Lexpera Blog

Lexpera’da Geçen Hafta (15-21 Mart 2025)

Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin 173. sayısını siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.

Literatür

Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen eserler aşağıda yer almaktadır:

BATİDER, Cilt 13, Sayı 2, 1985

Dergide yer alan makalelerden bazıları, Banka Nezdinde Müşterek Hesap, Sosyal Piyasa Ekonomisinde Rekabetin Düzenlenmesi, Teknik, Ekonomik ve Sosyal İlerleme Açısından Patent Sisteminin Yeri ve Anonim Ortaklıkta Esas Sermaye Artırımının Butlanı Davası ve Bir Aylık Hak Düşürücü Süre başlıklarını taşımaktadır.

BATİDER, Cilt 15, Sayı 2, 1989

Derginin bu sayısında, 3167 Sayılı Çek Yasasının Uygulanmasında Ortaya Çıkan Sorunlar ve Öneriler, 3167 Sayılı Kanun Uygulamasında Ceza Hukuku Açısından Ortaya Çıkan Sorunlar, 3167 Sayılı Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkında Kanun ile İlgili Olarak T.C. Merkez Bankası Açısından Uygulamada Ortaya Çıkan Sorunlar, Tespit ve Öneriler başlıklı makaleler yer almaktadır.

Esra Kayandan, Birleşme ve Devralmalarda İnceleme Prosedürü (Due Diligence)

Kitabın birinci bölümünde birleşme, devralma ve inceleme prosedürü (due diligence) kavramları ele alınmış; ikinci bölümünde birleşme ve devralma işlemlerinde inceleme prosedürü süreci incelenmiş; üçüncü ve son bölümünde ise inceleme prosedürünün bazı hukuki kavramlarla ilişkisi değerlendirilmiştir.

Simge Demir Bayram, Kamu Hizmetinde Dijital Dönüşüm ve E-İhale Süreci

Eserde, kamu hizmetinin dijitalleşmesi ve dijital kamu hizmeti açıklanmış; dijital kamu hizmetlerinden biri olan e-ihalenin kapsamı, tarihi gelişimi, faydaları ve amacı incelenmiş; e-ihale süreci yargı ve Kamu İhale Kurumu kararları ışığında ele alınmış; teoride ve uygulamada yeni olan bu konulara açıklık getirilmiştir.

Ecem Çoban Bilici, Hayvan Mevzuatı El Kitabı

Günlük hayat ve hukuk pratiğinde kullanıma uygun olan çalışmada, geniş mevzuatın içinden seçilmiş temel hukuki metinlere ve yol gösterici uluslararası belgelere değinilmiş; hayvanların korunmasında ve özellikle bu konuda açılacak davalarda kullanılabilecek pratik bilgileri içeren kılavuz niteliğinde bilgi notuna da yer verilmiştir.

İbrahim Akan Özdemir, Anonim Ortaklıklarda Yönetim Kurulu Üyesinin Görevden Alınması

Kitapta, görevden alma kararının etki ve neticelerine ilişkin tarafların karşılaşabileceği muhtemel sorunlar tespit edilerek, ortaya konulan bu hususlara ilişkin -özellikle mukayeseli hukuk ve yargı kararları dikkate alınmak suretiyle- çözüm önerileri sunulmuştur.

Şebnem Gedik Akbaş, Ulusal İstihdam Stratejisi Kapsamında Kadın Emeği ve Kadın Emeğinin Hukuki Korunması

Eserde, kadın emeğinin geçmişten günümüze değerlendirmesi yapılarak kadın emeğine ilişkin toplumsal kabuller, kadın emeğinin niteliği, görünmezliği, toplam emek içindeki yeri, karşılaştığı sorunlar irdelenmiş; Ulusal İstihdam Stratejisi kapsamında kadın emeğinin teşviki ve korunmasına yönelik hukuki düzenlemeler, önceki düzenlemelerle kıyaslanarak ele alınmıştır.

Onur Yılmaz, Gemilerin İhtiyati Haczi

Çalışmada, Türk Ticaret Kanunu’nda yer alan özel düzenlemeler çerçevesinde, gerektiği ölçüde karşılaştırmalı hukuk ve milletlerarası konvansiyon hükümleri dikkate alınmak suretiyle, uygulamada karşılaşılan sorunlar da göz önünde bulundurularak gemilerin ihtiyati haczi kurumu incelenmiş; İcra ve İflâs Kanunu hükümleri de incelenen konu özelinde mercek altına alınmıştır.

Ahmet Fatih Erdoğan, İfade Özgürlüğünün İdari Yaptırımlarla Sınırlandırılması

Kitabın birinci bölümünde Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Anayasa ışığında ifade özgürlüğü kavramı üzerinde durulmuş, ikinci bölümünde kapsam ve uygulama bakımından idari yaptırımlar ele alınmış, üçüncü ve son bölümünde ise Türk yargı kararlarında idari yaptırımlarla ifade özgürlüğünün sınırlandırılması hakkında bilgi verilmiştir.

Barış Bahçeci, Türk Hukukunda II. Meşrutiyet (1908-1920)

II. Meşrutiyet döneminin sosyal ve siyasal koşulları ile hukuksal olgularının, 6 Ağustos 1916 tarihli beş liralık banknotta buluştuğunun iddia edildiği çalışmada, söz konusu etkileşim irdelenip döneme ilişkin panoramik bir bakış açısı sunulmuştur.

Esma Sena Tezcan Yüksel, Türk Ceza Yargılama Usulünde İlk Kanun: 1879 Tarihli Usul-i Muhakemat-ı Cezaiye Kanun-ı Muvakkati ve Mahkemelerin Görev ve Yetkisi

Eserde, 1412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu yürürlüğe girene kadar yaklaşık elli yıl yürürlükte kalan Usul-i Muhakemat-ı Cezaiye Kanunu’nun modern literatüre kazandırılması ve akademik çalışmalara hizmet etmesi hedeflenmiştir.

Selin Dizbay, Bir Altkültür Olarak Taraftarlık: Çarşı Grubunun Futbolda Şiddet Algısı

Türkiye’deki futbol taraftarlığının bir altkültür olarak ele alındığı çalışmada, futbolda şiddete ve şiddeti önlemeye yönelik politikalara ilişkin görüş ve deneyimlerin nitel bir değerlendirmesi sunulmuştur.

Geçen hafta Blog’a yüklenen makaleye aşağıda yer verilmiştir:

Pınar Karacan, Need Competition Rules in Space

İçtihat

Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:

MAHKEME KARAR SAYISI
Anayasa Mahkemesi 156
Yargıtay (Hukuk) 2161
Yargıtay (Ceza) 1822
Danıştay 1060
Bölge Adliye Mahkemesi 1414
Bölge İdare Mahkemesi 62
TOPLAM 6675

Yüklenen kararlar arasında aşağıda özetine yer verdiğimiz Yargıtay Ceza Genel Kurulu’na ait karar özellikle dikkati çekmektedir:

Yargıtay CGK., E. 2022/594 K. 2025/22 T. 15.01.2025

Suça sürüklenen çocuğun, tasarlayarak kasten öldürme suçundan Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 82/1-a, 29, 31/3 ve 63. maddeleri uyarınca 16 yıl hapis cezası ile cezalandırılmasına ilişkin (...) Ağır Ceza Mahkemesi tarafından verilen re’sen istinafa tabi olan hükmün, eksik araştırma ve usul hükümlerine aykırılık nedeniyle (...) Bölge Adliye Mahkemesi tarafından bozulmasına karar verilmiştir.

(...) Ağır Ceza Mahkemesi tarafından yeniden yapılan yargılama sonucunda, suça sürüklenen çocuğun tasarlayarak kasten öldürme suçundan TCK’nın 82/1-a, 29, 31/3 ve 63. maddeleri uyarınca 12 yıl hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verilmiştir.

Hükmün istinaf edilmesi üzerine (...) Bölge Adliye Mahkemesi tarafından, duruşma açılarak yapılan inceleme sonunda Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 280/2. maddesi uyarınca hükmün kaldırılmasına, suça sürüklenen çocuğun tasarlayarak kasten öldürme suçundan TCK’nın 82/1-a, 31/3 ve 63. maddeleri uyarınca 23 yıl hapis cezası ile cezalandırılmasına hükmedilmiştir.

Hükmün temyiz edilmesi üzerine dosyayı inceleyen Yargıtay Dairesi; suça sürüklenen çocuğun, maktulün babasının öldürüldüğü dosyada yargılanması nedeniyle, tevettür altında hareket ettiği ve maktulün yargılandığı davanın sonuçlanmamasıyla birlikte, maktulün suça sürüklenen çocuğun babasının öldürülmesi olayına ilişkin masum olduğunu gösterir kesinleşmiş bir beraat kararının bulunmadığı ve aralarında süregelen husumetin varlığı da göz önünde bulundurulduğunda, suça sürüklenen çocuk hakkında TCK’nın 29. maddesi uyarınca asgari düzeyde indirim yapılarak ceza tayini yerine haksız tahrik hükümleri uygulanmayarak hüküm kurulması suretiyle fazla ceza tayin edildiği gerekçesiyle hükmü bozmuştur.

(...) Bölge Adliye Mahkemesi ise, suça sürüklenen çocuğun ailesi ile maktulün ailesi arasında süregelen bir husumetin varlığının haksız tahrik hükmünün uygulanmasını gerektirir bir neden olmaması, maktulün suça sürüklenen çocuğun babasının öldürülmesi olayına karıştığına ve suça sürüklenen çocuğun babasını öldüren oğlunu azmettirdiğine ilişkin somut bir delilin bulunmaması, bu konudaki iddianın soyut iddiadan ibaret olması, maktulün suça sürüklenen çocuğa yönelik doğrudan tehditte bulunduğuna ilişkin somut bir delil bulunmaması ve suça sürüklenen çocuğun haksız tahrik koşullarında hataya düştüğünün kabulüne ilişkin koşulların gerçekleşmemesi karşısında, suça sürüklenen çocuk lehine haksız tahrik koşullarının gerçekleşmediği gerekçesiyle bozma kararına direnmiştir.

Hükmün temyiz edilmesi üzerine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın bozma istekli tebliğnamesi ile dosya, kararına direnilen daireye gönderilmiş; direnme kararı, incelemeyi yapan Yargıtay Dairesi tarafından oyçokluğu ile yerinde görülmemiştir.

Bunun üzerine Yargıtay Ceza Genel Kurulu; maktulün, suça sürüklenen çocuğun babasının olaydan yaklaşık 10 ay önce öldürülmesi suçuna azmettirme suretiyle iştirak ettiği iddiasıyla yargılanması, bu suçu işlediğine yönelik kuvvetli suç şüphesi nedeniyle 7 ay kadar tutuklu kalması, tahliye olduktan sonra da suça sürüklenen çocuğun tehdit içeren sözler sarf etmesi hususları birlikte değerlendirildiğinde, suça sürüklenen çocuğun eylemini maktulden kaynaklanan, kendisi ve ailesine yönelen haksız söz ve eylemlerin meydana getirdiği hiddet ve şiddetli elemin etkisi altında gerçekleştirdiği ve hakkında TCK’nın 29. maddesinde düzenlenen haksız tahrik hükmünün uygulanması gerektiği gerekçesiyle (...) Bölge Adliye Mahkemesi hükmünün bozulmasına oybirliği ile hükmetmiştir.

Mevzuat

Siber Güvenlik Kanunu

Siber uzaydaki milli gücü meydana getiren bütün unsurlara karşı içten ve dıştan yöneltilen mevcut ve muhtemel tehditlerin tespit ve bertaraf edilmesi, siber olayların muhtemel etkilerini azaltmaya yönelik esasların belirlenmesi, çeşitli kurum ve kuruluşların siber saldırılara karşı korunmasına yönelik gerekli düzenlemelerin yapılması, siber güvenliği güçlendirmek için strateji ve politikaların belirlenmesi ile Siber Güvenlik Kurulu’nun kurulmasına ilişkin esaslar düzenlendi.

Elektronik Haberleşme Kanunu

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın elektronik haberleşme sektörüne ilişkin yetki ve görevleri, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun görev ve yetkileri ile idarî yaptırımlara ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. Siber Güvenlik Kurulu’na ilişkin ek madde hükümleri yürürlükten kaldırıldı.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun idarî yapısı ve görevlerine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Ön Ödeme Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik

Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 35. maddesinin 6. fıkrası gereğince, ön ödeme şekillerinin, mutemetlerin görevlendirilmesinin, devir ve mahsup işlemlerinin, yapılacak ön ödemelerin idareler ve gider türleri itibarıyla miktar ve oranlarının tespitinin ve diğer işlemlere ilişkin usul ve esasların düzenlendiği yönetmelik yürürlüğe girdi. 30.12.2005 tarihli ve 2005/9913 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Ön Ödeme Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırıldı.

Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcı ve Elektronik Ticaret Hizmet Sağlayıcılar Hakkında Yönetmelik

Aracılık sözleşmesinin asgari unsurları ve elektronik ticaret lisansı başvurusunun sonuçlandırılmasına ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Sınai Mülkiyet Kanunu’nun Uygulanmasına Dair Yönetmelik

Tescilli bir markanın iptal talebi, iptal ücreti ve aktarılması, itirazın ve iptal talebinin geri çekilmesi ve vekâletnameye ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. Önceki tarihli başvurular hakkında geçiş hükümleri ihdas edildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Millî Eğitim Akademisi Başkanlığı Yönetmeliği

Millî Eğitim Akademisi Başkanlığı’nın oluşumu, teşkilat yapısı, görevleri ile çalışma usul ve esaslarının düzenlendiği yönetmelik yürürlüğe girdi. Millî Eğitim Bakanlığı Hizmetiçi Eğitim Merkezleri Yönetmeliği yürürlükten kaldırıldı.

Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik

Sinema filmleri ile fragmanların değerlendirme ve sınıflandırmasının yapıldığı alt kurulun üyelerinden olan psikologların iki dönem üst üste seçilemeyeceğine ilişkin fıkra hükmü yürürlükten kaldırıldı.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Milli Emlak Genel Tebliği (Sıra No: 421)

Düzenleyici ve denetleyici kurumlar hariç olmak üzere genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin elinde bulunan ihtiyaç fazlası taşınırların, kapsamdaki diğer kamu idarelerine bedelsiz devredilmesi ile devredilemeyecek taşınırların belirlenmesine ilişkin usul ve esaslar yürürlüğe girdi.

Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar

Çekili kıymetli maden ve rafineri tanımlandı. Türk parası, dövize ilişkin işlemler, kıymetli madenler, taşlar ve eşyalar, menkul kıymetler, gayrinakdi krediler, garanti ve kefaletler, döviz tevdiat ve altın depo hesaplarına ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Tarım Arazilerinin Kullanımının Etkinleştirilmesinin Desteklenmesine İlişkin Karar

Tarım arazilerinin kullanımının etkinleştirilmesi için işlenmeyen, nadasa ayrılan ve işlemeli tarıma uygun olmayan alanlar öncelikli olmak üzere, uygun tarımsal üretim yöntemlerinin kullanılması suretiyle bitkisel üretimin artırılmasına yönelik yatırım projelerinin desteklenmesine ilişkin usul ve esaslar belirlendi.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 13364-2 Sayılı Kararı

Serbest olmayan tüketici ya da son kaynak tedariki kapsamındaki tüketici ile görevli tedarik şirketi arasında tanzim edilen ve Kurul tarafından standart sözleşme olarak belirlenen perakende satış sözleşmesi yeniden belirlendi. Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 8192 Sayılı Kararı yürürlükten kaldırıldı.

Lexpera Blog’da yayımlanan yazılar, yazarlarının görüşlerini ifade eder. Lexpera Blog’da bir yazıya yer verilmesi, o yazıda savunulan görüşlerin On İki Levha Yayıncılık tarafından benimsendiği anlamına gelmez. Yazılar, bilgi amaçlı olup, hukuki mütalaa ya da tavsiye niteliği taşımamaktadır.
5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ve diğer mevzuat hükümlerine aykırı ve bilimsel yazma etik kurallarını aşan iktibaslar konusunda yazarların ve On İki Levha Yayıncılık’ın rızası bulunmamaktadır.
Author image
Hakkında Göktürk Öcal
gokturk.ocal@lexpera.com.tr