Halka açık anonim ortaklıkların önemli nitelikteki işlemlerine ilişkin uygulama esaslarını belirleyen, 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu 23, 24 ve 25 hükümlerine dayanılarak Sermaye Piyasası Kurulu tarafından çıkarılan II-23.1 sayılı Önemli Nitelikteki İşlemlere İlişkin Ortak Esaslar ve Ayrılma Hakkı Tebliği’nde(24.12.2013 tarihli ve 28861 sayılı Resmi Gazete), 18 Nisan 2018 tarihli 30395 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan II-23.1.b sayılı Tebliğ ile değişiklik yapılmıştır. Değişiklik, ayrılma hakkının doğmadığı halleri düzenleyen 12.1 maddesine ilişkindir.
Bu kapsamda; ayrılma hakkının doğmadığı işlemlere bir yenisi (j bendi) eklenmiş ve madde metninde eklemeye paralel bazı değişiklikler gerçekleştirilmiştir. İlgili ekleme, “Ortaklığın mali yapısının güçlendirilmesini teminen, elde edilecek fonun en az %90’ının fonun elde edilme tarihinden itibaren bir ay içinde her türlü muvazaadan ari bir şekilde nakdi banka kredilerinin ve/veya ihraç edilen borçlanma araçlarından kaynaklanan borçlarının ödenmesine yönelik olarak kullanılması kaydıyla, ilişkili taraflara olmayan mal varlığı devri işlemleri”dir.
Değişiklik incelendiğinde, II-23.1 sayılı Önemli Nitelikteki İşlemlere İlişkin Ortak Esaslar ve Ayrılma Hakkı Tebliği 5.1.b hükmünde önemli nitelikteki işlem olduğu belirlenen, halka açık anonim ortaklıkların malvarlığının tümünün veya önemli bir bölümünün devredilmesi işlemi bakımından, ayrılma hakkı doğması sonucuna istisna getirildiği görülmektedir. İstisnanın uygulanması ise birden fazla koşulun bir araya gelmesini gerektirmektedir:
-
Malvarlığı devri işleminin karşı tarafında ilişkili taraf yer almamalı;
-
Elde edilecek fonun,
• En az %90’ı,
• Elde edilmesinden itibaren bir ay içinde,
• Nakdi banka kredilerinin ve/veya ihraç edilen borçlanma araçlarından kaynaklanan borçların ödenmesinde kullanılmalıdır.
Ayrılma hakkı halka açık anonim ortaklıkların önemli nitelikteki işlemleri açısından karar alan çoğunluk içerisinde yer almayan azınlık pay sahiplerine, paylarını mevzuatta belirlenen fiyat üzerinden ortaklığa satma ve ortaklıktan ayrılma olanağı vermektedir. Ayrılma hakkının uygulamasının maliyetine ise halka açık anonim ortaklık katlanmaktadır. Tebliğ değişikliği ile, ilgili koşulların sağlanması halinde malvarlığı devri işlemi bakımından ayrıca ayrılma hakkının uygulamasına ilişkin maliyet doğmayacaktır. Böylece, malvarlığı devri suretiyle elde edilen fonun, bankalardan alınan nakdi kredilerin veya borçlanma araçları kapsamındaki borçların ödenmesi için kullanılması açısından ayrılma hakkı doğması sonucu dışarıda bırakılarak işlem maliyeti azaltılmış olmaktadır. Ayrıca, fonun nakdi banka kredilerinin ve/veya borçlanma araçlarından kaynaklanan borçların tamamının ödenmesinde kullanılması durumunda %90’lık oran aranmaz. Bu bağlamda ayrılma hakkına ilişkin istisnanın uygulama koşullarına da bir istisna getirilmiş olmaktadır.
Ayrılma hakkının doğmadığı işlemler açısından Önemli Nitelikteki İşlemlere İlişkin Ortak Esaslar ve Ayrılma Hakkı Tebliği 12.3 hükmü kapsamında, diğer ilgili düzenlemeler uyarınca genel kurul yapılma zorunluluğu bulunan haller hariç olmak üzere, yönetim kurulu kararı alınması yeterli olup gerekçeli yönetim kurulu kararı kamuya açıklanmaktadır. Değişiklik ile eklenen istisna bakımından, yönetim kurulu kararında, işlemin gerekçesinin yanı sıra elde edilecek fon ile nakdi banka kredilerinin ve /veya borçlanma araçlarından kaynaklanan borçların bir ay içinde kapatılacağına ilişkin karar yer almalıdır. Ayrıca ödeme tutarları ve ödemelerin gerçekleştiğine dair bilgiler de kamuya açıklanacaktır.
Sonuç olarak, Önemli Nitelikteki İşlemlere İlişkin Ortak Esaslar ve Ayrılma Hakkı Tebliği 12.1.j hükmü ile belirli malvarlığı devri işlemleri açısından, azınlıkta kalan pay sahibine halka açık anonim ortaklıktaki yatırımına ilişkin karar alma olanağı tanıyan, halka açık anonim ortaklıkların önemli nitelikteki işlemleri sonucunda doğan ayrılma hakkı uygulanmayacaktır. Halka açık anonim ortaklıkların sınırları ikincil mevzuatta belirlenen şekilde fon elde ederek ortaklığın malvarlığı yapısını güçlendirmesi, bu işlemler bakımından azınlıkta kalan pay sahibinin korunması amacının önüne geçmiştir. Bu kapsamda, halka açık anonim ortaklık yönetim kurulunun konuya ilişkin kararında işlemin gerekçesine amaca uygun şekilde yer vermesi ve ayrılma hakkı doğmadığından, Önemli Nitelikteki İşlemlere İlişkin Ortak Esaslar ve Ayrılma Hakkı Tebliği 12.1.j koşullarının karşılandığını özellikle göstermesi gerekmektedir. Aksi halde Sermaye Piyasası Kurulu, Sermaye Piyasası Kanunu 23.2 kapsamındaki yetkilerini kullanabilecek ve ayrıca yönetim kurulu üyeleri, Önemli Nitelikteki İşlemlere İlişkin Ortak Esaslar ve Ayrılma Hakkı Tebliği 14.11 hükmü uyarınca sorumlu olacaklardır.
Konu hakkında ayrıntılı bilgi için bkz. http://www.onikilevha.com.tr/yayin/1108/halka-acik-anonim-ortakliklarda-oenemli-nitelikteki-islemler-ve-sonuclari