Lexpera’da Geçen Hafta (22 Mart-4 Nisan 2025)

Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin 174. sayısını siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.

Literatür

Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen eserler aşağıda yer almaktadır:

BATİDER, Cilt 11, Sayı 3, 1982

Derginin bu sayısında, Fransız Hukukunda Mevduat Sertifikaları, Çekle Ödemelerin Yaygınlaştırılması ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkında Kanun Taslağı, İstisna Akdinde Ayıba Karşı Tekeffülden Doğan Hakların Zamanaşımı, Anonim Ortaklıklarda Yönetim ve Yönetim Görevlerinin Murahhaslara Bırakılması ve Fransız Hukukunda Oy Hakkından Yoksun Kâr Payında Öncelikli Hisse Senetleri başlıklı makalelere yer verilmiştir.

BATİDER, Cilt 12, Sayı 4, 1984

Dergide, Haksız Fiilden Kaynaklanan Maddi ve Manevi Tazminat Davalarında, Hâkim, Müterafık Kusurla İlgili Takdir Hakkını, Medeni Kanun’un 4. Maddesi Hükmüne Göre Mi, Yoksa Borçlar Kanunu’nun 44. Maddesi Hükmüne Göre Mi Kullanacak, Türk Sivil Havacılık Kanunu’nun Hükümlerine Göre Taşıyanın Sorumluluğu ve Uzun Süreli Sözleşmelerde Yeni Durumlara Uyum başlıklı makaleler ile Yargıtay ve İsviçre Federal Mahkemesi Kararlarına yer verilmiştir.

BATİDER, Cilt 14, Sayı 4, 1988

Dergide yer alan makalelerden bazıları, Manevi Tazminatın Mirasçılara İntikali Sorunu, Paylaştırmanın Kat Mülkiyetine Çevrilme Suretiyle Yapılmasına İlişkin Bazı Önemli Sorunlar ve Çözüm Yolları, Yaşlanan Borçlar Hukuku Reformu ve Milletlerarası Hakem Kararlarının Tenfizinde “Karşılıklılık” Unsuru ve Yargıtay XI. Hukuk Dairesinin Devrim Yaratan Kararı başlıklarını taşımaktadır.

İrem Yayvak Namlı, Dijital Çalışmada İşçinin Korunması: Çalışma Süreleri ile İş Sağlığı ve Güvenliği

Kitabın birinci bölümünde uzaktan çalışma ve dijital çalışmaya ilişkin terminolojiye, dijital çalışmanın unsurları ile yarar ve sakıncalarının ele alınması konularına ve dijital çalışanın hukuki statüsüne değinilmiş; ikinci bölümünde iş hukukunda işçinin korunması bakımından çalışma süresi ve kayıt altına alınması konusu üzerinde durulmuş; üçüncü bölümünde çalışma süresi ile bağlantılı olan ve uluslararası hukukta yeni bir kavram olan işçinin ulaşılamama hakkı ele alınmış; dördüncü ve son bölümünde ise işverenin iş sağlığı ve güvenliğini sağlama borcu değerlendirilmiştir.

Erdem Büyüksağiş, Emre Cumalıoğlu, Defne Kahveci, E-Ticaret ve Çevrimiçi Pazaryerleri Üzerinden Satılanın Ayıbından Sorumluluk

Eserin birinci bölümünde çevrimiçi pazaryeri kavramı tanımlanarak iş yapış modelleri ve türlerine göre pazaryerleri sınıflandırılmış; ikinci bölümünde pazaryerlerinin satılanın ayıbı nedeniyle sözleşmesel sorumluluğu irdelenmiş; üçüncü ve son bölümünde ise pazaryerlerinin ayıp nedeniyle sözleşme dışı sorumluluğu ele alınmıştır.

Melis Kutlu, İş Hukukunda Tele Çalışma

Çalışmada, tele çalışma konusu bireysel iş hukuku, toplu iş hukuku ve sosyal güvenlik hukuku olmak üzere birçok farklı boyut kapsamında ele alınmış; bu istihdam şeklinin uygulanmasına ilişkin hukuki meselelere Alman Hukuku başta olmak üzere karşılaştırmalı hukuk sistemlerindeki düzenlemelerden ve çeşitli yargı kararlarından da yararlanılarak çözüm yolları getirilmiştir.

Murat Aydın, Ceza Hukukunda Mağdur Kavramı, Mağdur Hakları ve Mağdurun İkincil Mağduriyetten Korunması

Çalışmada, mağdurun ceza muhakemesi işlemleri nedeniyle ikinci kez mağdur olmasının önlenmesi kapsamında ikincil mağduriyete neden olan muhakeme işlemleri üzerinde durulmuş, var olan hukuk kuralları uyarınca ikincil mağduriyetin önlenmesi veya etkilerinin azaltılması için yapılacaklara yer verilmiş ve olması gereken hukuk bakımından sistem önerisinde bulunulmuştur.

Ezgi Damla Saruhan, Nükleer Tesis İşletenin Hukuki Sorumluluğu Kapsamında Nükleer Risk Sigortaları

Eserde, nükleer tesis işletenin hukuki sorumluluğu ve nükleer risklere ilişkin sorumluluk sigortaları, Paris Sözleşmesi’ni Değiştiren 2004 Protokolü ve ülkemizde nükleer enerji ve iyonlaştırıcı radyasyona ilişkin düzenleyici çerçeveyi çizen Nükleer Düzenleme Kanunu hükümleri çerçevesinde incelenmiştir.

Ayşe Köme Akpulat, Sosyal Güvenlik Kanunları ve Sosyal Güvenlik Sözleşmeleri Çerçevesinde Yurt Dışında Geçen Sürelerin Borçlanılması

Kitapta, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Yurt Dışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanun’da yapılan değişiklikler ele alınarak sosyal güvenlik sözleşmelerindeki hükümler de dahil olmak üzere, konunun tüm yönleriyle değerlendirilmesi hedeflenmiş; yabancı ülke uygulamaları da incelenerek öğreti görüşleri ve yargı kararları ile Sosyal Güvenlik Kurumu uygulamasına birlikte yer verilmiştir.

Esra Dikmen, Manevi, Mali ve Bağlantılı Haklara Tecavüz Suçları (FSEK m. 71/1-1)

Eserde, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun ilgili hükümleri çerçevesinde, fikir ve sanat eserleri üzerinde işlenen manevi, mali ve bağlantılı haklara tecavüz suçları, suç öğretisi bakımından ele alınmış; teorik bilgilerin yanı sıra Yargıtay içtihatlarına da yer verilerek fikri mülkiyet hukukuna ceza hukuku perspektifinden yaklaşılmıştır.

Efe Can Yıldırır, Türk Medeni Kanununa Göre Haksız Yapı (TMK m. 722-TMK m. 724)

Çalışmada,her bir haksız yapı görünümünün ayrı ayrı ele alınmasına yönelik öğretideki hâkim eğilimin yerine, kanunun sistematik yapısına uygun olarak Türk Medenî Kanunu m. 722-724 ile taraflara tanınan haklardan her birine ayrı bir bölüm ayrılması tercih edilmiş; üst arza tabidir ilkesi bağlamında malzemenin mülkiyetini kaybeden malzeme sahibi ile arazi malikinin menfaat durumlarını adil şekilde gözeten kuramsal çözümler ileri sürülmüştür.

Burak Keçecioğlu, Anonim Şirkette Kayyımlık

Kitabın birinci bölümünde genel olarak kayyımlık ve kayyımlığın şirketler hukukundaki görünümü aktarılmış; ikinci bölümünde anonim şirkette kayyımlık ilişkisinin kurulmasına yer verilmiş; üçüncü bölümünde kayyımın görevleri, yetkileri, yükümlülükleri, denetlenmesi ve hakları ele alınmış; dördüncü ve son bölümünde ise kayyımın görevi, kayyımlığın sona ermesi ve sonuçları irdelenmiştir.

Abdullah Bora, Yeni Nesil Serbest Ticaret Andlaşmalarında İlaçların Fikri Mülkiyeti ile Sağlık Hakkı Çatışması

Çalışmada, insan hakları hukuku kapsamında fikri mülkiyet haklarının sağlık hakkı ile çatışması, insan hakları hukuku ile uluslararası ticaret hukuku arasındaki sistemsel çatışma ve son olarak milletlerarası andlaşmalar arasındaki norm çatışması irdelenmiş; uluslararası ticaret kurallarının da diğer bütün alanlar gibi insan hakları hukuku ile yakın bir ilişkisi olduğu öne sürülmüştür.

Kerem Ali Vahap, Müdafaa-i Hukuk’tan İnşa-i Hukuka: Türk Devrimi’nin Hukuksal Yönleri

Kitapta, Türk Devrimi’ne, kamu hukuku açısından, hukuk biliminin perspektifiyle ve birçok önemli bilimsel kavram ve terimi tanıyarak yaklaşmak hedeflenmiş; devrim ile varılması hedeflenen “demokrasi” açısından devrimin etkileri ve getirilerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır.

Muhammed Said Bilal, İnsan Haklarının Korunmasında Uluslararası Hükümet Dışı Kuruluşların Tanınması ve Rolü

Eserde, uluslararası hükümet dışı kuruluşların hukuki niteliği, küresel ve bölgesel koruma mekanizmaları içerisindeki hukuki statüleri, bu statülere ilişkin uluslararası normatif düzenlemeler ve hükümet dışı kuruluşların insan haklarını koruma mekanizmaları içerisindeki faaliyetleri, rolleri ve fonksiyonları ele alınmıştır.

Furkan Ali Şimşek, Resosyalizasyon ve Umut Hakkı Işığında Koşullu Salıverilme

Kitabın birinci bölümünde koşullu salıverilme kavramının tarihçesine, hukuki niteliğine ve benzer hukuki kurumlar ile ilişkisine değinilmiş; ikinci bölümünde koşullu salıverilme müessesesinin şartları, uygulanması ve koşullu salıverilme kararının geri alınması hakkında bilgi verilmiştir.

İlayda Yılmaz, Türk İş Hukukunda Maden İşçileri

Çalışmanın birinci bölümünde, temel kavramlar, maden sahalarında yapılan rödovans sözleşmeleri ve bu kurumun alt işverenlik ilişkisi ile ilişkisi incelenmiş; ikinci bölümünde madenlerde iş sözleşmesi yapma yasaklarına değinilerek Uluslararası Çalışma Örgütü Sözleşmeleri ışığında Türkiye ve diğer Avrupa ülkeleri karşılaştırılmış; üçüncü ve son bölümünde ise madenlerde iş sağlığı ve güvenliği konusu ele alınmıştır.

Ece Deniz Günay, Anonim Ortaklık Genel Kurulunun Gündem Kapsamında Toplantıya Çağrılması ile Kurula Katılım ve Temsil Hakkı

Eserde, anonim ortaklıklarda genel kurullarla ilgili olarak gündemi belirlemeye yetkili olanlar ile genel kurula katılım hakkının gündem maddeleri ekseninde ve temsil özelinde incelenmesi, genel kurulların yetkili kişiler tarafından toplantıya çağrılması, bu çağrının içerik ve şeklinin nasıl olacağının tespitine yönelik gündeme gelen tartışmalara ve sorunlara, mehaz İsviçre Hukuku ile karşılaştırmalı bir inceleme yapılarak çözümler getirilmiştir.

Muzaffer Karaaslan, Roma Hukukunda Bankacılık Faaliyetleri Kapsamında Düzensiz Vedia (Depositum Irregulare)

Çalışmada, Helen kültürünün de etkisiyle Roma hukukunda şekillenen ve günümüz hukuk sistemlerinde varlığını sürdüren düzensiz vedianın (depositum irregulare) temellerinin ortaya konulması ve bankacılık faaliyetleri bakımından incelenmesi hedeflenmiştir.

Ege Türel, Kazandırmanın Hukuki Sebebi

Eserin birinci bölümünde hukuki sebep kavramının tarihsel gelişimi üzerinde durulmuş; ikinci bölümünde kazandırmanın hukuki sebebi ve sebebe bağlılık rejimleri hakkında bilgi verilmiş; üçüncü ve son bölümünde ise hukuki sebepte meydana gelebilecek aksaklıklar ve bunun kazandırıcı işleme etkisi incelenmiştir.

Serkan Ekiz, Sivil İtaatsizlik

Kitapta, yasaya sırf yasa olduğu için itaat edilip edilmemesi gerektiği, bazı “koşullarda” yasaya itaat etmemenin mümkün ve haklı olup olmadığı gibi sorulara yanıt aranmış; anayasalarda yer alan denetleme ve düzeltme mekanizmalarının bazı durumlarda işlevsiz kalabildiği vurgulanarak sivil itaatsizliğin, bu tip bir sıkışmışlıkta gözlemlenen doğal ve kendiliğinden oluşan toplumsal ve siyasal bir fenomen olduğuna değinilmiştir.

Geçen hafta Blog’a yüklenen makaleye aşağıda yer verilmiştir:

Ulaş Karan, İdil Elveriş, Kartalkaya’da Yargı Niye Çözüm Olamıyor?

İçtihat

Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:

MAHKEME	KARAR SAYISI
Anayasa Mahkemesi	51
Yargıtay (Hukuk)	1637
Yargıtay (Ceza)	330
Danıştay	2172
Bölge Adliye Mahkemesi	830
Bölge İdare Mahkemesi	341
TOPLAM	5361

Mevzuat

İcra ve İflâs Kanunu

Anayasa Mahkemesi’nin E. 2022/6, K. 2024/225 sayılı ve 25.12.2024 tarihli kararı uyarınca, elektronik ortamda açık artırma suretiyle satışa ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. Değişiklikler, 24.12.2025 tarihinde yürürlüğe girecek.