Lexpera’da Geçen Hafta (7-13 Mayıs 2022)
Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin yirmi sekizincisini siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.
Literatür
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen eserler aşağıda yer almaktadır:
Merve Akbulut, Türk Yabancılar Hukukunda İdari Gözetim
Kitapta, Türk hukukundaki idari gözetim uygulamasının kanuni temelleri ile Avrupa Birliği Göç Hukuku, sulh ceza hakimliği, idare mahkemesi kararları ve Anayasa Mahkemesi bireysel başvuru kararları çerçevesinde incelenmiş, geri gönderme merkezlerinde gerçekleşen mevcut ya da muhtemel insan hakları ihlalleri ele alınmış, hukuki düzenlemelerde ve idari gözetim müessesesinin uygulanışında tespit edilen sorunlara ilişkin çözüm önerileri sunulmuştur.
Candan Yasan Tepetaş, İmalatçının Sorumluluğu ve Uygulanacak Hukuk
Çalışmanın birinci bölümünde, Avrupa Birliği mevzuatı çerçevesinde imalatçının sorumluluğu incelenmiş, toplum sağlığını ve güvenliğini hiçe sayan imalatçıların bazı hukuk sistemlerinde cezalandırıcı tazminat (punitive damages) ile sorumlu tutulması açıklanmıştır. İkinci bölümde, imalatçının sorumluluğundan doğan milletlerarası uyuşmazlıklara uygulanacak hukuk konusu karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Üçüncü bölümde, yabancı hukukun uygulanmasının sınırını oluşturan kamu düzenine aykırılık ve doğrudan uygulanan kurallara değinilmiş ve özellikle imalatçının sorumluluğu özelinde cezalandırıcı tazminatın Türk kamu düzenine aykırı olup olmadığı hususu değerlendirilmiştir.
Fatih Gündoğdu, Eser Sözleşmesinde İş Sahibinin Vadeden Önce İşi Başkasına Yaptırma Hakkı (TBK m. 473 f. 2)
Eserin birinci bölümünde eser sözleşmesinde yüklenicinin yükümlülükleri, ikinci bölümünde iş sahibinin TBK m. 473 f. 2’ye göre işi başkasına yaptırma hakkının kapsamı, hukuki niteliği ve şartları, üçüncü ve son bölümünde ise TBK m. 473 f. 2’deki şartların gerçekleşmesinin hukuki sonuçları üzerinde durulmuştur.
Rifat Cankat, Anonim Ortaklıklar Hukukunda İlişkili Taraf İşlemleri
Anonim ortaklıklar hukukunda ilişkili taraf işlemleri denildiğinde hem halka açık ortaklıklara hem de kapalı anonim ortaklıklara işaret edildiği ve kavramın, sermaye piyasası hukukundaki yerleşik konumunun yeterli olmadığı iddiasını taşıyan kitapta, Türk Ticaret Kanunu ile Sermaye Piyasası Kanunu’nun ilişkili taraf işlemleri hükümleri çerçevesinde, ilişkili taraf kavramının pozitif hukuka sirayet eden kısmı ele alınmış ve bütünün, anonim ortaklığı çevreleyen menfaatler karşısındaki konumu ve onlara etkisi tespit edilmeye çalışılmıştır.
İçtihat
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:
| MAHKEME | KARAR SAYISI |
| Anayasa Mahkemesi | 21 |
| Yargıtay (Hukuk) | 909 |
| Yargıtay (Ceza) | 140 |
| Danıştay | 1 |
| Bölge İdare Mahkemesi | 2 |
| TOPLAM | 1073 |
Yüklenen kararlar arasında aşağıda özetine yer verdiğimiz Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu’na ait karar özellikle dikkati çekmektedir:
Danıştay VDDK., E. 2022/1 K. 2022/4 T. 02.03.2022
Dava, Bölge İdare Mahkemesi kararları arasındaki aykırılığın giderilmesi istemine ilişkindir. Başvurucular, aralarındaki aykırılığın giderilmesi istemine konu kararlarda davacı sıfatıyla yer alan iki kişinin de bulunduğu ve aynı işverene bağlı olarak çalışıp iş akdi sona erdirilen altmış iki kişiye ikale sözleşmesi kapsamında yapılan ek ödemeler üzerinden kesilen gelir vergilerinin kesinti tarihinden itibaren işletilecek tecil faiziyle birlikte iadesi istemiyle düzeltme yoluna başvurmuştur. Bunun üzerine, ilgili Bölge İdare Mahkemeleri farklı kararlara hükmetmiş, Başkanlar Kurulu da bir görüş beyan etmiştir. Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu ise aykırılığın, haksız olarak tahsil edilen verginin iadesi üzerine iade edilen vergiden bağımsız olarak ve tek başına faiz ödenmesi istemiyle, Vergi Usul Kanunu’nun 116. ve devamı maddeleri uyarınca, düzeltme ve şikâyet yoluna başvurulabileceği yönünde giderilmesine oyçokluğu ile karar vermiştir.
Mevzuat
Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik
En az 400.000 Amerikan doları veya karşılığı döviz tutarındaki taşınmazı tapu kayıtlarına üç yıl satılmaması şerhi koyulmak şartıyla satın aldığı veya kat mülkiyeti ya da kat irtifakı kurulmuş, en az 400.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarı peşin olarak yatırılan ve tapu siciline üç yıl süreyle devir ve terkini yapılmayacağı taahhüdü şerh edilmek şartıyla noterde düzenlenmiş sözleşme ile taşınmazın satışının vaat edildiği Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nca tespit edilen yabancılar, Cumhurbaşkanı kararı ile Türk vatandaşlığını kazanabilecek. Değişiklik, 13.06.2022 tarihinde yürürlüğe girecek.
Ayrıca en az 500.000 Amerikan doları veya karşılığı döviz tutarında katkı payını, kapsamı Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından belirlenen fonlarda tutma ve üç yıl sistemde kalma şartıyla bireysel emeklilik sistemine yatırdığı Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumunca tespit edilen yabancılar, Cumhurbaşkanı kararı ile Türk vatandaşlığını kazanabilecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Aday Öğretmenlik ve Öğretmenlik Kariyer Basamakları Yönetmeliği
Öğretmenlik Meslek Kanunu’na dayanarak, Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı resmî eğitim kurumlarında görev yapan aday öğretmenlerin yetiştirilmeleri ile öğretmenlerin kariyer basamaklarında ilerlemelerine ilişkin usul ve esasları düzenleyen yeni bir yönetmelik yürürlüğe girdi. Böylece Öğretmenlik Kariyer Basamaklarında Yükselme Yönetmeliği yürürlükten kaldırıldı.
Yürürlüğe giren yönetmelik uyarınca, aday öğretmenlerin adaylık süresi bir yıldan az iki yıldan çok olamayacak. Yapılan değerlendirme sonucunda aday öğretmenlerden başarılı sayılanların adaylıkları valiliklerce kaldırılacak ve ilgili mevzuatı doğrultusunda öğretmenliğe atamaları yapılacak.
Öğretmenlik, adaylık döneminden sonra öğretmen, uzman öğretmen ve başöğretmen olmak üzere üç kariyer basamağına ayrılacak. Uzman öğretmen ve başöğretmen olabilmek için yılda bir kez ayrı ayrı yapılacak olan yazılı sınavlara girme ve bu sınavlarda 100 puan üzerinden 70 ve üzerinde puan alma şartı olacak. Hâlihazırda aday öğretmen olarak görev yapmakta olanların adaylıkları devam edecek, uzman öğretmen ya da başöğretmen unvanını haiz öğretmenler bu unvanlarını kullanabilecek.
Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği
Aday Öğretmenlik ve Öğretmenlik Kariyer Basamakları Yönetmeliği’nin yürürlüğe girmesine bağlı olarak, Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği’nde yer alan adaylık işlemleri, performans değerlendirmesi, performans değerlendirme sürecinde görev ve sorumluluklar, yazılı ve sözlü sınav, komisyonlar, sınav sonrası işlemler, hizmet içi eğitim, değerlendirme ölçütleri ve aday öğretmenlik sürecine ilişkin hükümler yürürlükten kaldırıldı.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı Mal ve Hizmet Alımı İhale Yönetmeliği
Türkiye’de ve dünyada hammadde temininde ve tedarik zincirlerinde yaşanan aksaklıklar ile girdi fiyatlarındaki beklenmeyen artışlara bağlı olarak ek fiyat farkı ve/veya sözleşmelerin devrine ilişkin yeni hükümler yürürlüğe girdi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğ
Zorunlu karşılığa tabi yükümlülüklere ilişkin geçici uygulama hükümleri yürürlüğe girdi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Anonim Şirketi Esas Mukavelesi
Para-kredi konusunda Merkez Bankası’nın görev ve yetkilerine ilişkin olarak; banka nezdinde bulunan yabancı ülke merkez bankalarına ait para, alacak, mal, hak ve varlık haczedilemeyecek, üzerlerine ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz konulamayacak.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
