Lexpera’da Geçen Hafta (19-25 Kasım 2022)
Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin elli beşincisini siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.
Literatür
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen eserler aşağıda yer almaktadır:
Alper Uzun, Türk Hukukunda İş Ortaklıkları ve Vergilendirilmesi
Eserde, iş ortaklıklarının Türk hukukundaki yeri, özellikleri, hukuki yapısı, tercih edilme sebepleri, vergisel yükümlülükleri, kazançlarının vergilendirilmesi hususları irdelenmiş; bununla birlikte kurumlar vergisi mükellefiyeti tesis edilmesinin avantajları ve dezavantajları ile uygulamada karşılaşılan sorunlar tartışılmıştır.
Mine Akkan, Bir İşin Yapılması veya Yapılmamasına İlişkin İlâmların İcrası (İİK m. 30, m. 343)
Kitabın birinci bölümünde bir işin yapılmasına veya yapılmamasına ilişkin ilâmların icrasına ilişkin düzenlemeler ile borca aykırılık ve aynen ifa talebi, ikinci bölümünde bir işin yapılmasına ilişkin ilâmların icrasında izlenecek yöntem ve bu bağlamda Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 33. maddesinin değerlendirilmesi, üçüncü bölümünde ise bir işin yapılmamasına ilişkin ilâmların icrası konularına kapsamlı olarak yer verilmiştir.
Murat Oruç, Miras Ortaklığı Temsilcisi
Çalışmada, miras ortaklığı temsilcisinin atanma şartları ve usulü, atama kararının sonuçları, temsilcinin hak ve yükümlülükleri, dava ve takiplerdeki konumu, denetimi ve sorumluluğu kapsamında kurumun teorik temelleri ile uygulamadaki yansımalarının tanıtılması amaçlanmıştır.
Barış Cihan Cantürk, Franchise Sözleşmesinde Denkleştirme İstemi
Eserin birinci bölümünde Kıta Avrupası Hukuku, AB Acentelik Yönergesi, Anglo Amerikan Hukuku ile eski ve mevcut Türk Ticaret Kanunu döneminde Türk hukukunda denkleştirme isteminin şartları ele alınmış; ikinci bölümünde bu koşulların franchise sözleşmesine nasıl tatbik edileceği ortaya konmuş; üçüncü bölümünde denkleştirme istemini hesaplama yöntemi içtihatlar ve örnek vakalarla desteklenerek incelenmiş; dördüncü ve son bölümünde ise sözleşmenin sona ermesinden önce denkleştirme isteminden vazgeçilemeyeceği, istemin ileri sürülme süresi ve denkleştirme isteminin belirsiz alacak davası olarak ikamesi hususları üzerinde durulmuştur.
Geçen hafta Blog’a yüklenen yazılara aşağıda yer verilmiştir:
Tuba Birinci Uzun, Dilvin Merve Elibol, Fatih Şaşıoğlu, Rusya-Ukrayna Savaşı ve Buna Bağlı Göç Dalgası Sebebiyle Kiraya Veren Tarafından Kira Bedelinin Uyarlanması Talep Edilebilir Mi?
Furkan Güven Taştan, Hukuk Atölyesi #19’un Konuğu: Prof. Dr. M. Fatih Uşan
İçtihat
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:
| MAHKEME | KARAR SAYISI |
| Anayasa Mahkemesi | 45 |
| Yargıtay (Hukuk) | 3 |
| TOPLAM | 48 |
Yüklenen kararlar arasında aşağıda özetine yer verdiğimiz Yargıtay 12. Hukuk Dairesi’ne ait karar özellikle dikkati çekmektedir:
Yargıtay 12. HD., E. 2020/2273 K. 2020/9753 T. 16.11.2020
Şikâyetçi, ihtiyati haciz kararının verildiği tasarrufun iptali davasında dava şartının eksik olduğunu ileri sürerek ihtiyati haczin teminat karşılığında veya teminatsız olarak kaldırılması istemiyle icra mahkemesine başvurmuştur. İlk derece mahkemesi, şikâyetin ihtiyati haciz kararının esasına ilişkin olduğu, icra mahkemesinin ihtiyati haczin esasına ilişkin değerlendirme yapamayacağı gerekçesi ile istemin reddine karar vermiştir. Borçlunun istinaf başvurusu da Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddedilmiştir. Yargıtay 12. Hukuk Dairesince, şikâyetçinin teminat karşılığında ihtiyati hacizlerin kaldırılmasına yönelik isteminin esasının incelenip değerlendirilerek oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken ilk derece mahkemesince yazılı şekilde hüküm tesisi ve Bölge Adliye Mahkemesince de istinaf başvurusunun esastan reddi oybirliği ile isabetsiz bulunarak şikâyetçinin temyiz itirazları kabul edilmiştir.
Mevzuat
Anayasa Mahkemesi’nin E. 2021/59, K. 2021/90 sayılı ve 16.12.2021 tarihli kararı uyarınca, derneklerin, tüzüklerinde gösterilen amaçları gerçekleştirmek üzere açtıkları tesislerin işletilmesi ve kapatılmasına ilişkin usul ve esasların yönetmelikle düzenleneceğine ilişkin ibare iptal edildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği
Özel öğretim kurumlarında bağımsız olarak ders veren personel, uzman öğretici olarak tanımlandı. Millî sporcuların ve engellilerin ataması ile hizmet puanının hesabında dikkate alınacak sürelere ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para İhracı ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcıları Hakkında Yönetmelik
Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarih itibariyle faaliyette bulunan kuruluşların, yönetmelik ile getirilen bazı hükümlere uyumluluk süresi 28.02.2023 tarihine dek uzatıldı.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Ülke sınırları içinde barışçıl amaçlı kullanılan nükleer maddeler ile nükleer yakıt çevrimi için özel olarak tasarımlanmış veya hazırlanmış ekipman ve malzemelerin envanterinin bildirimine, tespitine ve takibine ilişkin hususları düzenlemek ve bu madde, ekipman ve malzemelerin yetkisiz olarak kullanılmasının, nükleer silah veya diğer nükleer patlayıcı aygıtlara dönüştürülmesinin önlenmesini ve bu yöndeki girişimlerin zamanında saptanmasını sağlamak üzere Nükleer Düzenleme Kurumu tarafından kurulan ulusal nükleer madde sayım ve kontrol sistemi çerçevesinde uyulacak usul ve esasları belirleyen yeni bir yönetmelik yürürlüğe girdi. 25.01.2020 tarihli ve 31019 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Nükleer Güvence Yönetmeliği yürürlükten kaldırıldı. Yeni yönetmeliğin kapsamına giren ve inşaatı veya faaliyeti devam etmekte olan tesis veya tesis dışı yerler, en geç 6 ay içinde yönetmelik hükümlerinde belirtilen bildirim ve raporları Nükleer Düzenleme Kurumu’na sunmakla yükümlü olacak.
Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği
Depolamalı elektrik üretim tesisi, elektrik depolama kapasitesi ve elektrik depolama ünitesi kurulu gücü ilk kez, yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisleri yeniden tanımlandı. Önlisans ve lisans alma yükümlülüğü, önlisans ve lisans başvurularının alınması, değerlendirilmesi ve sonuçlandırılması, önlisans süresi içerisinde tamamlanması gereken iş ve işlemlere ilişkin hükümler başta olmak üzere birçok hükümde değişikliğe gidildi. Düşey engel verileri, biyokütle ve jeotermal enerjiye dayalı elektrik üretim tesislerinde teknik değerlendirme yapılması, müstakil elektrik depolama tesisi başvuruları ile depolamalı elektrik üretim tesisi önlisans başvurularının değerlendirilmesine ilişkin geçiş hükümleri düzenlendi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belgelendirilmesi ve Desteklenmesine İlişkin Yönetmelik
Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizması (YEKDEM)’den yararlanabilecekler, yenilenebilir enerji kaynakları (YEK) toplam bedelinin hesaplanması ile YEKDEM gelirinin hesaplanması ve paylaştırılmasına ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Atık Ön İşlem ve Geri Kazanım Tesislerinin Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik
Ön işlem ve geri kazanım tesislerinin sağlaması gereken genel ve özel şartlara ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Hava Aracı Milliyeti ve Tescil İşaretleri Yönetmeliği
Yönetmelikte geçen hafif hava aracı 1, hafif hava aracı 2 ve kimlik plakası tanımlandı; kite-deneysel hava araçları yönetmelikten çıkartıldı. Kullanılacak milliyet ve tescil işaretlerine ilişkin hükümler ile yönetmelik ekinde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na ekli (II) sayılı listedeki bazı malların özel tüketim vergisi oranlarına esas özel tüketim vergisi matrahları yeniden tespit edildi. Buna göre, %45 ÖTV oranına esas özel tüketim vergisi matrahı 184 bin liraya, %50 ÖTV oranına esas özel tüketim vergisi matrahı 220 bin liraya, %60 ÖTV oranına esas özel tüketim vergisi matrahı 250 bin liraya, %70 ÖTV oranına esas özel tüketim vergisi matrahı ise 280 bin liraya çıkarıldı.
Toprak Mahsulleri Ofisi Alım Primi Desteğine İlişkin Cumhurbaşkanı Kararı
Desteklemeden faydalanmak isteyen çiftçilerin alım satım belgeleri ile Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS)’de kayıtlı olduğu il/ilçe müdürlüğüne müracaat etmeleri gereken süre, 16.12.2022 tarihine dek uzatıldı. Kararın ek listesinde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 542)
Vergi Usul Kanunu’nun ilgili hükmü uyarınca, 2022 yılı için yeniden değerleme oranı %122,93 olarak belirlendi. Bu konuda daha önce yayımlanmış olan tebliğler de yürürlükte kalacak.
Tahsilat Genel Tebliği (Seri: B Sıra No: 15)
Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurt Hizmetleri Kanunu’nun değişen 17. ve geçici 7. maddelerinin uygulamasına ilişkin tebliğ yürürlüğe girdi.
Tahsilat Genel Tebliği (Seri: B Sıra No: 16)
Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un geçici 4. maddesinin uygulamasına ilişkin tebliğ yürürlüğe girdi.
Bazı Tüketici Ürünlerinde Uygunluk Denetimi Tebliği
Dayanak, temel gerekler, iktisadi işletmecinin yükümlülükleri ve karşılıklı tanıma hükümleri ile tebliğ ekinde değişikliğe gidildi. Değişiklikler 01.12.2022 tarihinde yürürlüğe girecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Tebliğin yürürlüğe girdiği tarih itibariyle faaliyette bulunan kuruluşların, tebliğ ile getirilen hükümlere uyumluluk süresi 28.02.2023 tarihine dek uzatıldı.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Zorunlu Deprem Sigortası Tarife ve Talimat Tebliği
Tarife, azami teminat tutarı ve sigorta bedelinin tespitine ilişkin madde hükümlerinde yer alan ücret ve oranlarda değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerine Destekleme Ödemesi Yapılması Hakkında Tebliğ
Tarımsal yayım ve danışmanlık sisteminin çoğulcu, etkin ve verimli bir yapıya kavuşmasını sağlamak üzere tarımsal işletmelere tarımsal danışmanlık hizmeti sunan kişi ve kuruluşların desteklenmesine ilişkin tebliğ yürürlüğe girdi. 01.12.2020 tarihli ve 31321 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerine Destekleme Ödemesi Yapılması Hakkında Tebliğ yürürlükten kaldırıldı.
Bitkisel Üretime Destekleme Ödemesi Yapılmasına Dair Tebliğ
Bitkisel üretimi artırmak, verim ve kaliteyi yükseltmek, üretim maliyetlerinin karşılanmasına katkıda bulunmak, sürdürülebilirliği sağlamak, kayıtlılığı arttırmak ve çevreye duyarlı alternatif tarım tekniklerinin geliştirilmesine yönelik çiftçilere destekleme yapılmasına ilişkin usul ve esasları belirleyen tebliğ, 01.01.2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yürürlüğe girdi. 08.12.2021 tarihli ve 31683 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bitkisel Üretime Destekleme Ödemesi Yapılmasına Dair Tebliğ yürürlükten kaldırıldı.
Geleneksel (yaygın) bitkisel üretim başlığı altında kullandırılan bütün faiz indirimli kredilerde 200.000 TL’ye kadar olan %100 indirim oranlı işletme kredilerinin 100.000 TL ile 200.000 TL arasındaki bölümü sadece mazot ve gübre alımında kullandırılacak.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 7110-7 Sayılı Kararı
İvedilikle müdahale edilmesi gereken beklenmeyen bir olay veya durum nedeniyle doğal gaz arzının kesilmesi ya da kesilme ihtimalinin kuvvetli bir şekilde ortaya çıktığı durumlar, acil durum veya mücbir haller olarak tanımlandı. CNG ve/veya LNG yöntemiyle doğal gaz dağıtımına ilişkin ilkeler ile CNG ve/veya LNG alımı ve hizmet alımı yöntemlerine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Otomatik Sayaç Okuma Sistemi (OSOS) kapsamına dahil edilecek sayaçlar, OSOS kapsamına dahil olacak sayaçlar için tüketim limiti, sayaçların OSOS kapsamına dahil edilmesi için tarafların görevleri ve sorumlulukları ile TEİAŞ ve dağıtım şirketlerinin OSOS verilerinin paylaşımına dair sorumluluklarına ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
