Lexpera’da Geçen Hafta (7-13 Ocak 2023)
Literatür, içtihat ve mevzuata ilişkin önemli gelişmeleri içeren haftalık bültenimizin altmış ikincisini siz üyelerimizin dikkatine sunuyoruz.
Literatür
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen eserler aşağıda yer almaktadır:
Hümeyra Yılmaz, Acentenin Denkleştirme İstemi
Çalışmanın birinci bölümünde acentelik kavramı, acentelik ilişkisinin unsurları, türleri ile tarafların hak ve borçları, ikinci bölümünde denkleştirme isteminin hukuki niteliği, temel özellikleri ve koşulları, denkleştirme bedelinin sözleşme sona ermeden önce ödenip ödenemeyeceği sorunu, üçüncü bölümünde denkleştirme bedelinin hesaplanması, dördüncü ve son bölümünde ise denkleştirme isteminin dava yoluyla ileri sürülmesi hususları ele alınmıştır.
Musa Kama, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Kapsamında Abonelik Sözleşmeleri
Abonelik sözleşmelerinin tüketici hukuku perspektifinde ele alındığı kitapta, abonelik sözleşmelerinin genel özellikleri, türleri, hukuki niteliği gibi hususlar değerlendirilmiş; abonelik sözleşmelerine uygulanacak düzenlemeler, tarafların hak ve yükümlülükleri ile sözleşmenin sona ermesi halleri incelenmiştir.
Kenan Başkuru, 4857 Sayılı İş Kanunu’nda Düzenlenen Ücret Alacakları Bakımından İspat Yükü ve Deliller
Çalışmada, eşitler arası uyuşmazlıkların çözümünde uygulanan medeni yargılama hukukuna ait kural ve ilkelerin, tarafları arasında bir eşitlikten bahsedilemeyecek olan işçi ile işveren uyuşmazlıklarına tatbik edilmesiyle ortaya çıkan sorunlara değinilmiş ve güncel Yargıtay kararlarına da yer verilmiştir.
Fatma Alaslan, Kuzey Kıbrıs Hukukunda Vasiyetnamenin Feshedilmesi (Geri Alınması)
Kuzey Kıbrıs hukukunda vasiyetnamelere ilişkin olarak bir ilk olan kitapta, vasiyetnamelerin geçerlilik şekline ilişkin kurallara yer verilmiş, bu kuralların Türk ve İngiliz hukukundaki kurallarla karşılaştırması yapılarak vasiyetnamelerin ne şekilde yapılması gerektiği, yapılan vasiyetnamelerin geri alınma yöntemlerinin neler olduğu açıklanmıştır.
Eserde, Türk, Kıbrıs Türk ve İngiliz hukuku açısından kişilik hakkı, kişilik hakkının korunması ve internetin kişilik hakkının ihlalinde önemi üzerinde durulmuş, ardından kişiliğin korunmasını amaçlayan Kıbrıs Türk hukukundaki “zem ve kadih” dava sebebi karşılaştırmalı olarak irdelenmiştir.
Buğra Kaan Kum, Taşıyıcının Tehlikeli Madde Taşımacılığından Doğan Sorumluluğu
Kitabın birinci bölümünde taşımanın genel esasları ve tehlikeli madde taşımacılığına, ikinci bölümünde taşıma hukukunda taşıyıcının sorumluluğunun kaynağı, hukuki niteliği ve şartlarına, üçüncü ve son bölümünde ise taşıyıcının tehlikeli madde taşımacılığından doğan sorumluluğuna yer verilmiştir.
Çağatay Serdar Şahin, Amerikan Hukuku ile Karşılaştırmalı Olarak Konkordato Mühletinin Alacaklılar Yönünden Sonuçları
Çalışmada, konkordato mühletinin alacaklıların haklarına etkileri hususu Amerikan hukuku ile karşılaştırmalı olarak sunulmuş, Türk uygulamasında yaşanan sorunlara çözüm önerileri getirilmeye çalışılmıştır.
Funda İbiş, Ev Başkanının Hukuki Sorumluluğu
Eserin birinci bölümünde ev başkanı ve ev başkanının sorumluluğu kavramları, ikinci bölümünde ev başkanının sorumluluğunun şartları, üçüncü ve son bölümünde ise bu sorumluluğun hüküm ve sonuçları üzerinde durulmuştur.
Talha Erdoğmuş, Salt İdari Eylem Karşısında İdarenin Sorumluluğu
Kitapta, salt idari eylemin sorumluluk nedeni olarak belirlenmesinin neden önemli olduğu ve bu belirlemenin hukuki sonuçlarının neler olduğu sorularına cevap aranmaya çalışılmıştır.
İçtihat
Geçen hafta Lexpera’ya yüklenen kararların dağılımı şu şekildedir:
| MAHKEME | KARAR SAYISI |
| Anayasa Mahkemesi | 3 |
| Yargıtay (Ceza) | 1 |
| TOPLAM | 4 |
Mevzuat
Anayasa Mahkemesi’nin E. 2021/9, K. 2022/4 sayılı ve 26.01.2022 tarihli kararı uyarınca, ivazsız tasarrufların butlanına ilişkin madde hükmünde yer alan “...usul ve...” ve “...sıhren üçüncü dereceye kadar (bu derece dahil) hısımlar,...” ibareleri iptal edildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Anayasa Mahkemesi’nin E. 2018/137, K. 2022/86 sayılı ve 30.06.2022 tarihli kararı uyarınca, “...Milli Güvenlik Kurulunca...” ve “...üyeliği, mensubiyeti ve...” ve “...bu silahların mülkiyetinin kamuya geçirilmesine karar verilir ve Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun’un ek 8. maddesine göre ilgili idarelerce işlem tesis edilir. ...” ibareleri iptal edildi. Ayrıca Türk Ceza Kanunu ve TMK’da düzenlenen ilgili suçlar bakımından tutukluluğa itiraz ve tahliye taleplerinin dosya üzerinden karara bağlanabileceği, tahliye taleplerinin en geç 30’ar günlük sürelerle tutukluluğun incelenmesi ile birlikte dosya üzerinden karara bağlanabileceği ve Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 108. maddesi uyarınca yapılan tutukluluğun incelenmesinin en geç 30’ar günlük sürelerle dosya üzerinden, 90’ar günlük sürelerle kişi veya müdafi dinlenilmek suretiyle resen yapılabileceğine ilişkin hükümler de iptal edildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu
Anayasa Mahkemesi’nin E. 2018/137, K. 2022/86 sayılı ve 30.06.2022 tarihli kararı uyarınca, açık yerlerdeki toplantılar ile yürüyüşlerin gece vaktinin başlamasıyla dağılacak şekilde, kapalı yerlerdeki toplantıların ise saat 24.00’e kadar yapılabileceği, toplantı ve gösteri yürüyüşünün gece vaktinin başlamasından sonra devam edeceği hususunun, geçerli neden gösterilerek bildirilmiş ise vatandaşların huzur ve sükûnet içinde istirahatini aşırı ve katlanılamaz derecede zorlaştırmamak ve kamu düzeni ve genel asayişin bozulmasına neden olmamak şartıyla, mahallin en büyük mülki amirinin kararıyla en geç saat 24.00’e kadar uzatılabileceğine ilişkin hüküm iptal edildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanunu
Anayasa Mahkemesi’nin E. 2018/137, K. 2022/86 sayılı ve 30.06.2022 tarihli kararı uyarınca, Milli İstihbarat Teşkilatı’nın, Bilgi Edinme Hakkı Kanunu kapsamı dışında olduğuna ilişkin hüküm iptal edildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Seferberlik ve Savaş Hali Kanunu
Anayasa Mahkemesi’nin E. 2018/137, K. 2022/86 sayılı ve 30.06.2022 tarihli kararı uyarınca, “seferberlik ve savaş hallerinde ilgili komutanlıklara tanınan adlî yetki” başlıklı madde hükümleri iptal edildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Anayasa Mahkemesi’nin E. 2018/137, K. 2022/86 sayılı ve 30.06.2022 tarihli kararı uyarınca, “...Ankara, İstanbul, İzmir illeri dışında ve 2006 yılından sonra kurulan yükseköğretim kurumlarına öncelik verilmek kaydıyla, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından kamu görevinden çıkarıldığı yükseköğretim kurumu haricinde tespit edilecek yükseköğretim kurumlarından birine...” ve “...ile mali hakları...” ibareleri ile ilgililerin kamu görevinden çıkarılmalarından dolayı herhangi bir tazminat talebinde bulunamayacağına ilişkin hüküm iptal edildi. Ayrıca “Türk Silahlı Kuvvetleri ile genel kolluk kuvvetleri personeli ve Dışişleri Bakanlığı diplomatik kariyer memurlarına ilişkin kararların uygulanması” başlıklı madde hükümleri de tümüyle iptal edildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Antalya Diplomasi Forumu Vakfı Kanunu
Uluslararası gündemi belirleme niteliğini haiz bölgesel ve küresel meselelerin, dünya çapında tanınırlığı olan siyasetçilerin, resmî yetkililerin, kanaat önderlerinin, düşünürlerin ve uzmanların katkılarıyla ele alınacağı, sonuçlarına uluslararası toplumun bir referans kaynağı olarak başvurabileceği Antalya Diplomasi Forumu’nu düzenleyecek ve merkezi Antalya’da olan Antalya Diplomasi Forumu Vakfı’nın kurulmasına ve faaliyetlerine ilişkin usul ve esasların belirlendiği kanun yürürlüğe girdi. Kanunda hüküm bulunmayan durumlarda Türk Medeni Kanunu ve Vakıflar Kanunu hükümleri uygulanacak.
Noterler tarafından düzenlenecek olan taşınmaz satış sözleşmelerinin tâbi olacağı usul ve esasların düzenlendiği yönetmelik yürürlüğe girdi. Ancak yönetmelik hükümleri, Noterlik Kanunu’nun ilgili hükmü uyarınca kurulması öngörülen bilişim sisteminin kurulduğunun Adalet Bakanlığı resmî internet sitesinde duyurulduğu tarihe kadar uygulanmayacak.
Perakende Ticarette Uygulanacak İlke ve Kurallar Hakkında Yönetmelik
Mal veya hizmet satışı sonrası belli bir ücret karşılığı borcun taksitlendirilmesi veya ödemenin ertelendiği dönemler dahil olmak üzere, kıymetli evrak düzenlenerek veya düzenlenmeksizin gerçekleştirilen konut satışı haricindeki taksitli mal ve hizmet satışlarında öngörülen taksitlendirme süresi, Yenilenmiş Ürünlerin Satışı Hakkında Yönetmelik uyarınca, yenileme merkezleri veya yetkili satıcılarca gerçekleştirilen yenilenmiş ürün niteliğindeki cep telefonu satışları hariç olmak üzere fiyatı 12.000 Türk Lirasının üzerinde olan cep telefonu satışlarında 3 ay olarak uygulanacak.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Muayenehanesi bulunan hekimler, hizmet bedeli hasta tarafından karşılanmak ve Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan talep edilmemek kaydıyla, muayenehanesine müracaat eden hastalarının tedavisini yıllık sözleşme yapmak suretiyle ilgili branşta ruhsatı bulunan özel hastanelerde yapabilecek. Özel hastaneler, ilgili branştaki toplam kadro sayısının üçte birini aşmayacak şekilde hekimle sözleşme yapabilecek. Muayenehanesi bulunan 60 yaş üstü hekimler, sözleşme yaptığı hastanelerin birinde bu kadro sınırlamasına tabi tutulmayacak. Sözleşme imzalanan hastanede muayenehaneden gelen hastaya öngörülen müdahalenin yapılamadığı durumlarda hekimin istediği başka bir hastanede bu işlemin yapılması için İl Sağlık Müdürlüğü tarafından vaka bazlı özel izin verilebilecek. Değişikliklerin yürürlüğe girdiği tarihten önce muayenehanesi bulunan hekimler, sözleşme yapacakları hastanelerin birinde kadro sınırlamasından muaf tutulacak.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik
Muayenehanesi bulunan hekimler, hizmet bedeli hasta tarafından karşılanmak ve Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan talep edilmemek kaydıyla, muayenehanesine müracaat eden hastalarının tedavisini yıllık sözleşme yapmak suretiyle ilgili branşta ruhsatı bulunan tıp merkezlerinde yapabilecek. Tıp merkezleri, ilgili branştaki toplam kadro sayısının üçte birini aşmayacak şekilde hekimle sözleşme yapabilecek. Muayenehanesi bulunan 60 yaş üstü hekimler, sözleşme yaptığı tıp merkezlerinin birinde bu kadro sınırlamasına tabi tutulmayacak. Sözleşme imzalanan tıp merkezinde muayenehaneden gelen hastaya öngörülen müdahalenin yapılamadığı durumlarda hekimin istediği başka bir tıp merkezinde bu işlemin yapılması için İl Sağlık Müdürlüğü tarafından vaka bazlı özel izin verilebilecek. Değişikliklerin yürürlüğe girdiği tarihten önce muayenehanesi bulunan hekimler, sözleşme yapacakları tıp merkezlerinin birinde kadro sınırlamasından muaf tutulacak. 01.07.2022 tarihinden önce ön izin başvurusunda bulunup da henüz sonuçlanmamış, inceleme aşamasındaki başvuruların ön izin işlemleri, başvuru tarihinde yürürlükte bulunan hüküm dikkate alınarak sonuçlandırılacak.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Turizm Tesislerinin Niteliklerine İlişkin Yönetmelik
Konaklama amaçlı mesire yeri/konaklamalı orman parkı türündeki tesisler; orman rejimine tabi olan, konaklamalı mesire yeri veya konaklamalı orman parkı olarak tahsis edilmiş kamu taşınmazı üzerinde yer alan tesisler olarak tanımlandı.
Tahsisli kamu taşınmazları üzerinde yer alan tesislere, sözleşmelerinde belirtilen tesis türü dışında turizm belgesi verilmeyecek. Tabiat parkı, konaklamalı mesire yeri veya konaklamalı orman parkında yapılan konaklama tesislerine, ancak kırsal turizm tesisleri, lüks çadır, kampingler, konaklama amaçlı mesire yerleri ve konaklamalı orman parkları, türlerine uygun olması ve aranılan nitelikleri taşıması durumunda turizm belgesi düzenlenebilecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Sonuçların ilanı ve intibak programı hükümleri kapsamında, başarı şartını taşıyan diğer adaylar başarı sırasına göre yedek aday olarak ilan edilecek. Başvurular, adayların genel not ortalaması ile programın puan türünde yükseköğretime kaydolduğu yıldaki ÖSYS/YKS puanının en az %40’ı hesaplamaya dahil edilerek senato tarafından belirlenen kriterlere göre değerlendirilecek. Bu değişiklik, 12.09.2023 tarihinde yürürlüğe girecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Uluslararası anlaşmalarla kurulan üniversitelerde Almanca ve Fransızca öğretimi için istihdam edilecek öğretim görevlisi adaylarının, atanmalarına esas teşkil eden dil şartlarında ve muafiyet hükümlerinde değişikliğe gidildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Atık Yağların Yönetimi Yönetmeliği
Genel ilkeler, yağ üreticilerinin yükümlülükleri, atık yağ rafinasyon tesislerine çevre lisansı verilmesi ve deneme üretimi ile mevcut tesislere ilişkin hükümlerde değişikliğe gidildi. Atık yağların araçtan araca nakledilmesine ilişkin geçici madde hükmü ihdas edildi.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu Kesintisi Hakkında Cumhurbaşkanı Kararı
Finansal kiralama şirketlerinin yurt dışından sağladıkları kredilerde Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu kesintisi oranı %0 olarak uygulanacak.
Çiğ süt üretimi ve kalitesi ile uygulanan hayvancılık politikalarının etkinliğini artırmak suretiyle çiğ süt üretiminde sürdürülebilirliği ve üretici fiyatlarında istikrarı sağlamak amacıyla hazırlanan, 2023-2024 yıllarında uygulanacak olan çiğ süt desteği ve süt piyasasının düzenlenmesine ilişkin hususları kapsayan karar, 01.01.2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yürürlüğe girdi.
Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ
Yurt içi yerleşik tüzel kişilerin, bakiyelerini dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevirebilmesinde, 31.12.2021 ilâ 31.12.2022 tarihleri arasındaki herhangi bir tarihte bankalarda mevcut olan ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyeleri esas alınacak.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Menkul Kıymet Tesisi Hakkında Tebliğ
Menkul kıymet tesisine tabi kalemlerin hesaplanması hükümlerine göre hesaplanan yükümlülük tutarı için menkul kıymet tesis oranı yüzde 10 olacak. Türk lirası mevduat/katılım fonunun toplam mevduat/katılım fonu içindeki payına göre ilave veya indirimli olarak menkul kıymet tesis edilecek. Menkul kıymet tesis oranı, gerçek ve tüzel kişi için hesaplanan paylardan düşük olanı %50’nin altında kalan bankalar için 7 puan artırımlı, %50 (dahil) ile %60 arasında olan bankalar için 2 puan artırımlı, %60 (dahil) ile %70 arasında olan bankalar için 5 puan indirimli, %70 ve üzerinde olan bankalar için 7 puan indirimli uygulanacak. Değişiklikler, 24.02.2023 tarihinde yürürlüğe girecek.
Değişiklikleri karşılaştırmalı olarak görmek için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
Özel Riskler Yönetim Merkezi bünyesine dahil edilen KOBİ’lerin Ticari Faaliyetlerine Yönelik Devlet Destekli Ticari Alacak Sigortası ile KOBİ’lere Finansman Sağlanmasına Yönelik Devlet Destekli Ticari Alacak Sigortası kapsamında tarife ve talimatlar ile Özel Riskler Yönetim Merkezinin ve Teknik İşleticisinin bu sigortaların yönetilmesi kapsamındaki çalışma usul ve esaslarını belirleyen tebliğ yürürlüğe girdi. Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelere Yönelik Ticari Alacak Sigortası Sunulmasını İçeren Devlet Destekli Sistemin Çalışma Usul ve Esaslarına Dair Tebliğ ile Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelere Yönelik Devlet Destekli Ticari Alacak Sigortası Tarife ve Talimat Tebliği yürürlükten kaldırıldı.
Küçük Ölçekli Balıkçılığın Desteklenmesi Tebliği
Deniz ve iç sularda küçük ölçekli balıkçılığın av, avcılık ve sosyoekonomik verilerinin toplanması ve sürdürülebilir yönetimin sağlanması amacıyla balıkçı gemisi sahiplerine 2023 ve 2024 yıllarında destekleme yapılmasına dair usul ve esasların düzenlendiği yeni bir tebliğ yürürlüğe girdi. Geleneksel Kıyı Balıkçılığının Kayıt Altına Alınması ve Desteklenmesi Tebliği yürürlükten kaldırıldı.
