Lexpera’da Geçen Hafta (31 Aralık 2021-7 Ocak 2022)
Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin on birincisini siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.
Literatür
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen eserler aşağıda yer almaktadır:
N. Füsun Nomer Ertan, Elif Oğuz, Prof. Dr. Erdoğan Moroğlu’nu Anma Toplantıları
Eser, 29.05.2021 tarihinde İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanlığı ve İstanbul Barosu Başkanlığı’nın işbirliği ile Prof. Dr. Erdoğan Moroğlu anısına düzenlenen toplantıda sunulan bilimsel tebliğleri içermektedir.
İmge Kuzgun, Türk Ceza Hukuku Açısından Mobbing
Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenmiş bir kavram olmasa da Borçlar Kanunu ve İş Kanunu’nda psikolojik taciz adı ile düzenlenen mobbing kavramının içinin tam olarak doldurulamadığı iddiasından yola çıkılan çalışmada, mahkeme kararları ve bilimsel çalışmalarla kavram açıklanmaya çalışılmıştır.
Mehmet Akif Özsoy, Özel Hukuk İlişkisine Dayalı Olarak Çalışanların Buluşları
Eserin ilk bölümünde çalışanların buluşlarının karşılaştırmalı hukukta ve Türk hukukunda düzenlenişi ele alınmış, ikinci bölümünde çalışan buluşu kavramı ve unsurları ortaya konulmuş, üçüncü bölümünde ise çalışanların buluşlarında tarafların hak ve yükümlülükleri detaylı olarak incelenerek değerlendirmelere yer verilmiştir.
Fatma Beril Özcanlı, Şirketler Topluluğunda Hâkimiyetin Hukuka Aykırı Kullanılması
Kitapta, şirketler topluluğuna ilişkin pozitif düzenlemelerin olmadığı bir sistemde, topluluk dışı pay sahiplerinin genel ilkelerden hareketle korunmasının mümkün olamayacağı, bu korunmanın pozitif hükümlerin yaratacağı güvenceden yoksun olacağı savı dile getirilmektedir.
Arif Duran, Örtülü Kazanç Aktarımı Yasağı (SerPK m. 21)
6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nda düzenlenmiş olan örtülü kazanç aktarımı yasağını konu edinen çalışma kapsamında örtülü kazanç aktarımının unsurları, görünüm şekilleri ve aktarıma bağlı hukuki sonuçlar ayrıntılı olarak incelenmiştir.
Fatih Buğra Erdem, The Suppression Of Innovation: Testing The Open Nature Of Article 102 TFEU
İnovasyonun baskılanmasının, tüketicilerin zararına olacak şekilde teknolojik gelişmeyi engellediği ve AB rekabet hukuku açısından ihmal edilen bir konu olarak ele alındığı iddiasını taşıyan çalışmada, AB’nin İşleyişi Hakkında Antlaşma’nın 102. maddesi ışığında inovasyonun baskılanması kavramı tartışılmaktadır.
İçtihat
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:
| MAHKEME | KARAR SAYISI |
| Anayasa Mahkemesi | 75 |
| Yargıtay (Hukuk) | 994 |
| Yargıtay (Ceza) | 461 |
| Danıştay | 10 |
| Bölge Adliye Mahkemesi | 1380 |
| TOPLAM | 2920 |
Yüklenen kararlar arasında aşağıda özetine yer verdiğimiz Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na ait karar özellikle dikkati çekmektedir:
Danıştay İDDK., E. 2021/49 K. 2021/34 T. 25.10.2021
İlgili idari dava dairelerinin kararları arasındaki aykırılığın giderilmesi istemine konu olan kararda, aykırılığın, 6413 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu uyarınca tesis edilen kınama cezalarının yargı denetimine tabi olup olmadığı hususundan kaynaklandığına, Anayasa’nın 129. maddesinin askeri personele verilen uyarma, kınama ve hizmete kısmi süreli devam cezalarına karşı kanun koyucuya yargı yolunu açmadığına, Türk Silahlı Kuvvetleri mensubu olan davacılara uygulanan kınama cezalarına karşı yargı yolunun kapalı olduğuna, bu nedenle işlemlerin iptali istemiyle açılan davaların esasının incelenmesi olanağının bulunmadığına hükmedilmiştir.
Mevzuat
Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun
Kapalı ceza infaz kurumu dışına çıkma hallerine ilişkin fıkra hükmü yeniden düzenlendi. Değişiklik, 05.10.2022 tarihinde yürürlüğe girecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
2022 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu
Gelir, gider, finansman ve denge, bütçe düzeni ve uygulaması, yatırım harcamaları, mahalli idareler ve fonlara ilişkin hükümleri içeren kanun yürürlüğe girdi.
2020 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu
Gelir ve gider bütçesi, devredilen, iptal edilen ve tamamlayıcı ödenek ile devlet borçlarına ilişkin hükümleri içeren kanun yürürlüğe girdi.
Esnaf ve sanatkârların finansman ihtiyaçlarının uygun koşullarda karşılanması amacıyla, önceki yıllarda alınan kararlar kapsamında Türkiye Halk Bankası Anonim Şirketince Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri (ESKKK) kefaletiyle veya doğrudan esnaf ve sanatkârlara kullandırılmış olup bakiyesi 2022, 2023 ve 2024 yılına devreden krediler için 01.01.2022-31.12.2024 tarihleri arasında %50 faiz indirimi uygulanacak.
Türkiye ve Kuzey Kıbrıs’ta esnaf ve sanatkâra Halkbank tarafından kullandırılan ve 2024 yılına kadar kullandırılacak kredilere %50 faiz indirimi desteği sağlanacak. Bazı iş kollarında faiz indirimi %100 olacak.
Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik
Türk vatandaşlığının istisnai olarak kazanılmasına ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. Buna göre, en az 250.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarındaki taşınmazı tapu kayıtlarına üç yıl satılmaması şerhi koyulmak şartıyla satın aldığı veya kat mülkiyeti ya da kat irtifakı kurulmuş, en az 250.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarı peşin olarak yatırılan ve tapu siciline üç yıl süreyle devir ve terkini yapılmayacağı taahhüdü şerh edilmek şartıyla noterde düzenlenmiş sözleşme ile taşınmazın satışının vaat edildiği Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca tespit edilen yabancılar, Cumhurbaşkanı kararı ile Türk vatandaşlığını kazanabilecek.
Belirtilen döviz tutarları işlem öncesinde Türkiye’de faaliyet gösteren bir bankaya ve bu bankaca da Merkez Bankasına satılacak. Satım sonucu elde edilen Türk Lirası tutarlar Türk Lirası mevduatta ya da Türk Lirası cinsinden devlet borçlanma araçlarında üç yıl süre ile tutulacak.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Bilgi Sistemleri ve İş Süreçleri Bağımsız Denetimi Hakkında Yönetmelik
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu gözetimi ve denetimi altındaki kuruluşların bilgi sistemleri ile iş süreçlerinin, yetkilendirilmiş bağımsız denetim kuruluşları tarafından denetlenmesi ile ilgili usul ve esasları düzenleyen yönetmelik yürürlüğe girdi.
Bankaların Kıymetli Maden Alım Satımına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik
Bankaların alım ve satımını yapabilecekleri kıymetli madenlerin ayar, ürün ve milyem bilgilerinde bazı değişikliklere gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Taşıt sahibi tüzel kişiler de e-devlet kanalıyla yapılan elektronik taşıt sözleşmesinin tarafı olabilecek. İptal edilen veya yenileme süresi sona eren yetki belgelerine ilişkin verilmiş ve kaldırılmamış uyarmaların bulunması halinde, verilmiş olan uyarmalar kaldırılmadan veya yetki belgesinin iptal edildiği ya da yenileme süresinin sona erdiği tarihten itibaren 1 yıl geçmeden, aynı gerçek veya tüzel kişiye aynı yetki belgesi düzenlenmeyecek.
Yetki belgesi talebi karşılanan gerçek veya tüzel kişilerin, talep ettikleri yetki belgesiyle ilgili Yönetmelikle belirlenmiş şartları sağladıklarına ilişkin gerçeğe aykırı beyanda bulunduklarının tespiti halinde, düzenlenmiş olan yetki belgesine ilişkin faaliyetleri geçici olarak durdurulacak. Yetki belgesi sahiplerinin, adlarına düzenlenen yetki belgelerine ilişkin gerekli şartları sağladıklarının tespitine müteakip faaliyetlerine yeniden izin verilecek.
Yolcu taşımacılığı faaliyeti yürütmek üzere yetki belgesi alanlar, seyahate başlamadan önce taşıt içerisinde emniyet kemeri kullanım zorunluluğuna ilişkin sesli veya görüntülü olarak yolcuları bilgilendirmek zorunda olacak.
Ücret tarifelerinin geçerlilik süresinin asgari dört aylık olarak belirlenmesi zorunlu olacak. “Görülmüştür” şerhi verilen ücret tarifeleri, şerhin verildiği tarihten itibaren dört ay geçmeden yeniden belirlenemeyecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
01.02.2022 tarihinde yürürlüğe girmek üzere bazı yönetmelik hükümlerinde değişikliğe gidildi. Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu, araçların yakıt cinsine ve emisyon değerlerine göre, Yönetmelikte düzenlenen prim indirim ve artırım oranlarına ek olarak %10’a kadar indirim veya artırım uygulamaları getirebilecek. Sigorta poliçesinin ilgili mevzuat çerçevesinde sonlandırılması durumunda, sigorta şirketine tahakkuk eden prim 40 TL’den az olamayacak. Bu primin 32 TL’si acente komisyonu olarak tahakkuk ettirilecek. 01.02.2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere uygulanacak azami primler, 2022 yılı Ocak ayında uygulanan azami primlere %20 eklenerek uygulanacak.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği
Hassas kullanımların bulunduğu alanlarda faaliyet gösteren açık ve yarı açık eğlence yerlerinde, 24.00-07.00 saatleri arasında canlı müzik yayını yapılması yasak olacak. Yörenin özelliğine bağlı olarak gerekli görülmesi halinde, canlı müzik yayınının yapılacağı zaman dilimlerinin, İl Mahalli Çevre Kurulu Kararı ile yeniden düzenlenebileceğine ilişkin hüküm yürürlükten kaldırıldı.
Çok hassas kullanımları etkileyebilecek alanların yakınında, bitişiğinde, altında veya üstünde konser, gösteri, miting, tören, festival ve benzeri açık hava faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi yasak olacak. Hassas ve az hassas kullanımların bulunduğu alanlarda ise konser, gösteri, miting, tören, festival ve benzeri açık hava faaliyetlerinin 24.00-07.00 saatleri arasında yapılması yasak olacak. Belirtilen açık hava faaliyetlerine, çevresel gürültüye maruz kalan kişilerin ve yaşanan şikâyetlerin yoğunluğu göz önünde bulundurularak, İl Mahalli Çevre Kurulu Kararı ile alan ve saat sınırlaması getirilebilecek.
Açık ve yarı açık eğlence yerlerinin kapalı hale getirilmesi ile ilgili esasların, Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden itibaren 1 yıl içinde yerine getirilmesi gerekecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Yapılacak İthalatta Alınacak İzin Hakkında Tebliğ
Kamu İhale Kanunu uyarınca, kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılacak ithalatta alınacak izinlere ilişkin usul ve esasları düzenleyen tebliğ yürürlüğe girdi.
İthalat İşlemlerinde Elektronik Başvuru Sistemi Tebliği
Ticaret Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen ithalat işlemlerinde (kayda alınmak suretiyle ileriye yönelik olarak gözetim uygulamaları hariç), başvuruların elektronik ortamda yapılmasına ve işlem yapacak kullanıcıların yetkilendirilmesine dair usul ve esasları belirleyen tebliğ yürürlüğe girdi.
01.01.2022 tarihinden geçerli olmak üzere, mal ve hizmet tedarikinde alacaklıya yapılan geç ödemelere ilişkin temerrüt faiz oranının sözleşmede öngörülmediği veya ilgili hükümlerin geçersiz olduğu hallerde uygulanacak faiz oranı yıllık %17,25, alacağın tahsili masrafları için talep edilebilecek asgari giderim tutarı 555,00 TL olarak belirlendi.
Mesleki Yeterlilik Kurumu Mesleki Yeterlilik Belgesi Zorunluluğu Getirilen Mesleklere İlişkin Tebliğ
Tehlikeli ve çok tehlikeli işlerden olup çalışanlar için Mesleki Yeterlilik Kurumu Mesleki Yeterlilik Belgesi zorunluluğu getirilen mesleklerin belirlendiği tebliğ yürürlüğe girdi.
Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar
Devlet Memurları Kanunu uyarınca kamu idare, kurum ve kuruluşlarında mali yılla sınırlı olarak sözleşme ile çalıştırılan ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileri hakkında uygulanan esaslarda değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Zorunlu Karşılıklar Uygulama Talimatı
Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ kapsamında yurt içi yerleşik gerçek kişilerin döviz tevdiat hesaplarından/döviz cinsinden katılım fonlarından Türk lirası vadeli mevduat/katılma hesaplarına dönüşen tutarlar vadeli Türk lirası hesabında kaldığı sürece Türk lirası yükümlülüklere dâhil edilmeyecek. Tebliğ kapsamında, yurt içi yerleşik gerçek kişilerin döviz tevdiat hesapları/döviz cinsinden katılım fonlarından Türk lirası vadeli mevduat/katılma hesaplarına dönüşen tutarlar için zorunlu karşılık tesis edilmemekle birlikte, bu tutara tekabül eden zorunlu karşılık tesis tutarının (bu tutarın Türk lirası mevduat/katılım fonuna uygulanan en yüksek zorunlu karşılık oranı ile çarpılması ile bulunan tutar kadarlık kısmının) iki katına %14 oranında faiz/nema ödenecek. Bu tutar, Türk lirası cinsinden tesis edilen toplam zorunlu karşılıktan fazla ise Türk lirası cinsinden tesis edilen zorunlu karşılık tutarının tamamına %14 oranında faiz/nema uygulanacak.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
2022 Yılı Uzlaştırmacı Asgari Ücret Tarifesi
Ceza Muhakemesi Kanunu gereğince soruşturma ve kovuşturma makamlarının talebi üzerine görevlendirilen uzlaştırmacılara ödenecek meblağ ile meblağın ödenmesine ilişkin usul ve esasları belirleyen tarife yürürlüğe girdi.
