Lexpera’da Geçen Hafta (20-26 Temmuz 2024)
Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin 139. sayısını siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.
Literatür
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen eserler aşağıda yer almaktadır:
Gülay Arslan Öncü, Sosyal Devlet ve Küreselleşme Ekseninde Haksız İşten Çıkarılmama Hakkı UÇÖ- (GG) ASŞ-AİHS
Kitapta, haksız işten çıkarılmama hakkı, sosyal devlet ve küreselleşme arka planı çerçevesinde ve temel uluslararası hukuk belgeleri ışığında ele alınmış; neo-liberal küreselleşmenin çalışma hayatı ve çalışanın insan hakları üzerindeki olumsuz etkilerini sınırlandırmanın bir yolu olarak bütüncül insan hakları anlayışı önerilmiş; ayrıca her bölümde COVID-19 pandemisi ile bağlantılı değerlendirmeler yapılmıştır.
Bülent Kent, Yasin Söyler, Merve Ayşegül Kulular İbrahim (Ed.), İnternet Hukukunda Dezenformasyonla Mücadele
Hem dezenformasyon yoluyla bilgi ortamının manipüle edilmesinin önlenmesi için etkili hukuki düzenlemelerin gerekliliği hem de bunu yaparken ifade ve basın özgürlüğünü koruyucu güvencelerin gerekliliğinin vurgulandığı eserde, dezenformasyonla hukuki mücadelenin ne şekilde yürütülmesi gerektiğine yönelik ulusal ve uluslararası düzeyde bir araştırma ve analiz sunulmuştur.
Metin Kıratlı, Ali Cem Budak, Ali Yeşilırmak, A. Eda Manav Özdemir, Yeliz Bozkurt Gümrükçüoğlu (Ed.), Tahkimde Güncel Sorunlar (I-IV)
“Tahkimde Güncel Sorunlar” ana başlığı altında gerçekleştirilen dört çevrimiçi toplantıda sunulan tebliğlerden oluşan çalışmada, Usule Uygulanacak Kurallar ve Usule Aykırılığın Sonuçları, Tahkimde Hukuki Dinlenilme Hakkının Korunması, Uluslararası Yatırım Tahkiminde Hakem Kararlarının İptali ve Tahkimde Gerilla Taktikleri başlıklı makalelere yer verilmiştir.
Sema Taşveren, Uluslararası Doğal Gaz Sözleşmelerinden Kaynaklanan Uyuşmazlıkların Tahkim Yolu İle Çözümünde Esasa Uygulanacak Hukuk
Kitapta, doğal gaz sözleşme türleri kapsamlı olarak açıklanmış, yatırım uyuşmazlıkları kapsamında uygulanacak hukuka değinilmiş ve ticari uyuşmazlıklar kapsamında uygulanacak hukuk üzerinde durulmuştur.
Cansu Dönmez, Verildiği Ülkede İptal Edilen Yabancı Hakem Kararlarının Tanınması ve Tenfizi
Eserde, 1958 tarihli Yabancı Hakem Kararlarının Tanınması ve Tenfizi Hakkındaki New York Sözleşmesi’nin tenfiz engellerini düzenleyen V. maddesinin 1. fıkrasının (e) bendinde yer alan tenfiz engelinin uygulamada yarattığı sorunlar, Sözleşme’nin VII. maddesi ile birlikte değerlendirilerek öğretide ve uygulamada halen tartışmalı olan hususlara ilişkin çözüm önerilerinde bulunulmuştur.
Şebnem Akçınar, Pervin Somer, Sağlık Hukuku Uyuşmazlıklarında Uygulama
Çalışmada, gerek sağlık hukukundan doğan farklı uyuşmazlıklar yönünden gerekse alternatif çözüm yolları yönünden inceleme yapılmış; tazminat ve ceza davaları ile arabuluculuk arasında bağlantı kurularak sağlık hukuku alanında uyuşmazlık çözümüne bütüncül bakış açısıyla yaklaşılmıştır.
Meliha Sermin Paksoy, Türk Borçlar ve Eşya Hukukunda İradi Rekabet Etmeme Yükümlülüğü
Kitapta, öncelikle rekabet etmeme yükümlülüğü ve bu yükümlülüğün kaynakları aktarılmış; ardından sırasıyla borçlar hukukunda ve eşya hukukunda iradi rekabet etmeme yükümlülüğü ayrıntılı olarak ele alınmıştır.
Zehra Özkan Üner, Karşılaştırmalı Hukuk Bakış Açısıyla Telif Haklarında Parodi Amaçlı Kullanımlar
Antik Yunan’dan beri bir sanat formu/türü olarak kabul edilen parodinin, geçtiğimiz yüzyılın ilk çeyreğinden bu yana hukuk tartışmalarının da konusu haline geldiğine değinilen eserde, AB hukuku başta olmak üzere çeşitli hukuk sistemlerinden örnekler verilerek telif haklarının, parodi amaçlı kullanımlara nasıl yaklaşacağı hususu irdelenmiştir.
Pınar Koçyiğit, Tüketici Mahkemelerinin Görevi ve Yargı Yetkisi
Öncelikle tüketicinin korunması düşüncesi ve tüketici uyuşmazlık çözümünün ele alındığı çalışmada, ardından tüketici mahkemelerinin görev alanı incelenmiş; son olarak ise tüketici mahkemelerinde uyuşmazlık çözümünün tüketici hakem heyetleri lehine kanunen sınırlandırılması ve tüketici mahkemelerinin uyuşmazlık çözüm yetkisinin iradi olarak ortadan kaldırılması hususları değerlendirilmiştir.
Şefik Taylan Akman, Atina Antikitesinde Hukukun Ekonomi Politiği: Aristokratik Oligarşiden Demokratik Yönetime Hukuk Düşüncesinin Dönüşümü
Eserde, hukuk düzenindeki dönüşüm, iktisadi alt yapının özellikleri ve iktidarı ele geçirmeye yönelik siyasal ve toplumsal mücadeleler ekseninde incelenmiş; demokratik ilkelerin yasama, yürütme ve yargısal süreçlerin işleyişinde kurucu bir öğe haline gelmesinin yanı sıra hukuki düşüncenin merkezine yerleşmesi olgusu irdelenmiş; demokratik teori ile pratiğe bir tepki olarak ortaya çıkan Sokrates, Platon ve Aristoteles çizgisindeki idealist geleneğin savunduğu hukuk ve siyaset felsefesi anlayışları eleştirel bir bakış açısıyla tartışılmıştır.
Kazım Kocatüfek, Çevre Hukukunda Yeni Bir Yaklaşım: Çevrenin Hakkı
Kitapta, çevresel ve iklimsel sorunlara bir an evvel müdahale edilmesi talep edilirken mevcut kanunların kapsamının bu değişimi karşılayacak yeterlilikte olup olmadığı, kanun koyucunun insanı merkeze alarak ve böylece ekolojiye zarar veren eylemleri meşru kılarak hukuku Dünya’nın yıkımı için bir araç haline getirip getirmediği, mevcut konjonktürde hukukun, çevrenin korunmasını sağlayamayacak kadar hantal ve zayıf olup olmadığı gibi kritik sorulara cevap aranmıştır.
Mevzuat
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu
Anayasa Mahkemesi’nin E. 2021/114, K. 2024/102 sayılı ve 09.05.2024 tarihli kararı uyarınca, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun taraf olduğu her türlü dava ve icra takiplerinin kısmen veya tamamen aleyhe neticelenmesi halinde İcra ve İflas Kanunu’nda (Kanun) yazılı tazminat ve cezaların Sosyal Güvenlik Kurumu hakkında uygulanmayacağına ilişkin fıkra hükmündeki “tazminat” ibaresi, Kanun’un 67. maddesinin 2. fıkrasında düzenlenen kötü niyet tazminatı yönünden iptal edildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun
Kanunda yer alan yükümlü tanımı yeniden düzenlendi. Kanun uyarınca verilen idari para cezası kararlarına karşı idari yargı yoluna başvurulabilecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Devlet Desteklerinin İzlenmesi ve Denetlenmesi Hakkında Kanun
Kanunda yer alan tanımlar, yıllık rapor ve ek madde hükümlerinde değişikliğe gidildi. Devlet Destekleri Bilgi Sistemi’nde yer alan her türlü kayıt ve veri ile sisteme ilişkin mevcut teknik dokümantasyon ve kaynak kodları, düzenlenecek olan bir protokol ile 26.01.2025 tarihine kadar Strateji ve Bütçe Başkanlığı’na devredilecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu
Kamu kurum ve kuruluşlarının harcama ve uygulamalarının tasarruf tedbirlerine uygunluğunun, idareleri ve/veya Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından izlenmesi ve denetlenmesi sonucunda, alınan tedbirlere aykırı iş ve işlemleri tespit edilenler hakkında tabi oldukları mevzuat uyarınca disiplin hükümleri uygulanacak ve sonuçları idareleri tarafından Cumhurbaşkanlığına bildirilecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Anayasa Mahkemesi’nin E. 2023/94, K. 2024/92 sayılı ve 04.04.2024 tarihli kararı uyarınca, kanunda belirtilen ilgili yönetmelikler yürürlüğe konuluncaya kadar, Limanlar Kanunu’nun hükümlerine göre denizlerin kirletilmesi ile ilgili olarak gemiler ve diğer deniz taşıt araçlarına uygulanan ceza yaptırımına devam edileceğine ilişkin geçici madde hükmü iptal edildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
İl özel idaresinin görev ve sorumluluklarına ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
İstisnalara ilişkin esas ve usuller ile BOTAŞ tarafından yapılacak her türlü doğal gaz alımlarına yönelik olarak satın alma yöntemleri dahil alım sürecinin yürütülmesi ve sonuçlandırılmasına ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
BOTAŞ’ın, Ticaret Bakanlığı’na bağlı tahsil dairelerine vadesi geldiği halde ödenmemiş olan her türlü vergi, fon ve paylar, idari para cezaları ile bunlara bağlı gecikme zammı ve gecikme faizi borçları, BOTAŞ’ın Hazineden görevlendirme bedeli alacaklarına karşılık, merkezi yönetim bütçesinin gelir ve gider hesaplarıyla ilişkilendirilmeksizin mahsup suretiyle Ticaret Bakanlığı tarafından terkin edilecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Faaliyetlerin kısıtlanmasına ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. Değişiklikler, 01.01.2025 tarihinde yürürlüğe girecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Spor Federasyonları Yönetmeliği
Spor federasyonlarının; genel kurullarının toplanması, delegelerin belirlenmesi, divanın oluşturulması, delege listesine yapılacak itirazlar, yönetim, denetim ve disiplin kurulu aday listelerinin oluşturulması, seçimlerin yapılması, oyların sayılması, denetim kurulları tarafından yapılacak denetimin usul ve esaslarının belirlenmesi, yönetim, denetim ve disiplin kurullarının çalışma usul ve esasları ile bu kurulların görevlerinin belirlenmesi, genel sekreterlikte aranacak şartlar ile çalışma usul ve esaslarının belirlenmesi ile Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından yapılacak ayni ve nakdî yardıma ilişkin usul ve esasların düzenlendiği yeni bir yönetmelik yürürlüğe girdi. Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü İl Spor Dalı Temsilci Yönetmeliği, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Spor Federasyonlarının Teşkilatı Çalışma, Görev, Yetki ve Sorumluluk Yönetmeliği, Spor Genel Müdürlüğü Federasyon Başkanları Seçim Yönetmeliği ve Bağımsız Spor Federasyonlarının Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırıldı.
Konutların Turizm Amaçlı Kiralanması Faaliyetlerinin Düzenlenmesine İlişkin Yönetmelik
İzin belgesi başvurusu ve düzenleme yapma yetkisine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Seyahat Acentaları Yönetmeliği
Seyahat acentası işyerinin niteliklerine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Kooperatifçilik Proje Destek Yönetmeliği
Proje başvurusu ile hibe sözleşmesinde yapılacak değişikliklere ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. 01.01.2025 tarihinde yürürlüğe girmek üzere; kooperatiflerin desteklenmesine karar verilen mal ve hizmet alımlarında hibeye esas proje tutarlarının illerin sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralaması 1, 2, 3 olan illerde %50’si, sıralaması 4, 5, 6 olan illerde %75’i ve bu sıralamaya bakılmaksızın ortaklarının en az %90’ını kadınların oluşturduğu kooperatiflerde ise %75’i Ticaret Bakanlığı tarafından hibe olarak karşılanabilecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Taşınmaz Malların Sınırlandırma, Tespit ve Kontrol İşleri Hakkındaki Yönetmelik
Çalışma alanı içerisindeki ormanlar ile Hazine adına orman sınırı dışına çıkarılan yerlerde uygulamaya ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu’na göre kurularak tüzel kişilik kazanan organize sanayi bölgeleri ile Endüstri Bölgeleri Kanunu (Endüstri Bölgeleri Kanunu ve Organize Sanayi Bölgeleri Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun)’na göre kurularak tüzel kişilik kazanan endüstri bölgesi ile özel endüstri bölgesinden sorumlu tüzel kişilerin dağıtım ve/veya üretim lisansı alarak elektrik piyasasında faaliyette bulunmak istemeleri halinde, organize sanayi bölgesinin ve/veya onaylı sınırları içerisindeki katılımcıların ya da endüstri bölgesi ile özel endüstri bölgesinin ve/veya bunların içerisindeki yatırımcıların ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla gerçekleştirilecek faaliyetlere ilişkin usul ve esaslar belirlendi. Organize Sanayi Bölgelerinin Elektrik Piyasası Faaliyetlerine İlişkin Yönetmelik yürürlükten kaldırıldı.
Anonim Şirketlerin Genel Kurullarında Uygulanacak Elektronik Genel Kurul Sistemi Hakkında Tebliğ
Anonim şirket genel kurul toplantısına elektronik ortamda katılım için sisteme giriş, genel kurulun gerçekleştirileceği gün saat 06.00’da başlayacak, genel kurulun başlama saatinden 5 dakika öncesine kadar sürecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Konutların gerçek ve tüzel kişilere turizm amaçlı kiralanması faaliyetini yürüten gerçek ve tüzel kişilerin bu faaliyetleri kapsamındaki ilanlarının çevrimiçi ortamda yayınlanmasını sağlayan aracı hizmet sağlayıcılarının Kültür ve Turizm Bakanlığı’na yapacakları bildirimlere ilişkin usul ve esaslar düzenlendi.
Dijital Dönüşüm Destek Programı Uygulama Esaslarına İlişkin Tebliğ
Kalkınma planları, yıllık programlar ve stratejilerdeki ilke, hedef ve politikalar çerçevesinde teknolojik ürün ve çözümlerin işletme süreçlerine entegre edilerek maliyet azaltımı, verimlilik ve kalite artışı, çalışan ve müşteri memnuniyeti gibi sonuçlar elde etmeyi amaçlayan yatırımların desteklenmesine yönelik olarak yürütülecek dijital dönüşüm destek programının uygulama usul ve esasları belirlendi.
Yeşil Dönüşüm Destek Programı Uygulama Usul ve Esasları Tebliği
Döngüsel ekonomi yaklaşımıyla uyumlu, doğal kaynakları koruyan, iklim ve sürdürülebilirlik hedeflerine katkı sağlayan, kaynak verimli ve düşük karbonlu üretimi amaçlayan yatırımların desteklenmesine yönelik olarak yürütülecek Yeşil Dönüşüm Destek Programı’nın uygulama usul ve esasları belirlendi.
Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı Uygulama Esasları Tebliği
Tebliğde yer alan tanımlar, programın tanımı, öncelikli ürün listesi, komite, program yönetimi, ön değerlendirme komisyonu, proje komisyonu, proje paydaşı, ar-ge yüklenicisi, proje grubu, bağımsız değerlendirme raporu, başvuruların değerlendirilmesi, program kapsamında sağlanacak KOSGEB destekleri, izleme, revizyon, sonlandırma ve tamamlamaya ilişkin hükümler başta olmak üzere birçok hükümde kapsamlı değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğ
Kredi büyümesine dayalı geçici uygulamaya ilişkin geçici madde hükümlerinde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Zorunlu Karşılıklar Uygulama Talimatı
Talimat hükümleri ile talimatın ek, cetvel ve cetvel açıklamalarında değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Yurt Dışında Yerleşik Vatandaşlar Mevduat ve Katılım Sistemi (YUVAM) Hesapları Hakkında Tebliğ
Tebliğin amacı yeniden düzenlendi. YUVAM hesabı yeniden tanımlandı.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Tebliğin amacı yeniden düzenlendi. YUVAM hesabı yeniden tanımlanarak YUVAM hesabına ilişkin genel hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Döviz tevdiat hesapları ve katılım fonlarının vadeli Türk lirası mevduat veya katılma hesaplarına dönüşümüne ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Altın hesaplarının vadeli Türk lirası mevduat veya katılma hesaplarına dönüşümüne ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Fiziki altınların Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümüne ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
2024-2026 Yıllarında Yapılacak Hayvancılık Desteklemelerine İlişkin Karar
Hayvancılığın geliştirilmesi ve sürdürülebilirliğin sağlanması, hayvancılık politikalarının yürütülmesinde etkinliğin artırılması, üretim planlamasına katkı sağlanması, yerli üretimin teşvik edilmesi, üretim, verimlilik ve kalitenin artırılması, hayvan genetik kaynaklarının korunması ve geliştirilmesi amacıyla hazırlanan ve hayvansal üretim, su ürünleri üretimi, tarımsal araştırma ve geliştirmenin desteklenmesine ilişkin hususları kapsayan yeni bir karar düzenlendi. Kararın bazı hükümleri, 01.01.2025 tarihinde yürürlüğe girecek.
