Lexpera’da Geçen Hafta (30 Kasım-6 Aralık 2024)
Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin 158. sayısını siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.
Literatür
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen eserler aşağıda yer almaktadır:
Sezer Çabri, Miras Hukuku Şerhi (TMK m. 640-682) Cilt III
Türk Medenî Kanunu’nun miras hukukuna ilişkin hükümlerinin incelenmesini amaçlayan çalışmada miras ortaklığı, mirasçıların terekenin borçlarından sorumluluğu, miras ortaklığının sona ermesi, mirasın paylaşılması davası, paylaşmanın nasıl yapılacağı, tarımsal arazilerin paylaşılması, mirasta denkleştirme, paylaşma sözleşmesi ile miras payının devri sözleşmesi konuları Türk-İsviçre Hukuku öğretisi doğrultusunda ele alınmıştır.
Mete Özgür Falcıoğlu, Elektronik Ticaret Hukuku
Kitapta, Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun ile çerçevesi çizilen ve elektronik ortamda gerçekleşen çevrimiçi iktisadi ve ticari faaliyetler, elektronik sözleşmeler ve bunların kurulmaları, bilgilendirme yükümlülükleri, ticari iletişim ve ticari elektronik ileti konuları teknik ve hukuki boyutlarıyla tartışılmıştır.
Şirin Aydıncık Midyat, Kişilik Hakkının Ticarileşmesi (İmaj Hakkı)
Eserde, son yıllarda medya ve ünlüler arasındaki etkileşim sonucu doğmuş olan ve imaj hakları olarak nitelendirilen, kişinin ayırt edici unsurlarının ekonomik bir değer kazanması, yine buradan hareketle ünlü olmayan kişilerin de kendi kişiliklerinden kaynaklanan bu ekonomik değerden faydalanma ihtiyacı karşısında dünyada ve özellikle Avrupa ve İsviçre’de olan gelişmeler üzerinde durulmuştur.
Özge Yücel Dericiler, Uluslararası Esnek Hukuktan Bağlayıcı Hukuka: Şirketler ve İnsan Hakları
Çalışmada, şirketlerin insan hakları alanında doğrudan ve dolaylı olarak neden olduğu ya da kolaylaştırdığı ihlaller incelenmiş ve alana ilişkin temel hukuki sorunlar tartışılmış, özen yükümlülüğü yasaları ve ticari işletmelerin insan hakları yükümlülüğüne ilişkin bağlayıcı uluslararası sözleşme taslakları değerlendirilmiştir.
Pınar Başak Coşkun, Barkın Özyurt, Yağmur Öykü Yönet (Ed.), III. Genç Hukukçu Araştırmacılar Sempozyumu
Bilkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi tarafından 26-27 Kasım 2022 tarihlerinde düzenlenen sempozyumda sunulan tebliğlerden oluşan kitapta, Montrö Boğazlar Sözleşmesi Bağlamında Savaş ve Barış Durumu Kavramları ile Savaş Gemilerine Yönelik Sınırlandırmalar, Yatırım Tahkimi Yargılamasında İnsan Haklarına Riayet Yükümlülüğü, Avrupa Birliği Rekabet Hukukunda Yoğunlaşmaların Denetiminde “Sürdürülebilirlik” ve Aşı Karşıtı Veliye Karşı Çocuğun Manevi Tazminat Talebi başlıklı makaleler yer almaktadır.
Birce Arslandoğan, Rehnin Paraya Çevrilmesi Yolu ile Takip Yapma Zorunluluğu
Eserde, rehin hakkının maddi hukuk kapsamında ne şekilde anlaşılması gerektiği, hangi mal ve haklar üzerinde uygulandığı, ana esasları ve mevzuat düzenlemeleri çerçevesinde genel bilgilere yer verilmiş ve takip hukuku kapsamında rehin konusu mal ve alacak kavramının hangi hususlara ilişkin olduğunun çerçevesi belirlenmeye çalışılmıştır.
Faruk Özkan, Sebepsiz Zenginleşmeye Uygulanacak Hukuk
Çalışmada, maddi hukuk bağlamında sebepsiz zenginleşme kurumu ele alındıktan sonra sebepsiz zenginleşmenin nasıl vasıflandırılması gerektiği tespit edilmiş; lex causae condictionis’in uygulama alanı, taraf menfaatlerinin korunabilmesi ve milletlerarası özel hakkaniyetin sağlanabilmesi amacıyla irdelenmiştir.
Geçen hafta Blog’a yüklenen yazıya aşağıda yer verilmiştir:
Furkan Güven Taştan, Hukuk Atölyesi’nin 23. Bölüm Konuğu: Ernst E. Hirsch
İçtihat
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:
| MAHKEME | KARAR SAYISI |
| Anayasa Mahkemesi | 27 |
| Yargıtay (Ceza) | 9 |
| Bölge Adliye Mahkemesi | 2705 |
| Bölge İdare Mahkemesi | 84 |
| TOPLAM | 2825 |
Yüklenen kararlar arasında aşağıda özetine yer verdiğimiz Yargıtay 2. Ceza Dairesi’ne ait karar özellikle dikkati çekmektedir:
Yargıtay 2. CD., E. 2023/16659 K. 2024/5170, T. 28.03.2024
Dava konusu, ilk derece mahkemesi tarafından verilen hükme yönelik istinaf incelemesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından verilen kararın temyiz edilmesine ilişkin olup sanık müdafiin temyiz isteminin, zorunluluk hali bulunduğuna, eylemin kullanma hırsızlığı olduğuna, samimi beyanda bulunan sanık hakkında takdiri indirim nedenlerinin uygulanması gerektiğine yönelik olduğu belirlenmiştir.
İlk derece mahkemesinin kabulüne uyan Türk Ceza Kanunu’nun 142/2-h ve 143. maddelerinde öngörülen suçun gerektirdiği cezanın alt sınırının 5 yıldan fazla olması ve Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun E. 2021/35, K. 2021/473 sayılı ve 14.10.2021 tarihli kararı dikkate alınarak, Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 150/3. maddesi uyarınca sanığa atanan zorunlu müdafiin, TCK’nın 142/2-h maddesinin uygulanma ihtimaline göre sanığın ek savunmasının alındığı, duruşmada hazır bulunması gerektiği gözetilmeden yargılamaya devam edilerek savunma hakkının kısıtlanması nedeniyle temyiz nedenleri yerinde görülerek hüküm bozulmuştur.
Mevzuat
Seri muhakeme usulüne ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Anayasa Mahkemesi’nin E. 2023/74, K. 2024/141 sayılı ve 23.07.2024 tarihli kararı uyarınca, yapının depreme dayanıklılığı hususunun malikin sorumluluğunda olduğuna ilişkin fıkra hükmü iptal edildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu
Kısa dönem ikamet izni ve sınır dışı etme kararına ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. Değişiklikler, bundan sonra açılan davalar hakkında uygulanacak.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Araçlara ait trafik ayırım işaretleri ve diğer işaretler ile Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen araç tescil hizmetlerine ilişkin iş ve işlemlerin noterliklere devrine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun
Kanunun kapsamı, armağan edilen silahlar, silahın çalınması, silahın kaybedilmesi, ateşli silahların parçaları, susturuculu veya hedef noktalayıcı aparat takılı tabanca, kurusıkı tabir edilen ses veya gaz fişeği ya da benzerlerini atabilen silahlar ve yaptırımlara ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Kanunda yer alan tanımlar, derneklerin izinle kurabileceği tesisler, derneklerin kayıtlarının tutulması ve işlemlerin elektronik ortamda yapılmasına ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. Dernek lokallerinin açılması, işletilmesi, denetimi ve kapatılmasına ilişkin yeni hükümler ihdas edildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Çarşı ve Mahalle Bekçileri Kanunu
İstihdam, adaylarda aranacak şartlar, sınav, önleyici ve koruyucu görev ve yetkiler, durdurma, kimlik sorma ve çalışma saatlerine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Kiralanan araç ve gemi/deniz aracı bilgileri, kiralayanların kimlik bilgileri, kira sözleşmesi ve buna ilişkin tüm bilgi, belge ve kayıtların usulüne uygun şekilde tutulması, saklanması ve paylaşılmasına ilişkin hükümler ile bu hususlara ilişkin yaptırımlarda değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun
Özel güvenlik görevlilerinde aranacak şartlarda değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Kaymakam aday adaylarının mesleğe alınması, hizmet sürelerinin mülki idare amirliği hizmetleri sınıfında geçmiş sayılması, değerlendirme yöntemi ve il valileri ya da il valiliği yapmış olanlardan İçişleri Bakanlığı bünyesinde genel müdür kadrosunun dengi kadrolara atananların mali haklarına ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği
İşveren tarafından işyerinde yemek verilmeyen durumlarda sigortalıya yemek verilmek suretiyle sağlanan menfaatlerin nakit olarak ya da yemek hizmetinin alınması dışında kullanılabilecek yemek kartı/çeki/kuponu gibi araçlarla sağlanması halinde, fiilen çalışılan günlere ait bir günlük yemek bedelinin Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından belirlenen tutarının fiilen çalışılan gün sayısı ile çarpılması sonucunda bulunulacak tutarını aşmayan kısmı prime esas kazançların hesaplanmasında dikkate alınmayacak. Değişiklikler, 01.01.2025 tarihinde yürürlüğe girecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Araçların Satış, Devir ve Tescil Hizmetlerinin Yürütülmesi Hakkında Yönetmelik
Tescile yetkili kuruluşlar, araçların tescil işlemleri, çekici ve römorkların tescili, engelli araçlarının tescili, satış veya devir işlemi yapılan araçların noterler tarafından tescili, tescil plakası verilmesi ve kullanılması, tescil plakalarının takılma yerleri ve sayıları, basılı kâğıt ve tescil plakalarının basımı, dağıtımı ve veri paylaşımına ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. Bazı hükümler, 01.01.2025 ve 01.07.2025 tarihlerinde yürürlüğe girecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Yetki alanı dışında kayıtlı bulunan taşınmazlara ilişkin Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından belirlenecek taşınmazlar ve tapu işlemleri ile tarafların farklı birimlerde bulunmaları halinde gerçekleştirilecek mülkiyetin devrini amaçlayan sözleşmelerin yapılmasına ilişkin usul ve esaslar belirlendi. Tapu Müdürlüklerince Yetki Alanı Dışında Kayıtlı Bulunan Taşınmazlarla İlgili Tapu İşlemlerinin Yapılmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırıldı.
Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Okul Öğrencilerinin Kılık ve Kıyafetlerine Dair Yönetmelik
Yönetmeliğin amaç, kapsam ve dayanağı, temel ilkeler ve yaptırıma ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Ebelerin eğitim durumlarına göre yer aldıkları sağlık hizmet sunumu süreçlerinde yapabilecekleri ebelik uygulamalarını, görevlerini, yetkilerini ve sorumluluklarını belirleyen yeni bir yönetmelik düzenlendi.
Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 459)
Tevsik zorunluluğu tutarı, aynı günde aynı kişi veya kurumlarla yapılan işlemler, kısım kısım yapılan tahsilat ve ödemeler ile kapsamda olmayan tahsilat ve ödemelere ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
