan 2024)

Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin 126. sayısını siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.

Literatür

Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen eserler aşağıda yer almaktadır:

Duygu Hatıpoğlu Aydın, Siber Alan ve Hukuk

Siber alan ve hukuk ilişkisinin hukuk sosyolojisi açısından ele alındığı kitapta, yeni teknolojilerle değişen dünyamızda hukukun dönüşümüne odaklanılmış; küresel ve çok hukuklu siber alan, farklı değerlere ve güçlere sahip aktörler açısından bir mücadele zemini olarak tanımlanarak bu alanda hukukun sınırlarının nasıl çizildiği, içeriğinin nasıl belirlendiği ve nasıl işlediği soruları, aktörlerin ilişkileri bağlamında değerlendirilmiştir.

G. Venüs Cömert, Taşıyanın Gemiyi Denize, Yola ve Yüke Elverişli Bulundurma Borcu

Çalışmada, taşıyanın gemiyi denize, yola ve yüke elverişli bulundurma borcu, bu alanı düzenleyen özel hukuk ve deniz idare hukukuna ilişkin milletlerarası sözleşmelerle karşılaştırmalı olarak incelenmiş; denize, yola ve yüke elverişlilik kavramları tanımlanırken milletlerarası sözleşme hükümlerinin yanı sıra çok sayıda yabancı mahkeme kararı -özellikle İngiliz yargı kararları- çerçevesinde değerlendirme yapılmış; ulusal yargı kararları çerçevesinde de somut uyuşmazlıklarda bu kavramın hangi şekilde tanımlandığı üzerinde durulmuştur.

Aygül Kızılay Güneylioğlu, İfa Zamanı ve Erken İfa

Borçlunun kural olarak erken ifada -muacceliyetten önce ifada- bulunabileceği ancak tarafların anlaşmayla bunun aksini kararlaştırmış olabileceği ya da işin niteliğinden ve durumun gereklerinden borçlunun bu yetkiye sahip olmadığı sonucunun çıkabileceği hususlarının mercek altına alındığı eserde, borçlunun erken ifa yetkisine sahip olmadığı istisnai durumlara da yer verilmiştir.

Furkan Derdiman, Adi Ortaklık Yapısındaki Değişiklikler

Çalışmada, yeni ortak alımı, ortaklık sıfatının devri, ortaklıktan çıkma ve çıkarma şeklinde meydana gelebilen adi ortaklık yapısındaki değişiklikler, İsviçre ve Alman hukukuyla karşılaştırmalı olarak incelenmiş; değişikliklerin şartları, hukuki nitelikleri, iç ve dış ilişkideki sonuçları açıklanmış; ortaklık sözleşmesi, adi ortaklıkta ortaklık sıfatı ve pay kavramları, ortaklığa kabul sözleşmesi ve sonuçları, ortaklık sıfatının devredilebilirliği sorunu, devir sözleşmesi ve bunun sonuçları, ortaklıktan çıkma/çıkarmanın şartları ve sonuçları tartışılmıştır.

İçtihat

Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:

MAHKEME	KARAR SAYISI
Anayasa Mahkemesi	16
Yargıtay (Hukuk)	412
Yargıtay (Ceza)	259
Danıştay	917
Bölge Adliye Mahkemesi	1301
TOPLAM	2905

Yüklenen kararlar arasında aşağıda özetine yer verdiğimiz Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na ait karar özellikle dikkati çekmektedir:

Danıştay İDDK., E. 2022/1010 K. 2022/2559 T. 21.09.2022

Dava konusu, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 45/b maddesinde yer alan “noter onaylı” ibaresinin ve bu yönetmelik maddesi uyarınca tesis edilen (...) Büyükşehir Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Daire Başkanlığı’nın iş deneyim belgesi verilmesi talebinin reddine dair işleminin iptaline karar verilmesi istemine ilişkindir.

İlgili Danıştay Dairesi; davalılardan (...) Büyükşehir Belediyesi’nin usule yönelik itirazını yerinde bulmamış, (...) Büyükşehir Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Daire Başkanlığı’nın söz konusu işleminde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle, yönetmeliğin ilgili maddesinde yer alan “noter onaylı” ibaresi yönünden davanın reddine, (...) Büyükşehir Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Daire Başkanlığı’nın “iş deneyim belgesi verilmesi” talebinin reddine dair işleminin iptaline hükmetmiştir.

Davalı (...) Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı; yönetmeliğin ilgili hükmünde, iş deneyim belgesine eklenecek belgelerin tek tek sayıldığını ve bu belgeler arasında bir sıralama yapılmadığını, bir kısım evrakın duruma göre sunulmasına gerek olmadığını veya istisnai olarak istenebileceğine ilişkin açıklamaya da yer verilmediğini, Dairece “noter onaylı” ibaresi yönünden davanın reddine karar verilmesine karşın anılan düzenlemeye dayalı tesis edilen işlemin iptaline karar verilmesinin hukuk devleti ilkesi ile bağdaşmadığını ve yerindelik denetimi yapıldığını öne sürerek temyiz isteminde bulunmuştur.

Davacı; ilgili Danıştay Dairesince verilen kararın iptale ilişkin kısmının usul ve hukuka uygun olduğunu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bu kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığını belirterek temyiz isteminin reddini savunmuştur.

Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu; Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulmasını düzenleyen İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca, temyizen incelenen kararın iptale ilişkin kısmını usul ve hukuka uygun bularak kısmen davanın reddine, kısmen iptale ilişkin ilgili Danıştay Dairesinin kararının temyize konu iptale ilişkin kısmının onanmasına oyçokluğu ile karar vermiştir.

Mevzuat

Türk Medenî Kanunu

Anayasa Mahkemesi’nin E. 2023/116, K. 2024/56 sayılı ve 22.02.2024 tarihli kararı uyarınca, boşanma sebeplerinden herhangi biriyle açılmış olan davanın reddine karar verilmesi ve bu kararın kesinleştiği tarihten başlayarak 3 yıl geçmesi halinde, her ne sebeple olursa olsun ortak hayat yeniden kurulamamışsa evlilik birliğinin temelden sarsılmış sayılacağı ve eşlerden birinin istemi üzerine boşanmaya karar verileceğine ilişkin fıkra hükmü iptal edildi. Değişiklik, 19.01.2025 tarihinde yürürlüğe girecek.