Lexpera’da Geçen Hafta (6-12 Ocak 2024)
Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin 113. sayısını siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.
Literatür
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen eserler aşağıda yer almaktadır:
Betül Karagedik, Uluslararası Yatırım Hukukunda Yatırımcının İnsan Hakları Yükümlülüğü
Çalışmada, günümüzün devlet dışı aktörlerinden olan çok uluslu şirketlerin ciddi insan hakları ihlalleriyle birlikte anıldığına değinilerek yatırımcının insan hakları yükümlülüğü bakımından mevcut durum, uluslararası yatırım hukuku kapsamında ve güncel gelişmeler ışığında incelenmiştir.
Korkut Kanadoğlu, Kutluhan Bozkurt, Uluslararası Hukuk, Avrupa Birliği Düzenlemeleri, AİHM İçtihatları ve AYM Kararları Kapsamında Sağlık Hakkı
Eserde, hukuk disiplinleri arası işbirliği sağlanarak uluslararası hukuk, Avrupa Birliği düzenlemeleri, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi içtihatları ve Anayasa Mahkemesi kararları; yaşama hakkı, vücut bütünlüğü hakkı (özel yaşamın gizliliğine saygı hakkı) ile işkence ve kötü muamele yasağı ekseninde değerlendirilmiştir.
Ezgi Hakalmaz, Hekimlik Sözleşmesi Bağlamında Kişisel Sağlık Verilerinin İşlenmesi ve Korunması
Kitapta, hastanın kişisel sağlık verilerini işleme faaliyeti hekimin sır saklama ve kayıt tutma yükümlülüğü çerçevesinde değerlendirilmiş; kişisel verilerin işlenmesinde esas alınacak temel ilkeler ve özel nitelikli kişisel verilerden olan kişisel sağlık verilerinin işlenmesi için gerekli şartlar ele alınmış; hekimlik sözleşmesi bağlamında hastanın kişisel sağlık verilerinin veri sorumlusu hekim tarafından hukuka aykırı olarak işlenmesi halinde hukuka aykırılığın sonuçları ve başvurulabilecek hukuki yollar tespit edilmiştir.
Sanem Üzeler Demirağ, Halka Açık Anonim Şirketler Bakımından Şirketler Topluluğunda Ortak Nakit ve Hizmet Kullanımının Hukuki Sonuçları
Çalışmada, topluluk şirketleri arasında gerçekleştirilen topluluk içi borçlanma, nakit havuzlama, sermaye avansı gibi uygulamalar halka açık şirketler bakımından Sermaye Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuat hükümleri uyarınca sermayenin oluşturulmasına ve mal varlığının korunmasına yönelik düzenlemeler çerçevesinde değerlendirilmiş; halka açık şirketin topluluk şirketleri ile arasındaki ortak nakit kullanımı uygulamaları sermayenin tam ve nakden ödenmesini sağlamaya yönelik düzenlemelerin yanı sıra örtülü kazanç aktarımı yasağı ve ilişkili taraf işlemlerinde uyulması gereken usul ve esaslar açısından irdelenmiştir.
Pelin Çavdar, Karşılıklı Borç Yükleyen Sözleşmelerde İfa Güçsüzlüğü ve Hukuki Sonuçları (TBK md.98)
Eserde, ifa güçsüzlüğüne ilişkin yasal düzenlemeler çeşitli ülke hukukları ve uluslararası sözleşmelerdeki hükümler ışığında incelenmiş; TBK’nın 98. maddesinin hukuki niteliği ortaya konmuş ve benzer kavramlarla karşılaştırılması yapılmış; TBK’nın 98. maddesine başvurmak için aranan hukuki olgulara ve hükmün hukuki sonuçlarına ayrıntılı olarak yer verilmiş; ayrıca konuya ilişkin söz konusu düzenlemenin TBK’daki özel hükümlerde nasıl düzenlendiğine ilişkin açıklamalar yapılmıştır.
Neriman Kılıç, Legitimacy Concerns in Investor-State Dispute Settlement
Yatırımcı-devlet uyuşmazlık çözümü sisteminin meşruluğu meselesinin ve olası reformların derinlemesine ve kapsamlı bir şekilde tartışıldığı kitapta, meşruiyet kavramı, meşruiyet için gerekli olan güvenilir, öngörülebilir, tutarlı ve şeffaf bir sistemin inşası ve söz konusu uyuşmazlık çözümü sistemi kapsamında gelişen kaygılar ele alınmıştır.
Geçen hafta Blog’a yüklenen makalelere aşağıda yer verilmiştir:
Ali Sağlam, Hukukçular İçin Bir Dijital Platform Önerisi: Hukuki Mütalaa Sistemi
İçtihat
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:
| MAHKEME | KARAR SAYISI |
| Anayasa Mahkemesi | 27 |
| Yargıtay (Hukuk) | 779 |
| Yargıtay (Ceza) | 726 |
| Danıştay | 5 |
| Bölge Adliye Mahkemesi | 542 |
| Bölge İdare Mahkemesi | 466 |
| TOPLAM | 2545 |
Yüklenen kararlar arasında aşağıda özetine yer verdiğimiz Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na ait karar özellikle dikkati çekmektedir:
Danıştay İDDK., E. 2016/5407 K. 2018/3755 T. 28.06.2018
Dava; davacının kiracısı olduğu yapının, Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun uyarınca riskli alan olarak belirlenmesine karşı yapılan itirazın reddine ilişkin işlem ile Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanunun Uygulama Yönetmeliği’nin 7. maddesinin 5. ve 6. fıkraları ile 16. maddesinin ilk dört fıkrasının iptali istemine ilişkindir.
İlgili Danıştay Dairesi; söz konusu kanunda riskli yapı tespiti ve yıkımına ilişkin işlemlere karşı itiraz hakkının sadece maliklere tanındığı, davacının riskli yapı olarak tespit edilen yapıda kiracı olarak ticari faaliyet yürütmesine bağlı olarak dava açma ehliyetinin bulunmadığı için davanın esasının incelenmesine hukuken olanak bulunmadığı, işleme konu binanın riskli yapı olarak tespit edilmesi işlemine karşı yapılan itirazın reddine ilişkin işlemin iptal edilmesinde dava açma ehliyeti bulunmayan davacının, riskli yapı belirlenmesi işlemine karşı yapılan itirazın reddine ilişkin işlemin dayanağı olan yönetmelik hükümlerinin iptalini isteme hususunda da ehliyetinin bulunmadığı, malik, kiracı ve sınırlı ayni hak sahibi kişilere sadece konut, işyeri tahsisi veya kira yardımı imkânları getirildiği dikkate alındığında, bu yardımlar haricinde konut veya işyeri kiracılarının yapının tahliyesi nedeniyle uğramış oldukları zararları karşılayacak başkaca yardımlar öngörmeyen dava konusu yönetmelikte hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle davanın esastan reddine karar vermiştir.
Davacının kararı temyiz etmesi üzerine Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu; davacının kiracısı bulunduğu taşınmazın riskli yapı olarak tespit edilmesine ilişkin işlem ve bu işleme karşı yaptığı itirazın reddine ilişkin işlemin söz konusu yapıda ticari faaliyette bulunan kiracının menfaatini ihlal ettiğine, kiracısı olduğu yapının riskli alan olarak belirlenmesine karşı yapılan itirazın reddine ilişkin işlem ile dava konusu yönetmelik hükümlerinin iptali istemiyle dava açmak hususunda kiracının ehliyeti bulunduğunun kabulüne, ehliyet nedeniyle oluşan yeni duruma göre yeniden hüküm tesis edilmesi gerektiği gerekçesiyle Daire kararının bozulmasına oybirliği ile hükmetmiştir.
Mevzuat
Anayasa Mahkemesi’nin E. 2020/76, K. 2023/172 sayılı ve 11.10.2023 tarihli kararı uyarınca, “içeriğin çıkarılması ve erişimin engellenmesi kararları ile yerine getirilmesi” başlıklı maddenin hükümlerinde değişikliğe gidildi. Ayrıca “içeriğin yayından çıkarılması ve erişimin engellenmesi” başlıklı maddenin hükümleri iptal edildi. Değişiklikler 10.11.2024 tarihinde yürürlüğe girecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Onaylanmış kişi statüsü verilebilecek kişiler, fiilen ödenen veya ödenecek olan fiyata ilave edilecek unsurlar, beyannamede düzeltme, ulusal transit rejiminde serbest dolaşımda olmayan eşyada beyana aykırılık, antrepolardaki eşyanın başkasına devri, süre uzatımı ve yatırım iznine ilişkin hükümler başta olmak üzere birçok hükümde kapsamlı değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Veteriner Tıbbi Ürünler Hakkında Yönetmelik
Yenilikçi tedavi ürünü ve sınırlı pazar ürünü tanımlandı. Ürünle ilgili çalışmalar, veteriner tıbbi ürün değerlendirme komisyonu, sorumlu yönetici, kalite kontrol, veteriner ecza deposu ruhsatının verilmesi, ürünlerin pazarlama izninin iptali ile satış yerlerinin ve veteriner tıbbi ürün temin izinli yerlerin denetimi ve cezalara ilişkin hükümler başta olmak üzere birçok hükümde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
İlgili mevzuat hükümleri uyarınca hazırlanan ve 2024 yılında meslek mensuplarınca uygulanacak olan asgari ücret tarifesi belirlendi.
Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği Tebliği
Yetki belgesi başvurusu, tespit işlemi yapılacak gümrük işlemleri, genel hükümler, tespit raporlarının sunulmasına ilişkin hükümler ile cezai hükümler ve tebliğ eklerinde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu hükümleri çerçevesinde, lisans alarak faaliyet gösteren depolarda muhafaza edilmesi halinde üretici/üretici örgütlerine yapılacak kira, nakliye ve analiz ücreti destekleme ödemelerine ilişkin usul ve esaslar yeniden belirlendi. Lisanslı Depolarda Muhafaza Edilen Tarımsal Ürünler İçin Destekleme Ödemesi Yapılması Hakkında Tebliğ (Tebliğ No: 2021/30) yürürlükten kaldırıldı.
Kırsal Kalkınma Destekleri Kapsamında Bireysel Sulama Sistemlerinin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ
Tebliğde yer alan bazı tanımlar yeniden belirlendi. Yatırımların tamamlanma süresi, başvuru sahiplerinde aranan özellikler ve sorumlulukları, hibe desteği tutarı ve oranı, başvuru şekli, başvuru yeri ve zamanı, değerlendirme sonuçlarının açıklanması ve programdan sağlanan malların mülkiyetine ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Mahalli İdareler Genel Seçimleri ile İlgili Cumhurbaşkanlığı Genelgesi
Genelge uyarınca, 31.03.2024 Pazar günü yapılacak Mahalli İdareler Genel Seçimlerinin başarıyla gerçekleştirilmesi amacıyla özellikle ilçe seçim kurullarına yer ve araç tahsisi gibi ihtiyaçlar ile bunları kullanabilen nitelikli işgücü takviyesinin tüm kamu kurum ve kuruluşlarınca herhangi bir aksamaya meydan verilmeden karşılanması konusunda başta mülki idare amirleri olmak üzere tüm kamu kurum ve kuruluşları, kamu bankalarının yöneticileri ile güvenlik güçlerinin amirleri tarafından gereken tüm önlemler alınacak ve bu hususta azami gayret ve duyarlılık gösterilecek.
Kişisel Verileri Koruma Kurulu’nun 2023/2135 Sayılı Kararı
Kişisel Verileri Koruma Kurulu tarafından, köy kamu tüzel kişiliklerinin veri sorumluları siciline kayıt yükümlülüğüne istisna getirilmesine karar verildi.
