Lexpera’da Geçen Hafta (17-23 Ağustos 2024)
Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin 143. sayısını siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.
Literatür
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen eserler aşağıda yer almaktadır:
BATİDER, Cilt 40, Sayı 1, 2024
Derginin bu sayısında; Alman Hukukunda Şahıs Şirketleri Hukukunun Modernleştirilmesi Hakkında Kanun’un (MoPeG) Hak Ehliyetine Sahip Adi Şirketler Bakımından Öngördüğü Değişikliklerin Değerlendirmesi, Yönetim Kurulunun Temsil Yetkisinin Devrinin Sorumluluğa Etkisi, Şahıs Şirketlerinde Yönetici Ortağın Şirket Kazancı ile Kendisi Adına Taşınmaz Satın Alması ve Bunun Tasfiyesi Sorunu ile Maden Çalışanları Zorunlu Ferdi Kaza Sigortası Sözleşmesi Hakkında Değerlendirmeler başlıklı makalelere ve ilgili Yargıtay kararlarına yer verilmiştir.
BATİDER, Cilt 40, Sayı 2, 2024
Banka Teminat Sözleşmelerinde Genel İşlem Koşulu Denetimi, Tahkim Anlaşmasının Esasına Uygulanacak Hukukun Tayinindeki Yaklaşımlar ve Türk Hukukundaki Etkileri, Sigorta Tahkim Yargılamasında Davanın Geri Alınması, Anonim ve Limited Şirketlerin Haklı Sebeple Feshine İlişkin Yargı Kararlarının Haklı Sebep Ekseninde Analizi, derginin bu sayısındaki makaleler arasında yer almaktadır.
Fülürya Yusufoğlu Bilgin, Dijital Piyasalarda Yer Sağlayıcıların Hukuki Sorumluluğu (Marka, Telif Hakkı ve Haksız Rekabet Kapsamında)
Çalışmada, E-Ticaret Yönergesi, DTP Telif Yönergesi ve Dijital Hizmetler Tüzüğü ele alınmış; AB hukukunun Türk hukukuna etkisi ve yapılması uygun olan kanuni değişikliklere değinilmiş; Türk ve AB hukukunda bulunan ve yer sağlayıcılar için temel olan sorumluluktan muafiyet rejimi incelenmiş; Dijital Tek Pazarda Telif Hakları Yönergesi kapsamında, çevrimiçi içerik paylaşım platformları için getirilen sorumluluk rejimi üzerinde durulmuş; Dijital Hizmetler Tüzüğü çerçevesinde yer sağlayıcılar açısından getirilen yeni düzenlemeler ve Türk hukukuna göre yer sağlayıcıların sorumluluğunun esasları mercek altına alınmıştır.
Neslihan Kavak Güven, Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Tüzüğü Doğrultusunda Profilleme ve Otomatik Karar Alma
Eserde, Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Tüzüğü’nde veri sahipleri lehine getirilen profilleme ve otomatik karar alma faaliyetlerine konu olmama hakkı ve bu faaliyetler kapsamında veri sorumlularına getirilen yükümlülükler ele alınmış; ayrıca Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun mevcut hükümlerinin bu alandaki soru ve sorunlara cevap verip vermediği ve Türk hukukunda bu konu özelinde bir düzenlemeye ihtiyaç olup olmadığı hususları değerlendirilmiştir.
Kitapta, dijital ekonominin vergilendirilmesi sorununun esasının ne olduğu, nasıl bir çözüme ihtiyaç duyulduğu, bu çözüme günümüzdeki önerilerle ulaşılıp ulaşılamayacağı, çözümün teknik açılardan yeterli olup olmadığı gibi sorulara cevap aranmış; birçok akademik görüş ve öneriye yer verilerek hem ulusal hem uluslararası çalışmalar tüketilmeye çalışılmıştır.
Şafak Akyüz, Vergi Hukukunda İştirak
Çalışmanın birinci bölümünde vergi hukuku-ceza hukuku ilişkisine ve ceza hukukunda iştirak kavramına değinilmiş; ikinci bölümünde vergi hukukunda iştirak kavramı ayrıntılı olarak ele alınmış; üçüncü ve son bölümünde ise vergi hukukunda iştirak kurumunun işlevi üzerinde durulmuştur.
Zeki Gündüz, Türk Vergi Hukukunda “İlişkili İşlem” Tanımı
Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı müessesesinin tanımında geçen bir kavram olan ilişkili işlemi odağına alan eserde, bir bütün olarak kavram tanımlanmış; bu kavrama yer verilen hukuki düzenlemeler bir araya getirilmiş; uygulamada ortaya çıkan aksaklıklara işaret edilmiş ve konuya ilişkin değerlendirme, görüş ve önerilere yer verilmiştir.
Yusuf Can Delipınar, Geçici Tescil Şerhi
Kitapta, Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenen geçici tescil şerhine ilişkin Türk ve İsviçre hukukundaki görüşler doğrultusunda geniş bir incelemede bulunulmuş; bu kavramın uygulaması değerlendirilmiş ve geçici tescil şerhine benzetilen veya uygulamada geçici tescil şerhi olarak kabul edilen durumlara değinilmiştir.
Sümeyra Tekin, Uluslararası Hukukta Sınıraşan Akiferlere Dair Hukuki Rejim
Çalışmada, uluslararası hukukta sınıraşan akiferlere dair oluşmaya başlayan hukuk kurallarının izleri takip edilerek sınıraşan akifer hukukunun hangi ana ilkeler üzerine inşa edilmesi gerektiği tespit edilmiş; bu amaçla yeraltı sularını kısmen de olsa konu edinen birtakım uluslararası sözleşme ve hazırlık çalışmaları ile belirli bir sınıraşan akifer özelinde akdedilmiş birtakım anlaşmalar irdelenmiş ve somut olay incelemesi yapmak suretiyle sınıraşan akiferlere dair sorun, ihtilaf ve devlet uygulamaları ortaya konulmuştur.
İçtihat
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:
| MAHKEME | KARAR SAYISI |
| Anayasa Mahkemesi | 3 |
| Yargıtay (Hukuk) | 2866 |
| Yargıtay (Ceza) | 2198 |
| Danıştay | 2329 |
| Bölge Adliye Mahkemesi | 182 |
| Bölge İdare Mahkemesi | 2129 |
| TOPLAM | 9707 |
Yüklenen kararlar arasında aşağıda özetine yer verdiğimiz Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na ait karar özellikle dikkati çekmektedir:
Danıştay İDDK., E. 2019/1342 K. 2019/6912 T. 26.12.2019
Dava konusu; (...) Emniyet Müdürlüğü emrinde polis memuru olarak görev yapan davacı tarafından, (...) Emniyet Amirliği’nde görev yaptığı dönemde hakkında yapılan soruşturma sonucunda, “göreve sarhoş veya içki içtiği belli olacak biçimde gelmek” suçunu işlediğinden bahisle, Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü’nün 8/18. maddesi uyarınca meslekten çıkarma cezası ile cezalandırılmasına ilişkin Emniyet Genel Müdürlüğü Yüksek Disiplin Kurulu kararının iptali istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesi; her ne kadar davacı tarafından görevi esnasında alkol almadığı, diş ağrısı için sadece rakı ile ağzını gargara yaptığı ileri sürülse de soruşturma raporu, tanık ifadeleri ve dava dosyasındaki diğer bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesi sonucunda davacının yürüyüş ve hareketlerinden alkollü olduğunun anlaşıldığı, ayrıca (...) Devlet Hastanesi’nden alınan doktor raporuyla 1.51 promil alkollü olduğunun tespit edilmesi karşısında davacının söz konusu davranışlarıyla üzerine atılı suçu işlediğinin sabit olduğu, davacının daha önceden almış olduğu disiplin cezalarının bulunması, ayrıca işlenen disiplin suçunun niteliği, işleniş biçimi ve mesleğin özelliği dikkate alındığında, fiil de sübuta erdiğinden dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir.
İlgili Danıştay Dairesi; dava konusu disiplin cezası tesis edilmiş ise de kamu görevlilerinin disiplin cezasıyla cezalandırılabilmeleri için disipline aykırı davranış olarak tespit edilen fiilin hiçbir şüpheye yer bırakmayacak şekilde ispatlanması gerektiği, olay günü davacının hastaneye götürülerek kan aldırmak suretiyle alkol tespitinin yaptırılması ve şüpheden uzak bir şekilde davacının kanındaki alkol oranının tespit edilmesi mümkünken yalnızca alkolmetre cihazı kullanılarak ölçüm yapılması ile yetinildiği, bu durumda davacıya isnat olunan fiilin her türlü şüpheden uzak, kesin ve inandırıcı delillerle ortaya konulamadığı ve dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna vararak kararı bozmuştur.
İlk derece mahkemesi davanın reddi yolundaki ilk kararında ısrar etmiştir.
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu ise, yaptığı hukuki değerlendirme sonucunda temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddiaları kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte bulmayarak ısrar kararının onanmasına oyçokluğu ile hükmetmiştir.
Mevzuat
İşlenmeyen Tarım Arazilerinin Tarımsal Amaçlı Kiraya Verilmesine İlişkin Yönetmelik
Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu’nun 8/K maddesi uyarınca, üst üste 2 yıl süreyle işlenmeyen tarım arazilerinin Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından kiraya verilerek tarımsal üretime kazandırılmasına yönelik usul ve esasların belirlendiği yeni bir yönetmelik yürürlüğe girdi.
Yenilenmiş Ürünlerin Satışı Hakkında Yönetmelik
Genel esaslar, yenileme merkezinin sorumlulukları, yenileme yetki belgesinin askıya alınması ve iptaline ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. Elektronik kimlik bilgisi bulunan kullanılmış malların kaydına ilişkin hükümler ihdas edildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
İş Yeri Dışında Kurulan Sözleşmeler Yönetmeliği
Yönetmeliğin kapsamı, ön bilgilendirme, sözleşmenin zorunlu içeriği, satıcı veya sağlayıcının yükümlülükleri, cayma hakkının istisnaları, telefon kullanım ücreti, yetki belgesi başvuru koşulları, başvurunun değerlendirilmesi, yetki belgesi geçerlilik süresi ve belge iptaline ilişkin hükümler ile doğrudan satışlara ilişkin temel esaslarda değişikliğe gidildi. Bilgilerin saklanmasına ilişkin hükümler yürürlükten kaldırıldı. Geçerlilik süresi 01.04.2025 tarihinden sonra devam eden iş yeri dışında satış yetki belgelerinin bu tarihe kadar yenilenmesi zorunlu olacak. Değişiklikler, 01.01.2025 tarihinde yürürlüğe girecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Ürün İhtisas Borsasının Kuruluş, Faaliyet, İşleyiş ve Denetim Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik
Borsa hizmet birimleri ve personeli, borsa üyeliği, işlem esasları, ödeme ve teslim esasları, temerrüt, borsanın görev ve sorumlulukları ile garanti fonuna ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Millî Eğitim Bakanlığı Teftiş Kurulu Yönetmeliği
Sınav kurulu, yarışma sınavı duyurusu, yarışma sınavına katılacaklarda aranacak şartlar, yazılı ve sözlü sınavlar, yarışma sınavının değerlendirilmesi, ilanı ve geçerlilik süresi, müfettiş yardımcılığına atama ve göreve başlama, yeterlik sınav itirazı, yeterlik sınavının değerlendirilmesi ve ilânı, müfettişliğe yeniden atama, müfettiş ve müfettiş yardımcılarının görev ve yetkilerine ilişkin hükümler başta olmak üzere birçok hükümde ve yönetmelik eklerinde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Su Ürünleri Yetiştiriciliği Yönetmeliği
Yönetmelikte yer alan tanımlar, tesislerin kurulma yerleri ve aranacak şartlar, müracaat, proje onayı, su ürünleri yetiştiricilik belgesi, mecburi yer değişikliği, deneme üretimi, proje devri, su ürünleri yetiştiricilik tesislerinde teknik personel istihdamı ve su ürünleri yetiştiricilik tesislerinin denetlenmesine ilişkin hükümler ile yönetmelik eklerinde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Su Kurullarının Görevleri ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik
Ulusal Su Kurulu, havza su kurulları ve il su kurullarının kuruluşuna ilişkin hususlar ile bu su kurullarının görevleri ile çalışma usul ve esaslarının düzenlendiği yeni bir yönetmelik yürürlüğe girdi. Havza Yönetimi Merkez Kurulu, Havza Yönetim Heyetleri ve İl Su Yönetimi Koordinasyon Kurullarının Teşekkülü, Görevleri, Çalışma Usul ve Esaslarına Dair Tebliğ yürürlükten kaldırıldı.
Onaylanmış kuruluşların izlenmesi ve yeniden değerlendirilmesi, klinik araştırma başvurusu, ciddi olumsuz olayların ve saha güvenliği düzeltici faaliyetlerinin analizi, AB mevzuatına uyum ve geçici madde hükümleri ile yönetmelik eklerinde değişikliğe gidildi. 10.01.2025 tarihinde yürürlüğe girmek üzere, belirli cihazların tedarikinin kesintiye uğraması veya durdurulması durumunda yükümlülüklere ilişkin hükümler düzenlendi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
İn Vitro Tanı Amaçlı Tıbbi Cihaz Yönetmeliği
Onaylanmış kuruluşların izlenmesi ve yeniden değerlendirilmesi, performans çalışmaları başvurusu, AB mevzuatına uyum ve geçici madde hükümleri ile yönetmelik eklerinde değişikliğe gidildi. 10.01.2025 tarihinde yürürlüğe girmek üzere, belirli cihazların tedarikinin kesintiye uğraması veya durdurulması durumunda yükümlülüklere ilişkin hükümler düzenlendi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Tıbbi Amaçlı Olmayan Belirli Aktif Ürün Gruplarının Yeniden Sınıflandırılmasına İlişkin Yönetmelik
Tıbbi Cihaz Yönetmeliği’nin XVI no.lu ekinin 4., 5. ve 6. maddelerinde listelenen tıbbi amaçlı olmayan belirli aktif ürün gruplarını kapsayan ve aynı yönetmeliğin XVI no.lu ekinde listelenen tıbbi amaçlı olmayan belirli aktif ürün gruplarını yeniden sınıflandıran yeni bir yönetmelik yürürlüğe girdi.
Belirli Sınıf D İn Vitro Tanı Amaçlı Tıbbi Cihazlara Yönelik Ortak Spesifikasyonlar Hakkında Tebliğ
İn Vitro Tanı Amaçlı Tıbbi Cihaz Yönetmeliği’nin 1 no.lu ekinde belirtilen performans karakteristiklerine ilişkin gereklilikler bakımından belirli sınıf D in vitro tanı amaçlı tıbbi cihazlar (in vitro tanı cihazı) için ortak spesifikasyonların belirlendiği yeni bir tebliğ yürürlüğe girdi. Vücut Dışında Kullanılan Tıbbi Tanı Cihazları İçin Ortak Teknik Özellikler Tebliği yürürlükten kaldırıldı.
Dokümana ilişkin hususlar, idareler tarafından Elektronik Kamu Alımları Platformu (EKAP) üzerinden gerçekleştirilecek işlemler, kit alımı ile birlikte kit karşılığı geçici olarak cihaz temini ihaleleri ve sözleşmenin yürütülmesindeki mesleki ve teknik yükümlülüklere ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. Yapım işinin yürütülmesinde ihtiyaç duyulan araç, gereç ve malzemelerin yüklenicilere aldırılmasına ilişkin hükümler yürürlükten kaldırıldı. Bazı değişiklikler, 01.09.2024 tarihinde yürürlüğe girecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Doğrudan Temin Yöntemiyle Yapılacak Alımlara İlişkin Tebliğ
Kamu İhale Kurumu; alım yapılacak haller, alım türü, yaklaşık maliyet/tahmini alım tutarı gibi kriterlerden biri, birkaçı veya tamamını dikkate alarak Elektronik Kamu Alımları Platformu (EKAP) üzerinden elektronik ortamda yürütülmesi zorunlu işlemleri belirlemeye yetkili olacak.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Özel Öğretim Kurumları Kanunu ve Millî Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği hükümleri uyarınca, eğitim ve öğretim desteği verilecek alanlar, destek tutarları ve bunlara ilişkin diğer hususlar tespit edildi.
Hayvancılık Desteklemeleri Uygulama Tebliği (Tebliğ No: 2024/23)
Hayvancılığın geliştirilmesi ve sürdürülebilirliğin sağlanması, hayvancılık politikalarının yürütülmesinde etkinliğin artırılması, üretim planlamasına katkı sağlanması, yerli üretimin teşvik edilmesi, üretim, verimlilik ve kalitenin artırılması, yerli hayvan genetik kaynaklarının yerinde korunması ve geliştirilmesi, kayıtların güncel tutulması, hayvan hastalıklarıyla mücadele ve sağlıklı hayvansal üretim için yetiştiricilerin desteklenmesine ilişkin tebliğ, 01.01.2024 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yürürlüğe girdi. Hayvancılık Desteklemeleri Uygulama Tebliği (Tebliğ No: 2023/41) yürürlükten kaldırıldı.
