Lexpera Blog

Lexpera’da Geçen Hafta (29 Temmuz-4 Ağustos 2023)

Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin doksanıncısını siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.

Literatür

Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen eserler aşağıda yer almaktadır:

Canan Ünal Adınır, İş Hukukunda Üst Düzey Yöneticiler

Kitapta, İş Kanunu kapsamında işçi niteliğini haiz üst düzey yöneticiler, İş Hukuku yargısına yansıyan boyutlarıyla incelenmiş; üst düzey yöneticilere ilişkin yargıyı en fazla meşgul eden konular olan fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücreti talepleri ile yıllık ücretli izin hakları üzerinde durulmuştur.

Güven Yarar, Yabancıların Türkiye’de Taşınmaz Mal Edinmeleri

Çalışmada, mülkiyet hakkı bağlamında yabancıların taşınmaz mal edinmelerinin esasları, konunun karşılaştırmalı hukuktaki yeri ve geçmişten günümüze değişen koşulları hukuki açıdan incelenmiş ve değerlendirmelerde bulunulmuştur.

Güven Yarar, Milletlerarası Özel Hukukta Arabuluculuk

Eserde, birden fazla hukuk düzeni ile irtibatlı olan uyuşmazlıkların arabuluculuk yoluyla çözümünde karşılaşılabilecek kanunlar ihtilafı ve milletlerarası usul hukuku problemleri tespit edilmeye çalışılmıştır.

Ece Baş Süzel, Gerçek Olmayan Vekâletsiz İş Görme -Menfaat Devri Yaptırımı-

Güncelliği, teorik ve pratik önemi gittikçe artan ve bencil ve kasıtlı menfaat gaspının özel ağırlıktaki yaptırımı olarak görülebilen menfaat devri (disgorgement of profits) yaptırımı, cezalandırıcı ve caydırıcı işleviyle, tazminatın ve sebepsiz zenginleşmenin boyutlarını aşan bir yaptırım olarak mercek altına alınmıştır.

Ayşe Aslı Alçın, İdare Hukukunda Fedakârlığın Denkleştirilmesi İlkesi

Çalışmada, idari sorumluluk hukukunda fedakârlığın denkleştirilmesi ilkesinin anlamı, kapsamı, uygulama alanı, işlevi ve risk ilkesi karşısındaki konumuna yer verilmiş; ilkenin, idarenin kusura dayanmayan sorumluluğu içindeki yeri, anlamı, işlevinin belirlenmesi ve idare hukukunda fedakârlığın denkleştirilmesi ilkesinin teorik ve pratik temelleri, kapsamı ile yargı mercilerinin ilkeye bakışı ortaya konulmuştur.

M. Buhari Çetinkaya, Türk ve Fransız Ceza Hukukunda Kanunun Hükmünü Yerine Getirme

Eserin birinci bölümünde Fransız ceza hukukunda kanunun hükmünü yerine getirme hukuka uygunluk nedeni, ikinci bölümünde Fransız ceza hukukunda kanunun hükmünü yerine getirme ile bağlantılı olarak ilgilinin rızası ve amirin emrini ifa, üçüncü bölümünde Türk ceza hukukunda kanunun hükmünü yerine getirme hukuka uygunluk nedeni, dördüncü ve son bölümünde ise Türk ceza hukukunda kanunun hükmünü yerine getirme ile bağlantılı olarak amirin emrini ifa ele alınmıştır.

İçtihat

Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:

MAHKEME KARAR SAYISI
Anayasa Mahkemesi 90
Yargıtay (Hukuk) 2267
Yargıtay (Ceza) 2233
Danıştay 146
Bölge Adliye Mahkemesi 1906
Bölge İdare Mahkemesi 1049
TOPLAM 7691

Yüklenen kararlar arasında aşağıda özetine yer verdiğimiz Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu’na ait karar özellikle dikkati çekmektedir:

Danıştay VDDK., E. 2019/663 K. 2019/1149 T. 04.12.2019

Dava konusu, davalı idarenin müeyyideli yazısı üzerine ihtirazi kayıtla verilen düzeltme beyannamelerine istinaden 2012 yılının Temmuz ilâ Aralık, 2013 yılının tüm dönemleri ve 2014 yılının Ocak dönemi için tahakkuk eden katma değer vergileri, damga vergileri ve hesaplanan gecikme faizlerinin kaldırılması yolunda verilen İstanbul (...) Vergi Mahkemesi’nin ısrar kararının bozulmasına dair Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu’nun kararının düzeltilmesi istemine ilişkindir. Davacı şirket, hakkında herhangi bir inceleme yapılmadan ve kullandığı faturaların gerçek olup olmadığı hususu ortaya konulmadan, davalı idarenin hukuk dışı, ticari anlamda tehdit unsuru içeren yazısına istinaden verilen düzeltme beyannameleri üzerine yapılan işlemlerin hukuka aykırı olduğunu belirtmiş; karar düzeltme isteminin kabulü ile Kurul kararı kaldırıldıktan sonra ısrar kararının onanması gerektiğini ileri sürmüştür. Yaptığı hukuki değerlendirme sonucunda Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu; olayda, davalı idarenin beyanlarının düzeltilmesine ilişkin müeyyideli yazısına istinaden davacı tarafından verilen düzeltme beyannamesine konan ihtirazi kaydın dava açma hakkı vereceği yönünde Mahkemece yapılan değerlendirmenin Anayasa Mahkemesi’nin bu hususa ilişkin ortaya koyduğu ilkelere uygun olduğu, ihtirazi kayıtla beyan üzerine tahakkuk eden vergiler ve hesaplanan gecikme faizlerine karşı dava açılabileceği yolundaki ısrar hükmünün, temyize konu kararın bu yönden bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı sonucuna varmış ve temyiz isteminin ısrar hükmü yönünden reddine hükmetmiştir.

Mevzuat

Ceza Muhakemesi Kanunu

Anayasa Mahkemesi’nin E. 2022/120, K. 2023/107 sayılı ve 01.06.2023 tarihli kararı uyarınca, hükmün açıklanmasının geri bırakılması uygulaması iptal edildi. Değişiklikler, 01.08.2024 tarihinde yürürlüğe girecek.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Türk Ticaret Kanunu

Anayasa Mahkemesi’nin E. 2020/56, K. 2023/108 sayılı ve 01.06.2023 tarihli kararı uyarınca, sermaye şirketlerinde, 30.09.2020 tarihine kadar 2019 yılı net dönem kârının yalnızca %25’ine kadarının dağıtımına karar verilebileceği, geçmiş yıl kârları ve serbest yedek akçelerin dağıtıma konu edilemeyeceği, genel kurulca yönetim kuruluna kâr payı avansı dağıtımı yetkisi verilemeyeceği ile bu hususta sermaye şirketlerine ilişkin istisnaları belirlemeye Ticaret Bakanlığı’nın yetkili olduğuna ilişkin hükümler iptal edildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Kamulaştırma Kanunu

Anayasa Mahkemesi’nin E. 2022/83, K. 2023/69 sayılı ve 05.04.2023 tarihli kararı uyarınca, kamulaştırma bedelinin tespiti için açılan davanın 4 ay içinde sonuçlandırılamaması halinde, tespit edilen bedele bu sürenin bitiminden itibaren kanuni faiz işletileceğine ilişkin fıkra hükmü iptal edildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun

Anayasa Mahkemesi’nin E. 2020/56, K. 2023/108 sayılı ve 01.06.2023 tarihli kararı uyarınca, Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu’nun, üretici, tedarikçi ve perakende işletmelerin fahiş fiyat artışı ve stokçuluk uygulamalarına yönelik düzenlemeler yapma yetkisi iptal edildi. Değişiklikler, 01.05.2024 tarihinde yürürlüğe girecek.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketinin Kurulması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun

Anayasa Mahkemesi’nin E. 2020/56, K. 2023/108 sayılı ve 01.06.2023 tarihli kararı uyarınca, Türkiye Varlık Fonu, Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketi, alt fonlar ve Şirketin kurduğu şirketlere uygulanacak mevzuatın düzenlendiği bazı hükümler iptal edildi. Değişiklikler, 01.05.2024 tarihinde yürürlüğe girecek.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik

Yönetmelikte düzenlenen bazı hususlara aykırı durumlar, 31.07.2024 tarihine kadar ilgili hükümlere uygun hale getirilecek. Ayrıca yönetmelik eklerinde değişikliğe gidildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Sağlık Hizmetlerinde Tanıtım ve Bilgilendirme Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik

Sağlık hizmetlerinde tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerine ilişkin temel ilke ve ölçütlerin belirlenmesi, bu faaliyetlerin denetlenmesi ve uygulanacak yaptırımlara ilişkin usul ve esasların düzenlendiği yeni bir yönetmelik yürürlüğe girdi.

Merkezi Takas Kuruluşlarının Kuruluş ve Çalışma Esasları Hakkında Genel Yönetmelik

Dışarıdan hizmet alımına ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliği

Ödeme prosedürüne ilişkin olarak, iletim sistemi kullanıcıları hakkında iki kat gecikme zammı uygulanacak.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği

Bağlantı esasları, başvuruların alınması ve bağlantı anlaşması başvurusuna ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi; elektronik başvuru ve kapasitelerin ilanı öncesinde yapılacak işlemlere ilişkin yeni hükümler ihdas edildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Aile Hekimliği Sözleşme ve Ödeme Yönetmeliği

Sözleşmelerin içeriği, süresi ve dönemi, sözleşmelerin yenilenmesi, sözleşmenin kendiliğinden sona ermesi, disiplin işlemleri ve görevden uzaklaştırma, kazanç getirici başka iş yapma yasağı, aile hekimi ödeme esasları ve aile sağlığı çalışanı ödeme esaslarına ilişkin hükümler başta olmak üzere birçok hükümde değişikliğe gidildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Türk Dişhekimleri Birliği ve Dişhekimleri Odalarının Disiplin Yönetmeliği

Para cezası, meslekten geçici alıkonma cezası, disiplin soruşturmasında yazışma şekli, disiplin kovuşturması açılması ve disiplin kovuşturması açılmasına yer olmadığı kararına ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

Menkul Kıymet Tesisi Hakkında Tebliğ

Usul ve esasları Merkez Bankasınca belirlenen menkul kıymet tesisine tabi kredilerin usul ve esasları Merkez Bankasınca belirlenen büyüme oranının 27.01.2023 hesaplama tarihinden 29.12.2023 (dahil) hesaplama tarihine kadar bir önceki hesaplama tarihine göre %2’nin üzerinde olması halinde, bu oranı aşan kredi tutarı kadar Türk lirası cinsinden menkul kıymet bloke olarak tesis edilecek.

Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.

İşsizlik Sigortası Fonu Gelirlerinin, İşsizlik Sigortası Kanunu’nun 48. Maddesinin 7. Fıkrasında Belirtilen Amaçlar İçin Kullanılacak Oranının Artırılmasına İlişkin Cumhurbaşkanı Kararı

İşsizlik Sigortası Kanunu’nun ilgili hükmü uyarınca %30 olarak belirlenen İşsizlik Sigortası Fonu bir önceki yıl prim gelirlerinin oranı, 2023 yılı için %50’ye çıkarıldı.

Depremler Nedeniyle Bölgesel Kriz Gerekçesiyle Kısa Çalışma Uygulanan İşyerleri İçin Kısa Çalışma Ödeneğinin Süresinin Uzatılması Hakkında Cumhurbaşkanı Kararı

Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle bölgesel kriz gerekçesiyle 08.05.2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) kısa çalışma başvurusunda bulunmuş olan işyerleri için kısa çalışma ödeneğinin süresi, işverenlerin başvurması koşuluyla, daha önceden kısa çalışmadan yararlanan aynı işçiler için ve aynı şartları aşmamak kaydıyla, 08.05.2023 tarihi ve öncesinde kısa çalışma uygulaması biten işyerleri bakımından 09.05.2023 tarihinden itibaren (bu tarih dahil), 08.05.2023 tarihinden sonra kısa çalışma uygulaması biten işyerleri bakımından ise kısa çalışma bitiş tarihini izleyen tarihten itibaren (bu tarih dahil), 07.08.2023 tarihine kadar yeni bir uygunluk tespiti yapılmasına gerek bulunmaksızın uzatıldı. Karar, 09.05.2023 tarihinden itibaren geçerli olacak.

Depremler Nedeniyle Zarar Gören Bazı İllerdeki Esnaf ve Sanatkârların, Türkiye Halk Bankası Anonim Şirketince Düşük Faizli Kredi Kullandırılmasına İlişkin Kararlar Kapsamındaki Kredi Borçlarının Ertelenmesine Dair Cumhurbaşkanı Kararı

Adıyaman, Kahramanmaraş, Hatay, Malatya, Osmaniye illeri ve bağlı ilçeleri ile Gaziantep ilinin İslahiye ve Nurdağı ilçelerinde faaliyet gösteren ve 06.02.2023 tarihinde meydana gelen depremler nedeniyle işleri ve/veya işletmesi zarar gören ve/veya faal bir şekilde esnaflık faaliyetini devam ettiremeyen esnaf ve sanatkârların, Türkiye Halk Bankası Anonim Şirketi tarafından Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Birlikleri Merkez Birliğine (TESKOMB) bağlı bölge birliklerine ortak olan Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri (ESKKK) kefaletiyle veya doğrudan düşük faizli kredi kullandırılmasına ilişkin kararlar kapsamında olan kredi borçlarının ertelenmesine ilişkin usul ve esaslar belirlendi. Karar, 06.08.2023 tarihinden itibaren geçerli olacak.

Kamuda Açık Kaynak Kodlu Yazılım Kullanımı ile İlgili Cumhurbaşkanlığı Genelgesi

Kamuda açık kaynak kodlu yazılımların kullanımının yaygınlaştırılarak bilişim harcamalarından tasarruf edilmesi, üretici bağımlılığının azaltılması ve siber güvenliğin güçlendirilmesi amacıyla; Milli Savunma Bakanlığı, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, Savunma Sanayii Başkanlığı, Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği, Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı ile Sahil Güvenlik Komutanlığı hariç olmak üzere, ilgili tüm kamu kurum ve kuruluşları için birtakım yükümlülükler belirlendi.

Lexpera Blog’da yayımlanan yazılar, yazarlarının görüşlerini ifade eder. Lexpera Blog’da bir yazıya yer verilmesi, o yazıda savunulan görüşlerin On İki Levha Yayıncılık tarafından benimsendiği anlamına gelmez. Yazılar, bilgi amaçlı olup, hukuki mütalaa ya da tavsiye niteliği taşımamaktadır.
5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ve diğer mevzuat hükümlerine aykırı ve bilimsel yazma etik kurallarını aşan iktibaslar konusunda yazarların ve On İki Levha Yayıncılık’ın rızası bulunmamaktadır.
Author image
Hakkında Göktürk Öcal
gokturk.ocal@lexpera.com.tr