Lexpera’da Geçen Hafta (3-9 Mayıs 2025)

Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin 179. sayısını siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.

Literatür

Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen eserler aşağıda yer almaktadır:

BATİDER, Cilt 9, Sayı 1, 1977

Dergide yer alan makalelerden bazıları, Kefaletin Geçerlik Şartları, Olağanüstü Durumlarda Borçlulara Süre Verilmesi ve İcra Takiplerinin Durdurulması, Çok Uluslu Teşebbüsler ve Bir Dünya Ekonomi Hukuku Olanakları, Vergi Hukuku Yönünden “Para Faizsiz-Ev Kirasız” Sözleşmesi başlıklarını haizdir.

BATİDER, Cilt 12, Sayı 2-3, 1984

Derginin bu sayısında, Karma Akit ve Âdi Şirket, Ortaklar Arasındaki Sözleşmelerin İcrasında En Emin Yol: Hisse Senetlerinin İştirak Halinde Mülkiyeti, Vakıfların Devlete Faydaları, Karşılıksız Çeki Ödeyen Bankanın Keşideciden Talep Hakkı, Sınaî Resim ve Modeller başlıklı makalelere yer verilmiştir.

Filiz Giray, Gamze Çimen (Ed.), Maliye Biliminde Yapay Zekâ ve Makine Öğrenimi

Kitapta, Vergi Kaçakçılığı ile Mücadelede Yeni Bir Yaklaşım: Blockchain Teknolojisi, Kamu Alımlarında Yolsuzlukların Tespiti İçin Yeni Bir Uyarı Sistemi: Avrupa Birliği Red Flags Aracı, BRICS Ülkelerinde Yapay Zekâ ve Vergi İdaresi, Vergilendirmede Makine Öğrenmesi Kullanımı gibi makaleler yer almaktadır.

Sibel Özel, Mustafa Erkan, Hatice Selin Pürselim (Ed.), MÖHUK’ta Reform

Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’un (MÖHUK) eksikliklerinin ve değiştirilmesi gereken hususların ortaya konulduğu çalışmada, bağımsız yazarlar tarafından dile getirilen öneriler irdelenmiştir.

Oktay Karaalp, Barkın Özyurt, Gökçen Elif Toksoy (Ed.), Bilkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi IV. Genç Hukukçu Araştırmacılar Sempozyumu

Bilkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde 20-21.04.2024 tarihlerinde çevrim içi olarak dördüncüsü düzenlenen Genç Hukukçu Araştırmacılar Sempozyumu’nda sunulan tebliğlerden oluşan eserde, farklı akademik çevre ve ekollerden gelen on yedi farklı üniversiteden yirmi katılımcının tebliğlerine yer verilmiştir.

Ebru Şen, Çocuk Haklarının Kapsamı ve Türk Anayasa Hukukundaki Yeri

Çalışmanın birinci bölümünde çocuk haklarının teorik temelleri ve çocuk haklarının anayasalar ve uluslararası metinlerdeki yeri incelenmiş, ikinci bölümünde ise çocuk haklarının 1982 Anayasasına gelinceye dek geçirdiği dönüşüm ve temel yaklaşım Osmanlı’dan itibaren ele alınarak çocuk haklarının Türk Anayasa Hukukundaki yerine değinilmiştir.

Merve Dülger, Uluslararası İnşaat Sözleşmelerinde Gecikme

Eserde, gecikme hali ve iş sahibinin ilgili hakları uluslararası inşaat sözleşmeleri özelinde değerlendirilmiş; yasal düzenlemeler, güncel öğreti görüşleri ve yargı kararları uyarınca konu ele alınmıştır.

Efe Can Yıldırır, Adi Ortaklık Sözleşmesinin Sona Erme Sebepleri

Kitapta, uygulamada öne çıkan meselelerden adi ortaklık sözleşmesinin sona erme sebepleri, Türk Borçlar Kanunu’nun 639. maddesi çerçevesinde irdelenmiş; ortaya çıkan sorunlara yönelik hem öğreti hem de yüksek mahkeme kararları ışığında çözümler önerilmiştir.

Pakize Ezgi Akbulut, Borçlar Hukukunda Kesin Hükümsüzlük Yaptırımının Amaca Uygun Sınırlama (Teleolojik Redüksiyon) Yöntemi ile Daraltılması

Kitabın birinci bölümünde teleolojik redüksiyon yönteminin doktrinde yer alan esnek hükümsüzlük ve kendine özgü geçersizlik görüşleri ile bağlantısı araştırılmış, ikinci bölümünde hükmün amaca uygun sınırlanmasının hukuki dayanağı incelenmiş ve bu yöntemin doğrudan Türk Medenî Kanunu’nun 1. maddesine dayandırılıp dayandırılamayacağı değerlendirilmiş, üçüncü ve son bölümünde ise sözleşmenin geçerlilik unsurlarına değinilmiş ve geçersizlik hallerine uygulanacak kesin hükümsüzlük yaptırımının teleolojik redüksiyona tabi tutulup tutulamayacağı tartışılmıştır.

Yasemin Erolu, Sözleşme Görüşmelerinde Karşı Tarafın Zarara Uğramasını Engelleme Yükümlülüğü ve Sonuçları

Çalışmada, sözleşme görüşmelerinden doğan sorumluluk ve bu sorumluluğun sonuçları ele alınmıştır; sözleşme görüşmeleri, bunların hukuki niteliğine ilişkin öğretide ileri sürülen görüşler, görüşmelerden doğan yükümlülükler, bu yükümlülüklerin sorumluluk kaynakları arasındaki yeri ve sözleşme görüşmelerinden doğan sorumluluğun ortaya çıkışı ile söz konusu sorumluluğun benzer kavramlardan farkı ve güven sorumluluğuyla ilişkisi ortaya konulmuştur.

Burak Sönmez, An Analysis of The Proposal for A Regulation of The European Parliament And of the Council Laying Down Harmonised Rules on Artificial Intelligence (2021/0106) in The Context of Discrimination in Recruitment And New Horizons for Turkey

Eserin birinci bölümünde Avrupa Parlamentosu ve Konseyi’nin yapay zekâ konusundaki teklifinin işe alımda ayrımcılık bağlamında arka planı ele alınmış, ikinci bölümünde işe alımda ayrımcılık konusu bakımından Türk hukuku analiz edilmiş, üçüncü ve son bölümünde ise Avrupa Parlamentosu ve Konseyi’nin Yapay Zekâ ile İlgili Uyumlu Kurallar Getiren Tüzüğe İlişkin Teklifi (2021/0106) incelenmiştir.

Şahin Ardıyok, Emin Köksal, Balcıoğlu Selçuk Ardıyok Keki Avukatlık Ortaklığı CORE Makaleleri 1

Son yıllarda gelişen ve büyüyen rekabet hukuku ve regülasyon alanındaki bilgi birikimine katkıda bulunulmaya çalışılan kitapta, İşlenemez Suçun Rekabet Hukukundaki Yeri ve Uygulaması, Rekabet Hukukunda Çevrim İçi (Online) Sözlü Savunma Toplantılarının Hukuki Niteliği, ABD ve AB Uygulaması Işığında Türk Rekabet Hukukunda Avukat-Müvekkil Gizliliği gibi makalelere yer verilmiştir.

İçtihat

Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:

MAHKEME	KARAR SAYISI
Anayasa Mahkemesi	25
Yargıtay (Hukuk)	2225
Yargıtay (Ceza)	299
Danıştay	8
Bölge Adliye Mahkemesi	1698
Bölge İdare Mahkemesi	1012
TOPLAM	5267

Yüklenen kararlar arasında aşağıda özetine yer verdiğimiz Yargıtay Ceza Genel Kurulu’na ait karar özellikle dikkati çekmektedir:

Yargıtay CGK., E. 2024/3 K. 2025/104 T. 26.02.2025

Sanığın, görevi yaptırmamak için direnme suçundan, Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’nun 32/2. maddesi delaleti ile Türk Ceza Kanunu’nun 265/1-4., 53. ve 63. maddeleri uyarınca 9 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına ilişkin (...) Ağır Ceza Mahkemesi tarafından verilen hükmün, sanık müdafii tarafından istinaf edilmesi üzerine dosyayı inceleyen (...) Bölge Adliye Mahkemesi, istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermiştir.

Hükmün sanık müdafii tarafından temyiz edilmesi üzerine dosyayı inceleyen Yargıtay Dairesi; olay tutanakları, görüntü teşhis ve tespit tutanakları ile tüm dosya kapsamından, sanığın güvenlik güçlerinin kalkanlarına saldıran grupla birlikte hareket ettiği ve polis kalkanlarına elleri ile vurduğu tespit edildiği halde, gerekçeli kararda sanığın polise taş atarken çekilmiş fotoğraflarının bulunması nedeniyle bu sanık yönünden eylemin sübuta erdiği şeklinde dosya kapsamı ile uyumlu olmayan kabule yer verilmesi suretiyle çelişki oluştuğu gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar vermiştir.

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı; atılı suçun, Ceza Muhakemesi Kanunu’nun, Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile eklenen 286/3. maddesi kapsamında kalmadığının kabulü gerektiği düşüncesi ile temyiz isteminin reddine karar verilmesi yerine işin esasına girilmek suretiyle bozma kararı verilmesinin hukuka aykırı olduğu görüşüyle itiraz yoluna başvurmuştur.

Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 308. maddesi uyarınca inceleme yapan ilgili Yargıtay Dairesi tarafından itiraz nedenleri yerinde görülmemiştir.

Bunun üzerine dosyanın tevdi edildiği Yargıtay Ceza Genel Kurulu; Yargıtay İç Yönetmeliği’nin 27. maddesi uyarınca dava zamanaşımının gerçekleşip gerçekleşmediğini tespit etmiş, daha ağır cezayı gerektiren başka bir suçu oluşturma ihtimali bulunmayan ve 06.04.2015 tarihinde gerçekleştirildiği iddia edilen eylemle ilgili olarak sanık hakkında dava zamanaşımını kesen son işlemin 14.10.2016 tarihli mahkûmiyet kararı olup bu tarihten sonra dava zamanaşımını kesen veya durduran başkaca bir sebep bulunmadığı, 8 yıllık aslî dava zamanaşımı süresinin, Ceza Genel Kurulu’nun inceleme tarihinden önce 14.10.2024 tarihinde dolduğu gerekçesiyle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı itirazının değişik gerekçeyle kabulüne ve sanık hakkındaki kamu davasının TCK’nın 66/1-e ve CMK’nın 223/8. maddeleri uyarınca düşmesine oybirliği ile hükmetmiştir.

Mevzuat

Bilirkişilik Yönetmeliği

Yönetmelikte geçen liste tanımı ile temel eğitim, eğitim kuruluşlarına izin verilmesi, bilirkişi listesi, incelemenin usul ve esaslarına ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.